NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOE SWARD EN WWSRaAOSSI.
g® MHM,
p
No. 35. Verschijnt Donderdags en Zondags. Acht en dertigste Jaargang. 1899.
3 ZONDAG 30 APRIL.
"1
BINNENLAND.
Uit de Raadszaal.
VOOR
Fraser viel bewegingloos
was,
II
3
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Vergadering op Vrijdag 28 April 1899.
Een verhaal uit den Spaansch-
Amerikaanschen oorlog.
Doe je regiment geen schande aan
Een vogel, bedrogen door den heerlijken
maneschijn aan den Cubaanschen hemel,
floot in de kruin van een palmboom en
Fraser meende in het gefluit de woorden
van zjjn kapitein weder te hooren. Op kor
ten afstand zag de soldaat de tenten in
den maneschijn blinken. Er heerschte
en gezang. De vijand moest
dit New-Yorksche vrjjwilli-
Gaasterland, 27 April. Eenige ge
huwde mannen uit onze gemeente, die sinds
eenigen tijd in Duitschland werkzaam waren
en hunne vrouwen hier hadden achterge
laten, hebben thins ook deze derwaarts
gehaald om zich daar voorgoed metterwoon
te vestigen. Hoewel de vooruitzichten
er daar over ’t geheel ook al niet beter op
worden, heeft menig onzer jongelingen daar
een aardig duitje oververdiend en in de
Rijkipostspaarbank of anderszins kunnen
beleggen.
Zuidwesthoek, 26 April. Sedert enkele
dagen is de handel in lammeren hier weer
aan den gang. De prijzen zijn hoogmen
biedt reeds f 10 h f 11 per stuk. Het bij
uitstek gunstige weder voor de weilanden
is hier zeker van niet geringen invloed. De
veeprijzen zijn stijgende in een heden te
Oudega (H. O. en N.) gehouden boelgoed
was ’t zeer duur»
ll
TL
Sloten, 27 April. Geertje Kok, meer
bekend onder den naam van „aide Kek“,
heeft Dinsdag 1.1. haar 96en verjaardag onder
algemeene belangstelling mogen vieren.
Uit vele huizen wapperde de vaderlandsche
driekleur, terwijl menigeen, hoog en laag,
de gelukkige oude kwam feliciteeren in hare
nederige woning, waar zij, de heldin van
den dag, gekleed in een eenvoudig oud-
Friesch costuum (fen seis mei earizer en
flodder op) de bezoekers afwachtte.
Er werd veel en velerlei gebruikt en toen
’s avonds het bier bestaande fanfarecorps
de aardige attentie had om, ter wille van
de jarige, een muzikale collecte langs de
huizen te houden, toen bracht de verjaardag
van „Kek“ ons een algemeenen feestavond.
De hechte oude vrouw had (men kon het
haar aanzien) gelukkige uren.
Van een hier wonend, telkens twistend
echtpaar, vond de vrouw het raadzaam de
echtelijke woning te verlaten, om met haar
zoontje van ruim f’/i jaar het huis barer
elders wonende moeder te gaan betrekken.
De man trok ook derwaarts en wist het
kind in triomf naar hier te brengen. Maar
vrouwlief en schoonmama kwamen en eisch-
ten het kind terug. Het gevolg was, dat
hier heden morgen een hevige twist, geken
merkt door veel „liefelijks1*, tusschen de
partijen ontstond, van welk drama het blij-
einiend slot was: algeheele verzoening tus
schen man en vrouw.
Gaasterland, 26 April. De arbeiders
uit onze gemeente, die het werk bij ’t af
graven van terpen te Tzum hadden gestaakt,
zullen het weder hervatten. Heden morgen
zijn ze weer derwaarts vertrokken. Hun
eisch om hooger loon is ingewilligd.
Opsterlaud, 26 April. Door de maré
chaussee van Gorredijk is procesverbaal
opgemaakt tegen een landbouwer uit Ter-
wispel, die in zeer overspannen toestand bij
een buurman de ruiten verbrijzelde met een
stuk tuingereedschap. Even te voren moet
hij met een zijner zoons zijn slaags geweest
en daarbij het onderspit hebben gedolven.
Rottevalle, 27 April. Uit zeer ver
trouwbare bron kunnen we mededeelen, dat
de berichten in de couranten omtrent het
voornemen van ds Kijlstra e. a., omtrent
het stichten eener kolonie, al te voorbarig
zijn. Men is de dingen te ver vooruitgeloopen.
Er zijn beelemaal nog geen vaste plannen
omtrent den zuiveren vorm van gemeen
schapsleven, dien men wenscht te volgen.
En te spreken van den geest van Tolstoï,
als grond van zulk leven, is onjuist.
Ook ten opzichte van de aansluiting bij
de Soc. Dem. Arb. Partij zijn de bericht
gevers te voorbarig geweest, wijl daarvan
vooralsnog niets met zekerheid bekend is.
Oudemirdum, 27 April. Gisteravond
verkeerde een ouderpaar in ’t naburig Elf-
bergen in grooten angst, daar hun zoontje
zoek was. Het geheele bosch werd doorzocht,
het geroep kon zelfs in de kom van ons
dorp worden gehoord. Eindelijk te ruim 9
uur kwam de verloren gewaande, tot groote
blijdschap zijner ouders natuurlijk, weer
terecht. Hepk. Adv. BI.
Naar men verneemt heeft een bewoner
van Voorburg een eisch tot schadevergoe
ding ingesteld tegen den Staat, omdat z. i,
onrechtmatig twee zijner honden zijn afge
maakt.
Deze honden, gespannen voor een kar en
voorzien van een lederen muilband, waren
dezer dagen opgevangen, omdat ze geen
muilkorf van het voorgeschreven model
droegen.
De eigenaar meldde zich daarop aan bij
een der commissari-sen van politie, die hem
verwees naar den ambtenaar van het open
baar ministerie bij het kantongerecht, die
op zijn beurt den man aanraadde naar den
vuilnisstal te gaan, waar de honden bewaard
worden. Daar gekomen vernam hij, dat zijn
honden reeds waren afgemaakt.
Eiscber, die zich van rechtskundigen bij
stand verzekerd heeft, meent, dat men daar
toe niet het recht had, omdat de eigenaar
zich bereids had bekend gemaakt.
Sedert Dinsdagmiddag wordt te ’s Gra-
venhage een 10 jariz knaapje vermist. Dien
dag heeft het de ouderlijke woning aan de
Visschersdijk verlaten en sedert heeft men
niets van oen jongen vernomen. Omdat
vermoed werd, dat hij aan den Stationsweg
spelende in een sloot was geraakt, heeft de
politie daar gedregd, echter zonder resultaat.
Een droevig ongeluk greep gisteren
plaats te Blerick. Een 1-jang kindje, dat
nabjj de kachel in een wieg te slapen lag,
werd eensklaps door het overkoken van den
waterketel met kokend water overgoten. De
kleine bekwam zooveel brandwonden, daA
het korten tijd daarna overleef
daar gejubel
nabjj zjjn en
gers-regiment, hetwelk den naam had een
keurbende te wezen, brandde van begeerte
om met den vjjand slaags te raken.
Maar Fraser ondervond op zjjn post
helsche folteringen. Hjj was dapper en had
dat reeds bewezen. Vroeger was hjj boek
houder geweest op een bankierskantoor,
en zijn fijne blanke handen, zjjn elegante
manieren, hadden eerst den spotlust zjjner
makkers opgewekt. Maar dit hield op, toen
Fraser op zekeren dag gedurende een hevig
gevecht en toen de compagnie genoopt
werd om zich onder een hevig geweervuur
terug te trekken, terugkeerende en op een
afstand van minstens vjjftig meter een
zwaargewonden jongen officier in veiligheid
bracht ofschoon hem de kogels om de ooren
vlogen. Het was ook geen angst voor een
kogel uit een hinderlaag, die hem thans
bezielde, neen, hjj streed tegen zjjn mach-
tigsten vjjand, den slaap.
De stralen van de heldere maan en de
warmte van den tropischen nacht vervullen
hem met een onweerstaanbare moeheid.
Het ruischen der boschjes scheen hem toe
te fluisteren: „Bljjf wakkerBljjf wakker
Uit de kruinen der palmen, door den wind
heen en weer gewiegd, scheen het te klin-
fcen wDoe het regiment geen gehande aan l*
I
het lichaam van
op den grond.
Een hinderlaag, riep Hearn uit, schoot
zjjn revolver af en verwachtte een aanval,
misschien wel zijn einde door een tweede
kogel uit een hinderlaag.
Langs de linie der wachtposten werden
andere geweerschoten gelost tot antwoord
en op een afstand kon men zien, dat het
kamp in beweging kwam. Toen Hearn
naar het lijk van den schildwacht keek,
viel hem de bjjzondere ligging van het
geweer in het oog. Hij zag het touw, dat
de haan van het geweer verbond aan den
voet van den schildwacht... geen twjjfel
mogelijk. Fraser was gevallen door een
schot uit zijn eigen wapen en hjj had dat
zoo gewild. Bliksemsnel nam de kapitien
zijn zakmes, sneed het touw door, wierp
daarna de ledige huls van de patroon uit
het geweer en deed er een nieuwe in uit
de patroontasch van den schildwacht.
Ik zou toch wel eens willen weten, mom
pelde hjj gedurende dit werk, of Fraser de
grootste lafaard of de moedigste zwakke
ling was, die ooit heeft geleefd... In elk
geval, de eer van het regiment is gered
Toen een patrouille verscheen en het
geheele kamp gealarmeerd was, hielp kapi
tein Hearn met bewonderenswaardigen
jjver zoeken naar den ellendigen lafaard
die Fraser uit een hinderlaag had doodge
schoten.
En naar New-York ging een bericht
voor de jonge weduwe, dat haar man, de
vrijwilliger Fraser, op de voorposten in de
uitoefening van zjjn dienst den heldendood
had gevonden.
icht bjj Santiago, op Cuba, lag de
compagnie van kapitein Hearn. Elk
WJ oogenblik konden de Spanjaarden
komen opdagen.
Kapitein Hearn was een goedhartig man.
Wel geloofde hij, dat de jonge man, tot
wien hjj op zekeren dag sprak, schuldig
maar voor niets ter wereld had hij
hem dat willen laten merken. Hjj legde
hem de hand op den schouder en zeide
„Mjjn beste jongen, ditmaal is het nog
goed gegaan, maar laat het je tot een
waarschuwing zjjn en niet weer gebeuren.
Sterf als het noodig is, maar doe je regi
ment geen schande aan.*
De jonge soldaat zag zjjn superieur in
het gelaat.
Ik geef u mjjn woord er op, kapitein,
zeide hjj met trillende stem, dat ik voor
den krjjgsraad de waarheid heb gesproken.
Ik zou niet hebben gelogen, al had het
mjj ook het leven kunnen geven.
Dus je hebt niet geslapen?
Ik weet het niet.
De woorden van den jongen man klon
ken wanhopig, maar zjj gingen vergezeld
van een ernstigen blik en een stille bede.
Ik kan het mij niet verklaren, voegde
hjj er bij.
Kapitein Hearn voelde zich verlicht, al
was hjj ook niet geheel overtuigd.
Nu, Fraser, hernam hjj, gelukkig voor
u was de krjjgsraad zelf ook in twijfel.
Toch mag zoo iets niet weer voorkomen.
Bedenk wel, dat er voor een soldaat, be
halve lafheid, geen grooter misdaad is. dan
op post te slapen, en dat nog wel in den
oorlog. Doe het regiment geen schande aan.
Vrooljjk fluitend deed hjj verder de
ronde. Fraser was zeer opgewondenhjj
verlangde naar een gelegenheid om zich
dankbaar te toonen aan zjjn kapitein. De
geheele compagnie zou voor kapitein Hearn
door het vuur zjjn gegaan, en Fraser was
geen ondankbare.
Na zjjn vrjjspraak had hjj de eerste bit
tere ervaring opgedaan en wel van den
kant zjjner kameraden. Hjj had gedurende
de geheele rechtszitting verkeerd in de ver-
dooving van een die droomt, zonder zich
ten volle bewust te zijn van den ernst
van zijn toestand. Thans echter, nu hjj het
stilzwijgen en de koelheid zjjner wapen
broeders opmerkte, gevoelde hij dien ernst
dubbel. De gelukwenschen met zjjn vrij
spraak klonken gedwongen, en nauwelijks
waren zjj geuit, of zjjn vroegere vrienden
trokken zich ook terug, In hun woorden,
in hun gedrag lag een stille beschuldiging.
Hjj voelde zich gebrandmerkt, uitgestooten
uit den kring zjjn vrijspraak had hem niet
schoon kunnen wasschen. Hjj gevoelde, dat
die vrijspraak meer een gevolg was van
medelijden dan van rechtvaardigheid.
Een paar dagen later stond hjj weer op
post.
Fraser richtte zich krampachtig op en de
wang tegen den kouden loop van het ge
weer drukkend, liep hjj op en neer ofschoon
hjj tot aan de enkels wegzonk in den moe-
rassigen bodem, waaruit dampen opstegen,
die de malaria veroorzaakten. Zjjn oogen
waren wjjd geopend, zjjn lippen trokken
krampachtig samen. Hij dacht aan een
slanke jonge vrouw, zooals die hem een
mooien gezonden knaap voorhield, om dezen
een afscheidskus te geven. Hoe vrooiijk
hadden die kinderoogen hem aangestaard,
hoe vast hadden de kleine mollige armen
zich om zjjn hals geslagen.
Op dit oogenblik was hij volkomen wak
ker, dat wist hjj. Hij kon elk voorwerp
duidelijk onderscheiden. Hjj voelde zjjn
hart slaan. Maar als hjj plotseling weer
bewusteloos mocht worden, als zijn be
wustzijn hem weer verliet, zooals den vori-
gen keer, in spjjt van alle pogingen om
weerstand te bieden niemand zou hem voor
den tweeden keer gelooven. Zonder vrees
zou hij gestaan hebben tegenover honderd
bajonetten, maar de dood door de kogels
zijner makkers vervulde hem met angst.
Zjjn zenuwen werden steeds meer ge
spannen, ofschoon hij het zelf niet merkte.
De eenzaamheid, waarin hij zich bevond,
was reeds op zich zelf een valstrik. Als hjj
met een mensch had kunnen spreken, ja,
al was het maar met een dier, dan zou zjjn
toestand dadelijk veranderd zjjn. Nu ver
ergerde die echter, hjj begon hevig te beven
en met zichzelf te spreken. Hjj wierp zijn
geweer over den linkerschouder en sloeg
zich op de rechterwang. Hjj waagde het
niet de oogen te sluiten, want hjj zou
misschien niet de kracht hebben gehad ze
weer te openen. Al zijn gedachten, al zjjn
gevoelens waren op één punt gericht, niet
op: „Ik wil niet slapen!* maar slechts op
„wat gebeurt er, als ik weer inslaap
Sterf, maar doe je regiment geen
schande aan had de kapitein gezegd.
Plotseling stond Fraser stil, rechtop
toen begon hjj echter te wankelen, alsof
hjj half dronken was. Hij maakte zijn jas,
los en haalde uit den binnenzak een enve
loppe te voorschjjn en nam daaruit een
portret het portret eener bekoorlijke
jonge vrouw en van een mooien kleinen
jongen, die, tegen haar schouder geleund,
hem aanzag. Hy keek, in het heldere maan
licht, lang naar dit portret- Toen stak hjj
de fotografie weer bjj zich en knoopte zjjn
jas dicht. Hjj schudde zich als een hond,
die uit het water komt en begon toen met
groote opmerkzaamheid in ’t rond te zien
Maar het hielp hem alles niet. Hjj wreef
de slaperige oogen uit en zette zich op een
met mos begroeide hoogte. Zjjn gedachten
waren steeds vervuld met een verschrikke
lijk denkbeeld, maar hjj glimlachte, met
een treurigen glimlach. Hjj nam zijn ge
weer tusschen de beenen en haalde een
einde touw uit zjjn zak...
Kapitein Hearn was een goedhartig man.
Zjjn groote bemindheid onder zijn troepen
had twee redenen zijn persoonljjkq dapper
heid, zjjn verachting voor elk gevaar en de
groote belangstelling, die hjj toonde voor
ieder zijner soldaten. Deze belangstelling
was het ook, welke er hem toe dreef om
den kring zjjner vrooljjke soldaten te ver
laten en een ronde te doen langs de uit
gezette posten. Hij kende Fraser’s familie
en dacht er aan, dat deze weer op post
stond. Diens laatste misdrijf vervulde den
kapitein met ongerustheid.
Toen Hearn bjj den schildwacht kwam,
voor wien hjj zulk een innige belangstelling
gevoelde, geraakte hjj in toorn en een
kernachtige vloek ontvlood zjjn lippen.
Voor hem als een spook in den maneschjjn
zat de man, dien h\j zocht. De handen om
spanden den loop van het geweer, hoofd
en borst waren voorovergebogen en rustten
op het wapen. Fraser was ongetwijfeld weer
ingeslapen.
In het eerste oogenblik wilde de kapi
tein in zjjn opgewondenheid en het gevoel
van zjjn plicht den man overlaten aan zjjn
lot, hetwelk hjj ongetwijfeld verdiende
het lot, doodgeschoten te worden. Toen
echter kwam er een zachtere stemming
over hem. Hjj dacht aan Fraser’s vrouw,
aan zjjn kind. Hjj herinnerde zich ook een
gravure, die hjj eens had gezien en die een
diepen indruk op hem had gemaakt. Het
stelde Napoleon voor, hoe hjj een schild
wacht slapend aantreft en het misdrjjf ver
geeft.
Verschillende gedachten in hem streden
om den voorrang maar ten slotte hield
zjjn goedhartigheid de overhand. Nadat hjj
eenige seconden stil had gestaan, ging hjj
met opgeheven vuist op Fraser toe en riep
„Word wakker, idioot
Bjj de eerste woorden van den kapitein
hoorde men de knal, van een gewéerv
Tegenwoordig 11 leden. De heeren P. J.
de Boer en Oosterbaan waren afwezig we
gens ongesteldheid.
Ingekomen stukken:
a. Een schrijven van het R.K. Armbe
stuur, dat zij een jaarlijksche grondpacht
moeten betalen aan de gemeente voor een
huis aan de Harlingerstraat, ten bedrage
van f 16,40. Naar zij meenen is indertijd
bepaald dat die grondpacht kan worden af
gekocht, en daar zij hiertoe genegen zijn,
verzoeken zij de medewerking van den Raad.
De Voorzitter. Opdat de heeren zich van
deze zaak op de hoogte kunnen stellen,
verzoek ik den Secretaris de opgemaakte
acte voor te lezen.
Uit die acte blijkt dat in 1865 aan nu
wijlen A. P. van der Meer, Wed. L. J.
Bijlsma, aan de Oude Steden een stuk grond
is afgestaan ter grootte van 328 M2, om
daarop een huis te doen bouwen. Behalve
de bepalingen van het bouwen, staat in die
acte, dat jaarlijks f 16,40 grondpacht aan
de gemeente moet worden betaald, tot naar
5 de grondpacht wordt afgelost, wat
echter niet binnen 30 jaren mag geschieden.
De Voorzitter. Daar het R.K. Armbe
stuur, aan welk college bedoeld huis thans
in eigendom behoort die grondpacht wenscht
af te koopen, stellen B. en W. voor
dat college te berichten dat hiertegen geen
bezwaren bestaan. De afkoopsom zal be
dragen f 328.
Zonder hoofdel. stemming goedgekeurd.
Daar voor de openbare zitting geen pun
ten van behandeling op de agenda voorko
men, wordt de zitting geschorst om in ge
heime zitting de behandeling voort te zetten
van het kohier van hoofdeljjken omslag.
Na de opheffing der schorsing wordt het
kohier van hoofdelyken omslag vastgesteld,
geljjk in de geheime zitting besloten is.
Bolswardsclie Courant,
a
mill
ft