NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
0LSWAR.0 EN WONSERAöEEL
No. 73. Verschijnt Donderdags en Zondags. Acht en dertigste Jaargang. 1899.
Voor het Kantongerecht.
BINNENLAND.
lVj
VOOR
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Slot.
14. T.
Zitting van Vrijdag 1 Sept. 1899.
$XXXXXXXXX^XXXXXXXX$
ZONDAG 10 SEPTEMBER.
Omdat het heden bij 3e herhaling is, dat
bekl. moet terecht staan, acht de heer Ambte
naar 7 dagen hechtenis noodig.
Uitspraak der Vonnissen over 14 dagen,
zijnde Vrijdag 15 September.
Sondel, 7 Sept. Bij het on weder, dat
Dinsdagavond gewoed heeft, is J. H. alhier
door den bliksem getroffen, waardoor hij in
een bermsloot (gelukkig droog) terecht kwam.
Ruim een half uur bleef hij bewusteloos.
Surhuisterveensterheide, 7 Sept.
Eene belangrijke tak van industrie, is hier
de mattenweverij. Gemiddeld worden hier
jaarlijks een 3000 rollen (van 24X68 c.M.)
aan de opkoopers in den regel de win
keliers afgeleverd. Hierbij mag men gerust
nog een 1000 rol voegen, die de vervaardi
gers zelven uitventen. Iedere rol kan eene
waarde hebben van f 5, maar heeft da); niet.
De reden is, dat de winkelier de matten
van zijne klanten moet nemen en soms reeds
voor de helft der waarde aan winkelwaren
in voorkoop heeft gegeven. De winkelier
betaalt per rol zooveel, onverschillig of ze
goed of slecht is, alleen de slechtste weigert
hij. Echter niet gauw, want hij levert er
waren aan, soms duur ook. Men zal hierin
verbetering trachten te brengen door veor
afname tegen beteren prijs van goede mat
ten gelegenheid te geven en tevens de aan
komende jongens en meisjes in het weven
te onderrichten.
Joure, 7 Sept. Niet wegens de lang
durige droogte van dezen zomer, maar ten
gevolge van gebrek aan water, dat zich
ieder jaar doet gevoelen, zullen heeren Re
genten van het Armhuis alhier eerlang
uvergaan tot het doen maken van een kolos-
salen regenbak bij het Weeshuis, waardoor
in de zeer noodza gelijke behoefte aan goed
en zuiver drinkwater zal worden voorzien.
Wieuwerd, 7 Sept. Onze grafkelder
mag zich in den laatsten tijd in verhoogde
belangstelling van het publiek verheugen; het
aantal bezoekers is niet alleen stijgende,
doch ook wijst het daartoe aangelegde re
gister aan, dat het getal vreemdelingen steeds
toeneemtzoo vonden we op ééae bladzyde
vermeld namen uit Melbourne, Soerabaja,
Amerika. Ook kwam eene schriftelijke aan
vrage in uit Holland, om fotografische op
namen te mogen doen, hetgeen echter niet
werd toegestaan, daar, met het oog op het
in goeden staat houden der lijken, geene
toestemming verleend werd, deze uit de
kisten te nemen. Vele bezoekers die iets
meer wenschen te weten van het grijze
verleden, schaffen zich het daarvoor ver
krijgbaar gestelde werkje: „Wieuwerd en
zijne Historie* aan.
Tjalleberd, 7 Sept. Een droevig onge
luk heeft hier heden plaats gehad. Het
tweejarig kind van JSbele Huisman speelde
in de kamer, een pot met kokend water
stond op den vloer. Moeder ging even de
kamer uithet kind viel in den pot en be
kwam zulke hevige brandwonden, dat het
bijna onmiddellijk overleed.
Hepk. Adv. BI.
Sneek, 7 Sept. Voor de betrekking van
onderwijzer of onderwijzeres, acte Fransch
vereischt, salaris f 800, aan school no. 1
alhier, hebben zich 15 sollicitanten aange
meld, onder welke een 51-jarige dame, in
’t bezit Fransch middelbaar A en studente
aan een hoogeschool te Parijs.
Witmarsum. Onze leden-kaatspartij
op Maandag j.l. was zeer belangwekkend.
De parturen stonden vinnig tegen elkaar
over en waren bijna even sterk. Met den
prijs gingen strijken S. Kooistra, P. Buwalda
en H. Cupsrus. De le premie wonnen P.
Faber, V. Zoodsma en G. Zaagmans, ter
wijl de 2e premie ten deel viel aan S.
Tolsma, S. de Vries en A. Piekema.
Een draaimolen verhoogde de pret. Des
Dinsdags werd nogmaals een wedstrijd ge
houden. Ook nu weer veel deelnemers, veel
publiek en prachtig weer. De feestelijkheden
zijn dan ook uitmuntend geslaagd.
Balk, 6 Sept. Uitslag van de heden
alhier gehouden aanbesteding van 390 H.L.
cokes: G. Fortuin te Heegf0,62 per H.L.
Wed. M. J. de Jong alhier f0.59 per H.L.
F. v. d. Bosch alhier f 0,57 per H.L. Ge
gund aan den laagsten inschiijver.
Van de levering van 6000 stuks bagge-
laar turf: D. Slot alhier 10,54 en fO,b2,
J. Lam alhier f0,60 en fO,5ó, D. L. Haar
sma alhier f0,50, H. Kortekamp alhier
f0,50 en f0,45 per 100 stuks. Gegund aan
D. Slot voor f0,54 per 100 stuks.
Van de 45500 stuks lange turf: J. Lam
alhier f5,60 en H. Jongstra te Workum
f4,69 per 1000 stuks. Gegund aan Jongstra»
tegen; hij liet zich vallen en wilde maar
volstrekt niet huiswaarts. De politie nam
toen een anderen koers en bracht hem in
haar logement.
Eisch f 2 of 2 dagen.
22. N. B. te Wommels was op Zondag
2 Juli zoo onvast op zijn beenen, dat hij
op straat neer viel. De politie bood hem
toen de behulpzame band en bracht hem
naar zijn woning.
Eisch f 1 of 1 dag.
23. T. v. d. S. was op Zondag 23 Juli,
omstreeks 6 uur ’s avonds tijdens godsdienst
oefening in de St. Martini Kerk aan ’t
kabaal maken op de Hoekaard, nabij die
kerk. Door zijn drukte en geschreeuw ont
stond er een heele oploop van volk, Door
zijn moeder en de buren werd hij eindelijk
thuis gebracht. De politie, die van den op
loop getuige was, maakte proces op wegens
dronkenschap, en ’t is niet voor de eerste
maal, dat deze bekl. terecht stond. De heer
Ambtenaar acht 14 dagen hechtenis daarom
voor hem noodig.
24. G. W. van Amsterdam en K. W.
van Leiden, die te Makkum tijdelijk ver
blijf hielden, liepen den 7 Juli ’s morgens
in de vroegte over een stuk land van den
veehouder J. Postma aldaar. De politie
bekeurde hen deswege, en Postma, als ge
tuige gedagvaard, verklaart, dat zij niet
gerechtigd waren in zijn land te komen en
ook geen verlof daartoe hadden.
Eisch f 1 of 1 dag voor ieder.
25. P. N. te Bolsward reed den 28 Juli
met zijn kar door de Brouwerssteeg naar
het plantsoen. De politie vermaande hem
nog terug te keeren, maar hij stoorde zich
niet aan die waarschuwing en reed door.
Eisch f 3 of 2 dagen.
26. P. M. te Exmorra hal den 27 Juli
in zijn winkel een „ellestok* waarop 4
strookjes papier waren geplakt. Op de vraag
van de beambten, waarom, volgde de ver
klaring, dat deze papiertjes de maat aan
duiden van „de oude el, de halve el, een
vandel en een half vandel.* Zij dienen
dus om bij andere dan wettige maat te ver-
koopen en deze meter mocht zoo niet in den
winkel voorhanden zijn. De maat werd in
beslag genomen en procesverbaal opgemaakt.
De eisch luidtf 1 of 1 dag en verbeurd
verklaring van de in beslag genomen maat.
27. P. V. te Makkum is den 5 Augs.
dronken geweest. Hij is heden aanwezig
en weet geen andere aanleiding voor zijn
dronkenschap te geven, dan dat hij wat te
veel had. Hij verklaart er bij, dat hij naar
buis zou, en geen drukte maakte, maar „de
politie kwam er zoo maar op eensop mij an
om me naar ’t bero te brengen.*
De vader van beklaagde wordt op diens
verlangen nog gehoord, maar deze kan de
zaak ook al niet wegcijferen.
Eisch f 3 of 3 dagen.
28. P. V. te Bolsward reed den 27 Juli
heel hard met een geladen kar langs de
straat. Beklaagde verdedigt zich door te
vertellen, dat het des Donderdags druk is,
en er haast moet worden gemaakt met het
bezorgen der bestellingen. Op de Rijkstraat,
waar de agent hem bekeurde ging het bij
de laagte neer, en daarom kon hij de ge
laden kar niet tegenhouden.
De agent, die bekl. reeds dikwerf had
aangenaamd om zachter door de stad te
rijden, waarschuwde hem ook dien Donder
dag weer, maar inplaats van daar naar te
luisteren, ging hij door met een vaart, dat
de menschen moeite hadden zoo gauw uit
den weg te komen, waarom bij hem proces
maakte.
Bekl. herhaalt, dat het bij de laagte neer
ging, en bovendien rust de kar op veeren.
De heer Ambtenaar eischt f 2 boete of 2
dagen hechtenis, waarop bekl. antwoordt
„Daar ben ik niet met tevreden. Een kar
op veeren, daar kan ze mij niets om maken.*
Thans volgt weer een peleton drinkers.
29. P. Z. te Sneek liep den 11 Juli
dronken langs de Groote Dijlakker en moest
ter zijner beveiliging naar het bureau ge
bracht worden. Omdat hij bij 4e herhaling
terecht moet staan, wordt hem 14 dagen
hechtenis toegedacht.
30. H. V. te Workum was den 9 Juli
dronken aan den weg. Ook voor deze wordt
een gevoelige straf noodig geoordeeld en
f 15 boete of 3 dagen geëischt.
31. P. T. te Bolsward was den 31 Juli
de kluts kwijt. Hij zwaaide langs de Broere-
straat, waar hij werd aangetrotten door een
agent.
Eisch f 3 of 2 dagen.
32. H. B. te Bolsward was den 27 Juli
buiten westen. Hij beschreef zulke vreemde
draaien toen hü het Hengstepad zou over
steken, dat een agent er zich aan ergerde.
Eisch f 5 of 3 dagen.
33. J. B. te Hemelum was op Zondag
6 Aug. ook de maat te buiten gegaan. De
politie zou hem naar zijn woning geleiden,
doch een der vrienden nam hem onder zijn
geleide, en bekl. werd aan diens hoede toe
vertrouwd. Al werd zoodoende de agent van
het reisje vrijgesteld, beklaagde wordt daar
om nog niet vrijgesteld. Omdat het voor de
eerste maal is, wordt f 1 of 1 dag tegen
hem geëischt.
34. W. W. te Bolsward was in den nacht
van 31 Juli op 1 Aug. heel laat tor been,
’t Was ongeveer halftwee toen een nacht
wacht hem ontmoette en aan den laveeren-
den gang al direct zag, dat deze schipper
geen goede koers kon bezeilen. Hij heeft
hem dan ook gesteund en aan boord ge
bracht. Daarmee was het zaakje evenwel
niet uit, want zoo’n politiegeleide heeft altijd
nog een nasleep. Hier bestaat het in f 3
boete of 2 dagen hechtenis.
35. Op Zondag 6 Aug. werd te Wit
marsum kaats partij gehouden, en hier was
M. Z. van Harlingen op toe gekomen om
een daghuur te verdienen. Nu trachtte hij
dit te winnen door het houden van een
draaibord, waarbij centen op figuren werden
gelegd, terwijl de deelnemers voor een cent
inlage 5 cent terugkregen, als het draaibord
het figuur aanwees, waarop de cent stond.
Nu is voor dit hazardspel de toestemming
noodig van den Burgemeester, en dit had
deze koopman niet. Toen de marechaussees
dit spel zagen uit voeren, was een bekeuring
het gevolg. J. Tichelaar van Makkum was
als getuige gedagvaard. Hij erkent met
andere jongelui daar enkele malen een cent
te hebben opgezet, en is zelfs zoo gelukkig
geweest het te winnen toe a de beambten er
bij kwamen, zoodat hij 5 cent kreeg uitbe
taald.
Voor den houder van dit spel wordt f 10
boete of 5 dagen hechtenis geëscht.
36. S. K. te Ruigelollum had geen pa
piertjes op zijn ellemaat geplakt gelijk no.
26, maar hij had om „de oude el* en zijn
onderdeelen aan te duiden, er punaises in
gestoken. Dit is natuurlijk evenmin geoor
loofd, en de ellestok werd ook hier in beslag
genomen.
Eisch f 1 of 1 dag met verbeurdverklaring
der onwettige maat.
37. De vraag wanneer een kalf ophoudt
een kalf te zijn, werd behandeld bij de zaak
van K. K. H. te Sandfirden. Deze vee
houder dreef op Donderdag 10 Augs. een
zevental „jongbeesten* naar de veemarkt.
Omdat er 4 bij waren, die al horens hadden,
maakte de pffitie proces op, daar zij die 4
als hokkelingen beschouwde, en ze dus niet
los mochten gedreven worden, maar, krach
tens art. 115 der politieverordening bij 3 of
minder moesten gekoppeld zijn. Bekl. zegt
heden ter terechtzitting, dat het herfstkal veren
waren. Zij worden October of November
pas een jaar oud, en dun kunnen het geen
hokkelingen heeten. Bovendien, zegt bekl.,
ingeval het als een overtreding der veror
dening werd aangezien, had hij eerst een
waarschuwing verwacht, want hij had er
volk genoeg bij. De „kalvers* hadden dan
bij de poort opgevangen kunnen worden.
De politie houdt vol, dat het „jonge
koeien* waren, en de heer Ambtenaar
eischt f 3 of 2 dagen.
Bekl. komt tegen dezen eisch nogmaals
zich verdedigen, dat hij meent, dat ook hok
kelingen los gedreven mogen worden, maar
bovendien waren dit geen hokkelingen, want
dan moesten ze een jaar oud zijn.
38. In den nacht van 9 Augs., half één
’s nachts, ontmoette een der nachtwachts
A. O alhier in de Kampensteeg. Deze kwam
van de reis en was abnormaal. Bekl. komt
tegen dit oordeel van den agent op. Hij is om
drie uur al weer ’t veld ingegaan om een
paard te halen, en heeft twee getuigen
decharge meegebracht, n.l. J. Draaisma en
J. Piebenga. Beiden verklaren, dat zij dien
morgen omstreeks 3 uur beklaagde hebben
gesproken en toen niet konden bemerken,
dat hij beschonken was. De agent houdt
zijn verklaring vol, dat hij ten half één
dronken was, hij viel zelfs over een stoep,
en wilde niet naar huis, wegens ongenoegen
met zijn vrouw.
Eisch 7 dagen hechtenis,
39. F. K. te Bolsward was den 14 Aug.
ook wat extra druk. Hij werd ’s avonds
omstreeks 8 uur aangetroffen op de Hoog
straat ea werd nu onder toezicht der poli
tie naar zijn woning geleid.
Eisch f2 of 1 dag.
40. J. de J. te Wommels was den 16
Augs. de kluts ook weer eens kwyt. Hij
moest ter ontnuchtering in arrest gesteld
worden,
v. d. V. te Wommels, was den
11 Juli ’s morgens omstreeks half negen in
de Leeuwarder trekvaart arn het visschen
met schakels. Hij kon den rijksveldwachter
die bij hem kwam, wel een acte, doch geen
vergunning toonen. Wel zei bij, van den
pachter H. de Jong te Bolsward vergunning
te hebben bekomen, doch niet schriftelijk,
waarom de agent hem nog twee dagen tijd
gaf om er voor te zorgen. Toen die tijd
verstreken was, had bekl. nog geen bewijs
getoond en dus werd de zaak vervolgd.
Bekl. is heden verschenen. Hij erkent toen
geen schriftelijke vergunning te hebben,
maar wel mondeling. Hij gaat niet visschen
in eens anders water, en heelt ook nu de
schriftelijke vergunning in den zak. Toen
had hij er even mee gedraald, doch hij g< eft
de verzekering, dat het hem niet meer zal
overkomen.
Eisch f 1 of 1 dag.
15. F. H. te Bolsward ging den 13 Juli
nog met zijn handkar over de draaibrug bij
de Blauwpoort, toen de brug reeds los en de
ketting overgehaald was. Bekl is verschenen
en geeft als zijne verdediging te kennen, dat
het schip nog pas bij het houtstek van de
heeren van der Werf was. „Ik was*, aldus
vervolgt hij, „reeds met de kar op het haard
van de brug, toen Hengst gauw de ketting
overhaalde. Ik was bepaald wel reeds bij
’t Hof van Holland, toen de schuit door de
brug ging. Er ging nog een boer met mij
over de brug, die zeizij kunnen de brug
wel overhalen als de schippers bij de stoom -
bootkade zijn.*
De brugwachter Hengst getuigt, dat de
schipper het sein gaf om de brug te draaien,
en omdat de brug slechts één kant uitdraait,
moet, wanneer de schepen van dien kant
komen, de brug vlug open zijn. Beklaagde
ging er, toen de brug reeds los was, nog
over. Eisch f 1 of 1 dag.
16. J. IJ. te Leeuwarden was den 13
Juli hier te Bolsward. Hij had een flinke
bok aan ’t touw, zooals de jongens dat noe
men en kreeg in de Broerestraat proces.
Het noodlot was deze beklaagde tegen, want
even later, toen het volk hem zoowat in de
maling nam, ontmoette hij in de Sneeker-
straat den Brigadier der rij ksveldwacht en
opnieuw was hij er bij.
Dat was dos eigenlijk slechts eenmaal
lol voor dubbel geld zal onze Jan wel den
ken, want de heer Ambtenaar eischt twee
maal f 5 boete of 3 dagen hechtenis voor
elke boete.
17. E. H. K. te Bolsward was den 7
Juli in beschonken staat op de Appelmarkt.
De politie zag dat en maande hem aan,
naar zijne woning te gaan, waarin hjj wel
niet veel trek scheen te hebben, maar toch
luisterde hij eindelijk naarden goeden raad.
Eisch f2 of 1 dag.
18. J. T. te Bolsward was den 10 Juli
ook over zijn bier. De politie trof hem aan
in de Snorkstraat en noteerde naam, dag
en uur.
Eisch f 1 of 1 dag.
19. S. P. B. te Koudum laboreert naar
het schijnt dikwijls aan de kwaal, een droge
keel te hebben. Zaterdag 22 Juli was het
’s avonds weer geheel mis. Hij deed wel alle
moeite zich goed te houden, toen de politie
er aankwam, maar het liep te veel in de
gaten. Hij stond o. a. druk te praten met
de palen van het hek langs de straat, den
kelijk in de meening verkeerende met een
ander in discours te zijn. Die „ander* moet
dan zeker een doofstomme hebben verbeeld.
Tegen dezen bekl. wordt nog een tweede
proces voorgelezen, waaruit blijkt, dat hij
toen ook al weer aan die kwaal heeft geleden.
Hij was zoo slap, dat hij het niet eens op
de beenen kon houden, maar meermalen
neerviel. De politie heeft hem toen mar
zijn woning moeten brengen.
Omdat hij bij 4e herhaling voor dronken
schap ttrecht staat, luidt de eisch tweemaal
14 dagen hecht.
20. J. de J. te Bolsward, was den 7
Juli dronken op het Hengstepad alhier, en
ook deze staat heden terecht bij 4o herhaling.
De eisch luidt dan ook voor hem 14 dagen
hechtenis.
21. S. J. te Makkum had den 18 Juli
wat te diep in het glaasje gekeken. Hij
zwierf in den nacht nog op straat om, toen
de politie hem den goeden raad gaf, naar
huis te gaan, en zij bood hem hare hulp
aan, om dat het loopen wat bezwaarlijk
ging. In plaats van dankbaar te zjjn voor
de aangeboden hulp» verzette hij zich hier-
Bolswardsche Courant
«J