Veertigste Jaargang. 1901.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 2.
NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD WOKSERAOEEL
Nog „RDOSKE KLEEVE”.
ZONDAG 6 JANUARI.
Antwoord van Hands,
BINNENLAND.
VOOR
INGEZONDEN.
I
HANDS.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
Gaf ons dat kleine tooneel in de Doele
niet te aanschouwen den ideaaltoestand
voor dat groote wereldtooneel, waar nog
altijd de menschenkinderen, gescheiden
we hebben
men een
door rang en stand, tegenover, inplaats van
naast elkaar staan
Doch, ter zake! Wat gaat Hands doen?
Hy wil critiseeren. Goed, hoewel ’t onnoo-
dig was, Hands had gerust kunnen zwijgen.
Maar wil men critiek, dan een gezonde,
maar geen schooljongens vitterij. Hè, Hands!
wat vind ik die veertiende alinea, waar u
over den Notaris spreekt, echt flauw. Wy
allen hadden ’t zoo mooi gevonden, het
spel van onzen stadgenoot Rijpema. En
nu komt u ons vertellen, dat hij eenmaal
zei op den kostschool, vreeselijk, vreeselijk
maar dat was ’t ergste niet, hij waagde
het zelfs den zin „...naar de laatste mode
gekleed”, te lezen met klemtoon op kleed,
foei, foei! ergerlijk! dat was toch niet te
verwachten van een zoo bestudeerd man.
Die moest toch de Nederlandsche taal
beter kennen!-
Och, wat, die kennen wij geen van allen,
daar hebben De Vries en Te Winkel wel
voor gezorgd. Hands zelf kent de taal ook
niet. Luigter maar! Hij schrijft b v. in
alinea tien „we wijzen op de monoloog.” In
mijn woordenboek zie ik, dat monoloog
mannelijk is, dus..., in verscheidene zinnen
is ’t onbepaalde lidwoord niet verbogen,
maar HandsEn dan in de laatste
alinea, daar staat warempel in den derden
naamval meervoud „alle muziek, enz. lief
hebbers.” Neen hoor, dat gaat te ver
Verder, wat zijn er verscheidene komma’s
vergeten, delettanten is geen woord, het
moet zijn
Over de flauwigheid uuf inplaats van uw,
stappen we maar heen. Dan zou ik nu wel
eenskunnen gaan vertellen, dat verscheidene
spelers steeds uitspraken sch als sk, z als s,
g als Duitsche g.
Hands! Hands! U geeft den heer Rijpema
den raad, zich toe te leggen op een zuivere
uitspraak van onze schoone taal, zouden
wy nu, met het oog op bovengenoemde
foutjes U niet eens den raad kunnen geven,
eens studie te maken van het schrijven
onzer moedertaal? Hoe zoudt u dat wel
vinden?
Doch laten wij ernstig worden. Willen
wy niet liever dit laatste gedeelte als een
aardigheidje opvatten? Ik veronderstel
graag, dat U ’t met mij eens zult zijn, dat
muggezifterjjen in critiek niet thuis be-
hooren.
Niet graag zou ik den naam „mooi ge
steld stuk“ aan uw artikel ontkennen, om
die enkele taalfoutjes, alleen hinderlijk voor
een ouderwetschen schoolmeester. Ik zelf
zou ook niet graag op mij nemen, een stuk
zonder soortgelijke fouten te schrijven. Maar
dan ook niet ’t verdienstelijk spel van den
beer ftijpema afgebroken op deze wjjze.
acht jonge dames achter Scharnegoutum op
de Leeuwarder trekvaart door ’t ijs. Een
van de acht, die pas van eene zware ziekte
was hersteld, kwam bijna bewusteloos op
het drogede anderen kwamen er met een
nat pak af.
steenwijk, 3 Jan. Door gelden, in
den omtrek, doch voornamelijk in deze
plaats gecollecteerd, daartoe in staat gesteld,
was men voor eenigen tijd te Onna, gem.
Steenwijkerwold, met den bouw begonnen
van een lokaal voor evangelisatie. De muren
waren reeds geheel opgenomen, de balken
lagen er op, terwijl deuren en vensters
geplaatst waren.
Daar komt de sneeuwstorm van j.l. Maan
dag en in weinig tijds ligt het werk van
vele dagen tegen den grond. Zoo goed als
niets is blijven staan.
Elahuizen, 2 Jan. Reeds sedert ge-
ruimen tijd merkte de landbouwer S. D.
alhier, dat zijn hooivoorraad gedurig een
ongewenscht bezoek kreeg. Den dief ont
dekken kon men evenwel niet, hoewel er
zware verdenking rustte op den bum man,
die met D. onder hetzelfde dak woont. (Ze
gebruiken n.l. de boerderij te zamen). Toen
evenwel de onbez. rijksveldw. P. R. van
Balk verzocht werd eens over te komen,
gelukte het den dader te ontdekken. Het
bleek, dat men zich niet vergist had. De
man bekende en kreeg proces.
Hepk. Adv.bl.
Het kanaal van Kampen naar Zwolle
door Mastenbroek is dichtgevroren, ten ge
volge waarvan de scheepvaart gestremd is.
In de Zuiderzee moet volgens de gezag
voerders der uit zee komende booten al
veel ijs zijn en is daar de scheepvaart zoo
goed als gedaan.
Uit Monnikendam schrijft men
Zooals verwacht was, is de Gouwzee, zoo
ver als het gezicht reikt, dichtgevroren, en
daar er bijna geen wind is geweest, is het
ijs prachtig, zoodat de liefhebbers vau
schaatsenrijden zich in een heerlijk tochtje
naar Marken kunnen verheugen. Als het
goed doorvriest, en het ijs sterk genoeg
wordt, zal „Olympia” ook wel weer op de
proppen komen.
Ook de trekvaart van Amsterdam over
Monnikendam naar Eiam zal een mooie
baan opleveren, daar de Edammer stoomboot
reeds naar dagelijksche overtochten ge
staakt en dus niet, als in andere jaren, het
ijs aan schotsen gebroken heeft.
Roekeloos. Een man te Numansdorp
sprong uit de tram, terwijl deze in volle vaart
was. Hy werd overreden en letterlijk ont
halsd.
Drie eeuwen gezien. Als groote zeld
zaamheid wordt gemeld dat te Kampen een
oude dame woont, die de derde eeuw mag
beleven, mevr, de wed. Sophia Abrahams,
geb. Wijnberg. Ze werd den 12en Maart
1799 te Zwolle geboren. De oude dame
woont met haar 73-jarige dochter alleen en
is voor haar hoogen leeftijd nog vrij kras,
ofschoon het gezichtsvermogen haar begeven
heeft.
De Haagsche rechtbank heeft vrijge
sproken den man, die zich met kaartspelen
in den trein bezig hield, omdat niet is be
wezen, dat hij door een listige kunstgreep
zooals de wet dien eischt zijn mede
reiziger geld heeft afgewonnen.
Wanneer processen-verbaal al even weinig
helpen als waarschuwingen, wat dan te doen?
Te Rozendaal is een doofstomme,
juffrouw M. de L., door een rijtuig over
reden en zoo hevig gekwetst, dat men voor
haar leven vreest.
De heer J. Nevens, steenkolenhande
laar te Groeningen bij Vierlingsbeek, werd
Woensdagavond toen hy huiswaarts keerde,
even buiten Blerik door twee hem onbekende
kerels aangevallen en mishandeld. Toen de
heer N. later tot bewustzyn kwam, bleek
het dat de aanranders hem zijn horloge
ontstolen hadden, benevens f 1ÜÜ, die hij
had ontvangen voor geleverde steenkolen.
Te Geertruidenberg is plotseling over
leden de heer Broeders, voor wiens lOOsten
verjaardag, die gisteren gevierd zou worden,
verschillende toebereidselen waren gemaakt.
Rel is te probeer en. Een Duitsch ge
neesheer beweert, dat hjj een geneesmiddel
heeft uitgevonden tegen dronkenschap. Het
is een even eenvoudige als smakelijke re
medie. Bij eiken maaltijd, ontbijt, tweede
ontbijt en middagmaal veel appels eten.
Appelen verdrijven den lust tot het gebruiken
van alcohol en als men slechts appels ge
noeg eet, zal men de drankzucht geheel
verdrijven.
met geringe moeite te voorkomen zijn,
meenen wij, dat het volstrekt niet ongepast,
onbeleefd is, of hoe U het wil noemen, hen
daarop attent te maken. Worden door dilet
tanten fouten gemaakt, welke zy niet kun
nen verbeteren, omdat zij geene geschoolde
opleiding hebben genoten, dan moet men
den dilettant op den voorgrond stellen en
is critiek ongeoorloofd. Ieder zal ons moe
ten toegeven, dat het eerlyker is zjjne op
merkingen op de door ons gedane wijze
aan de spelers kenbaar te maken, dan de
spelers achter hun rug belachelijk te maken
door begane vergissingen of wat ook. Dit
gebeurt maar al te dikwijls, maar omdat
het dan geschiedt en petit comité onder
ons is het geoorloofd.
Mijnheer Vrijburg,
Nederig willen wjj erkennen, dat we niet
hoog staan boven de zaak, die aan onze
beschouwingen werd onderworpen. Integen
deel! U wel! Immers U veroorlooft zich
opmerkingen over den zang van Kleeve en
dit nu weer vinden wij ongepast. En waar
om? Onze opinie is, dat de heer Kleeve
niet over een beter orgaan heeft te beschik
ken (wjj meenden dit uit de verschillende
zangnummers te mogen opmaken) omdat
hij niet geschoold is. En dan,
het reeds boven gezegd, mag
dilettant niet critiseeren.
Onbevooroordeeld waren wij wel, U niet
mijnheer Vrijburg!
neemt het spel van den heer Rijpema
in bescherming, wij maakten opmerkingen
over het spel van den Notaris. U verdedigt
het spel van den eersten violist, omdat U
weet dat de bespeler van dat instrument
een uitstekend dilettant kan genoemd wor
den dat weten wjj ook wel, doch dat deed
op het moment niets ter zake, er werd niet
zuiver geaccompagneerd en tevens niet
zuiver gezongen. Wy maakten o.i. een op
merking die volkomen gerechtvaardigd was,
in zooverre, dat onze bedoeling was, dat de
disharmonische klanken veroorzaakt wer
den èn door de begeleiding der muziek èn
door den zang. Wjj maakten dus hier een
„slipper of the pen hetgeen wil zeggen
een schrijffout.
Uwe beweringen omtrent het niet bestaan
van standen enz., laten wy voor uwe reke
ning, wy achten het hier niet de plaats
daarover in discussiën te treden.
We danken U voor de aanwijzing van
de door ons begane taalfouten, wy zyn
voor goede opmerkingen vatbaar, en zullen
ons best doen ze een volgende maal te
vermijden.
Hiermede meenen we te kunnen volstaan,
U Mynheer de Redacteur dankende voor
de verleende plaatsruimte.
Hiclltum, 3 Jan. Oudejaarsmiddag
kon de godsdienstoefening in de Herv. Kerk
te Hichtum niet doorgaan, omdat de predi
kant wegens het slechte weer niet komen
kon. Teleurgesteld gingen 7 of 8 personen,
die zich de reis getroost hadden, heen. Da
trekvaart Bolsward—Leeuwarden wordt
reeds bereden, doch ’t ys is door de ge
vallen sneeuw slecht. Een jongen die zich
te veel waagde, zakte door ’t ijs en werd
bewusteloos uit ’t water gehaald. Door de
hulp van een geneeskundige was hy spoedig
weer bij. De sneeuwstorm van Oudejaars
dag heeft ook den postdienst vertraagd. Vele
brieven, nieuwjaarskaarten en kranten
worden een dag te laat bezorgd.
Lemmer, 2 Jan. In geen jaren is het
zeewater in onze haven zoo laag geweest
als gisteren. De hevige oostewind van de
laatste dagen was hiervan de oorzaak. Deze
had het water van onze kust gedreven en
liet in de haven niet meer dan 5*/a voet
achter. De stoomboot „Leeuwarden 4/
kapt. Brommer, die, omstreeks 3 uur in
den namiddag uit zee komende, onze haven
dacht binnen te stoomen, geraakte door
dezen lagen waterstand vlak voor de haven
aan den grond en kon eerst heden morgen
om 7 uur, toen het water, daar de wind
was gaan liggen, weer was gestegen, weer
vlot komen en hier binnen stoomen. De
boot leverde toen geen onaardig gezicht op,
daar het schip zoowel als de geheele tuigage
door het buiswater en de vorst met een
dikke ijskorst was bedekt.
3 Jan. Sedert gisteren avond is onze
haven wegens ijsgang gesloten en zyn de
havenvuren gebluscht. De Lemmernacht-
bootdienst op Amsterdam is dan ook voor-
loopig gestaakt.
Sneek, 3 Jan. Heden namiddag zakten
Wat hy ons als Notaris heeft ten beste
gegeven, droeg veler bewondering weg. Dat
hadden wij van onzen kapper niet gedacht
Ook die zaak vai den veldwachter was
niet de moeite waard, om aan te roeren.
Hij hield de boeren en boerinnen van Schim-
mert goed in bedwang, dat was voldoende.
De arme Pie was blijkbaar ziek van ver
koudheid. Zijn foutief zingen hier en daar,
is hem gaarne vergeven. Onze leuke, geestige
Pie heeft meermalen de lachspieren in be
weging gebracht.
De eerste viool was in goede handen, dat
is ons allen bekend, dat hebben wij menig
maal kunnen hooren.
Klonk het spel soms niet samen met den
zang, (wat ook mij opgevallen is) dan heeft
stellig de violist getracht, den zanger op
te vangen waar deze miste. Maar „een
aaneenschakeling van disharmonische klan
ken” onmogelijk voor dezen muziekkenner.
Dat hadt U wel eens mogen bedenken
Hands, voor U uw critiek neerschreéf.
U schijnt echter meer dingen minder
goed gehoord te hebbenimmers, dat duo
no. 10 klonk niet „aangrijpend schoon.”
Dat kon nu toch iedereen hooren, dat Kleeve
sterk detoneerde. Maar wij maken daar
Kleeve geen grief van.
Wij weten wel, dat hij geen Messchaert
of Van Duinen is. Wij bewonderen in hem,
dat hy steeds zoo bereid is, zijn zeer te
waardeeren krachten te leenen, om ons een
genotvollen avond te verschaffen en alzoo
mee te werken, te weren die afscheiding
onder stadgenooten, die in andere plaatsen
het leven zoo zeer veronaangenaamt.
Die bereidwilligheid, ook geprezen in al
de andere medewerkers, niet het minst in
den wakkeren muziek-directeur, den heer
Jacobs. Laten wij ons onthouden van een
critiek als die van Hands, die zou maken,
dat goede krachten weigeren mee te wer
ken, die oorzaak zou kunnen zijn dat het
met de zoo hooggeroemde Bolswardsche
eensgezindheid gedaan was.
G. P. VRIJBURG.
Critiek vellen een zeer moeielijke zaak.
Geen die mij dat zal willen bestrijden. De
goede criticus toch moet hoog staan boven
de zaak, die hy aan zijn beschouwingen
gaat onderwerpen en daarbij onbevooroor
deeld zijn. Daar nu onze criticus Hands,
waar hij optreedt in de Bolsw. Courant,
niet aan bovenstaande eischen schijnt te
voldoen, gevoel ik my verplicht, eenige
opmerkingen te maken naar aanleiding
van zyn stuk over „Rooske Kleeve.”
De indrukken, die ik persoonlijk mee
nam van de opvoering dezer operette, waren
in alle opzichten gunstig voor de spelers.
Ik zag daar toch dames en heeren optreden,
wier dagelijksch werk niet is tooneelspelen.
Voor wat deze dames en heeren mij te
genieten hebben gegeven, mijn oprechten
dank, mijn warme hulde.
Zie, zoo’n uitvoering van „eigen Bols-
warders”, dat is ’t, wat steeds mijn vacan-
ties veraangenaamde. Die gedachte, dat
Bolswards ingezetenen zich zoo bereidwillig
willen leenen, om my en velen anderen
een genoeglijken avond te verschaffen,
maakt in my een gevoel van erkentelijkheid
wakker, maakt, dat ik een soort bewonde
ring voel voor dat kleine stadje, waar men
steeds zoo eendrachtig samenwerkt, om een
groot doel te bereiken. Heel anders, denk
ik altyd. dan in vele andere plaatsen van
gelijke grootte, waar dat vervelende stan-
denverschil alle samenwerking onmogelijk
maakt.
Ook nu weer bij Rooske Kleeve! Wat
deed het mij genoegen, daar burgers van
verschillenden stand naast elkander te
zien optreden.
Beleefd verzoeken wy nog een plaatsje
voor het volgende:
Woensdagavond j.l. had de tweede op
voering plaats van de Opera-Comique:
„Rooske Kleeve”, tegen verlaagd entrée.
De voorstelling, die bezocht was door een
vry talrijk publiek slaagde uitmuntend.
We zouden ons nu aan „muggenzifterij”
schuldig maken, zoo we de opmerkingen
te berde gebracht in ons ingezonden stuk
in de Bolsw. Courant van 30 Dec. j.l. her
haalden. Dit neemt echter niet weg, dat
we er tot nog toe geen oogenblik berouw
van gehad hebben, dat we in ’t vorige
verslag enkele opmerkingen hebben gemaakt.
’t Is immers zonneklaar bewezen bij de 2e
voorstelling, dat onze opmerkingen gegrond
waren. We werpen dan ook de ongepaste
verdachtmaking, dat we „verwaand hebben
rondgekeken of er ook iets te vitten viel”
verre van ons.
Deze en meer andere beleedigende uit
drukkingen aan ons adres, voorkomende in
de Bolsw. Courant van 1 Januari 1.1., laten
ons volkomen koud.
De begeleiding by de tweede opvoering
was heel goed te noemen. We hebben ons
de vorige maal over de begeleiding een
opmerking veroorloofd, ’t Doet ons nu
genoegen, dat we die opmerking niet alleen
niet behoeven te herhalen, maar dat we
nu, zonder ons in ’t minst aan flikflooierij
schuldig te maken; we haten flikflooierij
(Pol) en gaan steeds recht door zee (Marjan)
kunnen zeggen: „DeMuziekvereeniging
„Bolsward” heeft zich op artistieke wijze
van hare moeilijke taak gekweten”.
Een enkel woord nog over enkele op
merkingen over onze critiek uit de inge
zonden stukken.
De heer B. zegt, dat het spel van den
veldwachter (1ste opvoering) minstens goed
was te noemen, t Is best mogelyk, doch
enkel door deze bewering hebben wy ons
nog niet hiervan kunnen overtuigen, en
zijn dus zoo vry onze opinie vast te houden.
Wat betreft de uitspraak van den zin, -
naar de laatste mode gekleed - meenen
we ook een juist standpunt ingenomen te
hebben, daar deze fout by de 2e opvoering
werd gereduceerd tot bjjna nihil, dus ook
door den notaris werd gevoeld, dat we geen
ongelyk hadden, eene opmerking hierover
te maken.
Als antwoord op het door den heer v. d.
V. geschrevene diene, dat we in zooverre
met hem mee gaan, dat men dilettanten
niet te streng mag critiseeren, doch waar
door hen fouten begaan worden, welke
Bolswardsclie Courant.
ft
