Verschijnt Donderdags en Zondags. Veertigste Jaargang. 1901.
No. 65.
NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
JOES WARD EK WONSERAOEEE
DONDERDAG 15 AUGUSTUS.
BINNENLAND.
VOOR
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
Opening der
Amsterdam—Lemmer—Jourelijn.
weinig, dan zou hulp onmogelijk
weest. Frc
Witmarsum, 11 Aug. Bij de heden
alhier gehouden kaatspartij, waartoe 36 van
de bekwaamste kaatsers waren uitgenoodigd,
is de prijs van f45 gewonnen door Jan
Cuperus van Marssum, J. Drager van Tjum-
tnarum en S. Vijver van Franeker, de le
premie van f21 door J. Reitsma en H.
Hiemstra van Pingjum en P. Wiersma van
IJ tens en de 2a premie van f9 door F.
Buwalda van Arum, F. Wipstra van Win-
sum en J. de Jong van Makkum.
Gaasterland, 12 Augs. Hoewel No
vember of slachtmaand nog niet in het
land is, worden er in onze gemeente en
environs in de jongste dagen veel varkens
geslacht. Dit geschiedt hoofdzakelijk uit
vrees voor de vlekziekte, die zich hier en
daar weer vertoont. Zoodra de krulstaarten
het voedsel onaangeroerd laten, worden
ze ten doode gedoemd. Dit is ook het ver
standigste; wacht men langer, dan vertoo-
nen zich alras zwarte of blauwe vlekken
en het vleesch is zoo goed als waardeloos,
hoewel het dan vaak nog wel wordt ge
geten. In ’t eerste geval is het nog goed
eetbaar.
Wonseradeel, 12 Augs. Gisteren
avond en hedennacht brak over deze streken
een hevig onweder los, vergezeld van ge
weldige regen- en hagelbuien. Te Harlingen
ging de houtzaagmolen van den heer Beit-
schat in vlammen op. In een weide bij
Bolsward werd eene koe door de bliksem
doodgeslagen. De inwoners van Gaast zagen
heden morgen vreemd op van het groote
aantal musschen, dat de dorpsstraten be
dekte. Men vermoedt, dat zij door den
hagel zijn gedood.
Joure, 12 Augs. Een 16-jarige knaap
alhier had voor geruimen tijd de ouderlijke
woning verlaten, zonder dat men wist,
waarheen hij zich begeven had.
Alle nasporingen omtrent zijne verblijf
plaats bleven vruchteloos, totdat hij gister
avond onverwachts onder politiegeleide
hier arriveerde.
’t Bleek, dat de jongen met het gezel
schap van het circus Roberti, dat dezen
zomer alhier voorstellingen gaf, was mede-
gegaan en ten slotte in Belgie was terecht
gekomen. Daar overviel hem het heimwee
naar zijn tehuis en verliet hij het circus
om zich te Venlo bij de politie aan te
melden, die hem over Nijmegen, Arnhem,
Zutphen, Deventer, Zwolle, Meppel en
Heerenveen verder transporteerde.
Lemmer, 12 Augs. Heden Maandag
morgen is de nieuwe tramdienst Joure
Lemmer en de daarmee aansluitende nieuwe
stoom bootdionst LemmerAmsterdam voor
het publiek geopend. De salonboot Heeren
veen stoomde voor deze eerste reis de haven
uit met 3D passagiers, en de Bolsward*
kwam hier heden middag uit Amsterdam
aan met 66 passagiers.
12 Augs. Twee personen van Heeren
veen, die heden morgen omstreeks 7 uur
met paard en tilburj' onze plaats passeerden,
geraakten even buiten de kom van het
dorp met hun voertuig bij den hoogen zeedijk
neerde tilbury kantelde onderstboven en
een van de inzittenden geraakte er onder.
Ook het paard kwam te vallen. Eenige in
de nabijheid wonende personen snelden toe,
Sneek, 12 Aug. Gisterenavond ruim
elf uur heeft de tram van Joure op den
Oppenhuizenweg een man gedood, die tas-
schen de rails lag te slapen. By onderzoek
bleek dat ’t was een timmerknecht van
Blauwhuis, een zekere H. L., wien de drank
op een plaats had gebracht, waar hij niet
behoorde. Be man was gehuwd, maar
leefde gescheiden van zijne vrouw.
Wijmbritseradeel, 12 Aug. Wijm-
britseiadeel regelde de jaarwedden van hh.
hoofden en onderwijzers der o.l. scholen in
de Gemeente, ’t Heilige moeten zat op den
voorgrond, ’t ministerieel besluit van 24
Juni j. 1.
De meerdere uitgaaf zal de Gemeente
moeten kosten f1325; daartegenover staat
eene rijksbijdiage van 11425, alzoo een on
geloofd voordeeltje van f 190, iets waar
Gedeputeerden wel gauw bij zullen zijn.
Natuurlijk ging men niet hooger dan ’t
moest wel eene kleine uitzondering worden
gemaakt: de hoofden krijgen daar respec
tievelijk f 850 en f 800de overige hoofden
genieten f 750 en allen de bekende vijf-
jaarlijksche verhoogingen tot een maximum
van f 200,
Dus woning en tuin of vergoeding daarvoor.
De gewone onderwijzers kunnen het na
20 dienstjaren brengen tot 700, zegge f 700,
met hoofdacte tot f 800, met verplichte acte
tot f900, alles in aansluiting met de be
doeling der Wet. Onderwijzers gehuwd en
boven 28 jarigen leeftijd krijgen te Heeg
en Woudsend voor woninghuur f 70, die
te Tirns f60 of 20 en f10 boven ’t mini
mum f50, dat de gehuwden in de overige
plaatsen ontvangen. De verordening treedt
in werking 1 Januari 1902. Friso.
Irnsum, 9 Aug. Men zegt„een onge
luk ligt op eene kleine plaats*. Dat bleek
hier gisteravond, toen was ’t aanwezig op
de punt van een zeis. J. K. ging met dat
werktuig op den schouder langs den „Groe
nen dijk* in gezelschap van een knaap.
Deze maakte eene kleine onbedachte be
weging en kwam daardoor te dicht bij ge
noemde punt. Hij kreeg een duchtige snede
in ’t oor, zoo erg, dat dit lichaamsdeel bijna
werd geamputeerd. De heer Oosterhaven,
arts alhier, bood spoedig geneeskundige
hulp. Was door het ongeval de geheele
schelp weggenomen, en dat scheelde maar
weinig, dan zou hulp onmogelijk zijn ge
weest. Fran. Ct.
De Amsterdamsche correspondent van
de Nieuwe Courant schrijft:
Zaterdagmiddag tegen twee uur verbeidde
een groot aantal belangstellenden bij den
steiger der Nederlandsche Tramwegmaat
schappij in de haven van de Lemmer, de
aankomst van het salon-zeestoomjacht
Heerenveen, van Amsterdam. Op diestoomer
bevonden zich de gasten van de direction
der HollandFrieslandiijn en Nederlandsche
Tramwegmaatschappij, die de feestelijke
opening van de nieuwe verbinding tussenen
AmsterdamLemmer en de lijnen van
bovengenoemde tramwegmaatschappij kwa
men bij wonen en daartoe ’s morgens 9.30
van de De Ruyterkade vertrokken waren.
Uw Amsterdamsche correspondent, ook
uitgenoodigd voor deze zeereis, had ge
meend een uitstekend excuus voor het niet
meemaken van dit zeegedeelte van het feest
te vinden in het feit dat hij, aan de west
kust van Noord-Holland lijdelijk zijnde,
over Enkhuizen Stavoren naar Joure
gaande, tijd bespaarde en... al te lang
durige maagschommelingen aldus voorkwam.
Want er zijn van die menschen die slechts
de punt van een stoomboot op en neer
behoeven te zien gaan om
Met bijzondere belangstelling zag ook ik
dus te Lemmer dat stoomjacht naderen
waarop mijn dierbare collega's eenige uren
met hun diverse kostbare levensorganen
hadden op en neer gehobbeld. De resultaten
vielen mij bijzonder mede. Er was geen
enkel bleek gezicht op de boot. Men had
een prachtige reis gehad.
Het stoomjacht Heerenveen is dan ook
evenals het zusterschip Bolsward dat ook
in den dienst der HollandFriesland lijn
zal varen in alle opzichten een zee vaardig
schip; gebouwd door J. en K. Smit te
Krimpen aan de Lek heeft het een lengte
van 51 meter bij een breedte van 6,75 M.
De machines zijn van het verticale triple-
expansie systeem en beide schepen zijn
voorzien van kimkielen. Behalve de zee-
vaardigheid valt de inwendige inrichting
der booten ook zeer te roemen. Een kijkje
in de Bolsward deed mij zien dat overal
electrisch licht is aangebracht, ook in de 2e
klasse kajuit voor in het schip, dat een
lengte van circa 11 meter heeft, met Ameri-
kaansch grenenhout is betimmerd en voor
zien van practische rustbanken en verdere
gemakken.
De eerste klasse kajuit, bereikbaar door
een breede gang, bevat o.a. acht ruime
hutten waarin 4 a 6 personen kunnen zitten
of’ waarin ’s nachts 2 personen kunnen
slapen. Het damessalon naast de trap die
van de gang naar dek voert, is hoogst
doelmatig en sierlijk ingericht, ruim en
luchtig. Achter in het schip is de eerste
klasse salon, betimmerd met mahonie- en
eschdoornhout. De paneelen zijn kunstig
uitgesneden en toonen in groene tint, attri
buten en versieringen op scheepvaart en
nijverheid betrekking hebbende. De be-
kleeding van dit keurig vertrek is van
brons velours de Napels. Een ruime dek
salon met buffetten en gezellige zitjes, een
promenadedek waarop men kan prome-
neeren zoo weer en wind en maag dit
toelaten volmaken het geheel.
’s Winters zullen de booten door stoom
verwarmd worden.
De overtocht van Amsterdam naar Lem
mer zal geschieden in 4I/2 uur volgens de
dienstregeling en met twee vaarten van
Amsterdam te 9.10 ’s morgens en 11 uur
’s avonds en van Lemmer ’s morgens 9 en
’s avonds 11.30 Greenwichtjjd, zal voor-
loopig in den dienst voorzien worden.
De overtocht had thans ook 4*/a uur
geduurd, want de feestboot arriveerde om
2.10 in de pieren van Lemmer en lag om
2 15 in de nieuwe haven van de maatschappij.
Oud en jong hadden zich daar verzameld.
Twee muziekcorpsen uit Lemmer bliezen
lustige deuntjes en vroolijkten het toch
reeds zeer levendige schilderachtige tooneeltje
op. Lemmer had goed gevlagd, de inwoners
bleken erg in hun schik te zijn met de
nieuwe tramverbinding die vooral, wanneer
de zijlijn der N. T. M. GorredijkGro
ningen over Driehoek en Wjjnjeterp gereed
is gekomen van veel belang voor den handel
zal blijken te zijn.
In Joure was het enthousiasme minder
groot. Men is daar vermoedelijk reeds ge
wend aan de tram.
De 79 gasten van de Heerenveen begaven
zich langs den gereedstaanden feesttrein
naar de met vlaggen en groen versierde
remise en daar werd de feestwijn rondge
diend en door den heer Erdbrink, president-
commissaris
Lemmer, den heer Luiking een woord van
welkom op den Frieschen bodem gesproken,
de bijzonderheden van de totstandkoming
der nieuwe lijn en ook wijlen de directeur
S. Hamelink herdacht.
Inderdaad is het zeer te betreuren, dat de
vader van den tegenwoordigen directeur de
opening van deze zijtak van zijn groot
tram wegnet niet heeft mogen beleven. Als
bijzonderheid kan nog medegedeeld worden,
dat het steeds doel geweest was locomotieven
vervaardigd in eigen werkplaatsen, te heb
ben en de locomotief no. 25, die thans den
feesttrein trok was de eerste, die uit de
werkplaatsen der maatschappij te Sneek was
afgeleverd.
Na een kort verblijf in het feestelijk
versierde aardige stationnetje, dat o.a. ook
een eigen acetyleengasfabriekje heeft, wer
den de mooie, van nieuwheid glanzende
wagens bestegen. In een open wagen, voor
aan, namen de muzikanten plaats en onder
het gewuif van de passagiers de Joure-
naren vonden alles erg mooi, maar waren
niet wuiverig reed de tram, getrokken
door de met groen getooide locomotief, de
nieuwe baan over. Deze spoorbaan, die
door deskundigen zeer geroemd werd, gaat
een lang eind recht-toe recht-aan langs de
vlakke Friesche weilanden waarop hier en
daar boerderijen met meer dak dan muur.
Na een gedeelte van Lemsterland aldus
doorlijnd te hebben en het groote zilver-
glanzend Tjeukemeer rechts, heel in de verte
te hebben laten liggen gaat ’t met een
brug over... den Rijn! De „Scharsterrien*
had men mij het ding genoemd, toen ik
’s morgens den laatsten rit met het omni
busje JoureLemmer deed. Een paar uur
later pas kwam ik tot de ontdekking dat
dit de Rijn of beter gezegd een „Rijn*
moest beduiden.
Daarna wordt de omgeving doornrjjker.
Bij Huis ter Heide is de natuur, ook die
waardoor den rjj kastraat weg loopt, zelfs
mooi en doet soms aan Gelderland denken.
Alleen die hemelhooge roode Friesche daken
verstoren deze illusie. Langs den tramweg
stonden hier en daar groepjes, die met ver
bazing dien trein vol heeren, muziek en
vroolijkheid zagen passeesen. Een paar
kindervlaggen stonden parmantig op de
hekken der weilanden langs den weg. De
kinderen stonden echter 500 meter daar
achter, schroomvallig bij moeder.
Dat teekent!
Langweer, het hoofdplaatsje van Donia-
werstal is verstoken gebleven van deze
tramverbinding, dank zij den tegenstand
door het gemeentebestuur, destijds geopen
baard tegen de nieuwe lijn. St. Nicolaasga
daarentegen is een station geworden. Een
eerepoort aan dat station vertolxte de vreugde
der bewoners van St. Nicolaasga en natuur
lijk speelde de muziek hier weer en stapte
het gezelschap even uit. Van St. Nicolaasga
gaat een straatweg naar Balk en voor de
postverbinding naar Gaasterland is dus dit
nieuwe tramstation een aanwinst.
Misschien duurt het wel niet zoo lang of
er gaat ook nog een tramlijn naar Balk.
Tegen 3 uur bereikte de teesttrein Joure
en kwam op den bestaanden tramweg Joure
Heerenveen aan. Even werd halt ge
houden tusschen de „Kalverpooten*
zooals men gekscherend de Jourenaren wel
eens noemt en zij die via SneekSta
voren weer naar Holland terugkeerden,
stapten hier uit. Het gezelschap in den
trein ging verder naar Heerenveen, waar
in het welbekende hotel Jorissen een diner
gereed stond en menige heildronk werd
gewisseld tusschen de wakkere ondernemers
van de HollandFriesland lijn en hun
gasten.
los. Toen bleek, dat de persoon die onder
het voertuig lag, zijn bewustzijn had ver
loren en aan het hoofd was verwond. Hij
werd nog al spoedig weder bijgebracht en
kon de reis vervolgen. Het paard bloedde
echter hevig uit den bek.
Nijehaske, 10 Aug. „Vrouw!*
„Ja-a?“ „’k Hoor inbrekers bij de
voordeur.*
’t Echtpaar was in eens volkomen wakker.
Het gestommel voor de deur bleef aanhouden.
Fluks schoof de man een raam op. De in
brekers weg. En hij zag? Tal van korven
uit eigen bedrijve opgestapeld voor de deur.
„Vrouw, houd jij hier de wacht, dan zal
ik eens zien of ik die schelmen ook te pakken
kan krijgen.*
Da vrouw voor het raam, de man naar de
deur. Na veel duwen krijgt hij die open,
maar aan achterhalen van de daders was
niet meer te denken.
Ze waren echter herkend en bleken nog
meer te hebben uitgevoerd. Bij eene buur
vrouw hadden ze één, bij een ander ’n paar
petroleumvatten voor de deur gezet, een
roeiboot was op het droge getrokken enz. enz.
Zou de tijd gekomen zijn, om te Nijehaske
eene vereeniging op te richten tot het ver
schaffen van nuttigen nachtelijken arbeid?
Follega, 10 Aug. Na de feestelijke
opening der tramlijn LemmerJoure op
heden Zaterdag, werden op de terugreis naar
Lemmer een drietal schapen toebehoorende
aan een werkman alhier, door de tram over
reden en gedood, ’t Is te wenschen dat de
noodige afrastering spoedig worde aange
bracht, om herhaling van dergelijke onge
vallen te voorkomen.
Haskerland, 12 Aug. „As hja net
gelyk binne, den wirde hja wol gelyk*, is
een Friesch zegje, dat aangeeft hoe door het
huwelijk tien zinnen tot vjjf behooren te
worden gemaakt. Tien jaren waren voorbij
gegaan sinds hun huwelijksdag, doch het
echtelijk geluk scheen, wanneer het al de
deur mee was binnengekomen al zeer spoedig
door het venster weer te zijn geweken en
heeft toen den terugweg niet kunnen vinden.
Tot scheiding werd besloten. De vrouw ont
bood een vrachtrijder, die het huisraad naar
de woonplaats barer ouders bracht, waarheen
zij zelve heden vertrok. Haar eigen drie
kinderen nam ze mee, twee kinderen uit
een vorig huwelijk van den man liet zij achter.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Ergerlijk. In de Korte Leidschedwars-
straat te Amsterdam woonde een echtpaar,
dat bekend stond aan den drank verslaafd
te zijn. Gister is de vrouw aan de gevolgen
van haar toomelooze drankzucht overleden.
Ze had in de laatste 14 dagen niet anders
dan spiritus tot zich genomen en heeft zich
aan dat vocht letterlijk doodgedronken. De
man was, toen zij den geest gaf ook be
schonken.
In de schamele kamer bevonden zich op
dat oogenblik voorts nog een „vriend* en
diens vrouw, die beiden eveneens zeer dron
ken waren.
De man stond ten slotte op, waggelde naar
het politiebureau en deed daar het verzoek,
of de politie het lijk kwam weghalen, daar
hjj er geen weg mee wist.
De politie voldeed aan het verzoek, maar
j rekende tevens wegens hun dronkenschap
1 den verzoeker en de visite in, welke laatste
bleek zonder vaste woonplaats te zijn.
De kermis te Rotterdam. Ten dienste
der veiligheid op het kermisterrein te Rot
terdam, zijn aldaar op verschillende punten
observatieposten der brandweer opgericht,
zjjnde wachthuisjes met kijkgaten, staande
op een ongeveer 6 meter hooge stellage. Van
uit hun hooge standplaats kunnen de brand
meesters het terrein met zijn vele brand
gevaarlijke inrichtingen overzien.
Beneden in den observatiepost staan man
schappen gereed met de noodige brand
slangen, enz,
Tjjdens afwezigheid der bewoners, die
waren kermishouden, is Zondagavond te
Haarlem bjj een bewoner van de Oostvest
inbraak gepleegd, vermoedelijk met een val-
schen sleutel. Behalve geld uit de winkellade,
werden gouden en zilveren sieraden ont
vreemd ter waarde van ongeveer 50 gulden
In tegenstelling met het bericht uit
Heerenveen, waar de gevangenis ledig zou
zyn, meldt men dat die in de zuidelijke
provinciën geregeld zoo druk bezet zyn dat
er gedurig overplaatsing moet volgen naar
andere inrichtingen van dien aard.
De N. G. Crt. meldt, dat bjj de ver
kiezing van den heer Drucker tegen het
fatale uur van sociaal-democratische zijde
iemand in het stadhuis aanwezig was, om,
wanneer behalve den heer Drucker nog een
andere ernstige candidaat ware gesteld, een
Bolswardsche Courant.
