Veertigste Jaargang. 1901.
No. 5.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD EN WONSER AOEEL
It
k)
DONDERDAG 17 JANUARI.
Praatjes over dit en dat.
XIV.
INGEZONDEN.
BINNENLAND.
VOOR
Av
de scholen te Makkum en
bewaard.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
meer
Lijkt
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
ook in onze omgeving plaatsgevonden on
gelukken mogen ieder tot omzichtigheid aan
manen. De onbezonnen rjjders met hun
overdreven haast, zijn soms aanleiding dat
anderen het slachtoffer worden van hun
vermetelheid.
viteiten, dat het schijnt of Bolsward gaat
behooren tot de „doode steden/ maar als
wij bezoek krijgen van het Hoofd van den
Staat, dan zullen allen nog eens recht teekenen -
van leven geven.
Bolsward, 12 Januari 1901.
Uw dw. dnr.,
JOCHEM OPMERKER.
Naschrift. Toen mijn brief Zaterdag
reeds gereed was, kreeg ik kennis van de
vergadering van Zondagavond. Dat was nu
juist een kolfje naar mijn hand. Vol am
bitie ga ik mee doen. Hulde aan de man
nen van het initiatiefZie zoo, dat is een
waardig pendant van de ijsfeesten zooals ze
te Leeuwarden, Franeker, Heerenveen en
misschien elders zijn gehouden. Dat zal
Woensdag eens een mooien dag geven,
als het weer ons maar geen parten speelt,
zulks zou bij de ijsfeesten op die baan niet
de eerste keer zijn. Nu, ik wil er het beste
van hopen, en als dit schrijven onder de
oogen der lezers komt, zal het reeds zijn
beslag hebben. Ik heb goeden moed
15 Jan. J. O.
Mijnheer de Redacteur!
Reeds 8 dagen zijn er verloopen, sedert
de scène met neef Harmen plaats had,
die ik in mijn vorigen brief U heb verteld,
maar sedert is hij mijn deur nog niet „bij
na" geweest, zooals men dat in Bolsward
noemt. Onze firma schijnt dus ontbonden
te zijn en ik ben daarom wel genoodzaakt
de affaire alleen voor eigen rekening voort
te zetten. Gelukkig dat onze buurvrouw
weer hersteld is van hare ziekte. Zij heeft
met Pinkpillen, Haarlemmerolie en weet
ik wat middelen meer, haar kwaal zoolang
bestreden, dat zij ten einde raad, de hulp
van een geneesheer moest inroepen. Deze
heeft haar gelukkig nog al spoedig weten
op te knappen. Dit herstel geeft het voor
deel, dat mijne vrouw zich meer met het
discours kan inlaten. In den laatsten tijd
was mijne schoonmoeder gedurig ziekenop
passter bij buurvrouw, en moest mijne vrouw
meer alleen toezien op de huishouding en
de keuken, want onze Kaatje heeft ook al
de deugden van het tegenwoordige dienst
bodengeslacht en dus een steeds wakend
oog noodig. Nu buurvrouw ’s namiddags ons
weer komt bezoeken, is alles weer op den
ouden regel, zoodat het gezelschap der dames
mij neefs afwezigheid komt vergoeden.
„Wel Jochem," zei buurvrouw gisteren,
wat is het prachtig winterweer hé? en je
hebt zeker je hart ook al eens opgehaald
aan ’t schaatsrijden
„Och ja, ik ben nog al een liefhebber.
Verleden Donderdag heb ik bij de rijderij
gezien op de groote baan. Het viel mij ge
ducht tegen, dat daar niet meer ambitie
voor bestaat. Toen indertijd de baan werd
aangelegd, was alles vol sympathie, en later
is het of er de vloek op ligt. Ik hoop maar
dat de Directie er wat op zal weten te vin
den, om ons eens een ijsteest te bezorgen,
dat klinkt als een klok en zoden aan den
dijk kan brengen.
Waarom kan hier in Bolsward niet,
wat in andere plaatsen wel kan Heeft
de Jan Saliegeest hier dan allen in den
dommel gebracht Als de baan er niet
is, zal men haar gemis betreuren, ’t
_a_. in den laatsten tijd werkelijk, of
de"ze stad ook gaat behooren tot de „villes
mortes."
„Dus heeft buurman alleen Donderdag
gereden en nog niet eens met de banen om
de stad kennis gemaakt, begrijp ik?"
„Ja, buurvrouw, ik heb ook al eens
een ritje gemaakt, zelfs naar verschillende
kanten, en het is mij goed bevallen. De
banen zijn over ’t geheel genomen zeer goed,
doch de baanvegers munten m. i. niet uit
door ijver in ’t vegen. Hun tijdelgk beroep
„vegen" wordt ’s voormiddags alleen uitge
oefend, want ’s namiddags hebben zij het te
druk met centengaren en met ’t roepen om
attentie voor hun persoon te vragen.
Bij de bruggen vooral maken ze goede
zaken en ze mogen wel een adres aan Ged.
Staten zenden om de zeesluizen open te
laten, want het is in hun belang, dat de
baan onder de bruggen gestremd wordt. Ik
hoorde zoo pas, dat de zeesluizen nu alle
gesloten worden, en dat acht ik overigens
een zeer gelukkig besluit, want het was
zoo ver, dat er menschenlevens in gevaar
kwamen door het stroomen. IJs wat ’s
morgens nog goed was, bleek soms middags
niet sterk meer. De belangen der schaats-
rijders moeten m. i. in Friesland niet te licht
geacht worden, en dan moet men ook niet
vergeten dat het goederenvervoer over ijs
per slede nog al wat beteekent, en dat
daarmede een stukje brood wordt verdiend
door werklieden, die er meer voor doen dan
onze baanvegers.
„Maar Jochem," viel mijn vrouw in,
„je gunt de baanvegers toch wel een dag
huur, hoop ik
„Zeker wel, zelfs wel een dubbele en
ik zal geen baanveger passeeren, die zijn
baan goed onderhoudt, maar ik gaf niet met
genoegen, toen ik op de drukke dagen geen
barst meer kon onderscheiden doordat er ’n
dikke laag schraapsel op de meeste banen
lag. Over 't geheel zijn, naar ik opmerkte,
de banen in Wonseradeel beter dan in
Bolsward en Wijmbritseradeel. In het be
lang der veiligheid meen ik nog een op
merking te moeten maken, die wel in ruimen
kring dient bekend te worden. De banen zijn
overal behoorlijk breed, maar er zijn nog
steeds schaatsrijders en rijderessen die zich
niet houden aan het „rechts uitwijken." Het
tegenrjjden behoeft geen gevaar op te leve-
als ieder steeds rechts uitwijkt. De
„Vader, mag ik wel bij de schutterij
als ik groot ben vroeg onze Klaas giste
renavond.
„Jij bij de schutterij, jongen, wat zal
dat beteekenen
„Wel, pa, de schutters mogen nu vrij
schieten, zooveel ze maar willen heeft Jan
van hiernaast gezegd.
„O, je bedoelt, dat de Kadervereeni-
ging, bij Kon. Besluit als vereeniging is
erkend, en nu wapenen en ammunitie van
rijkswege kan bekomen. Maar jongen, dat
geldt niet voor alle schutters, alleen de
leden der Kadervereeniging, die zijn nu in
zooverre klaar, dat het voornaamste hun
nog ontbreekt."
Het voornaamste pa het voornaamste
voor een schutter zal wel de moed zijn.
Nu, moed hebben ze bepaald wel, dat kan
je ze aanzien als ze zoo kranig marcheeren
en exerceeren. Ik zou dol graag meedoen.
Jongens, jongens als eens er een vijand op de
grenzen kwam, hij zou met de schutterij
rekening moeten houden!"
„Nou dat mag waarachtig ook wel.
Wij moeten er alle jaren rekening met
houden. Ik meen haast, dat onze schutterij
alleen wat de gemeente betreft, jaarlijks
over de duizend gulden kost, en of dat geld
nu al beter gebruikt en al nuttiger besteed
kon worden, dat doet er niet toe. De wet
ten des rijk schrijven het voor, en dus moet
het uitgegeven worden."
„Maar wat bedoelde u zoo pas, pa,
toen u zei, dat onze schutterij het voor
naamste nog ontbreekt?"
„Wel jongen, begrijp je dat niet! Een
schietbaan immers. Voor eenige jaren heb
ben wij er hier al een gehad, op papier
namelijk, en daar was toen een groote som
voor uitgetrokken op de begrooting. Verder
is het evenwel niet gekomen, want de raad
had er toen geen recht trek in en vond het
zonde voor het schoone geld."
„Nou pa, zou de raad er nu wel „trek"
in hebben Nu ze vrij schieten hebben,
mochten ze toch wel een schietbaan hebben,
dunkt mij."
„Praat daar maar niet van, ’t zit er
tegenwoordig lang niet aan. Laat ze maar
op die oude kerk schieten, daar komen geen
ongelukken van, vooral als ze zorgen dat,
als ze gedaan hebben, de geweren goed op
geborgen worden, opdat de jongens er niet
bij kunnen komen."
„Maar mij dunkt, dat ze tcch wel een
schietbaan mogen hebben, pa!"
„Zoo, dunkt je dat, nu dan moeten ze
die maar aan den Minister van Oorlog vragen.
Misschien is die Bolsward wat beter genegen
dan zijn ambtgenoot van Binnenlandsche
zaken."
voorstel werd met 9 tegen 6 st. verworpen.
Het door Burg, en Weth. aangeboden
ontwerp voor een huishoudelijk reglement
voor de commissie voor schoolverzuim is
tot de volgende vergadering aangehouden.
De strekking van het ontwerp is, dat er
ééne commissie zal worden ingesteld en dat
deze uit 5 leden zal bestaan.
De commissie, die in de vorige vergade
ring is aangewezen om te rapporteeren over
het maken van eene afsnijding uit de Melk-
vaart naar de Groote Zijlroede te Makkum,
heeft zich van hare taak gekweten. Zij is
voor het plan gestemd. De kosten daarvan
zal de raming voor de verbetering van de
Melkvaart tot boven f40,000 doen stijgen.
De commissie verwacht, dat daarvoor 50
pct. van de provincie zal kunnen worden
ontvangen. De behandeling van het rapport
is tot later uitgesteld.
Volgens aan het einde der vergadering
door den voorzitter gedane mededeeling
kunnen tegen de volgende vergadering
worden tegemoet gezien plannen voor de
opslagplaats te Kimswerd en voor school-
bouw (een nieuw schoolgebouw met onder-
wijzerswoning te Burgwerd en aanbouw van
een lokaal aan de scholen te Makkum en
Witmarsum.)
Men schrjjft uit Friesland aan de
Arnhemsche Courant:
Eindelijk zijn Gedeputeerde Staten den
schaatsenrijders ter wille geweest. Zaterdag
ochtend ontvingen de wachters onzer zee
sluizen telegrafisch de opdracht de sluizen
te sluiten. Trouwens de stand van het boe
zemwater was Vrijdag j.l. reeds van dien
aard, dat het loozen met alle sluizen met
meer eene noodzakelijkheid kon genoemd
worden.
Natuurlijk zal het schaatsenrijden nu nog
drukker worden en zal men tochten gaan
ondernemen door onze gansche provincie.
Reeds Zondag waren er, die dellFriesche
steden bezochten, wat nog altijd als een
flinke tocht geldt. Een zeldzaam feit is
zeker wel het volgende. Op de hardrijderij
te Akkerwoude vermaakte zich de ruim
81-jarige Sjoukje Halbertsma nog met
schaatsenrijden. Het oude vrouwtje reed
nog met eene kranige streek, zoodat menige
jongedochter het tegen haar moest afleggen.
De gemeenschap tusschen Ameland en
den vasten wal is weer verbroken. Aan den
postschipper en eenige andere mannen ge
lukte het over ijs Holwerd te bereiken,
doch de terugreis ging minder goed. De
schippers de voorloopers, om het terrein
te verkennen, er waren ook vrouwen onder
het gezelschap zakten verscheidene ma
len door het ijs, eenmaal zelfs tot aan den
hals. Het gelukte aan de anderen hen weer
op het ijs te halen, doch waar het ijs zoo
onbetrouwbaar bleek, werd besloten den
tocht niet voort te zetten en naar Holwerd
terug te keeren. Gelukkig heeft Ameland
telefonische gemeenschap, maar daarvan
gebruik te maken is nog al duur. Zou het
daarom niet wenschelijk zijn bij ijsgang op
de Friesche Wadden voor telegrammen naar
Ameland en Schiermonnikoog een lager
tarief vast te stellen?
In de districten Weststellingwerf en Dok-
kum gaat men aanvangen met de werk
zaamheden voor den aanstaanden stembus
strijd. De democratische, vrijzinnige kies-
vereeniging „De Tijdgeest" in Weststelling
werf heeftbelangstellenden uitgenoodigd
ter bijwoning eener vergadering, teneinde
door toetreding blijk te geven tot samen
werking bij de aanstaande verkiezingen, om
mannen af te vaardigen, die met kracht en
ijver kunnen en willen pleiten voor de al-
gemeene belangen." In het district Dokkum
heeft de Centrale Antirevolutionaire Kies-
vereeniging „Nederland en Oranje" de aan
gesloten kiesvereenigingen uitgenoodigd tot
een samenkomst op 23 dezer „ter bespre
king van de organisatie voor de aanstaande
verkiezingen."
Door het springen van een wielband
der machine van den sneltrein, die gister
avond te 8 uur te Zwolle moest aankomen,
is deze eerst te 10 uur aldaar gearriveerd.
De van Zwolle vertrekkende treinen van
Utrecht, Deventer en Almelo, vertrokken
alhier ongeveer 2 uur later.
Men schrijft uit Vlissingen:
Was de toestand van het 24-jarige meisje,
dat door haar vader gewond werd, eerst zoo
gunstig, dat zij dezer dagen het ziekenhuis
zou hebben kunnen verlaten, thans heeft
zich bij haar longontsteking geopenbaard,
waardoor zij thans weder niet zonder gevaar is.
Van Tessel: Langs onze geheelekust
zit het ijs thans vast op ongeveer drie voet
water. Er loopt weinig vloed. Ver uit de
kust is het vlot water, waarin de visschera
val» HqWw hu» bedrijf uitoefenen.
„Hé Jochem, heb je gelezen, dat
Burgemeester en Wethouders hebben be
sloten een Feestcommissie bijeen te roepen,
voor de regeling van een bescheiden feest?"
vroeg mijn vrouw mij zoo pas, toen wij aan
de koffietafel zaten.
„Ja, vrouw, dat heb ik gelezen, ener
mij ook over verwonderd. Ik had gedacht
dat de Commissie voor de inzameling van
het huldeblijk ook wel als feestcommissie
zou fungeeren, maar dat schijnt toch zoo
niet. Die commissie schijnt afgedaan te
hebben. Ook trok het mijn aandacht, dat
er bij staat „op bescheiden voet."' De ver
wachting schijnt niet groot te zijn."
„Weet je wat ik denk, Jochem? Bij
gelegenheid van het Huwelijk der Koningin
zullen we slechts een voorproefje hebben,
maar als dit jaar H. M. hier komt met haar
Prins-gemaal, dan zullen wij eens uithalen."
„O, zoodus dan kunnen wij ons de
dagen van het Kroningsfeest nog eens her
inneren. Ja wel, ik hoorde al fluisteren,
dat er voor de versiering van de Markt
en de Dijkstraat een prijs vraag zal worden
uitgeschreven. Als de ontwerpen, die in
komen, de versiering van 9 September 1898
niet overtreffen, dan zal men dezelfde ont
werpen van toen maar weer plaatsen. Die
versiering heeft toen nog al de aandacht
getrokken. Ook de eerepoort, die bij de
blauwpoort toen nog als verrassing verrees,
neerviel en herrees, zal er weer komen,
hoorde ik, want die is in teekening nog
Als H. M. hier dus nog dezen
zomer komt, zal men trachten, Haar een
waardige ontvangst te bereiden. Gisteren
avond zeide ik, met het oog op de geringe
ambitiei voor de ijsbaan en dergeljjke testi-
Wonseradeel, 12 Jan. Onder de in
gekomen stukken in de heden gehouden
Raadsvergadering was eene resolutie van
Ged. Staten over de begrooting van den
BolswarderHarlingerweg. De Raad dezer
gemeente heeft die begrooting goedgekeurd
doch de Raden van Bolsward en Harlingen
hebben de goedkeuring onthouden, omdat
op de begrooting posten voorkomen voor
het maken van bestrating. Nu had de
commissie van beheer Ged. Staten verzocht
de gemeente-begrooting van Wonseradeel
niet goed te keuren; doch deze vonden dit
een ondeugdelijk middel. Zij gaven tevens
hunne meening ten beste hoe de commissie
zou moeten handelen. Naar aanleiding hier
van achtten Burg, en Weth. het wensche
lijk, dat Ged. Staten volledig werden inge
licht wat er in den laatsten tijd met betrek
king tot den weg is voorgekomen en dat
tevens in hunne belangstellende aandacht
werd aanbevolen de onwettige toestand, in
welken men ten opzichte van de tolheffing
op den weg verkeert. Een daartoe strekkend
schrijven werd vastgesteld.
Verder werd besloten:
1. Het kohier van schoolgeld over het
4e kwartaal 1900 vast te stellen tot een
bedrag van f 429,40.
2. Aan P. Posthuma de Boer Jr. te
Corn werd toe te staan, om zich in eene
houten woning te vestigen.
3. Aan H. A. Bergsma eervol ontslag
te verleenen uit de betrekking van dorps-
reiniger te Arum.
4. Kerkvoogden van Cornwerd te ver
gunnen om den kunstweg van den zeedijk,
aanwezig op een aan de kerk behoorend
perceel land, op te breken en naar het
midden van dat perceel te verleggen en
daartoe de steen, benoodigd voor den onder
vloer, van gemeentewege te verstrekken.
5. Goed te keuren de door het armbe
stuur te Ferwoude c.a. met dr. W. Drien-
dijk te Makkum getroffen overeenkomst tot
voorziening in de geneeskundige praktijk,
tegen een vergoeding van t 150.
6. Het Dag. Bestuur te machtigen, om
ter voorziening in de behoefte aan kasgeld
bij den gemeente-ontvanger, tijdeljjk f 15,000
op te nemen, tegen het promessen-disconto
der Nederlandsche Bank en de gebruikelijke
kassierspro visie.
7. Ingekomen verzoekschriften tot het
plaatsen van lantaarns ter beschikking aan
het dagelijksch bestuur te renvoieeren.
Op voorstel van de commissie voor de
stratverordeningen, werden in de politie
verordening onderscheidene bepalingen ge
wijzigd. Op nog enkele wijzigingen zal in
de volgende vergadering worden terugge
komen, waaronder ook een voorstel van den
heer A. de Jong tot het opnemen van een
bepaling, dat extra-trammen niet mogen
rijden dan na 24 uren te voren in de
Leeuwarder Courant te zijn aangekondigd.
Ue verordingscommissie zal dit voorstel
nader overwegen.
Een voorstel van Burg, en Weths., om
voor schoolfeesten ter gelegenheid van het
huwelijk van Hare Majesteit de Koningin
uit de gemeentekas 3t) cent per leerling
voor alle scholen (openbare, bijzondere en
bewaar) beschikbaar te stellen, ontmoette
bestrijding. Eenerzjjds achtte men het begin
van Februari voor feesten weinig geschikt,
anderzijds oordeelde men dat deze zaak aan
de particuliere belangstelling moest worden
overgelaten en de gemeentekas daarvoor
niet mocht worden aangesproken. Het
1
6
Bolswardsche Courant,
IH 'li.'.l
9
