NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLS WARD EK WOKSERAÖSBI.
Mijt tart tel langst
No. 34. Verschijnt Donderdags en Zondags. Acht en dertigste Jaargang. 1899.
g DONDERDAG 27 APRIL.
BINNENLAND.
VOOR
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
van groote en kleine smokkelaars, die bij de
inkomstenbelasting, waar die bestaat, zich in
een lagere klasse aangeven, dan waarin zij
behooren, of voor het personeel op den leeftijd
van hun dienstmeisje een jaartje smokkelen,
of een stukje behangselpapier plakken over
een gat, dat ’s winters tot rookgeleiding dient
De boer, die slechte aardappelen verkoopt
voor goede, doet in beginsel niets anders dan
de zwendelaars, die onder den naam van
Amerikaansche sporen den menschen voor
goed geld ellendig scheurpapier in de hand
stoppen en de geheele maatschappij is in
zekeren zin medeplichtig aan hunne hande
lingen, omdat de geheele maatschappij het
begrip van eerlijkheid vervalscht en men zich
slechts .tot eerlykheid gehouden acht, wan
neer de oneerlijkheid grof zou zijn en be
merkt zou worden.
Eerst dan, wanneer wij ons niet toeëige-
nen, wat een ander weet, dat zijn eigendom
is, maar ook, als we niet meer tot ons nemen,
wat wij weten dat niet ons eigendom is
wanneer wij niet alleen niet meer nemen,
dan men ons verschuldigd is, maar bij het
opmaken van de rekening van dat verschul
digde ook eerlijk genoeg zijn, om daarop
niet iets te zetten, wat er niet op behoort
indien wij niet voor jongenswerk het loon
laten betalen, dat men zou eischen voor goed
werk indien wij, kortom, niet vragen „Zal
men het ook zien of bemerken/ maar met
ons geweten te rade gaan, naar de uitspraak
daarvan handelen, ieder geven wat hem
toekomt eerst dan zijn we eerlijk, wer
kelijk eerlijk, en eerst als die opvatting van
eerlijkheid de algemeene wordt, kunnen wij
aanspraak maken op den naam een handels-
volk te zijn, welks eerlijkheid en goede trouw
boven twijfel verheven zijn. Eerst dan zal
men in het dagelijksch leven niet aanhoudend
tegenover zijn evenmensch op zijn hoede be
hoeven te zijn.
Eerst dan zullen de zwendelaars, zoo niet
verdwijnen, dan toch verminderen, want
het gaat met oneerlijkheid, als met den
sneeuwbal: ze neemt ontzettend snel toe,en
wat op den top van een berg een sneeuw
vlokje was, is, nog voor het in ’t dal aan
komt, een alles verpletterende sneeuwklomp
geworden.
Fran. Crt.
wachtingen. De gevangen vischjes zijn zeer
gewild van stuk en naar de loopende geruch
ten zal de prijs niet tegenvallen. De oude
voorraden moeten afgezet zijn.
De visschers vreezen zeer de concurrentie
van de stoom-trawlers, waarmee het bedrijf
in het groot zal worden uitgeoefend.
Had men gisterennacht te Dordrecht
hevigen Noordwesten wind gehad, dan
zouden de bewoners aan gene zijde der
Spuihaven alle kans gehad hebben uit hun
bed te zijn gedreven. Wat toch is gebeurd
De waarnemende brugwachter aldaar (de
effectieve is ziek), tevens belast met de be
diening der sluis, had vergeten deze bij het
intreden van den vloed te sluiten, zoodat
de meeste bewoners aan Hellingen, Corn,
de Witt-straat en Kromhout, de een meer
dan de ander, het water in de huizen of
kelders kregen. Sommigen hadden zelfs 30
duim in huis, en allerwegen zag men giste
ren kleeden te drogen hangen, kelders ledi-
digen enz. Velen der op niets verdachte
bewoners hebben heel wat schade.
’t Is thans zeker dat door verschillende
beetwortel-suikerfabrieken een distilleerderij
zal worden opgericht, waarin uit de melasse
dier fabrieken spiritus gekookt zal worden.
Reeds moeten zich 15 fabrieken Vrijdag 1.1.
te Rotterdam tot dat doel hebben verbon
den, terwijl meerderen, na ruggespraak met
de aandeelhouders volgen zullen.
Naar men zegt, zal deze fabriek waar
schijnlijk gevestigd worden in de voormalige
maltoserie te Bergen op Zoom.
Gistermorgen, omstreeks 8 uur, viel
te Veendam met een donderend geraas, dat
op verren afstand hoorbaar was, eea der in
den afgeloopen winter gebouwde droogschu
ren der steenfabriek van de firma Everts
aan de Lange Leegte in.
Volgens een nieuwe methode was een
massa van 120,000 vierkante stukken natte
klei, bestemd om later in den oven tot
steenen te worden gebakken, geplaatst in
toestellen, hangende aan de gebinten van
de lange schuur. Die vracht schijnt voor de
balken te zwaar geweest. De schade be
draagt pl. m. f 2000.
De jongeman, die Zondag-avond op
den Loos-duinschen weg bij de botsing met
een anderen wielrijder van zijn fiets werd
geslingerd, is een boerenzoon uit Naald
wijk. Gisterenmiddag, ongeveer ten 3 ure,
was het bewustzijn nog niet terugekeerd,
zoodat de toestand zeer zorgwekkend is.
Te Oudkarspel (N.H.) heeft de bur
gemeester de navolgende waarschuwing
gericht aan de burgerij
De burgemeester van Oudkarspel, over
wegende dat de onlangs plaats gehad
hebbende ongeregeldheden te dezer gemeente
het tot een plicht maken dit verder te
voorkomen, brengt ter kennisse van de in
gezetenen, dat het hoofd der school, de heer
Hoffmans, op Zondag den 30 dezer te dezer
gemeente terugkeert, om zijne function als
zoodanig, na verstreken verlof, weer waar
te nemen
waarschuwt de gemeentenaren of wie ook,
zich te onthouden van eenige lichamelijke
of andere beleedigiog, en wordt een ieder
herinnerd aan zijn plicht om mede de orde
te helpen bewareu dat op genoemde feiten
vooral ook op elk ander onbehoorlijk feit,
ten strengste door de politie zal worden
toegezien en zonder oogluiking tegen een
ieder, die zich misdraagt, proces-verbaal zal
worden opgemaakt en ter vervolging aan
de bevoegde rechtbank zal worden ingezon
den.
Oudkarspel, den 21 April 1899.
De Burgemeester, Hulpofficier van Jus
titie aldaar. (was get.) C. Kroon.
Kerkruïne verkocht. De ruïne der door
brand verwoeste kerk en toren te Overschie
is voor f2200 verkocht. Binnen tien weken
moet alles zijn opgeruimd, doch aan den
vloer der kerk, uit grafzerken bestaande,
mag niets worden gedaan.
Geen blauwkousjes. Als vrouwen het
zelfde werk gaan doen als mannen, dan zal
wel eens haar eigen werk, hetgeen ze als
vrouw in de eerste plaats moesten doen,
daaronder lyden. Het gebeurt dan ook tegen
woordig wel eens, dat een vrouw in het
huwelijk treedt, zonder nu juist volkomen
op de hoogte te zijn van de inrichting van
een huishouden, zonder dat ze bijv, netjes
naaien of lekker koken kan. Een Noor-
weegsch volksvertegenwoordiger wil trachten
hieraan tenminste voor zjjn eigen land een
einde te maken. Hij zal nl. een wetsvoorstel
indienen, volgens hetwelk geen enkele jonge
dame meer huwen mag, zonder dat ze naaien,
breien en koken kan, kortom zonder dat
ze in staat is goed voor het huishouden te
zorgen.
Zou een dergeljjke wet er door komen f
Dat is een echt Nederlandsche spreuk, en
eerlijkheid is een vast kenmerk van het
Hollandsche karakter. Daarom zijn zij op
alle markten ter wereld beroemd en gewild
en
„Ja, met de boter bijv, is wel eens iets
gebeurd, dat niet zoo precies in den haak
was, en daarom is deze niet meer zoo be
roemd, maar... wie kon nu ook vooruit weten,
dat men op dergelijke nesterijen letten zou
En ’t is wel waar, ’t was daarmee nu j uist
niet zooals ’t behoort, maar iedereen deed
het, en dan moet je wel mee.
Maar anders, wij geven ieder het zijne en
vragen van niemand, wat hij ons niet schul
dig is.
Daartoe bepaalt zich veler, zoo niet bijna
aller begrip van eerlijkheid, maar dat is toch
het rechte niet. W(j kennen iemand, die
werkelijk eerlijkheid tot zijn levensbeginsel
heeft gemaakt en die u vreemd aan zou
kyken, wanneer gij beweerdet, dat by on
eerlijk was en desniettemin wanneer hij
een brief over de post ontvangt, met een
postzegel, die bij toeval niet of ten minste
onmerkbaar gestempeld is, dan... vindt hy’t
zonde, dat postzegeltje niet nog eens te ge
bruiken. En dat is nog wel iemand, die zeer
ontwikkeld is, zelf in de rechten studeerde
en, wat men ook praten moge, toch maar
niet tot het inzicht te brengen is, dat men,
door een gebruikten postzegel nog eens te
gebruiken, het land 5 cents ontsteelt.
Nu ja, ’t is maar 5 cents! Dat is nu niet
iets, om zooveel drukte over te maken
Zeker niet en we maken er ook geen
drukte over. We zullen dien man niet aan
klagen, maar we wilden alleen doen zien,
dat het begrip van eerlijkheid, ondanks onzen
nationalen roem in deze, nog niet in zoo
heel ruimen zin wordt toegepast, want die
postzegelman staat niet alleen’t zou ons
zelfs verwonderen, als onze lezers (van hen
zelf denken wij natuurlijk zooiets nietniet
menigeen kenden, die er bijv, geen bezwaar
in zou zien om als hij een retourkaart heeft
genomen, waarvan hy slechts voor de heen
reis gebruik maakt, daarmede een vriend of
kennis de terugreis te laten maken.
Ja en waarom niet?! Omdat het
niet eerlijk is. De spoorwegmaatschappij staat
u persoonlijk vermindering van vracht toe,
omdat ge met alleen de heen- maar ook de
terugreis maakt. Die korting ii een soort
van premie, welke gij verdient, omdat ge de
heen- en terugreis met dezelfde gelegenheid
maakt. Door niet terug te gaan, verliest gij
het recht op de premie. Nu ja, maar die
retour is toch betaaldZeker, door en voor
u, maar niet voor uw kennis, die de volle
vracht verschuldigd is.
Als men eens alles zoo nauwkeurig zou
behandelen. Wij zijn toch geen dieven!
We nemen niets, waarop wij geen recht
hebben. Nu, nemen is toch ook wat heel
slim. En toch, ziet ge die aardige dames
daar aankomen Zij maken in haar wandel-
costuum een allerprettigsten indrukjong
en frisch, met den lach der onschuld op de
lippen... Nietwaar, het schynt u ónmogelijk
toe, dat die middelste een dievegge is En
toch is het zoo, want luister maar eens naar
wat ze elkander te vertellen hebben.
„Zeg, een keurig ruikertje, datje daar
meebrengt".
„Ja, er waren daar ook zulke heerlijke
rozen, ik kon ze niet laten staan".
„Maar als de kastelein je eens gezien
had!"
„Ja, dan had ik geen raad geweten,
maar ik overtuigde mij goed, dat hy niet in
de nabijheid was en toen plukte ik er gauw
een paar."
Dat fijne juffertje! Wanneer zij gewild
had, had ze zich de fraaiste, de fijnste bou-
q netten kunnen koopen en ’t was niet alleen
zuinigheid, maar ook de trek naar het ver-
bodene, welke haar de voorkeur deed geven
aan rozen, die aan een ander toebehoorden,
wat haar zoo goed bekend was, dat ze eerst
ging kyken of de kastelein er ook was.
Als de kastelein bet maar niet ziet, dan
neemt men het zoo nauw niet. Belasting be
talen doet iedereen nauwgezet en naar be
hooren. Zeker, want als gij ’t niet doet, weet
men u wel te vinden. Maar bij het passeeren
der grenzen een pakje sigaren uit, of een
eindje kant het land in te smokkelen, daar
voor ontziet zich bijna niemand, ’t Is het
eerst verdiend, heet het. Bedenkt men wel,
dat er tusschen den fijnen mynheer, die een
pakje sigaren smokkelt en den sluiker aan
de grenzen, die een strijd op leven en dood
waagt met de kommiezen, wel verschil in
graad, maar niet in beginsel bestaat, en dat
piQtt dwüwaehen allerlei nuances aantreft
Wonseradeel, 24 April. In de eer
gisteren gehouden Raadsvergadering kwam
opnieuw aan de orde het verleenen van
subsidie in de voorloopige kosten voor den
aanleg van eene tramlijn FranekerBols-
wardWorkum. Onlangs was door den
Raad besloten, aan het tramweg-comité een
renteloos voorschot van f 309 aan te bieden,
onder voorwaarde, dat eene verbindingslijn
ParregaMakkum in het plan worde op
genomen. In de vorige vergadering was
daarop van het comité een schrijven inge
komen, waarin het berichtte, dat het geen
vrijheid vindt dit aanbod onder de daaraan
gehechte voorwaarde te aanvaarden. Het
verklaarde zich nochtans bereid de opme-
tingen voor den zijtak in verband met die
van de stamlijn te bevorderen, onder beding,
dat de kosten daarvan geheel ten laste van
Wonseradeel zouden komen en het comité
niet verbonden zoude zijn, den zijtak in de
stamlijn op te nemen. Naar aanleiding
hiervan was door het dagelijksch bestuur
voorgesteld, om aan het comité ’s Raads
leedwezen te betuigen over het niet opnemen
van den zytak in het plan van aanleg en
voorts te berichten, dat de Raad van de
bereidwilligheid tot het doen der opmetingen
gaarue gebruik wenscht te maken en daar
voor een bedrag van 1 500 beschikbaar stelt.
Dit toen aangehouden voorstel werd thans
bestreden door den heer A. T. de Jong,
die zich van het belang van de tramlijn
voor deze gemeente nog niet overtuigd ver
klaarde en voorstelde, het schrijven van het
comité eenvoudig voor notificatie aan te
nemen. Nadat de voorzitter den beer de
Jong had doen opmerken, dat hy volstaan
Kon met tegen het voorstel van het dage
lijksch bestuur te stemmen, werd dit in
stemming gebracht en met 11 stemmen tegen
1 stem verworpen. Daarmede werd geacht
te zyn beslist, dat deze gemeente niet inde
voorloopige kosten zal bydragen.
Vastgesteld werd een besluit tot het aan
vaarden der door belanghebbenden beschik
baar gestelde bijdrage van f 3090 in de
kosten van verharding der Gooijumerlaan,
waarby tevens het bestek voor dit werk
goedgekeurd en het dagelijksch bestuur tot
de aanbesteding gemachtigd wordt.
In de begrooting van den dienst 1898
werden eenige wijzigingen gebracht, die de
strekking hebben om den post VQor onvoor
ziene uitgaven op te voeren tot zoodanig
bedrag, als noodig is om op andere uitgaaf
posten de vereischte versterking aan te
brengen.
Het kohier van schoolgeld over het 1ste
kwartaal werd vastgesteld tot een bedrag
van f 418,05 en het dagelijksch bestuur
werd gemachtigd, om eenige niet voor pu
blieke aanbesteding vatbare herstellingen
aan den toren te Pingjum in eigen beheer
uit te voeren.
De voorz’tter raadpleegde ten slotte de
vergadering over eene vraag van den in
specteur der posterijen en telegraphie, of de
gemeente bij de vestiging van telephoon-
kaotoren te Pingjum en Zurich de daarmede
gepaard gaande kosten van inrichting, be
diening enz. voor hare rekening wil nemen.
Op voorstel van den heer Maas werd deze
zaak tot de volgende vergadering aange
houden.
Makkum, 24 April. De maatregel van
orde in de Gereformeerde kerk te Makkum
op 30 April a.s. is door de financieele com
missie dier kerk ingetrokken. Deze maat
regel behelsde, dat er op den dag der beves
tiging van A. Kuyper Jr. door dr. A Kuyper,
zitplaatsen waren te verkrijgen a f 1. Pro
fessor Kuyper had te kennen gegeven, dat
hij van den bevestigingsdienst afzag, indien
de kerkeraad het heffen van f 1 entréegeld
handhaafde.
Lemmer, 24 April. In het geheel zijn
alhier de vorige week 4500 tal haring aan
gevoerd, waarvoor f 0,25 per tal besomd
werd. Hiermede is de haringvisscherij weer
zoo goed als afgeloopenhoewel in het begin
slecht, waren de vangsten in het laatst echter
zeer overvloedig.
De moesten onzer visschers maken zich
thans gereed voor de ansjovis-visscherij, daar
uit naburige havens alhier bericht is ont
vangen, dat reeds enkele honderdtallen dezer
vischjes zijn gevangen.
Schoteruiterdijken, 24 April. Als
eene byzonderheid in het boerenbedryf kan
dienen, dat van de 24 koeien, welke thans
bij den heer D. Boschker geworpen hebben,
er niet minder dan 3 tweelingen ter wereld
gebracht hebben.
Leeuwarden, 24 April. De borgen van
den verleden jaar ontslagen gemeente-ont-
vanger van Leeuwarderadeel hebben het
tekort in zijn kas, ad ruim f 7000, in de
gemeentekas gestort.
Oostermeer, 24 April. Als eene bijzon
derheid kan worden vermeld, dat men te
Witveen onder onze plaats een paard met
veulen in de weide ziet grazen, samen nog
geen twee jaar oud.
Gaasterland, 24 April. De arbeiders
uit onze gemeente, die voor enkele dagen
naar de t'riesche kleistreken by Tzum trok
ken tot het afgraven van terpen, hebben
hun werk gestaakt door het niet in willigen
van het verzoek om hooger loon. Gevraagd
werd 24 cent per el, geboden 22 cent, terwijl
voor het verrichte werk 20 cent per el is
betaald. Heden halen ze hunne gereed
schappen terug. Hepk. Adv.bl.
Sneek, 24 April. Naar aanleiding van
de woorden„Ik geloof, en daarom spreek
ik", nam ds. J. L. Bommezyn Zondagavond
j.l. hier afscheid van zijne gemeente.
Als men weet, dat de bij velen hoogge
achte leeraar de daad meest bij ’t woord
voegdedat zijne beurs altijd open stond
voor hulpbehoevenden, dan valt’t te rijmen,
dat men ’t met leedwezen vernam dat ds.
B. ’t beroep naar Beek-Ubbergen had aan
genomen.
24 April. Gisterenavond werd alhier
in tegenwoordigheid van een groot publiek
de uitslag bekend gemaakt van ’t tooneel-
concouis, uitgeschreven door ’t reciteerge-
zelschap „Ons Genoegen".
Den len prys gouden medaille en f 100
verkreeg de tooneelvereeniging „JacobGats"
te Leiden, 2e prys zilveren medaille en f 50
„Corbulo" te Groningen.
Persoonlyke onderscheidingen (kleine gou
den medaille) vielen te beurt aan den heer
H. C. Kroon te Groningen en mej. de Klein
te Leiden.
Workum, 25 April. Hedenmorgen keer
den onze ansjovis-visschers allen met een
aantal vischjes huiswaarts, de een meer, de
ander minder, ’t Hoogste aantal was, naar
men ons mededeelt 500. Wy wenschen onze
visschers een flinke vangst toe.
Friesche Zuidwesthoek, 24 April.
De ansjovis campagne is heden begonnen
nadat enkele proefscholen in de vorige week
bewezen hadden, dat de trek der vischjes
aangevangen was. Gevangen werden van 10
tot 150 stuks. Ofschoon natuurlijk over de
uitkomsten niets met zekerheid te zeggen
vaj^ koesteren de visschers de beste ver»
S
Bolswardsclie Courant,
I
a
