NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD EN WONSgHADEB
r
Veertigste Jaargang.
1901.
No. 61.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
JOHAN RUEB.
1
DONDERDAG 1 AUGUSTUS.
r
Praatjes over dit en dat.
BINNENLAND.
Ei
TANDARTS......
wandelen! Het eenigstestukje „natuur
schoon" dat wjj hier hebben, moeten wij,
in den zomertijd nog wel, missen!" En
zijn jeremiades waren nog lang niet aan
het eind, doch hoe hij ook opspeelde en
rare gezichten zette, hjj moest terug. Ter
kalmeering heb ik hem dien avond maar
weer eens van mjjn cognac laten proeven
en dat blijkt bij hem een probaat middel,
evenwel... mondjesmaat, anders wordt het
middel weer erger dan de kwaal.
VOOR
INGEZONDEN.
een
1900
over
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
XXVI.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
aan ver-
van
maar
ik in deze versiering heel wel
smaak. Laat ik je eens
hun
„de
Exmorra, 29 Juli 1901.
Mijnheer de Redacteur!
Een dezer dagen schreef de Bolswardsche
Courant over de muggenplaag en als een
van de lezers of lezeressen een middel wist,
men het moest inzenden.
Nu onder de vele middelen die ik al
aangewend heb, is het volgende het beste.
Men late de kamers donker, waar de
muggen zijn en in de aangrenzende gang
of kamer plaatse men een helder schijnende
lamp op eene verhevenheid en de muggen
verlaten de donkere kamer en komen op
het licht aan een uur of anderhalf voor
men naar bed gaat is genoeg. Een enkele
zal zich nog wel in de donkere kamer ver
maken, maar ik heb bevonden, dat dit het
beste afdoend middel is. De ramen tijdig
sluiten is mede een eerste vereischte.
Mochten velen dit middel nog niet toege
past hebben, dan is het licht te probeeren.
Indien U het de moeite waard acht, om
dezen raad in üw Courant te plaatsen, dan
zal het mjj groot genoegen doen.
Uw dienstw. Dienares,
W. H. V,
Lezeres Uwer Courant.
-’l
1
Wonseradeel, 27 Juli. In de heden
gehouden vergadering van den Gemeenteraad
is benoemd tot onderwijzeres aan de school
te Burgwerd mej. D. Postma te Cornwerd.
Met de benoemde stonden op de voordracht
de dames H. Baltjes te Dronrijp, M. Lever-
land te Bolsward, A. Vellinga te Harlingen
en H. Schuurmans te Kollum.
Door den Raad is besloten
1. Tot goedkeuring der geloofsbrieven
van de gekozen raadsleden.
2. Eene bijdrage van f 50 toe te kennen
voor het geven van grootere afmetingen
aan de brug te Sottrum onder Cornwerd.
3. Een afwijzend antwoord te geven op
een verzoek van J. Sikkema te Arum, om
te voorzien in het verzakken van zijn huis,
De volgende week was Harmen evenwel
vrijwat bekomen, en toen wjj den volgen
den Vrijdagnamiddag weer passeerden en
het hek voor ons openstond, was het bjj
hem mooi weer. „Ziezoo nu kunnen wjj
weer vredig onzen weg gaan en zelfs de
toebereidselen weer in oogenschouw nemen,
zei hjj. „Hoe vind je den voorgevel van ’t
hoofdgebouw, Jochem? Mjj dunkt, nog al
bont en wat veel slangenhalzen j het ia
keel anders dan gewoon?
de verzuimen wegens huiselijken arbeid.
Vóór de invoering der Leerplichtwet bleven
in sommige gezinnen de kinderen om de
haverklap thuis, dikwijls voor beuzelach-
tigen arbeid; thans beijveren de huismoeders
zich de scholieren te zenden. De voorkomen
de verzuimen vallen nu op de drukke werk
dagen, wanneer in groote gezinnen de oudere
meisjes als oppassters van kleinere broertjes
en zusjes noode gemist kunnen worden.
Door de onderwijzers wordt het voorts
op hoogen prijs gesteld, dat thans van elk
verzuim behoorlijk kennis wordt gegeven,
wat vroeger hier en daar te wenschen
overliet.
Gaasterland, 29 Juli. Sedert enkele
dagen is men hier weer bezig met het
maaien of zichten der rogge, die dit jaar
vanwege de langdurige „zon" snel gerijpt
is. In weerwil hiervan is de opbrengst
zoowel wat zaad als stroo betreft, naar
wensch. Ook is men op enkele akkers
reeds bezig met de haverdeze is echter
te vroeg rijp, zoodat er op menig akkers
niets van terecht komt. „Ze is verbrand"
zegt de volksmond. Onze veldvruchten staan
zeer naar wenscherwten, boonen etc. be
loven best; de kwaliteit en de opbrengst
der vroegrijpe aardappelen is uitstekend. De
stand der meeste weilanden is van dien
aard, dat een regenbui geen kwaad deed.
Snoek. Erg afwisselend wordt onze kermis
niet, wat de tenten betreft. ’tZijn altijd de
zelfde namen. Naar wjj vroeger reeds schre
ven, is Huyskens’ stoomcaroussel verfraaid
en verbeterd. Dan komt er CohenPaar
denspel, BakkerusMuseum Internationaal,
MullensParadetent, SlieckerKinemato
graaf, DammanPanorama, PrengerSom
nambule, DesmetRad van avontuur, Sip-
kemaLuchtschommel, enz. Er komt geen
schouwburgtent op de Kleine Palen, maar
in Amicitia treedt op ’c Holl. Tooneelge-
zelschap van ’t Paleis voor Volksvlijt te
Amsterdam. In de Buitensocieteit komt ’t
café chantantgezelschap onder directie van
den heer Gosschalk van Groningen.
Vreemde chocolade ontving een win
kelier alhier dezer dagen, die ’n hoeveelheid
poederchocolade besteld had en onder de
ontvangen bussen er vijf vond, gevuld met
soda, zand, meel, enz.
Teroele, 28 Juli. Hedenmorgen werd
de boerderij, bewoond door K. E. de Jong
alhier, door den bliksem getroffen. Het ge-
heele gebouw met den hooioogst brandde af.
Appelsgea, 29 July.
’t Wier Sneintomoarn,
De pronk scoe oan.
Mar o Ijeave sei
Alle goed wier wei
Jas wier wei
Broek wier wei
En in rok en in festje;
Hwet in nüvere kwestje!
Ta bisliit sikerwier
Noch it kleed fen ’e flier...
En de dei forroun en do kaem de joun
En do ha se it spil yn ’e moddersleat foun.
(Wier bard yn ’e nacht fen
Snjeun op Snein).
Wonseradeel, 29 Juli. De boeren
zien met toenemende ongerustheid, hoe de
gevreesde aardappelziekte zich uitbreidt.
Zelfs de besproeide akkers zijn aangetast.
De oorzaak wordt gezocht in den sterken
dauw nacht op nacht.
De aardappelen beloven overigens een
uitstekenden oogst.
Vrouwen-Par., 27 Juli. Den arbeider
T. overkwam heden een vreeselijk ongeluk.
Met anderen aan het zichten, geraakte hij
te vallen in de sikkel van zijn kameraad.
Deerlijk gewond even boven de knie, is hij,
na eerst hier verbonden te zijn, naar het
Diaconessenhuis te Leeuwarden vervoerd.
Bovenknijpe, 29 Juli. Met de batten
zijn alhier ook dieven gearriveerd. Ze hebben
de kippenhokken nagezien bij ons hoofd
der school en zelfs bij onzen gemeente
veldwachter. Hoewel de dader bekend is,
is geen proces-verbaal opgemaakt, want...
het bleek een bunzing te zijn, die ’t met
den dood heeft geboet, evenals zeven jonge
telgen der dievenfamilie, welke haar hol
had onder een takkenhoop van een buurman
der bestolenen.
Hepk. Nleuwsbl. v. Friesl.
Van een veehandelaar in den Gelder-
schen Achterhoek die eene koe geslacht
had met een nieuw soort veevoeder gemest,
krijgt men het volgende getuigschrift daar
omtrent te lezen: v
„Over de koe die wij slachtte van X...
welke met... gevoerd was waren wij zeer
tevreden en heeft zich buitengewoon ge
slacht en hebben roem op hei vleesch
gehad."
Mijnheer de Redacteur!
Reeds twee malen heb ik mjj neergezet,
om U een brief te schrijven, doch de heer-
schende warmte benam mij den lust, aan
mijn voornemen gevolg te geven. De
warmte werkt soms belemmerend op den
goeden wil. De eerste maal heb ik het niet
verder gebracht dan papier jm^^n vggr‘be'-
smetting, noodzakeljjk is, dat worden ont
eigend en vernietigd de volgende met een
overledene aan tuberculosis pulmonum in
aanraking geweest zjjnde goederen, als
Een wieg, een zeegrasbedje, twee dito
kussentjes, een wollen dekentje, een watten
dekentje, een groen wiegekleed, twee hemd
jes, twee borstrokjes, drie onderlijfjes, drie
jakjes, vier broekjes, vjjf rokjes, vjjf jurkjes,
twee paar kousen, twee paar wanten, een
paar schoentjes, een wollen doek, vier
mutsjes, vier boezelaars, vjjf wollen luiers.
Gelet op art. 69 der wet van 28 Augs.
1851 (Staatsblad No. 125);
Besluiten:
1. Te onteigenen de bovenvermelde goe
deren, in eigendom behoorende aan PIE
TER de BRUIN te Hichtum.
2. Te benoemen tot deskundige, om die
goederen te waardeeren JAN MULDER
te Burgwerd.
3. Dit besluit te plaatsen in de Bols
wardsche Courant.
Witmarsum, 31 Juli 1901.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. H. H. PICCARDT.
De Secretaris,
E. JANSEN.
’t welk hij toeschrijft aan het uitdiepen van
de Arumervaart.
4. Het kohier van schoolgeld over het
tweede kwartaal vast te stellen tot
bedrag van f 431.91.
5. Medewerking te verleenen
betering der kadastrale te naamstelling
twee woningen, die aan het armbestuur te
Makkum behooren en in den kadastralen
legger als het eigendom van de gemeente
vermeld staan.
6. De gemeente-rekening
voorloopig vast te stellen.
7. Aan den heer mr. J. Klaasesz de
Boer op verzoek eervol ontslag te verleenen
uit de functiën van ambtenaar van den
burgerlijken stand en lid der commissie
van beheer van den BolswarderHarlin-
gerweg, onder dankbetuiging voor de in
die functiën bewezen diensten. De vervul
ling van de ontstane vacatures zal in de
volgende vergadering geschieden.
In die vergadering komt mede aan de
orde de behandeling van een door Burg,
en Weth. ingediend voorstel tot nadere
regeling der jaarwedden van het onder
wijzend personeel in overeenstemming met
de gewijzigde Onderwijswet. Volgens dit
voorstel zullen genieten
a. de hoofden der scholen te Makkum
1 1000; te Arum, Kimswerd, Pingjum en
Wirmarsum f 900, na 5 jaren dienst in de
gemeente f 950; aan de overige scholen
f 850, na 5 en 10 jaren dienst in de ge
meente f 900 en f 950;
b. de onderwijzers en onderwijzeressen
de minima bij art 26 der wet bepaald.
De vergoeding voor gemis van vrije woning
zal voor de hoofden der scholen te Makkum
en Parrega f 225 en f 150 en de tegemoet
koming in de huishuur aan gehuwue onder
wijzers van 28-jangen leeftijd zal f 50 be
dragen.
Westergo, 29 Juli. De Eriesche plat
telandsonderwijzers zijn over ’t geheel over
de werking der Leerplichtwet goed tevreden.
Niet alleen zijn de verzuimen afgenomen,
maar ook zijn ze, voor zoover ze voorkomen,
meer verschoonbaar dan voorheen. Toen
kwam het bijv, zeer dikwijls voor, dat de
leerlingen afwezig waren, omdat hunne ouders
goedgevonden hadden ze een dag uit eten
te laten gaan, thans wordt dit excuus zelden
meer gehoord. Voor verjaarpartijtjes, kin
dervisites enz. worden nu de vrije middagen
gebruikt, voor „uit logeeren gaan" de va-
cantie dagen. In dit opzicht valt dus voor
uitgang te constateeren, wat ook, schoon in
mindere mate, gezegd kan worden van
Toen wjj thuis gezeten waren, begon
zjjn booze bui over het afzetten van het
tentoonstellingsterrein neef nog al eens
een paar malen op te komen en zei hij
o. a.„’t Is zeker nog niet mooi genoeg
dat de stad f500 voor die tentoonstelling
geeft en het terrein gratis afstaatNaar
ik hoor wil de commissie nu ook dat de
stad voor de bewaking van terrein en ge
bouwen zal moeten zorgen. Ja, ja, als je
den vinger geeft, nemen ze vaak de heele
hand. Wel Jochem, ik was straks zoo
boos, dat ik haast lust had, over het hek
te klimmen, doch dit was mjj te hoog."
„Te hoog", riep onze Klaas, „nou dat
valt mee. Ik zie best kans er over te
komen
„Maar dat lap je’m niet hoor," zei
ik tegen den jongen, terwjjl ik vervolgde
tot neef: „Ja, zie, je kan je wel verzetten,
maar daar win je toch niets mee. Het
terrein is nu eenmaal afgestaan aan de
tentoonstellingscommissie en aan den pu-
blieken dienst onttrokken."
„Ja wel, goeie morgen," riep neef,
de raad heeft de toestemming gegeven op
de belofte van de commissie om den wan
delweg open te laten."
En neef wond zich weer danig op, doch
ik zal het maar niet verder vertellen, wat
hjj al zeide. Hjj was reeds aan zijn derde
cognacje en... wat daarna verteld wordt,
brengt gewoonljjk geen zoden aan den
djjk.
„Juist neef, het is anders dan gewoon,
maar vind je het niet mooi? Je hebt zeker
niet veel kennis van decoratiewerk. Nu ik
mag mjj daarop ook niet beroemen,
toch zie i’
stijl en smaak. Laat ik je eens vertellen,
dat men deze manier van versiering wel
de moderne kan noemen. Men noemt dit
„de Oud Hollandsche" of beter nog de
„Vlaemsche school." De motieven der ver
siering zijn, als ik het wel heb, ontleend
aan de lotusbloem. En wat je nu bont
gelieft te noemen, ik vind juist dat de
kleuren harmonieeren in hun zachte nuances.
Alleen die onderste lambriseering bevalt
mij niet, zoowel wat de kleuren als de
stijve afwerking betreft, doch overigens
vind ik, dat de Commissie der tentoon
stelling gelukkig is te noemen, dat zij in
den persoon van den heer Poutsma van
Rotterdam een man heeft gevonden, die
het uiterljjk juist van eene schilderten-
1 toonstelling tot zjjn recht doet komen."
„Nou vind jou het mooi, die ver
wrongen letters daar in het front, mjj
dunkt, zij schijnen wel in „kenljjken staat."
„Die letters passen juist bjj het ge
heel. Men heelt zich in dezen „modernen"
i stjjl los gemaakt en der vrije vormen terecht
de voorkeur gegeven. Zie tegenwoordig
veel tijdschriften en prentwerken maar in,
je vindt overal hetzelfde vrije idéé gehand
haafd. Dat is stjjl, zie je, Harmen en dan
moet men zich der bij neerleggen."
„Ja, jij oreert weer geducht vandaag.
Ik vind de versiering van de winkeltjes
veel mooier. Daar heb je nu oude stjjl.
„Oude stjjl? nu goed. Ik hoor daar
meer menschen hoog mee wegdraven en
stem toe, dat het „aardig gevonden" is om
daar oude geveltjes na te bootsen. Doch
houd mjj ten goede, dat de nabootsing al
heel in der haast geschiedt. De topgeveltjes
zjjn te laag. De vorm en afmeting van
kamen zjjn dissonant, ook al worden de
ruiten „oud" geverfd. Zelfs het jaartal
1798 op een dier huisjes is mjj een crime,
de gevelsteen van 1537 is beter bij zjjn
rcjjd, maar in de 16e eeuw werden de
gevelsteenen steeds veel hooger geplaatst.
„Nou als je aanmerkingen wilt maken
^Jochem, gaan we liever verder. Het stek
van de afrastering vind ik soliede he dat
kan je niet ontkennen."
„Wel neen, soliede genoeg neef, maar
ik vond de afrastering van de vroegere
tentoonstellingen met die lansen toch wel
zoo aardig."
„O ja, dat is waar ook, maar die
oude pieken behooren grootendeels tot het
verleden, naar men mij gezegd heeft."
„Hoezoo?"
„Wel dezen winter met het jjsfeest,
zjjn een deel dier pieken gebruikt en de
„Schotsche Hooglanders" hebben
wapens ’s avonds meegenomen, naar
Doele" en daar zjjn ze toen verbrand.
„Wie, die Hooglanders!"
„Ei né, die pieken immers!
Nog een klein hoekje ruimte wensch ik
ditmaal te vragen voor een zaak die m.i.
niet vergeten mag worden. De tentoon
stelling neemt tegenwoordig haast alle aan
dacht in beslag. Ik wensch even te her
inneren aan den wenk, door den heer
Pollema gegeven, in de vergadering van
November jl. ter gelegenheid der meeting
voor het behoud der Zuivelschool. Die
wees ons toen op de te Harlingen te vesti
gen Ambachtsschool en zeide, dat er in
die richting wellicht ook door Bolsward
wel iets te doen was. Er is toen geant
woord, dat men dankte voor die vinger
wijzing en ze in overweging zou nemen.
Sedert heb ik evenwel niets meer van die
zaak gehoord. Men behoeft niet te denken,
dat nu hier de Kijkszuivelschool komt, het
voor de andere vakken er hier minder op
aan komt. Uit Harlingen schrjjft men:
„Sedert de zeilseheepvaart hier vermindert
is het van belang voor de jongelingschap ge
legenheid te scheppen, om zich te bekwa
men voor andere beroepen en met het oog
daarop is de stichting eener Ambachts
school hier een zaak van beteekenis."
Zeer terecht ziet men in Harlingen het
belang in voor de jonge, toekomstige hand
werkslieden, doch dit belang bestaat ook
te Bolsward evenzeer. Nu onze Ambachts-
teekenschool hier reeds is, hebben wjj
daarin, dunkt mjj, een mooi begin om
daarop verder voort te bouwen. Om het
belang der zaak vestig ik er daarom bjj
vernieuwing de aandacht op, hetwelk men
niet euvel zal duiden aan
Uw. dw.
JOCHEM OPMERKER.
Bqlswaiw, 30 Juli 1901.
r»
Bolswardsclie Courant.
u
-1
i
