No. 35.
Veertigste Jaargang. 1901.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD EN WONSER.ADEEL
lp
I
DONDERDAG 2 MEI.
BINNENLAND.
h'
Praatjes over dit en dat.
VOOR
INGEZONDEN.
K
W
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Ots. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Uw dw.,
JOCHEM OPMERKER.
Bolsward, 27 April 19QR
kwam kyken
crisis is nu
inplaats van
moesten neef en ik de deur uit. Wjj gingen
daarom eene gedwongen wandeling maken',
en zoo goed en kwaad het gaat, zal ik U
het voornaamste uit onze gesprekken mee-
deelen.
Zoo keuvelende, waren wij bij Amieitia'
gekomen» en. onwillekeurig bleven wjj
Goedkoope uien.
Als bewijs van de geringe waarde, die
de uien tegenwoordig hebben, meldt men
aan de M. Ct. uit Krumingen, dat dezer
dagen een party van 500 H.L. is verkocht
voor... een dubbeltje.
Opgegraven.
Op bevel der justitie is te ’s Hertogen-
bosch het lijk van den luitenant R., van
het Indische leger, opgegraven, om gerechte-
Ijjk te worden geschouwd. Zooals men weet,
overleed luitenant R. in het hospitaal der
Barmhartige Broeders te ’s Bosch, ten ge
volge van een beenbreuk, die waarschijnlijk
te Bokstel, bij zijn verwijdering uit den
trein door het treinpersoneel ontstond.
Poppententoonstelling.
Vrijdag 3 Mei wordt te Haarlem, in het
Brongebouw, een Poppententoonstelling ge*
opend.
Toen wij bij de Sneekerpoort het hooge
bolwerk opgingen, en onzen blik met ge
noegen over het groene veld lieten dwalen,
vroeg ik zoo„zouden wij daar aan die
zjjde de tram van Franeker haast zien
loopen
„Haast je maar niet, Jochem, ant
woordde neef, ik zie er nog niets van in.
Ik heb mjj indertijd geschaard aan de zjjde
van de tegenstanders, om daarvoor van
gemeentewege f 20.000 als renteloos voor
schot te geven, en wel omdat ik meende,
en nog meen, dat de gemeente al genoeg
bezwaard is. Heel dik heb ik mij er echter
niet over gemaakt, al speet het mjj, dat
het verbod van een zijlijn WommelsSneek
niet gehandhaafd kon worden, wegens den
wenk „van hooger hand.' Dat verbod
trouwens zou voor de Maatschappij geen
groot bezwaar zijn geweest. Als er voordeel
in een zijlijn wordt gezien, wordt deze
niet nagelaten om de rente van f 20.000.
Er is hier indertjjd heel wat gesproken,
ook in onzen gemeenteraad, over die zijlijn,
en het heette zelfs, dat de Directie der
tram er met bevreemding kennis van nam,
dat men hier vrees had voor die zijljjn,
en men zelfs de verzekering gaf, dat daartoe
geheel geen plan was, ja men er in ’t
geheel niet aan gedacht had. Toch trok
het mjjne aandacht dat eenigen tijd later
uit Franeker een bericht in de Leeuw. Crt.
stond, waarin die zijlijn wel degelijk in
overweging werd genomen/
„Nu ja, Harmen, maar die correspon
denten zijn wel eens wat phantastisch,
daar kan je niet altijd op af.“
„Altijd, neen, dat stem ik toe, maar
hun eigen belang brengt toch ook weer
mee, niets uit den duim te zuigen.'
Het gebeurt evenwel vaak, dat die pers
mannen meer zeggen, dan de heeren die
de leiding hebben, naar den zin is, en dan
worden die berichten als „voorbarig,' on
gerijmd ja nog erger uitgemaakt. Uiterste
voorzichtigheid en strikte geheimhouding
zijn de hoofdkenmerken van een goede
diplomatiek meent men, maar dat heeft
het gevolg, dat de mannen, die zich ge
roepen gevoelen, het publiek voor te lichten,
voortdurend achter de diplomatieke scher
men trachten te turen, en steeds rond
snuffelen, om achter de geheimen te komen.
Maar wat anders, Jochem. Ik heb voor
de geheele lijn FranekerBolsward niets
op rekening. Als je weet, dat de Ijjn
Franeker—Arum reeds in de maak is,
waardoor de verbinding Bolsward-Franeker
een heel stuk wordt bekort, en slechts
heel weinig langer is, dan een Ijjn over
Wommels, dan vraag ik je in gemoede af,
wat zal de Nederl. Tramw. Maatschappij
toch bewegen om naast die lijn nog een
dure lijn „op eigen baan' te leggen, en
met zichzelven als het ware te concur-
reeren? Weet je wat ik denk? Bolsward
kan zijn f 20.000 wel gerust aan andere
gemeentebelangen besteden. De Ijjn van
Bolsward naar Workum dat kan nog gaan,
doch naar Franeker dat wil er bij mij niet
in. Zooveel beteekent trouwens de subsidie
van de betrokken gemeenten niet. Ais je
de kaart van Friesland eens voor je wilt
leggen, Jochem, dan kan je zien, dat de
richting FranekerTjumWommels heel
goed op Sneek aan wijst, en zoo kan het
heel wel gebeuren, dat wat hier als zijlijn zou
gekeerd worden, hoofdlijn wordt, ik zie
daarin meer licht, dan in de verbinding
met Bolsward. Evenwel, ik hoop, dat ik
mis zie.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
niet de aanwezige postzegels de eenige
waarden, die voor de hand lagen.
Straatroovers. Zondagnacht is een ma
troos van een in de Binnenhaven te Rot
terdam liggend schip in de Zandstraat plot
seling door een aantal Zandstraatloopers
aangevallen. De man verweerde zich, doch
de zakkenrollers vonden gelegenheid hem
van zijn nikkelen horloge en een bedrag
van f 15 te berooven. De matroos, voor geen
kleintje vervaard, trok onder die bedrijven
zijn mes en daarmede stak hij een zijner
aanranders in den rug. De getroffene, de
in de Zandstraat en omstreken welbekende
P. van Z., werd naar het Ziekenhuis ge
bracht en na daar verbonden te zijn, naar
het bureau in de Pauwensteeg. Hij ontkende
echter een der straatroovers te zijn. De
anderen waren intusschen in het gedrang
ontkomen.
Noodlottig verzuim. Aan het dept, van
justitie is een ambtenaar van het Min. van
Waterstaat, den heer G., een ernstig ongeluk
overkomen. Toen hij de deur, die toegang
tot de vestibule geeft, opendeed, viel door
den schok een raam, waarvoor een groot
ijzeren netwerk, uit de steenen omljjsting
en kwam juist op den heer G. neer, die
tegen den grond geslagen werd en een been
brak.
Bij onderzoek bleek, dat door een onver
geeflijke nonchalance bij het bouwen ver
zuimd was dit raam behoorlijk vast te
zetten. Het was in de steenen omlijsting
gezet met alleen een spietje er tusschen
om het voorloopig vast te houden. Ea men
had dit zoo maar gelaten, met het gevolg
dat door het schokken van de deur èa raam
èn ijzeren versiering losraakten en naar
beneden stortten en een ambtenaar het
slachtoffer werd van dit verzuim bij het
toezicht op het bouwen.
Een gevaarlijk heer. Te Assen is ge
vankelijk binnengebracht een zekere H., uit
Erika, die met eenige andere dronken men-
schen bij een kaartlegster den boel kort en
klein geslagen, den voorgevel der woning
afgebroken en daarna alles in brand ge
stoken had. Amst. Ct.
Ontsnapt. Zondagmiddag wisten elf
jongens van het rijksopvoedingsgesticht te
Kruisberg te ontsnappen. De meesten zijn
evenwel door inwoners van Keppel gegrepen
en teruggebracht.
De schutterij in ons land lijdt aan
’n wegsleepende ziektehoogstens 5 jaren
levens hebben de artsen haar nog toege
zegd, maar dan is de dood ook onvermijde
lijk ingetreden.
Da Tweede Kamer toch heeft Vrjjdag
ook de landweerwet afgehandeld. (Alleen de
eindstemming over de legerwetten moet nog
plaats hebben). Da dienst bij de landweer
duurt 7 jarenvoor oefening moeten de
weerphchtigen 2 maal 6 dagen opkomen.
Zonder debat gingen de artikelen over de
opheffing der schutterij. Na 5 jr. zal de
landweer als leger-reserve en handhaver
der inwendige orde verschijnen. Tot de
landweer zullen behooren 1. zjj, die volgens
voorschrift een verlengden militie-dienst
moeten volbrengen2. zij, die volgens de
militie-wet naar de landweer zijn overge
gaan 3. zij, die bij de landweer zijn ge
plaatst en 4. vrijwilligers.
Arme schutters, die zoo fier buiten de
maat konden loopenArme lieuen met
kinderwagens, of kinders op den arm en
aan de hand, die nooit mankeerden als de
schutterij met muziek marcheerde. En ook
gij, leegloopers, schooljongens en -meisjes
en gij allen, die zoo getrouw de evoluties
der kranige landsverdedigers met uwe be
langstelling volgde, aan welke zaken moet
gj] nu uwe openbare gehechtheid en liefde
wijden
XXII.
Mijnheer de Redacteur
Ik had beloofd, deze maand U nog een
brief te zenden, en mijn woord wil ik niet
breken, doch het heeft mjj moeite gekost,
een rustig plaatsje te vinden om te kunnen
schrijven. U moet weten, dat mijne vrouw
tegenwoordig weer lijdt aan de epidemische
voorjaarskwaal der huisvrouwen, de schoon-
maakkoorts, en in die periode moeten alle
huisgenooten het mee ontgelden. Zelfs in
mjjn kantoortje was ik niet veilig. Toen
de vorige week het zonnetje zoo helder
kwam kjjken was er geen houden aan; de
gelukkig doorstaan, doch
rustig te zitten keuvelen,
Heerenveen, 30 April. Zoo even is
het gerecht van hier uitgereden naar Olde-
markt.
We vernemen, dat te Paaschloo onder
behoor van Oldemarkt heden morgen in een
put of sloot het lijk is gevonden van zekeren
J. H. Een geneeskundige, die het schouwde,
ontdekte kenteekenen van gepleegd geweld,
wat het vermoeden deed ontstaan, dat hier
wel mogelijk een misdaad is gepleegd.
Op een heden namiddag door ons ter
plaatse ingesteld onderzoek, bleek ons nader,
dat de overledene, Jan Heinen, een alleen
wonende krasse grijsaard was van ongeveer
90 jaar. Hij was, naar men vermoedt, een
niet onbemiddeld man en had de gewoonte
steeds hardop te spreken, ook wat bij voor
nemens was te doen, zelfs met geldzaken.
Dit is een jaar of vijf geleden nog oorzaak
geweest, dat hem een niet onbelangrijke som
gelds is ontvreemd.
Heden in den vroegen morgen werd door
zijn buurman Klaas Los zijn lijk gevonden
in de „koele', waar hu vermoedelijk water
heeft willen scheppen voor zijne koe.
De buren willen niet aan een misdaad
gelooven, maar vermoeden veeleer dat den
ouden man een ongeluk is overkomen.
Gaasterlaild, 29 April. Zaterdagavond
j.l. omstreeks 10 uur ontlastte er zich boven
onze gemeente een vrij hevig onweder, dat
geruimen tijd aanhield. De regen viel als
bij stroomen neder. Nu, deze kwam voorde
meeste weilanden zeer van pas, daar ze
wegens de droogte en koude der jongste
dagen nog zoo goed als geen gras aan het
vee bieden. Toch zijn vele boeren reeds ge
noodzaakt dit buiten te laten, omdat de
schuren leeg zijn. Bij gebrek aan voedsel
geeft het vee tegenwoordig weinig melk.
De rogge staat hier over ’t geheel slecht
aardappelen en erwten komen bij enkelen
reeds boven den grond. Het eikenhout is
achterlijk, aan schillen kan in de beide eerste
weken niet worden gedacht.
Oudeliaske, 30 April. De bejaarde
vrouw alhier, die sinds eenigen tijd maiende
was en de eigenaardige gewoonte had alsdan
hare woning te verlaten en zich tusscnen
de tramrails te begeven, waarbij zij meer
malen gevaar liep overreden te woiden, is
heden naar het krankzinnigengesticht te
Franeker overgebracht.
Hepk. Adv. v. Fr.
Fr. Zuidwesthoek, 29 April. De
ansjovis-vloot ligt gereed om zee te kiezen
zoodra de kostbare vischjes verschijnen.
Hunne komst wordt met groot verlangen
te gemoet gezien en eiken dag worden
proefnetten te water gelaten om het terrein
te verkennen. Gebleken is daarbij, dat de
vischjes m aantocht zijnte Moiawerum
en te Stavoren werden de eerste exemplaien
gevangenweer en windrichting schijnen
de komst te vertragen.
Onderscheidene visachers hielden zich in
de laatste dagen bezig met paling en bot
vangen; de resultaten waren onvoldoende.
Henen Maandagmorgen te Stavoren 150
stuks ansjovis
Hem. Oldeph. en Noordw. 29 April.
Nog een paar dagen en de kieviten zullen
met rust gelaten worden, ’t Wordt den
beestjes van harte gegund, na de dagen van
onrust en vervolging, die vooraf gingen.
Elk hunner bewegingen werd bespied, niet,
gelijk voorheen, door de kennersoogen van
den eizoeker van professie, maar door de
kijkers van de gekielde jeugd, in wier
handen de affaire sedert jaren is overge
gaan.
Voor het afgeloopen seizoen is de oogst
zeer schraal geweest, een gevolg ook van
het koude weder, waardoor de productie
tegen gehouden werd.
Ha rich, 29 April. In ons dorp is een
stua weiland, van p. m. 5 pondemaat grootte,
dat vóór 2 jaar nog bosen was, puoliek
verhuurd voor f 152 per jaar. De houtbaas
die voor de uitroeiing het hout nog had
gekocht, betaalde f 35 per pondemaat, dus
in ’t geheel ongeveer f 175. En dit was
natuurlijk de opbrengst van 10 jaar, daar
om de 10 jaren het hout wordt gehakt.
Hier meer bij te voegen is zeker onuoodig.
Sneek. Heden Dinsdag werden alhier
10 a ilüuO kievitseieren aangevoerd. De
piijs varieerde tusschen 13 A 14 cent per
stuk.
Zondagnacht is ingebroken bij de
firma Jaarsma, alhier. De inbreker wist
van buiten af in de boetseerkamer te komen
en vandaar in het kantoor der fabriek.
Gisterenmorgen vond men wel alles dooreen
geworpeo, maar mets werd vermist, zelfs
beiden staan. „Wel verbaasd,' riep ik uit,
„nu is er nog al meer opgeruimd. De
jongens krijgen hier ten laatste een fraai
kaatsveld. Die tentoonstelling schijnt nog
al wat ruimte te vorderen!'
„Ja Jochem, ik hoor ze willen het
voornaamste in een groote tent plaatsen,
en voor die tent moet nu ruimte gemaakt
worden.'
„Maar als men dan toch tenten moet
bouwen, weet ik niet, waarom men maar
weer niet op het Hengstepad is gebleven.
Daar behoefden geen hoornen gerooid te
worden, want drie van de vier zjjn daar
het vorig jaar met stille trom verdwenen,
en hier in Amicitia’s tuin doet het nog al
menigeen zeer aan ’t hart. Daarbij komt
nog, dat het publiek een geruimen tijd
het geheele plantsoen zal moeten derven,
ja men zal zelfs den stadswal niet om
kunnen gaan, daar het terrein daar wordt
afgesloten, en dus den wandelaars den weg
wordt versperd.
„Ja, Harmen, ik hoor, dit gedeelte
van den tuin wordt dezer dagen reeds in
beslag genomen, doordat men met het
bouwen der tent al een begin wil maken.'
„Zoo, nu, ik hoop er het beste van,
maar vind het jammer, dat die tuin daar
zoo voor moest opgeruimd worden. Ik zou
wel eens een prijsvraag willen uitschrijven,
om een juiste definitie te bekomen, wat
boomen zjjn, en wat men onder struikge
was moet verstaan, want daaromtrent schjjnt
men hier in Bolsward niet eenstemmig te
denken.'
„Nu ja, goed, maar dan moet er ook
bij opgenomen worden een nauwkeurige
omschrijving, waaraan men kan zien of
een boom half dood is, want ook daarover
schijnen de geleerden het niet eens te
zijn, evenwel dat alles helpt voor hier
toch niet, ’t Is hier reeds een afgedane zaak
en met een prijsvraag krijgen wij dat ge
boomte niet terug. Ik hoop nu maar, dat
de tentoonstelling succes mag hebben, en
wij hebben er al vast aan te danken, dat
de „Amicitia' een veel hoogere pacht op
levert.'
„Wat wij aan die tentoonstelling te
danken hebben, Jochem, moet nog blijken.
Het gratis afstaan van de terreinen en f 500
bovendien van gemeentewege is al royaal.
Wat daarvoor komt, moet afgewacht wor
den ik hoor gelukkig, dat de verwachtingen
groot en de vooruitzichten schoon zijn.
Het gemeentebelang brengt het mee, dat
er met kracht worde gewerkt, en de heeren
der commissie ontzien geen moeite, zelfs
gaan ze, ook nu nog, persoonlijk de groote
firma’s bezoeken, naar ik heb gemerkt.
„Ja, daar spreken wjj later nog wel
eens over
„Wjj hebben ook weer een uitbrander
van den heer C. gekregen, hé
Och, vind je dat? Mjj dunkt, dat het
nog al schappelijk is. Ik vind, er wordt in
dat antwoord ons haast niets gezegd, de
hoofdkwestie wordt niet aangeroerd. Wjj
worden eenvoudig als „dwarskijkers' be
schouwd, omdat wjj niet ingenomen zjjn
met het plan tot uitbreiding van de stad,
gelijk Burg, en Weths. dat willen, en krij
gen op den koop toe, dat onze vertoogen
zouteloos zijn en vervelend.'
„Zouteloos,' dat is geen nieuws,
Harmen. Ik heb vroeger zelf reeds opge
merkt, dat over den smaak niet valt te
twisten, en dat zoutelooze kost vervelend
is, beschouw ik als een axioma. Ik wil
den heer C. daarover in ’t geheel niet
lastig vallen, doch hem den raad geven
Sla geen acht op „onze praatjes' en gjj
hebt van ’t vervelende geen last.
Ik mag echter niet zwygen over den slot
zin van den heer C. Dat hjj ons door de
beschouwingen, teekeningen en berekenin
gen van deskundige architecten zjjn er
ook architecten, die niet-deskundig zjjn?
tot beter inzicht wil brengen, nu, ’t is
te begrijpen, maar dat ook vele raadsleden
nog tot beter inzicht moeten komen, zie,
dat zou ik niet durven onderschrijven, ik
zou die heeren geen brevet van onbe
kwaamheid durven uitreiken, en dat zjj
„in ’t belang der gemeente een eerljjke
consequentie zullen toepassen op weten
schap gebaseerd' zou ik niet in twjjfel
trekken. Welzeker, mjjnheer C. ze zullen
weten wat ze doen, maar wel betwijfel ik
het, of ze van de hun bjjna opgedrongen
voorlichting zullen gediend zjjn, of gelyk
de heer C. zegt, „ze op prjjs stellen.'
Zoo komen we vooruit, zegt de heer C.,
maar achter dat „vooruit' wordt een vraag-
teeken geplaatst door
Bolswardsche Courant.
r
ft