NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
HET Jï. MWWST
BOLSWA.BO EN WONSERAOEEE.
No. 96. Verschijnt Donderdags en Zondags. Acht en dertigste Jaargang. 1899.
Kans op Vrede
BINNENLAND.
DONDERDAG 30 NOVEMBER, p
VOOR
één dag 1300 gedood.
1
J
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
De Amst. Crt. schrijft:
Men is van den Duitschen Keizer nu wel
gewoon aan verrassingen. Dat zijn gang naar
Londen noch een gaan naar Canossa, noch
een familiebezoek gold, wist iedereen, die den
Duitschen Keizer voor den invloedrijksten
en zich daarvan volkomen bewusten vorst
van Europa houdt, wel vooruit.
Dat Keizer Wilhelm de sympathie van
zijn eigen volk en van geheel Europa op
het spel zou gaan zetten alleen om zijn
grootmoeder te zien, die ofschoon zeer oud
maar volkomen gezond is, was voor ieder
duidelijk die niet met blinde vooringeno
menheid geslagen was.
De gang naar Londen werd kon het
anders onder deze omstandigheden in een
diplomatiek incognito gehuld.
De Engelscbe voorkomenheid bij de over
eenkomst met Duitschland in zake de Samoa-
quaestie, eischte een tegenbeleefdheid.
Die beleefdheid bestaande in een reeds lang
beloofd bezoek, zou het overige Europa
toonen, dat Duitschland althans niet voor
nemens zou zijn Engeland te bemoeilijken
in het tot de orde roepen van twee .vazal
len" in Zuid'Afrika.
Een weigering van den Duitschen Keizer
zou aan de Duitsche neutraliteit niet geschaad
hebben, maar zij zou een eventueel optreden
ten gunste van den vrede slechts hebben
bemoeilijkt.
Om de zoo duidelijk uitgesproken opinie
van het Duitsche volk ten gunste der Boeren
niet te kwetsen, werd door den Keizer alles
vermeden, wat maar eanigszins aanstoot kon
ge ven en zoo werd de reis van alle politieke
bijoogmerken ontdaan en uitsluitend een fa
miliebezoek.
Dit belet den Keizer evenwel niet, om als
een invloedrjjk familielid den familiekring
zijn goeden raad te geven.
Zoo wordt ons althans het telegram aan
de Indépendance wier Londensche corres
pondent ons meermalen bleek zeer goed in-
gelicht te zijn volkomen duidelijk onbe
grijpelijk.
Het moet voor den Duitschen Keizer aller
minst een geheim zijn, dat de Engelschen
zich met dezen oorlog in een wespennest
gestoken hebben, waaruit zij nu reeds voor
driekwart de kans loopen zeer gehavend en
duchtig toegetakeld te voorschijn te komen.
En het zou ons niet verwonderen, indien
Keizer Wilhelm aan zijn grootmoeder de
waarschuwing had doen hoorenals geniet
tracht naar een aanneembaren vrede, bereid
u dan voor op een geheele nederlaag.
De aanbieding van zijn bemiddeling aan
Koudum. Dezer dagen is bij afgraving
van een perceel weiland van den heer B.
Kramer gevonden een wervel breed bijna 8
palm en wegende circa 33 pond.
Tot nog toe is het niet bekend van welk
dier dit been kan geweest zjjn.
Gaasterland, 26 Nov. Naar we uit
betrouwbare bron vernemen is de Maat
schappij „Gaasterland" van plan het vol
gende jaar een proef te nemen met den
verbouw van suikerbieten in deze gemeente.
Eene aanzienlijke oppervlakte zal voor dit
doel worden bestemd.
Bartlehiem, 27 Nov. Een brillen
koopman werd alhier met eene schouw over
de Dokkumer Ee gehaald, doch daar hy
zonder twijfel zelf door een slechten bril
zag, stapte hij in 't midden van het kanaal
uit en zonk, beladen met zjjne bagage, naar
de diepte.
Met veel moeite kreeg men hem levend
op het dtoge. Nadat hij door de naast by-
wonenden was opgeknapt, kon hy zijne reis
vervolgen.
Harich, 26 Nov. Toen gisteravond de
melkrijder D. H. alhier naar de zuivelfa
briek te Harich reed, naderde van tegen
gestelde richting de slager J. S. uit het
naburige Nyega met zijn hondenkar, Daar
geen der beide voertuigen van licht «ras
het Engelsche hof schijnt daarom zeer waar
schijnlijk en de stemmen die hier en daar
in de Engelsche pers waarneembaar zijn,
wijzen er op, dat de Engelsche natie weldra
tot de overtuiging zal moeten komen dat
een vrede met behoud van Kaapstad en
Natal wel zoo verkieslijk is dan, in plaats
van de oppermacht in Zuid-Afrika te hebben,
zich van alle macht beroofd te zien.
Want zooals het nu staat, hangt het zijn
en blijven in Zuid-Afrika at van eenige hon
derden Afrikaanders van de Kaap. Als dezen
het sein tot den opstand geven, dan is het
lot van Engeland in Zuid-Afrika beslist en
blijft er van zijn macht niets, niets over.
Het kan het woord „oppermacht" dan reeds
beginnen te verdeelen in tweeën en misschien
nog een poosje de tweede helft behouden.
Maar op den duur gelooven wij dat het het
geheele woord uit zijn dictionnaire zal moeten
schrappen, vooral ten opzichte van Zuid-
Afrika.
Waar wij geen oogenblik bevreesd zijn
voor den goeden uitslag voor de Boeren,
zou Engeland o. i. geen verstandiger daad
kunnen doen dan thans vrede te sluiten.
Want nog een paar overwinningen van de
Boeren en het is gedaan in weerwil van al
het kanonnenvoeder dat men uit Engeland
verscheept, want meer zijn de nieuwe troepen
niet.
Zelfs in het geval dat Engeland ten slotte
door overmacht wint, wat heelt het dan nog
gewonnen
Een tjjdelijke wapenstilstand.
Want Engeland kent de Boeren en het
Hollandsche ras niet als het zich verbeeldt
op den duur Transvaal en Vrijstaat te kunnen
houden.
Na dezen oorlog in geen geval.
Wint Engeland, dan is die overwinning
slechts een tjjdelijke en kan het 10 a 20
jaar duren eer de Boeren zich van de ver
liezen volkomen hersteld hebbenmaar dan
gaan de Engelschen er toch zeker uit.
Maken ze niet tijdig vrede, dan gaan ze
er nu uit, maar dan ook geheel, want dan
kan de Kaap niet ontbreken in den Bond
der Vereenigde Zuid-Afrikaansche Repu
blieken.
Want hoe ’t loopt, dit ideaal van alle
Afrikaanders is door Engeland op den duur
niet te keeren, evenmin als het dat heeft
gekund in Amerika.
Indien Engeland dit alles goed overweegt
en zich eens een oogenblik van al zijn ijdele
grootspraak ontdoet, dan zal het tot de be
kentenis moeten komen, dat voor geen volk
de eeuw zoo leelijk sluit als voor Engeland,
en wil het ’t kwaad nog tjjdig keeren, dan
mag het den Duitschen Keizer wel dankbaar
zjjn, dat hij de hand des viedes wil uit
steken... ter wille van zijn bejaarde groot
moeder.
En als Keizer Wilhelm dan door zijn in
vloed kan bewerken, dat Natal Engelsch
blijft, dan mogen de Engelschen uit dank
baarheid de Duitsche natie wel een Weih-
nachtsgeschenk aanbieden waar hetSamoa-
eiland Opoeloe een kleinigheid bij is.
Maar hierop kan men zeker rekenen, dat
indien er van vrede sprake is, de Boeren hun
volle vrijheid en onafhankelijkheid zullen
erlangen.
Die hebben ze dan ook meer dan ver
diend.
gebied steeds uitgebreid, en de vereeniging
„Charitas," een stichting van de laatste jaren
heeft zich reeds waardig ingeburgerd te
midden der vele liefdadige instellingen en
corporation. Niet slechts den kinderen der
mingegoeden wordt een St. Nicolaasfeest
bereid,, bedekte en onbekende armoede en
behoefte, vaak veel nijpender dan de bekende,
wordt door haar opgespoord. Dat het der
vereeniging op haren gewaardeerden werk
kring nimmer aan den noodigen steun ont-
breke.
Een oogslag op de voorbereiding van de
komst van den kindervriend rest ons nog.
Onze neringdoenden beijveren zich als om
strijd, den goeden goeden Sint een ruime
keuze aan te bieden, een keuze, die het
waarlijk onnoodig maakt, naar grootere
steden om te zien. De verschillende vakken
zijn hier ter stede zoo goed vertegenwoor
digd, de étalagiën en uitstallingen bieden
een rijkdom en verscheidenheid, dat bij een
rondwandeling langs onze winkels en maga-
zijten men de overtuiging zal krijgen, dat
er gezorgd is voor „elk wat wils." Zaken
van luxe of van behoefte, voorwerpen van
kunst en smaak, artikelen van eiken prijs
zijn aanwezig. Hoewel ons de lust bekruipt,
onze indrukken op zulk een wandeling weer
te geven, meenen wij toch hieraan geen
gevolg te moeten geven. Het noemen van
de voornaamste firma's en de rijkste étalagiën
zou er soms onwillekeurig toe leiden, dat
anderen, die evengoed vermelding verdienen,
gepasseerd worden. Wij verwijzen daarom
onze lezers naar onze rubriek ad ver ten tien,
en besluiten met den wensch, dat de nering
doenden goede zaken mogen maken, en de
goede Sint de kinderen goed bedenke, maar
ook de ouderen, want het is wel een kinder
feest in hoofdzaak, maar ook zij, die de
kinderschoenen reeds ontwassen zijn, wen-
schen niet vergeten te worden. Dat dus de
kinderen en allen wier hart popelt van ver
langen niet teleurgesteld mogen worden, dan
zal het zijn, gelijk de laatste regel van ons
motto zegt: „Alles even blijd’."
Deze bekende woorden van Hildebrand
(N. Beets) tot motto kiezend voor een opstel
over den kindervriend bij uitnemendheid,
den goeden St. Nicolaas. zijn wij als ’t ware
met de deur in huis gevallen. Wat ver
wachtingen worden gekoesterd, wat ver
langens en wenschen gevoed en uitge
sproken waarvan de vervulling wordt
toevertrouwd aan den bisschop, die op zijn
ros van schoorsteen tot dak, van dak tot
schoorsteen rijdend, zijn gaven op geheim
zinnige wijze uitdeelt, die zelden teleurstel
len, veelal bevredigen, dikwerf zelfs de
stoutste verwachtingen overti elfen. Het
leven geeft weinig zonnige dagen beweren
wij, ouderen, maar voor een belangrijk deel
dragen wij zelven de schuld daarvanonze
eischen stellen wij dikwerf te hoog, en het
niet in vervulling gaan onzer luchtkasteelen
wekt wrevel en ontevredenheid. Het
leven kan veel meer zonneschijn geven, als
wij slechts de wolken van eigenzinnigheid
en hoogmoed believen weg te ruimen, die
de koesterende stralen van liefde en geluk
beletten tot onzen huiselijken kring door te
dringen. Een dag van waar huiselijk genot
is de 6e December, een dag van onverstoor
bare vreugde voor de jeugd, zoolang niet
roekeloos de jongenskiel van de schouderen
is gerukt, een dag waarop niet een straaltje
van de matte winterzon, maar de volle
koestering van de lentewarmte door de ramen
naar binnen dringt. O, wij weten wel,
dat er stumpertjes zijn, wier oogjes schitteren
bij het aanschouwen van zooveel heerlijk
heid, en die een verlangen koesteren, dat
als te kostbaar, niet vervuld kan worden
ook weten wij, dat er zijn, die den Spaan-
schen bisschop een minder warm hart toe
dragen, en den oorsprong van zijn milddadig-
heids-rondreis willen zoeken by onze heiden-
sche voorouders, toen de oude Germaansche
God Wodan op zijn schimmel gezeten en
vergezeld van zijn trouwen knecht Echart
door het land zweefde met toovermantel en
staf, van huis tot huis, van dorp tot dorp,
om onder de kinderen belooning en straf
uit te deelenwij weten dat en nog meer,
doch welk weldenkend kindervriend bestu
deert er op den St. Nicolaasmorgen de Goden
leer en oudheidkundeGelukkig wie in
staat is, zijne jongeren een goene Sint te
bezorgen. Waarlijk er is zooveel ellende
op de wereld, dat men een gelegenheid om
„hemel in de ziel te hebben" met beide
handen moet aangrijpen. Vroolijkheid en
gezelligheid krijgen het zoo dikwert te kwaad
met allerlei problemen en kwestiën op sociaal
politiek, oeconomisch of religieusch gebied,
die hoe gewichtig ze soms mogen zijn
toch gelyk een kille noordenwind de groei
kracht verstoren, dat men waarlijk bljj
moet zijn, wanneer de wind eens uit een
anderen hoek waait. L rat de jongenskiel toch
gedragen worden, zoolang bij slechts mee
kan lapt en herstelt hem, zoodra hij sporen
van slijtage vertoont, want in onze heden-
daagsche samenleving is de jeugd bij velen
te kort van duur. Vanwaar die klachten
over ongezeggelijkheid, losbandigheid en wil
lekeur? Vanwaar die verzuchtingen over
den toenemenden geest van vei zet tegen het
gezag en de goede orde, die men meer dan
vroeger bij het opkomend geslacht meent te
ontdekken? Vanwaar anders dan van het
meer en meer losraken van den huiselijken
kring, van het gemis aan huiselijkheid,
waarbij het kind te veel aan zichzelven
overgelaten, geen kind blijft, maar toestanden
en voorbeelden ontwaart, die het ouderlijk
gezag ondermijnen en den band tussshen
ouders en kinderen verzwakt. Doch... op
het St. Nicolaasfeest mogen wij niet zede
nmeesteren, en dus verder de aandacht ge
vestigd op de zonzijde van dit leest.
Een stap in goede richting mogen wij het op
treden noemen van de vereeniging „Charitas."
Zeiden wij straks, dat er stampeitjes zijn,
wier verlangens niet konden worden be
vredigd, dan moeten wij die vereeniging uit
naam van de vele kleintjes (en ook uit naam
hunner ouders) dank brengen, wijl ook voor
hen nu het St. Nicolaasfeest beteekenis
krijgt, ’t Is bij veel verkeerds toch een
verblijdend teeken, dat in den tegenwoordi-
gen tijd de philantropie steeds een ruimer
veld tot haar werkkring kieet, en de stad
onzer inwoning behoeft in dit opzicht gelukkig
voor geen andere onder te doen. De zorg
voor den hulpbehoevenden medemensch
wordt, zoowel op stoffelijk als geestelijk
voorzien en men elkaar niet hoorde, kwam
het paard in zóó onzachte aanraking met
de kar, dat het dier dadelijk op zij sprong,
waardoor de zware wagen kantelde en de
melkkannen te water geraakten terwijl de
bestuurder er onder terecht kwam. P. m.
60 L. melk ging verloren, terwijl H. licht
gewond werd.
Steenwijk, 27 Nov. In den afgeloopen
nacht werden weder bij eenige ingezetenen
de glazen verbrijzeld, o. a. één groote spie
gelruit bij den heer burgemeester en ver
schillende ruiten bij een paar onzer politie
agenten. Evenals bijna altijd, bleven ook
thans de daders onbekend.
Harkema-Opein.de, 27 Nov. Jongelui!
niet naar de Hamsterheide te vrijen. Er is
daar een troep jongens, die trouw de vrijers
van buiten afwachten en ze onbarmhartig
afranselen. Reeds eenige keeren is dat nu
voorgevallen en de vrjjer van gisteren zal
’t zeker nog wel gevoelen, hoe men de ver
wezenlijking van zijn liefdedroom verhinderde.
Terwispel, 27 Nov. De jager E. v. d.
V. heeft in de laatste dagen een beste j acht
gemaakt. Door hem toch zijn hier in den
tijd van eene week 110 a 120 stuks water
snippen geschoten, die per stuk 75 cent
kunnen opbrengen. We vernemen, dat er
vrij wat jagerstalent vereischt wordt, om
watersnippen te bemachtigen.
Sloten, 25 Nov. Heden overleed alhier
Geertje Ueges Kok, bijgenaamd „aide Kek".
Zij bereikte den hoogen ouderdom van bijna
97 jaren en was de oudste inwoonster dezer
gemeente. Nog in het begin van dit jaar
werd haar 96ste verjaardag door de inge
zetenen op feestelijke wijze herdacht. Tot
het laatste oogenblik bleef zij helder van
geest.
War ga, 27 Nov. In tal van weilanden
komen veel muizen voor. Naar ons mede
gedeeld wordt, werden in één stuk land in
Hepk. Adv.bl.
Naar aanleiding van het ontzettend
spoorwegongeluk bij Capelle heeft het hoofd
bestuur van de Nederlandsche Handelsrei-
zigersvereeniging aan den Raad van Toezicht
op de spoorwegdiensten m Nederland een
schrijven gericht, waarin het dien Raad uit-
noodigt, met bekwamen spoed maatregelen
te willen voorschrijven, waardoor dergelijke
rampen voortaan zooveel mogelijk kunnen
voorkomen worden.
Genoemd bestuur geeft den Raad dringend
in overweging, aan de spoorwegmaatschap
pijen te gelasten en verplichtend te stellen,
nat voortaan twee of minstens één bagage
wagen zoowel onmiddellyk achter den tender
of kolenwagen, als aan het einde van iederen
personentrein zullen moeten aangehaakt
worden, waardoor de gevolgen van een ramp
als op 15 dezer tot een minimum beperkt
zullen worden.
De schok, waarmede de locaaltrein
van Medemblik Woensdagmorgen j. 1. bij
aankomst te Hoorn tegen den stootbok
kwam waardoor het materieel tamelijk
beschadigd werd en eenige reizigers kwet
suren bekwamen heeft ernstiger gevolgen
gehad dan zich oorspronkelijk liet aanzien.
Een der reizigsters is tengevolge van de
bekomen verwondingen overleden.
Op de lijn EnkhuizenStavoren is
thans de stoom veerpont in dienst gesteld.
Op de pont kunnen twee rijen van vyt wag
gons worden geplaatst. De goederen kun
nen nu, zonder overladen te worden, direct
doorgezonden worden, wat vooral oy het
vervoer van groenten enz. van zeer veel
belang is.
Rijsttafelen. Naar het Vad. uit ver
trouwbare bron verneemt, bestaat het plan
om te ’s Gravenhage een restaurant op te
richten, waar uitsluitend spijzen, op Indische
wijze bereid, gebruikt zullen kunnen wor
den. Een maatschappij met een kapitaal van
f 150,000 zou zich naartoe gevormd hebben
en reeds een huis hebben aangekocht op het
Anna Paulownaplein.
Spoorwegongeluk. Bij het station Nij
megen is gisteravond trein 87 op een rau-
geeienden trein geloopen, waardoor vier
rytuigen zwaar werden beschadigd. Per
soonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Een slroopersoereeniging. Te Nyver-
dal by Almeloo is een stroopersbond opge
richt, waartoe reeds 20 leden zijn toegetreden.
De contributie bediaagt een dubbeltje per
week. Van deze contribution zullen betaald
worden alle boeten, die de leden eventueel
zullen oploopen. Een reglement is vastge-
steld, waarbij den leden geheimhouding is
opgelegd.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
I
Bolswardsche Courant
lUUin.—
Hoe zalig als de jongenskiel
Nog om de schouders glijdt.
Dan is het hemel in de ziel
En alles even blijd’.
6