NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWARÖ EN W0NSEEADEEL
Illustraties van Ée week.
1
i'
No. 18. Verschijnt Donderdags en Zondags. Negen en dertigste Jaargang. 1900.
F
DONDERDAG 1 MAART.
f
1
T'
I
Tl
BINNENLAND.
INGEZONDEN.
VOOB
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
i
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
marsum weer een politiestandplaats worden,
tenzij de onbekende criticus bereid is gratis
politiediensten te verrichten. Wellicht bezit
hij daartoe betere gaven dan om een uit
treksel te leveren uit een rapport, maar...
dan kan hij zich niet verschuilen achter den
breeden rug van Westergoo's uitgever.
Belangstellenden worden verder verwezen
naar het raadsverslag van 29 Oct. 1898,
bladz. 15 v.
Onder 'beleefde dankbetuiging M. de R.
voor de toegestane ruimte.
Hoogachtend,
C. W. C. T. VISSER,
Burgemeester van Wonseradeel.
Mijnheer de Redacteur!
In Westergoo van 24 Febr. 1.1., komen
twee berichten voor, die ik niet onopge
merkt mag laten voorbijgaan.
In de eerste plaats wordt in gemeld blad
verklaard, dat de gemeenteraad van Won-
seradeel in de kwestie—Maas besloten heeft,
afschrift te vragen van zijn aan den Raad
van State ingezonden bezwaarschrift.
Dit is niet waar.
Wel hebben B. en W. dit voorgesteid,
doch de gemeenteraad is daarin niet meè-
gegaan, maar heeft met 9 tegen 5 stemmen
aangenomen het amendement van den heer
Mr. J. K. de Boer, om zich te bepalen tot
inzending van de medeheeling van B. en W.,
d.d. 5 Sept. 1899 en van het rapport der
raadscommissie.
De gemeenteraad blijft daardoor onkundig
van het door den heer Alaas ingediende
bezwaarschrift.
In de tweede plaats heeft Westergoo zich
geleend, eene ongeteekende critiek op te
nemen over het onvoldoende politietoezicht
te Witmarsum in verband met eene uit
drukking in mijn uitvoerig rapport over het
politiewezen, voorkomende in het raadsver
slag van 29 Oct. 1898.
Ofschoon aan courantenberichtjes van on
bekende inzenders gewoonlijk geenerlei aan
dacht schenkende, wil ik toen ter voorkoming
van eventueel misverstand opmerken, dat
de toestand te Witmarsum niet te wijten
is aan de inrichting van het politiewezen,
maar aan het gebrek aan manschappen, een
noodzakelijk gevolg van de in 1894 en 1896
genomen raadsbesluiten om de begrootings-
post voor nacht- en buitengewone wachten,
bedragende f 360, met f 200 te verlagen en
eene vacature in het politiepersoneel onver
vuld te laten, niettegenstaande door inge
zetenen op vermeerdering van personeel
werd aangedrongen en ondanks de wenken
van H.H. Ged. Staten en mijne bestrijding.
De verantwoordelijkheid rust op de raads
leden die tot deze besluiten hebben mede
gewerkt en genoeg zijn gewaarschuwd.
De 29 dorpen dezer gemeente worden
thans door zeven politiebeambten bewaakt.
Zoodra door den gemeenteraad ten be
hoeve der bestaande vacature de noodige
gelden worden uitgetrokken, kan ook Wit-
langen naar het lenteseizoen uit. Dat geeft
weer nieuw leven en bedrijvigheid. Onze
kustvisschers staan ook gereed om hun
vischtuig, dat intusschen in gereedheid is
gebracht, weer aan de zilte baren toe te
vertrouwen. Het weer is echter nog te ruw,
men heeft voor het te plaatsen een paar
mooie dagen noodig en met ongeduld ziet
men daar naar uit. Laat ons in hun en aller
belang wenschen, dat ze dit voorjaar beste
zaken mogen maken. Fran. Ct.
Wouseradeel, 24 Febr. De Gemeen
teraad heeft in zijne heden gehouden ver
gadering benoemd tot leden van de plaat
selijke schoolcommissie de heeren A. T.
Eelkema te Arum en H. A. Hettema te
Tjerkwerd, zulks in de plaats van de heeren
P. S. Westra en IJ. J. Kingma, aan wie
op verzoek eervol ontslag is verleend.
Een uitvoerig adres van ingezetenen van
Kimswerd, houdende verzoek tot het ver
broeden van de vaart door de kom van het
dorp, is tot advies in handen van het dage-
lijksch bestuur gesteld.
In opzicht tot de uitnoodiging van den
vice-president van den Raad van State, tot
het inzenden van memoriën en bewijsstukken
betreffende het beroep van den heer M. H.
Maas J.Wzn. van zijne vervallenverklaring
als Raadslid, werd goedgevonden aan den
Raad van State te doen toekomen de aan
klacht van het dagelijksch bestuur en het
daarover uitgebracht rapport eener Raads
commissie.
Het voorstel van eene commissie, om aan
de Nederlandsche Tramweg-Maatscbappij
een renteloos voorschot groot f 10,000 ge
durende 10 jaren toe te kennen voor den
aanleg van eene stoomtramlijn Franeker
BolswardWorkum, werd met 8 tegen 7
stemmen verworpen. Met 9 tegen 6 stemmen
vereenigde de vergadering zich vervolgens
met een voorstel van den voorzitter, om aan
de Maatschappij eene gift van f 1000 toe te
kennen, wanneer de lijn 1 Januari 1906 in
exploitatie zal zijn. Aan de Maatschappij is
voorts vergunning verleend om de daarvoor
in aanmerking komende gemeentewegen te
kruisen.
Aan den Commissaris der Koningin zal
een gunstig advies worden uitgebracht op
door voormelde Maatschappij aan de Re-
geering gedane aanvrage om concessie voor
eene stoomtramlijn ArumFraneker.
Goedkeuring is verleend aan de door het
armbestuur voor Burgwerd c.a. met dr. W.
Hoekstra te Wommels getroffen overeen
komst, tot voorziening in den geneeskundigen
dienst, tegen eene vergoeding van f 225.
Van een aanbod der kerkvoogdij te Arum
om tegen eene vergoeding van f 7,50 voor
iedere stemming de stemmingen in de con
sistoriekamer te houden, wenscht de Raad
geen gebruik te maken, dewijl het gevraagd
bedrag driemaal zooveel beloopt als voor
andere lokaliteiten wordt betaald.
Een zwerveling. In het laatst van het
vorige jaar werd op den Rijkswijkschen
weg een man door de stoomtram aange
reden. De armoedig gekleede persoon werd
in het Ziekenhuis opgenomen, waaruit hij
dezer dagen is ontslagen. Gedurende zijn
verpleegtjjd kon niemand met den verwonde
spreken, want niemand verstond hem. Alle
mogelijke moeite werd ook na zijn herstel
door de politie aangewend öm met den
vreemdeling een gesprek te voeren, maar
niets baatteop allle vragen antwoordde
hij met een vreemdkltnkend „yes."
Een bezoek bij de Turksche ambassade
leverde geen resultaat op, evenmin als de
pogingen om den man in het Hebreeuwsch
toe te spreken. Men bracht hem naar Leiden,
waar verschillende professoren trachtten met
den man te spreken. Een hunner probeerde
het achtereenvolgens in elf talen, maar
niets hielp. Steeds herhaalde de ondervraagde
zijn eentoonig „yes".
Eindelijk slaagde een particulier te Leiden,
dr. Herzsohn er in, zich eenigszins verstaan
baar te maken en eenige bijzonderheden,
als naam, geboorteplaats, ouderdom enz.,
enz., van den vreemdeling te weten te komen.
Heel gemakkelyk was dit „interview niet.
Na twee en een halt uur en nadat er bijna
een kast vol boeken aan te pas was ge
komen, was men zoo ver, dat men thans
weet, dat in den avond van 27 Dec. 1899
op den Rjjswjjkschen Wjjk te ’s-Gravenhage
door de tram is overreden de 45-jaiige
Syriër Chalil Atijjije, geboren op den weg
naar Beiroet.
De man sprak een Arabisch dialect, waar
door het vooral moeilijk was hem te ver
staan, en zijn schrift bestond uit lastig te
ontcijferen krabbeltjes en hanepooten.
Nadat eerst te vergeefs getracht is den
man te Rotterdam op een naar zijn geboor
teland varend schip te krijgen, is de vreem
deling over de Belgische grenzen gebracht.
Joure, 26 Febr. H. de Vries, vroeger
onderwijzer alhier, thans hoofd der school
te Krugersfontein (Transvaal), heeft aan
zijne familie gemeld, dat hij na 8 weken
aan het front vertoefd te hebben order
gekregen had naar zijne standplaats terug
te koeren en de school te heropenen. Den
2en Januari was hij weder met het geven
van onderwijs aangevangen.
Oudemirdum, 26 Febr. Terwijl men
hier heden morgen aan ’t klokluiden was,
vielen eenklaps de klepels naar beneden.
Gelukkig bleven ze onderweg hangen, zoodat
men voor zeer ernstige ongelukken bleef
gespaard.
Dronrijp, 24 Febr. ’t Schijnt ernst te
worden met oen tramaanleg Marssum-Fra-
neker. Althans is men in ’t begin dezer
week begonnen onder ’t behoor van dit
dorp met het rooien der boomen aan den
rijksweg. Een der arbeiders kreeg daarbij
’t ongeluk met een bijl zoodanig aan de
hand gewond te worden, dat hij een week
rust moet nemen.
Rottevalle, 26 Febr. De landbouwer
R. de B. zag zijn veestapel in één nacht
met niet minder dan 10 stuks vermeerderen.
Vier schapen wierpen in denzelfden nacht
10 lammeren. Van lammeren gesproken, die
komen er in de laatste dagen al in deze
environs. Maar de beestjes treffen het slecht
sommigen sterven door nattigheid en koude
of verdrinken bij den hoogen waterstand,
anderen doen reeds in hun prille jeugd de
kiemen voor eene doodelyke ziekte op en
die in hokken worden gehouden, daar zit
de rechte groei gewoonlijk later niet in.
Tzum, 26 Febr. Onze schoolspaarbank,
die nu ruim 20 jaren heeft bestaan voldoet
nog altijd uitnemend aan het doel. Van
de schoolkinderen sparen er zoo'n 120.
Maandelijks wordt er gemiddeld ruim
f 20 aan spaarpenningen in de bakjes ge
vonden, van welke penningen zeker vele in
de snoepwinkels zoudsn verdwalen, indien
de spaarbank er niet ware. Er zjju onder
de oudste leerlingen, die over of tegen de
honderd gulden hebben gegaard. Wie na
het verlaten der school door spaart, laat
zijne bezitting overschryven in de dorps-
spaarbank. Anderen, die in dienst gaan,
of als leerling bij een of ander vak, ge
bruiken hunne spaarpenningen geheel of
gedeeltelijk voor hunne uitrusting en het
aanschaffen van gereedschappen. De onder
vinding heeft geleerd, dat de instelling zeer
is aan te bevelen.
Harich, 25 Febr. Terwijl heden morgen
de gebrs. v.d. M. alhier, na de godsdienst
oefening bijgewoond te hebben, huiswaarts
reden, hadden ze al spoedig een paar midden
op den weg loopende mannen, waarvan één
een weinig doof, ingehaald. Het paard kwam
met dezen in aanraking, de man kwam te
vallen en de bestuurder van het ros trachtte
door links af te houden te voorkomen, dat
hij overreden werd, evenwel met bet gevolg
dat rijtuig, etc. in eene zeer diepe bermsloot
terecht kwam, waardoor het erg werd ge
havend. De gebr. kwamen met den schrik
vrij, terwijl de gestruikelde man zich vrij
ernstig aan een zijner handen had be
zeerd. Hepk. Adv. BI.
Fr. Zuidwesthoek, 26 Febr. De plot
seling ingevallen strenge koude in de maand
December van het vorige jaar is vele ge
vinde waterbewoners noodlottig geweest.
Het werd reeds ontdekt door de schaatsen
rijders, die hier en daar doode visschen in
het jjs zagen en nu het alom open water
is, merkt ieder, die op het water verkeeit,
het op. In vaarten en visch waters dry ven
de ca la vers rond, hier en daar in groot aantal.
Oosterbierum, 23 Febr. Onder afwis
seling van winter en onweer naderen wjj
allengs de lentemaand. En daar de winter
zjjn beloften zoo slecht nakomt, zijn we
hem ook al lang moede en zien met ver-
En de eerste de beste, die op jouw Indië
loert, krijgt met mij te doen.“
De Nederlander: „Ho, hoNiet al te
familiaar asjeblieft. Redder eerst je eigen
stalletje, vriendje.11
Een tweede prentje geeft de vreugde van
de Engelschen te zien over het ontzet van
Kimberley. Chamberlain en de Koningin,
lord Salisbury en John Buil staan vis a vis
te dansen, en het koor van Engelschen zingt
„Kom laat ons samen vrooljjk wezen,
Kom, laat ons samen vroolijk zijn,"
waarop Uilenspiegel, die ter zijde staat,
opmerkt
„Als niet komt tot iet,
Kent het zich zelve niet."
In de Kladderadatsch wordt het verhaal
gedaan van den Koebel, die zoo gemakkelijk
van eigenaar verwisselt. Rusland begint met
hem aan Perzië te geven, dat hem aan
Engeland overhandigt, ter afbetaling van
schuld. Engeland heeft hem braaf noodig
voor de oorlogsschatting aan de Boeren,
doch deze houden niet van geld en koopen
er in Duitschland wapenen voor. Duitsch
land gaat zijn geld ter Parijsche tentoon
stelling brengen bij Marianne, die op haar
beurt het geld weer graag aan Rusland
leent. Iedereen heeft het ge'd gehad en men
blijft er even wijs mee. Maar Rusland heeft
er vrucht van, Duitschland plezier, Frankrijk
rente, de Boeren wapenen en Engeland.,,
niets.
We zeiden straks hoe Uilenspiegel over
de vriendelijke woorden van de Times oor
deelde. De Tijd denkt er anders over. Zij
laat dit blad de woorden zeggen tot de
Nederlandsche maagd, naast wie De Ruijter
staat.
Maar tegen wie hebben ik en mijn col
lega’s dan gevochten? vraagt De Ruijter.
En waar zijn mijn Ceylon en mijn Kaap
de Goede Hoop gebleven vraagt de Neder
landsche maagd.
Liefhebbers voor oorlogsprenten verwijzen
wij naar London News en Graphic, die de
gevechten om den Spionkop illustreeren en
bovendien portretten van Engelsche generaals
en andere officieren bevatten, vrienden van
het karneval moeten de Duitsche bladen, in
’t bijzonder Jugend en Simplicissimus inzien.
Vorst Karneval heeft duchtig de teekenstift
en de pen der Münchener teekenaars en
schrijvers bewerkt. Amst. Crt.
De Boersgezindheid in Duitschland heeft
zich nog niet zoo krachtig geuit in de ge
ïllustreerde pers, als deze week in de Lustige
Blatter. Het nummer is dan ook een
„Burennummer," alleraardigst watteekenin-
gen en tekst betreft. Wjj kunnen er niet
aan denken het geheele nummer te behan
delen, en doen er hier en daar een greep uit.
De titelplaat stelt een Boer voor, reus
achtig groot, als barbier, die met een borstel-
rol den Spionskop zuivert van Rooineks,
die her- en derwaarts onder den krachtigen
streek wegvliegen. Een ander plaatje geeft
den Dood te zien op het slagveld. „Men
ging uit om goud te oogsten, maar verwierf
lood," heet het er onder.
Transvaal is een Paradijs, zeide onlangs
een der Engelsche parlementsleden. Dan kan
men nu wel spreken van een „Verloren
Paradijs/ meent de Lustige, en zij teekent
Shakespeare in de Wes^minsterabdij bezig
om Milton uit zijn grafstede op te kloppen,
opdat hij ten tweeden malen „The paradise
lost11 dichte.
En zoo gaat het voort en tusschen de
platen wemelt het van stekeldichten en
vinnige zetten, die een Engelsehman het
bloed naar het hoofd moeten drijven. Nog
eene plaat willen wij vermelden. In den
Engelschen ministerraad zegt de secretaris
van oorlog: „Dan zal ik hier de positie
teekenen met een vlagje, en bij plant een
kleine Union Jack op een kaart." „Maar
hier plant ik mijn vlag," zegt een forsche
Boer en hij drijft met forschen slag de scherpe
schacht van zijn Vierkleur diep in den bodem,
die gedrenkt is door het bloed van vele
daar liggende Tommies.
Doch nu genoeg van de Lustige. Zien
wij ook eens elders rondDe Spectator
teekent een bootje met een krachtig Eransch
matroos, die van Calais koers zet naar
Engeland. Er staan eenige zeelieden op de
pier, die hem vragenW aar moet dat
heen
„Och," luidt het antwoord, „ik breng de
oude doofpot van den generalen staf nu naar
Engeland om de Jameson Raid enz in te
doen, ’t Is de vraag, of zij groot genoeg
is voor al die Afrikaansche vuiligheid."
Wij hebben nog alleen pro-Boer uitingen
gemeld. Ter afwisseling wat Punch van
den toestand vindt. Een echte John Buil
heeft de laatste gunstige oorlogsberichten
gelezen, waaruit hij bewezen acht, dat je
maar vooral nooit den moed moet laten
zakken.
Vooruitgang is van opinie, dat John Buil
zijn geluk niet zoo kalm heeft opgenomen.
Zij teekent hem met een Times in de hand.
Hij is letterlijk „kapot" van het goede nieuws
en zucht met een nederigheid, die hem
anders niet eigen is, „Goddank Eindelijk
een vleugje
In haar tweede plaat heeft Vooruitgang
het over de contrabande, die te Delagoabaai
wordt ingevoerd. Een Duitsch kapitein en
een Engelsch admiraal voeren dit gesprek.
„Maar admiraal, schoenen zijn toch geen
contrabande
„Geen contrabande? Wou je soms be
weren, dat de Boeren te velde geen schoenen
dragen
„Een kleine waarschuwing" betitelt FLol-
landia haar plaat. Wjj zien Roberts en
Kitchener als gekken bij Kimberley dansen.
Daar verschijnt eensklaps de krijgsgod Mars,
die wijzende op de moeielijkheden die nog
komen, Cronjé, Burger, Joubert, Kruger,
Stein enz. zegt: „Zou je niet wachten met
victorie-kraaien tot je daaroverheen bent
Volgens de Groene is John Buil zelf zoo
wijs. Hij bekijkt daar zichzelf in een spiegel
met de krans van den overwinnenden im
perator om het hoofdmaar voorzichtig
neemt hij ze zich zelf weer af, want zoo ver
is het nog niet.
Op de kleine plaat van de Groene zien
wij koningin Victoria bezig met een slaap
muts te breien Joe Chamberlain is bij haar
en wijst haar naar buiten, waar mannen
staan met borden, waarop „Kimberley ont
zet!" „Nederlaag der Boeren!" enz. Maar
koningin Victoria gelooft hem niet best en
zegt: „Is ’t heusch waar, Joe? Jok je deze
keer nu eens niet?"
Overigens heeft het Weekblad weer een
aantal van de beste caricaturen uit de bui-
tenlandeche tijdschriften.
In Uilenspiegel worden herdacht de vrien
delijke woorden, die de Times onlangs aan
ons adres ten beste gaf. John Buil zegt tot
den Nederlander „Laat ze nu maar zeggen,
wat ze willen, je weet het ook wel. Ik heb
je altijd de hand boven het hoofd gehouden.
1
Bolswardsclie Courant.
L’