NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLS WARD EN WOWBAMH.
DE VREDESCONFERENTIE.
No. 36. Verschijnt Donderdags en Zondags. Acht en dertigste Jaargang. 1899.
g DONDERDAG 4 MEI. 0
BINNENLAND.
1
Voor
ABONNEMENTSPRIJS 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
M. -
invitaties had rond gebracht met spot zijn
begroet. De Hr. Boogaard, die in de Groene
Amsterdammer een artikel aan die confe
rentie wijdt, wijst er o. i. terecht op, dat
het verblijdende feit van de conferentie is,
dat geene enkele mogendheid zich daaraan
heeft durven onttrekken op grond, dat de
oorlog iets noodzakelijks is in onze maat
schappij. Maar dat feit is dan ook de crediet-
post bij uitnemendheid van de conferentie.
Want wat haarzelve betreft, wij kunnen het
maar al te best begrijpen, dat de vredes
apostel Tolstoi zijn anathema er over heeft
uitgesproken als over eene erbarmelijke
schijnvertooning. Wij deelen echter niet
diens meening, dat de eenvoudigste en zekerste
weg om tot algemeene ontwapening te geraken
bestaat in de persoonlijke weigering van den
dienstplicht. Wij gelooven dat deze weg al
een zeer lange is, en wij beklagen de een-
voudigen des harten, die door deze utopie
misleid een vrijwillig maar weinig gewaar
deerd martelaarschap op zich nemen. Daar
gelaten, dat wij niet gelooven dat de eenling
als zoodanig het recht heeft gehoorzaamheid
te weigeren aan de wetten door de gemeen
schap vastgesteld. Tegen eene wet die wij
onbillijk vinden mogen wij protesteeren, en
alle pogingen in ’t werk stellen, om haar
afgeschaft of veranderd te krijgenhaar ge
hoorzamen moeten wij, zoolang zij bestaat.
Die dit standpunt prijs geeft komt op het
hellend vlak der anarchie. Wij scharen ons
aan de zijde van Cicero, die zoo schoon
gezegd heeft: Laten wij slaven van de wet
zijn, om waarlijk vrij te wezen. Enkh. Ct.
Vele visschers bekwamen ernstige averij
aan het visschende want.
Eén stoomtrawler werkt natuurlijk met
hetzelfde succes.
Sneek. De laatste bezending kievits
eieren, die hier heden werd aangevoerd,
bedroeg vooral niet minder dan 20000. Een
cpkooper'uit Workum ging voor zijn rekening
alleen met een duizend of negen heen.
Wegens de groote vraag kon de zeldzame
prijs van 13 ct. worden bedongen.
Gistermorgen, juist terwijl de scholen
aangingen, kreeg een koe, die van de
Warnser boot gekomen was, wilde haren
in den nek. Op het Singel bond men haar
aan een der boombeschutters vast. Doch
het dier wist het hoorntouw te breken en
kwam, gelukkig in het water terecht. We
zeggen gelukkig, want het beest had vrjj
wat gevaar kunnen opleveren. Een poosje
later werd het op sleeptouw genomen door
eene praam en zoo naar de veemarkt ge
transporteerd.
Witveen, 1 Mei. Dat wij hier, wat
de verlichte eeuw betreft, nog wat ten ach
ter zijn, getuige hst volgende. Een patient
alhier, die eerst baat bij een dokter
zocht, en daarna tevergeefs hulp van een
professor inriep, heeft nu een duivelbanner
in den arm genomen, natuurlijk op goeden
uitslag hopende.
Rottevalle, 30 April. Dat de wilde
aard bij varkens soms nog weer boven komt,
ondervond hier een landb >uwer. Toen men
bij het hok kwam, bemerkte men toch, dat
de moederzeug een barer jongen, reeds 5
weken oud, de vier pooten had afgevreten.
De biggen werden er nu bij weggenomen,
daar de moeder ze anders zeker alle zou
hebben doodgebeten.
Heerenveeu, 1 Mei. Gisternamiddag
reden eenige jongens bij het tramstation
een paar losstaande tramwagens heen en
weer. Een 12-jarige jongen geraakte bekneld
tusschen een koppelstang en een opvolgen
den wagen en werd met ernstige verwon
dingen aan het been op een kar thuis ge
bracht.
We vernemen, dat zijn toestand thans
bevredigend is.
Volgens een geheel onjuist bericht in een
Hollandsch dagblad zou de knaap bij ’t
rangeeren der tram op de treeplank ge
sprongen, daaraf gevallen en onder de wie
len zijn geraakt, zoo fat een zijner beenen
boven de knie verbrijzeld werd.
1 Mei. Ieder wordt geacht de wet
te kennen. Ook als men vreemdeling is,
dient men te weten, dat wij een bedrijfs
belasting hebben, die, terecht, ook buiten
landers treft, als ze hier komen met hun
handels waar. Nu waren twee Belgen met
hun monsters staalborstels en rolband, uit
gepakt bij een winkelier alhier, om een be
stelling te vragen. Daar kwamen de kom-
miezen en vroegen het bewijs, dat de kooplui
hun bedrijfsbelasting hadden betaal 1. De
vreemdelingen verstonden de kommiezen en
deze de vreemdelingen niet, die ten slotte
met een handbeweging werden uitgenoo-
digd, mee te gaan naar het kantoor der
directe belastingen. De vreemdelingen, waar
schijnlijk in de meening, dat iemand hun
een bestelling wenschte te doen, gingen
dadelijk mee, maar toen ze de zaak recht
begrepen, was hun dag glad bedorven. Hun
borstels en rolband, geschat op een waarde
van f7, werden in bewaring genomen, in
ruil waarvoor ze een proces-verbaal kregen
toegezegd.
Terhorne, 1 Mei. Bij de alhier ge
houden gewone jaarlijksche verhuring van
verschillende perceelen hooiland in deze en
virons, werden over het geheel hooge prij
zen geboden. Er waren er zelfs, die vei-
huurd zijn voor f 40 de 36% are, iets wat
in jaren niet is geschied. De oorzaak is,
het houden van meer stuks vee, vooral door
koemelkers, waardoor de behoefte aan voe
der grooter is.
Hepk. Adv. BI.
Aan het op Hemelvaartsdag te Fra-
neker te houden festival van schutterij- en
fanfare-corpsen zullen deelnemen de schut-
terij-corpsen van Harlingen en Dokkum en
fanfare-corpsen uit Tjummarum, St. Anna
Par., St. Jacobi Par., Oude Biidtzijl, Sex-
bierum, Welsryp, Dronrijp, Pingjum, Wit-
marsum, Leeuwarden en Menaldum. Samen
alzoo 13 corpsen, met pl. m. 300 executanten.
Het voornemen bestaat, zoo mogelijk, op
den avond van den feestdag een vuurwerk
af te steken.
Men schrjjft uit Friesland aan de
Arnh. Crt.
De 1 Meibe weging is weer achter den
rug! De socialistischgezinde aiboiders heb
ben hun zooals de advertenties en strooi-
Onze minister van Buitenlandsche Zaken
beleeft weinig pleizier van de Vredesconfe
rentie, en nu zijn wij nog pas aan de voor
bereidende maatregelen daarvoor. Bladen
van verschillende kleur maken er hem een
ernstig verwijt van, dat hij niet krachtiger
geprotesteerd heeft tegen de uitsluiting van
den Oranje-Vrijstaat en van de Zuid-Afri-
kaansche Republiek.
Het spreekt van zelf, dat ook wij mede
verontwaardigd zijn over de houding van
Engeland, die van de uitsluiting van die
beide Staten hare deelname aan de confe
rentie afhankelijk maakte; het is alweer een
bewijs hoe weinig loyaal het perfide Albion
zich bij de behandeling van zaken pleegt te
gedragen. Maar het dunkt ons onbillijk
daarvan een verwijt te maken aan onze
Regeering. Het is in deze dagen geen plei
zier om minister van Buitenlandsche Zaken
te wezen van eene kleine mogendheid; men
speelt dan voortdurend de rol van aarden
pot tegenover den ijzeren pot.
Want, laten wij het toch maar ruiterlijk
erkennenwij zouden een dwaas figuur maken
door nu op onze achterste pooten te gaan
staan over de uitsluiting van den Transvaal.
Wjj hebben altijd uit vrees voor moeilijk
heden met Engeland lijdelijk moeten toekijken
welk onrecht den Transvaal ook werd aan
gedaan; uit dezelfde vrees moesten wij, toen
het zelden missende schot van de Transvaal-
sche boeren bij Langnek, Spitskop en Mayuba
den grondslag legde van hunne onafhanke
lijkheid onzen gelukwensch binnenhouden;
dat moesten wij ook doen bij den mislukten
inval van Jameson; men moet de macht van
den Duitschen Keizer bezitten om zich bij
zulk eene gelegenheid de weelde van een
telegram van gelukwensching te kunnen
veroorloven.
Dat is wel alles heel hard voor het vleesch,
maar wij kunnen niet anders. Vecht maar
eens tegen de bierkaai. En nu nadat wij
jaren voorzichtiglijk en wijselijk bij deze
houding hebben volhard en moeten volhar
den, zou onze Regeering hebben moeten
zeggenWij bedanken voor de eer die con
ferentie in onze residentie te ontvangen,
wanneer Transvaal en Oranje-Vrijstaat geene
uitnoodiging ontvangen? dat zou geen zin
hebben. Het zou doen denken aan iemand
die het jaren lang lijdelijk toezag, dat zijn
broeder werd mishandeld door een derde, en
die er protest tegen aanteekent wanneer zijn
broeder niet meegevraagd wordt op eene
bruiloft.
Als de houding van den Hr. de Beaufort
in deze zwak is, is die slechts wat zij zijn
moet en kan. Aan chauvinistische beschou
wingen hebben wij niet veelde tijden zijn
voorbij, dat Koenraad van Leuningen den
Zweedschen Koning, die dreigde den Sont
af te sluiten, trotsch kon antwoorden, dat
wij in het IJ de houten sleutels hadden liggen
om de Sont open te maken.
En laten wij ook bedenken, dat de uit
sluiting van de Transvaal voor de Neder
landers bij lange na niet zulk eene gewich
tige zaak is, als voor de Katholieke mogend
heden de uitsluiting van den Paus.
Wat die Vredesconferentie zelve betreft;
onze verwachting daarvan is al zeer laag
gespannen, die verwachting wordt zoo moge
lijk iederen dag nog wat minder. Het is
b.v. al eene zeer zonderlinge inleiding tot
die vredesconferentie dat de meeste mogend
heden hun oorlogsbudget hebben verhoogd.
Indien er aan dit congres nog waarde gehecht
wordt, dan zal het wel het meest zijn door
die Haagsche burgers die direct of indirect
profijt zullen hebben bij de aanwezigheid van
zoovele hooggeplaatste vreemdelingen. De
inzender in het Dagblad van Zuid-Holland
en ’s Gravenhage, die betoogde dat het met
betoog op de conferentie noodzakelijk is de
publieke vermaken aldaar wat te vermeer
deren, had op de waarde van de conferentie
nog zoo’n onjuisten kijk niet. En de deel
nemers zelven zullen niet minder opgewekt
aan de discussiën deelnemen in het vooruit
zicht van de stortbui van ridderorden, die
na afloop der conferentie aan den staatkun
digen hemel zal losbarsten.
Men moet deze conferentie dan ook niet
waardeeren als de oorzaak van eenen nieuwen
beteren toestand, die zal aanbrekenmen
moet ze enkel waardeeren als een gevolg,
en wel als een gevolg van het veldwinnend
idee dat oorlog iets is met alle deugd en
zedelijkheid in strijd. Dat zulk eene confe
rentie aan het eind onzer eeuw mogelijk is,
is op zichzelf een verblijdend feit. In de
herige eeuw zou de mogendheid die daarvoor
Koucluiu, 1 Mei. Op ons dorp zal eene
proet genomen worden met den verbouw
van suikerbieten. Een hoofdagent van de
fabriek te Naarden contracteerde met een
15-tal boeren alhier, die gaarne hun bouw
land voor deze loonende cultuur wilden af
staan. De uitslag wordt met belangstelling
tegemoet gezien.
Gaasterland, 1 Mei. Begint het eik-
schilien hier gewooolijk met het begin dezer
maand,, thans zal men nog wel een paar
weken moeten wachten, tenzij er plotseling
eene verandering ten goede kome. Tenge
volge de koude is het eikenhout nl. zeer
achterlijk. Onze wei- en hooilanden lig
gen naar wensch. Het vee, dat buiten is,
lijdt evenwel veel door het gure weer. Het
aanhoudend geloei duidt aan, dat het nog
liever op stal was.
Exmorra, 1 Mei. In de heden gehou
den vergadering van ingelanden van ’t wa
terschap „Exmorra c. a“ waren slechts 12
stemmen vertegenwoordigd. De rekening van
den secr.-ontvanger wees een ontvangst van
f 2906,85% en een uitgaaf van f 2616,21
aan, zoodat bet boekjaar sloot met een batig
saldo groot f 290,64*/a. Het maalgeld voor
dit jaar bleef op f 4 de H.A. Bij loting
werd bepaald, dat met 1 Oct. 1899 aflosbaar
zijn de nos. 18 en 53 in de geldleeniug
groot f 29,000.
Eindelijk nog werd met algemeene stem
men herbenoemd tot bestuurslid de heer P.
de Jong alhier.
Oldeberkoop, 1 Mei. Als een bewijs,
welke verwoestingen in het jachtveld wor
den aangericht door vossen, die jongen heb
ben, kan dienen, dat de boschwachter Hiel-
kema in het doorhem gevonden hol (waarin
hy 5 jongen en een ouden vos betrapte)
aanwezig vond1 gave eend,-1 half ver
slonden dito, 4 half volwassen hazen, l vol
wassen dito en 9 hazevellen.
Hindeloopen, 30 April. Gisterenna
middag had hier een vreeselijk ongeluk
kunnen gebeuren, waarbij niet minder dan
vier menschenlevens op ’t spel stonden. De
visscherman Romke Bluis was uitgevaren
om zijn ansjovisnetten uit te schieten, daar
toe bijgestaan door Jan van der Woude,
diens vader en Titte O. Meines. De laatsten
gingen mee naar ’t heette voor pleizier. Na
’t werk verlicht te hebben, sloeg de boot
om en geraakten allen te water op een
aanmeraelijken afstand van de kust. Geluk
kig was ae visscher Sjoerd Heeres in de
nabijheid en deze mocht het genoegen
smaken de vier drenkelingen van een anders
wissen dood te redden.
De ansjovis-visscheiij, die zich bij aan vang
zoo slecht laat aanzien, zou dus hier buiten
die toevallige huip, groote verliezen hebben
aangebracht.
Stavoren, l Mei. De ansjovisvangst
heeft in de eerste week zeer povere resul
taten gegeven. De vangsten bedroegen enkele
morgens niet meer dan eenige tientallen.
Vrijdagmorgen had een Lemster visscher
27ÜÓ, het beste schot gedurende deze week.
biljetten vermeldden verbroederingsfeest
weer gehouden. Meer en meer wordt het in
onze provincie gewoonte, het feest op 1 Mei
te doen aan vangen met een kinderfeest, dat
getuigt van den praktischen blik der ont
werpers. Immers vieren de kinderen feest,
de ouders komen dan van zelf.
Dat zoo’n kinderfeest nu bepaald op de
jeugdige schare den invloed zal oefenen,
dien men er aan geven wil, n.l. er nu reeds
de socialistische ideeën in neer te leggen, is
te gek om los te loopen.
De kinderen maken pret, hebben pleizier
op 1 Mei en dat is voor hen de hoofdzaak.
Vandaar dat men onder de deelnemende,
jeugdige feestgenooten ook nu weer kinderen
zag van ouders, die in geenen deele de so
cialistische beginselen zijn toegedaan, terwijl
dit jaar ook in het oog viel, hoe kinderen
van bekende sociaal-democraten niet mee
deden aan de feestviering.
Het was op de scholen hier en daar wel
te merken, dat er kinderfeest gehouden werd,
in enkele klassen was 30 pCt. der leerlingen
absent.
Wat ook dit jaar opviel was, dat tal van
socialisten, die vreeger op 1 Mei niet werk
ten, thans aan den arbeid gebleven waren,
zoodatdemiddagmeetings veel minder bezocht
waren dan waarop men gerekend had.
De avondvergaderingen, hoofdzakelijk ge
wijd aan een gezellig entre-nous, slaagden
beter, deze waren heel goed bezocht; zang
koren lieten zich hooren, voordrachten wer
den gegeven, tableau-vivants of marmergroe-
pen vertoond. Hier en daar hadden de
Burgemeesters verlof' gegeven een optocht
met vaandels en muziek te houden, die
voor zoover wij konden nagaan overal
inde volmaaktste orde geschiedden. Nergens
behoefde de politie op te tredenoveral
zorgden de orde-commissarissen dat alles
geregeld afliep.
Een geduchte vijand, die zoo vaak de
feestelijkheden in ons land bederft, wordt
er door de socialisten buiten gehouden, nl. de
sterke drank en hierin geven de socialisten
aan velen een uitnemend voorbeeld.
Noch op de vergaderingen, noch in de
gezellige bijeenkomst, werd sterke drank
getapt.
Sommige sprekers moesten op twee ver
schillende plaatsen optreden. Zoo b.v. het
Kamerlid v. d. Zwaag, die te één uur te
Appelscha optrad en 's avonds te 7 uur
weder het woord voerde te Gorcedijk, plaat
sen die 4 a 5 uur van elkander gelegen
zijn. Voor dergeljjke sprekers is de 1 Mei
dag wel een drukke, maar geen feestdag.
Uit Hedikhuizen wordt aan de Bossche
Ct. gemeld
Alhier deed zich dezer dagen het ergerlijk
geval voor, dat een notaris, die op verzoek
van een cliënt, welke plotseling ernstig ziek
werd, was geroepen om een testament te
maken, niet aan het verzoek van den zieke
kon voldoen, omdat er wel een 30tal familie
leden in de woning waren, waarvan velen
het den zieke lastig maakten om ook in het
testament te worden opgenomen en geen
der familieleden zich uit de woning wilde
verwijderen.
Eenigen tijd na dien, laat in denzelfden
avond, werd andermaal de notaris geroepen
met politie uit Heusden, welke laatste, op
verzoek van den zieke, de familieleden uit
diens woning verwijderde, waarna de notaris
behoorlijk aan het verlangen van den zieke
kon voldoen en ongehinderd zijn testament
kon opmaken.
Nader verneemt men, dat genoemde zieke
lijdende was aan cholera nostras en gister
morgen is overleden.
In een postzegelmagazijn te ’s Hage
liggen te koop 4 postzegels ad 5 ets. (foutdruk)
met beeltenis van Koningin Wilhelmina
op oranjepapier gedrukt (gelijk de tegen
woordige 3 ets. postzegels) voor f 1000.
Zondagnamiddag brak door onbekende
oorzaak brand uit in de behuizing van den
huisschilder en photograaf J. Temme Kz.
in de Kerkstraat te Veendam. In een uur
tijde was het perceel vrij wel uitgebrand.
Van den inboedel werd niets gered. De
brandspuiten bepaalden zich voornamelijk
tot het beschermen der belendende winkel-
behuizingen, die mede eenige brand- en
waterschade bekwamen. Huis en inboedel
van Temme waren verzekerd.
Te Harlingen werd door het leger des
Heds eene zoogenaamde vakmeeting gehou
den, waarbij volgens bekendmaking, „ge
bakken pannekoek" aan de bezoekers werd
verstrekt.
Deze nieuwigheid gaf aanleiding tot on
redelijkheden. De pannekoekeo werden door
sommigen als projectielen gebezigd, zoodat
er niet weinig tumult ontstond en er zelfs
klappen worden uitgedeeld*
•J
Bolswardsclie Courant
i(i
ft
