NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD gut ’WWSBaAÖSSB
I
No. 54. Verschijnt Donderdags en Zondags. Negen en dertigste Jaargang. 1900.
I
3
Voor het Kantongerecht.
jj DONDERDAG 5 JULI.
2Jl
BINNENLAND.
1
1
I
VOOR
e
L
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
die
Die
XiACACiJOCAC
V SH
Zitting van Vrijdag 28 Juni 1900.
ft!
het gevolg is de eisch fl of 1 dag.
16. De laatste was heden A. C. te Bols-
ward. Deze was den 7 Juni ’s avonds ook
abnormaal, en omdat de politie bekend is,
dat by „zulke omstandigheden” gewoonlyk
by hem huiselijke oneenigheid ontstaat,
werd hem maar logies verstrekt in „het hok.”
Bekl. is verschenen. Hy bekent dat hy
dien dag wel wat had gebruikt, maar dit
kwam zoo. Hy was naar de paardenmarkt
geweest, en toen hy thuis kwam, was hij
goed present, maar zyn groote dochter
spint altyd tegen haar moeder op. „Dat
kan ik niet hebben mijnheer, en daar kre
gen wq wat spul over. Ik ging daarop do
deur uit, en kocht er eens een borrel op,
en daar ik geen eten in ’t lijf had, was ’t my
wel wat schemerig voor de oogen.” Hem
wordt beduid, dat het al een zonderlinge
manier van vredestichten is, die hij er op
schijnt na te houden, en met ernst wordt
hij er op gewezen, dat het misloopt met
hem, omdat hij als recidivist een volgenden
keer met Hoorn zal moeten kennis maken.
Eisch 14 dagen hechtenis.
Uitspraak der vonnissen Donderdag 12 Juli.
De twee beambten, die hem bekeurden,
vertellen de zaak wat anders. Zij wisten
niet, dat er juist dien dag voor Schettens
geijkt was, anders hadden ze een anderen
dag voor onderzoek ingesteld, maar bij bekl.
hing de afgekeurde maat weer op zijn
plaats tusschen de anderen in, en stond
niet, gelijk bekl. het voorgeeft, nog op de
toonbank. De gewichten stonden weer op
de toonbank, en de maten waren weer op
hun gewone plaats op het rekje opgesteld.
Daaruit bleek dat bekl. die maat niet ver
wijderd had, en zoodoende werd hij be
keurd. De andere winkeliers, waar de be
ambten kwamen, hadden de afgekeurde
maten dan ook verwyderd van de goede.
Eisch f 3 of 1 dag.
Bekl. begrijpt niet, dat het zoo kan.
Hij meende aan de wet te voldoen, en nu
toch
Hij wordt er echter op gewezen, dat de
maat niet in den winkel mocht hangen,
door de verklaring van de beambten krijgt
de zaak een heel ander aanzien, dan bekl.
het eerst liet voorkomen.
9. H. W. te Spannum had C. B. Algera
in zijn dienst gehad ën omdat die jongen
beneden de 16 jaren was. daarvoor een
lijst en arbeidskaart voorhanden. Den 11
Juni kwam een ryksveldwachter de bak
kerswerkplaats eens binnen, doch de jon
gen was er niet. Toen de beambte naar
hem vroeg werd hem gezegd dat deze den
28 Mei uit den dienst was ontslagen. Daar
hij verzuimd had de arbeidskaart aan den
Burgemeester terug te zenden, werd hij
bekeurd.
Eisch f3 of 2 dagen.
10. J. de B. te Witmarsum werd den
14 Juni bekeurd, omdat hij op zijn erf, in
de bebouwde kom van Witmarsum een
mestvaalt op zijn erf had. Bij artikel 18,
letter C der politieverordening van Won-
seradeel, is dit na 1 Juni niet geoorloofd,
zonder bijzondere toestemming van den
Burgemeester. Deze vergunning was door
hem niet aangevraagd.
Eisch 13 of 2 dagen.
11. S. A. te Witmarsum verkeerde ge
heel in hetzelfde geval.
Eisch ook f3 of 2 dagen.
12. F. P. S. te Witmarsum werd den
14 Juni ook bekeurd wegens de overtre
ding van dat art. 18.
Bekl. is aanwezig. Hij bekent, dat hy
een mestvaalt op zyn erf heeft. Hij wist
niet dat hij elk jaar hiervoor permissie
moest vragen, en er zitten, naar hij meent,
wel 32 mestvaalten in de buurt. Het is
hem ter oore gekomen, dat daarvan 7
moeten worden opgeruimd, doch als er
dan toch nog 25 blyven zitten, zal het
naar hij meent, voor de gezondheid niet
veel helpen, dat het verboden is.
Hem wordt attent gemaakt, dat de ver
ordening voorschryft, dat in Wonseradeel
na 1 Juni geen mestvaalt in de bebouwde
kom mag zitten, tenzij men van den Burge
meester vergunning aanvraagt en bekomt.
Daar bekl. geen toestemming heeft, luidt
de eisch f 3 of 2 dagen.
13. S. F. te Witmarsum is voor’t zelfde
feit bekeurd en ook voor hem luidt de
eisch f3 of 2 dagen.
14. De laatste, met wiens mesthoop we
te doen krijgen is E. F. te Witmarsum,
die ook den 14 Juni door den gemeente
ambtenaar is bekeurd omdat zijn mestvaalt
niet was opgeruimd. Bekl. zegt, dat hy
nog in ’t zelfde huis woont, waar hy is
geboren, en evenals voor jaren zijn vader,
heeft ook hij wel 40 jaren daar altijd een
„ruskerne” gehouden, en nooit heeft men
daar aanmerking op gehad.
Op de vraag of hy den Burgemeester geen
toestemming heeft gevraagd, zegt hij
„Neen mynheer, dat heb ik, „gaan laten.”
Eisch f 3 of 2 dagen.
15. S. V. te Bolsward was den 13 Juni
’s avonds beschonken. De politie-agent,
die hem ontmoette, achtte het raadzaam
hem naar huis te geleiden, maar moest
over ’t thuis bezorgen rapport uitbrengen, en
„Neen, maar de tanden stonden er
goed in hoor?”
„En hoe is ’t toen gegaan?”
„Nu ik zei, tegen den zoon, hoe moet
dat? En toen zei die, er moet maar geen
drukte van komen, en toen heb ik er 12
stuivers voor gekregen, mijnheer
„Was dat op het pad, dat de hond
je beet?”
„’t Was op het hiem, mynheer, maar
daar loopt het pad over.”
Het was dus bewezen, dat de hond ge
vaarlijk is, en dit ook aan beklaagde be
kend was.
Eisch f 10 of 3 dagen.
4. M. E. te Koudum is kastelein. Op
Zondag 3 Juni, ’s avonds 20 minuten over
elven, werden nog 3 personen in zyn ge
lagkamer aangetroffen. Hy kreeg daarvoor
proces-verbaal. Bekl. is verschenen. Hij
erkent dat die 3 personen nog bij hem
zaten te praten, doch hij had de tapkast
gesloten en de glaasjes al voor hen wegge
nomen, terwijl hij reeds 3 maal had gezegd,
dat zij weg moesten gaan. Zij wilden hier
aan niet voldoen. De politie zal ons wel
komen waarschuwen zeiden ze, eerder wil
len wij niet. Ik alleen kon tegen die drie
lui niets beginnen. Zy zaten nog druk te
praten, want een hunner was uit Duitsch-
land gekomen, en had veel nieuws te
vertellen.
Op de vraag of hij ook moeite heeft
aangewend om ze er uit te krijgen, en
waarom hij de politie niet heeft ge
haald, antwoordt hij, dat hij ze herhaalde
lijk heeft aangemaand om te vertrekken.
Een boodschap naar de politie kon hy
moeielijk sturen, de meid lag al, hij zelf
kon er niet uitloopen, zijn vrouw wilde hij
niet alleen laten, en die bij nacht alleen
de buurt opzenden, v-indt hij, dat moeielijk
kan. De politie verklaart, dat de tapkast
gesloten was, toen hy binnen kwam, de
bezoekers hadden geen glaasjes voor zich,
en zaten rustig te praten. Het was 20
minuten na het sluitingsuur.
Eisch f 3 of 3 dagen.
Bekl. vindt dat dit wel wat veel is. Hij
wil beslist na elven niet tappen. „Er was
een gezelschap van wel 20 personen. Die
anderen gingen elf uur weg, toen ik het
zei, en dezen heb ik genoeg gezegd, dat
het al over elven was. Om tegen 3 per
sonen met geweld op te treden vindt hy
niet raadzaam, en in den regel komt men
met geleidelijkheid verder dan met geweld."
5. S. P. B.; S. H. de B. en O. v. S.,
allen te Koudum, waren de 3 praters in de
herberg van den vorigen bekl. Zij behoor
den met tot het gezin, waren geen rei-
zeuden, hunne tegenwoordigheid aldaar
was niet noodzakelyk en de kastelein had
geen vergunning om na elven te tappen,
dus werden de bezoekers die te 11,20 nog
aanwezig waren, ook bekeurd.
Eisch voor ieder f 5 of 2 dagen.
6. J. L. te Witmarsum was den 4 Juni
zeker druk aan ’t Maandaghouden geweest,
althans ’s avonds 10 uur kon hij niet be
hoorlijk loopen, en moest hij door de mare
chaussees worden opgeborgeu.
De eisch is f 10 of 3 dagen.
7. H. B. te Bolsward werd Dinsdag 5
J uni, ’s voormiddags halftwaalf, in beschon
ken toestand aangetroffen door een agent.
Hy was bijna niet in staat te loopen, en
werd door de politie naar zijn woning geleid.
Bekl. is verschenen. Hij begint met te
zeggen, dat hij is bekeurd op aanzeggen
van iemand, die zelf ook wel eens dronken
is, die persoon heeft een hekel aan hem,
maar... en nu zal hy diens doopzetel lich
ten, doch dit is niet aan de orde. Hem
wordt alleen de vraag gesteld of hij op
den 5en Juni beschonken is geweest?
Bekl. antwoordt: „Gy kunt mij beoor-
deelen en veroordeelen, maar ikgainhoo-
ger beroep. Ik heb een bewijs van den
dokter, dat ik niet zien kan, ik ben bijna
blind, en dus worden mijne passen op straat
wat onvast. Als men- mij telkens daarvoor
bekeurt, dan ga ik naar Frankryk of
Duitschland, want die talen spreek ik ook.”
Eisch f 10 of 3 dagen.
8. A. B. te Schettens is winkelman.
Den 7 Juni was het de dag voor den yk
en herijk van de maten en gewichten voor
zyn dorp. Hy is dan ook met de zijne
naar Witmarsum getogen, om ze te laten
nazien en ijken.
Wij zullen bekl. nu zelf het woord geven.
„Ik kwam zoowat 2 uur thuis en zette de
maten op de toonbank neer, en ga in de
kamer, maar oogenblikkelyk daarop komen
de marechaussees, en vragen mjjn maten
te zien. Ik zeg ja, hier zyn ze, deze eene
is afgekeurd. Wel nu, zegt die man, dan
I die goed w je bmit er bij hoor!”
’t Was een kleine zitting heden. Geen
veertigtal beklaagden, gelijk wij dat in de
eierzoekers-periode gewoon waren, het getal
strafzaken bedroeg ditmaal slechts 16. Dit
getal is wel klein, doch betrekkelijk waren
de zaken nog al varieerend.
1. D. P., gedomicilieerd te Leeuwarden,
werd den 4 Juni in de Jongemastraat
alhier aangetroffen in abnormalen toestand.
Hij werd deswege bekeurd en de eisch
luidt f 10 of 3 dagen.
2. J. v. R.B. F.; K. L.O. J. en J-
Z., allen te Tjerkwerd, zijn opnieuw ge
daagd omtrent de zaak, in de zitting van
17 Mei reeds behandeld, n.l. het niet op
tyd inzenden van de lyst, aangevende de
personen, die op de kiezerslijst geplaatst
zijnde, doch daarvan geschrapt moesten wor
den wegens genoten onderstand van een of
andere instelling van liefdadigheid;
Thans wordt lecture gegeven van een
ambtseedige verklaring van den Burge
meester van Wonseradeel, behelzende dat
de diaconie te Tjerkwerd voorkomt op de
lijst, welke aangeeft de instellingen van
liefdadigheid.
De heer Ambtenaar requireert bevesti
ging van den eisch, n.l. voor de 3 eerste
bekl. vrijspraak, voor de 2 laatsten f 3 of
2 dagen.
De eerste beklaagde wenschte wel een
vraag te doen aan den Kantonrechter, en
na bekomen verlof, vraagt hij, waarom hij
en de leden van den kerkeraad, die met de
zaak van de Diaconie in dezen niets heb
ben te maken, nu voor de 2de maal zyn
gedagvaard om hier te verschijnen, te meer,
daar zij, naar hij meent, toen zyn vrij
gesproken.
De heer Kantonrechter antwoordt hierop,
dat hij het noodig achtte, een nader onder
zoek in te stellen, en dus moest die zaak
opnieuw dienen, Daarbij moeten de be
klaagden opnieuw gedagvaard worden, want
er is nog niemand in dezen vrijgesproken
het vonnis moet nog worden uitgesproken,
en dat wordt nu bepaald op de buitenge
wone terechtzitting van Donderdag 12 Juli,
des voormiddags te 10 uur.
3. Een rijksveldwachter kan ook „van
’t hondje gebeten zyn,” dit is den 17en
Mei gebleken. Dien dag liep ’s namiddags
omstreeks 3 uur de veldwachter A. Haag-
sma, komende van de zitting van het kan
tongerecht, langs een publiek voetpad
onder Allingawier, en werd toen onver
hoeds gebeten door een hond. Een paar
wondjes in het been en een paar gaatjes
in de broekspijp waren de zichtbare tee-
kenen. De beambte ging den volgenden
dag naar de eigenares van den hond, de
Wed. T. de V., genaamd P. H. te Allin
gawier. Deze erkende, dat het haar hond
was. Zy betaalde er belasting voor en had
den hond los laten loopen. Zij vertelde er
by, dat die hond wat kwaad scheen te
worden, hij had onlangs ook al een per
soon uit Bolsward gebeten. Dit laatste
maakte het niet beter, zij wist dus, dat
haar hond gevaarlijk was, en de veldwachter
maakte proces-verbaal op, wegens het niet
behoorlijk zorgdragen voor een onder hare
hoede staand gevaarlijk dier.
De veldwachter houdt zich heden aan
het verbaal, en verklaart, dat de hond hem
ongeveer 30 passen van het hiem verwy
derd, heeft gebeten. De hond is aange
geven in de Ie klas belasting, als hiem-
hond, en hij mag dus niet van het hiem
komen. In Februari heeft die hond iemand
uit Bolsward gebeten, maar daar heeft de
boerin een kleinigheid voor gegeven.
Als 2e getuige verscheen J. Conradie
van Bolsward, en ontstond de volgende
samenspraak tusschen den heer Kanton
rechter en dezen getuige.
„Heeft de hond van deze bekl. je in
Febr. gebeten?”
„Of ’t in Febr. was, weet ik niet meer,
mynheer, maar het is dit voorjaar gebeurd.”
„Moest je daar langs?”
„Ja mynheer, ik moest met een beest
(getuige is veedrijver) daar langs, en toen
moest ik over ’t hiem, moet je rekenen,
en toen nam die hond my beet.”
„Was ’t een groote hond?”
„Neen mynheer, een klein blauwbont
hondje. Der was een groote hond van
andere boer by, dat is de aanjager,
blaft wat, maar dat kleine ding niet. Waw,
waw! zeit ie, onverwachts, en dan neemt
hy je beet.”
„Heeft hij je in de broekspijp gebeten?”
,Ja mijnheer, maar ook in ’t kuit.”
T-r. ^Bloedde het ook?”
Balk, 2 Juli. De vorige week is door
den heer A. Hogervorst eene lezing gehou
den voor de afdeeling „Balk en Omstreken"
van de vereeniging „Volksweerbaarheid."
Allereerst stelde Spr. de vraag of het Ned.
volk in tijd van oorlog in staat is, het land
met succes te verdedigen. Een beslist „neen"
is hierop zijn antwoord, daar elk jaar slechts
een gering deel der Nederlandsche jonge
lingschap bij het leger wordt ingelyfd en
bovendien kort onder de wapenen blijft.
Hierom is de vereeniging „Volksweerbaar
heid" opgericht, teneinde aan alle personen
zoo mogelijk de gelegenheid te verschaffen,
zich na het volbrengen van den militairen
dienst verder in het schieten enz. te be
kwamen en aan alle personen, die geen
mditieplichten behoefden te vervullen, tevens
de gelegenheid te verschaffen, zich eveneens
in het hanteeren der wapenen te oefenen.
Daarvoor moet men hebbenle krachtige,
vlugge en sterke mannen, welke drie eigen
schappen verkregen worden door gymnas
tische oefeningen, schermen, zwemmen,
klimmen, fietsen enz.; vooral is volgens Spr.
het fietsen van veel belang in oorlogstijd.
Ten tweede moet ieder jongeling deel
nemen, voor zooveel mogelijk, aan schiet
oefeningen in andere plaatsen door middel
van een particulier opgericite schietbaan.
Daar het maken hiervan nogal kostbaar
is, wordt aan iedere afdeeling door het
Hoofdbestuur eene geldelijke bijdrage voor
dit doel afgestaan.
Verder deelde Spr. nog mede, dat in ons
land thans 200 schietvereenigingen zijn,
waarvan 4 in Friesland, nl. te Leeuwarden,
Harlingen, Beetsterzwaag en Ee bjj Dokkum.
Ten slotte werd een overzicht gegeven
van de verdedigingsliniën en werken, in
welken toestand van verweer ons land in
tijd van nood kan gebracht worden.
Fr. Zuidwesthoek, 2 Juli. De an
sjovis visschery is alhier thans finaal ge
ëindigd. Voor onze visschers is de eind
uitslag, ofschoon gunstiger dan het vorige
jaar, onbevredigend. Wel hebben enkelen
zeer goed gevangen, van 150 tot 170 duizend
stuks, maar het gros maakte een onbevre
digend totaal-cijfer. Er kwamen zelfs nog
vangsten voor van beneden de 40.000 stuks.
Bedenkt men hierbij, dat elke jol bemand
is met 3 personen en het netten verlies zeer
aanzienlijk is geweest, dan is het duidelijk,
dat de verdiensten zeer matig zijn geweest.
De prijs der vischjes bleef beneden die van
het vorige jaar. Toen bedroeg ze 9, 10 en
11 gld. per 1000, thans f 8,50 en f 9,
Koudum. Zondagnamiddag brak alhier
brand uit in de schuur nabij de herberg
van A. Quarré. De schuur brandde totaal
af, terwijl de onmiddellyk daaraan grenzende
woning, bewoond door A. Bijlsma, kaas
maker aan de boterfabriek alhier, ook geheel
uitbrandde. Ondanks den feilen wind be
paalde het vuur zich in de dichtbebouwde
buurt tot deze perceelen, welke beide waren
verzekerd. De brandspuit bewees zeer goede
diensten. Oorzaak onbekend.
Sneek. De Kamer van Koophandel
alhier heeft aan den Raad van Administra
tie van de Holl. IJz. Sp.-Mpij. een adres ge
zonden, houdende klacht over de bestaande
regeling van den treinenloop op het traject
Amsterdam EnkhuizenStavorenSneek
Leeuwarden, waardoor de Hollandsche
bladen en beursberichten niet voor 10 uur
’s avonds alhier en in noordelijker plaatsen
aankomen en daarom eerst den volgenden
morgen worden bezorgd. De Kamer geeft
in overweging, den trein AmsterdamEnk
huizen van ’s nam. 2 uur 32, die zonder
bezwaar voor het locaal verkeer in Noord-
Holland kan worden gemist, bij den aan
staanden winterdienst te doen vervallen en
daarvoor in de plaats te stellen een snel
trein, die 4 uur 10 min. van Amsterdam
zou kunnen vertrekken en om 7 uur 35 m.
te Sneek en 8 uur 5 m. te Leeuwarden
zou aankomen.
De heer Troelstra heeft zich gisteren
morgen bij den officier van justitie te Haar
lem aangemeld en heeft zich daarna naar
het huis van bewaring begeven om zijn straf
te ondergaan,
i
i
i
Bolswardsche Courant.
