Veertigste Jaargang. 1901.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 69.
NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
JOLSWAR» EN WONSERADEEL
DONDERDAG 29 AUGUSTUS. g
BOLSWARDSCHE KERMIS.
BINNENLAND.
VOOR
ml
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Ots. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
velen er in gevlogen, dezer dagen nog iemand
uit Antwerpen, die genoemde provincie be
zocht. Door zekere A., te Odoornveld, zijn
ze dien toerist verkocht en geleverd; eerst
later bleek hem, door deskundigen voorge
licht, dat de gekochte potjes totaal zonder
waarde waren. Tijd.
Men schrijft uit Friesland aan de
Arnh. Crt.
Het dient gezegd dat de directies der
Holland-Friesland lijn (AmsterdamLem
mer) en der Nederlandsche Tramweg Maat
schappij profiteeren van ’s menschen zwak,
graag eens wat „nieuws* te willen. Nudes
Zondags een beperkte dienst moet gereden
worden, gaan ze pleiziertochtjes met tram
en stoomboot organiseeren en moge men
wel eens beweren, dat de Friezen stug en
stijf zijn, de directies zouden het u wel
anders vertellen.
Eerst werd een tocht naar ürk onder
nomen, verleden Zondag ging het van
Lemmer naar Kampen. Beide keeren flink
passagierseen fantarekorps was aan boord
en het gezelschap was op de terugreis zoo
tevreden over het uitstapje, dat men op
het dek een... dansje ging maken. Natuur
lijk werd ook de skotse tqje, de echt-
Friesche dans gedanst en wie zal dan nog
kunnen spreken van stugheid en stijfheid
bij zulk een gezelschap Door het succes
dezer beide pleziertocnten aangemoedigd
zal Zondag a.s. een pleiziervaart naar Enk-
huizen ondernomen worden, zoodat ook de
genoodzaakt hooi te voederen, wat natuurlijk
de winterprovisie erg doet slinken. Een
weinig regen kan de meeste landerijen
niet meer batenalleen kunnen ze wat
opgefrischt worden, vooral ook daar de
beste groeitijd met deze maand voorbij is.
De rogge is flink droog binnengekomen en
heeft veel stroo geleverd. Ook de zaadop-
brengst lijkt zeer goed te zullen zijn. Met
de veldvruchten staat het er over t geheel
best voor; bijna zonder uitzondering roemt
men de kwaliteit der aardappelen, terwijl
de peulgewassen een flinken oogst leveren.
Hem. Oldeph. en Ndw., 26 Aug. Een
jongen alhier, die met zijn loophengel langs
de slooten geen succes had, slaagde beter
op het land. Een grazend schaap daar beet
zoo goed raak, dat de rijksveearts geroepen
moest worden om de haken uit te snijden,
’n Dwaas schaapje zeker, maar dwazer nog
was dat andere dier, dat liever z’n staart
gaf dan zich te laten vangen. De verblufte
melkster bleef met den staart in handen
achter, terwijl het beestje er met de melk
van door ging.
De staartendief.
Omtrent de aanhouding van den staarten
dief, meldt men nog uit Sloterdijk: Bjj het
verhoor dat de aangehoudene onderging
bleekt hij te zijn Karl August Friedrich Fer
dinand Heinisch, paardenknecht of slachter,
verblijf houdende in een logement in de
Wijde Kapelsteeg, geboren te Mansfeld. Hij
bekende de diverse paardenstaarten van het
haar te hebben ontdaan, en dat het motief
daartoe was dat hij door verkoop van het
haar naar zijn mededeeling aan den
borstelfabrikant 8. Buvente in de Warmoes-
straat in zijn onderhoud trachtte te voor
zien. Nadat alle judicieele vormen waren
in acht genomen werd de Duitscher zwaar
geboeid want hij was een woesteling en
had in het arrestantenlokaal al een deur
weten te vernielen door de gemeente
en onbezoldigd rijksveldwachters J. Padmos
en J. Westdorp, resp. gestationeerd te Slo
terdijk en te Groote IJpolder, geleid voor
den officier van justitie te Amsterdam, welke
autoriteit hem terstond naar het huis van
bewaring deed overbrengen.
Of men nu het kwaad gekeerd heeft, of
er geen meer individuen zijn, die de paarden
zoo mishandelen, is vanzelf niet met zeker
heid te zeggen, maar, mocht dit het geval
zijn, men kan verwachten dat door de arres
tatie van een hunner collega’s zij z ch
vooreerst wel stil zullen houden.
Oudheden
In Drente ontstaat van lieverlede een
nieuwe tak van industrie. Zooals bekend
is, levert dat antieke landschap nogal eens
een voorwerp, afkomstig uit het grijs ver
leden, hetwelk voor oudheidkundigen veel
aantrekkelijks heeft en door enkele musea
voor veel geld wordt aangekocht.
Daaronder bekleeden de urnen uit de
graven der oudste bewoners, die in Drente
nog menigvuldig worden aangetroffsn, een
niet geringe plaats. Maar in plaats van die
antieke voorwerpen gaat men er potjes aan
den man brengen, die onecht en namaaksel
zijn. Zijn dezs geheel afgewerkt, dan graaft
men ze in den grond, graaft ze later op, enz.,
en brengt ze daarna in den handel ais echte
Keninginnedei to Makkum.
Dê' waerd üs in boekje stjflrd mei in
orarje-omslach en op dy omslach Frysk
lézen.
„Utbylding en optocht, op ’t tou set fen
de keninginne-forieniging „Makkum*, 31
Augs. 1901“, stie der op. Kom, den scille
de Makkumers op dy dei in historyske
omgong halde, tochten wy foartynienen en
tige nijsgierrich noasken wy it himpen boekje
trocb. Nou, dêr wier alderearst in stikje
Fryske skiednis yn biskreaun: dy fen ’t
jier 1420, for safier Makkum dêr yn bibelle
is. Óm dy tiid hinne hiene min de tsjier-
deiyen yn-inoar om fen Skieringers en
Fetkeapers. Sikke Sjaerdema, de foarman
fen ’e earsten, woe ten Makkum sa’n soarte
fen festing meitsje for syn ploecbje, mar
Tsjaerd Aylva-en-hjarre, de Fetkeapersljue,
rieden him op in slüchslimme manear toar
de kroade. Hja soargen det de Hollanske
foetfeinten dy ’t to Makkum wieme om de
Skieringers to helpen, binaud waerden, gau
hjar skippen opsochten en der ütstrieken.
Do kamen de Fetkeapers yn ’t gea en
sljuchtene de skansen wer dy ’t der al
oanlein wieme.
Disse skiednis scille de Makkumers nou
op keninginnedei ütbyldzje. Min fynt it plan
en de biskriüwing fen ’t feest ek yn it
boekje.
It is moai bitocht, det feest. En it is
moai bitocht, det boekje. Hwent it feest
jowt in stikje yn-Frvske skiednis, en it
boekje it biwiis det de Makkumer Friezen,
mei de heer S. v. d. Burg, dy ’t it boekje
opsteld hat fen ein afoan, in Frysk feest yette
op Fryske wize halde kinne en wolle.
Det der Frysk songen wirde scil bij dizze
strekt.
Een vrij talrijke bende Zigeuners heeft
pogingen gedaan het grondgebied van Arnhem
binnen te komen. Aan de grens werden zij
aangehouden door Rijks- en gemeentepolitie
en op last van den procureur-generaal ge-
kampeerd op Bronbeek, vanwaar zij in de
richting van Utrecht zullen worden getrans
porteerd onder militair geleide, met bestem
ming naar Engeland.
Arm kind. Eenige spelende kinderen
te Gestel hebben hun zevenjarig speelmak
kertje met lucifers in brand gestoken. De
knaap is met brandwonden overdekt, en
zijn toestand is zorgwekkend.
gelegenheid, is al sa moai. En v. d. B. hat
nei myn sin in goede kar dien do ’t er syn
fredesang makke op ’e wize fen Piter Jelles’
„Oan ’e kant fen ’e silv’ren mar.
Hab in bulte wille op Keninginnedei,
Makkumers
Sneek, 26 Augs. Bouwen valt niet mee
vooral niet van gasfabrieken.
Dat bleek in onze jongste raadszitting.
Daar werd uitvoering gegeven aan het
indertijd genomen besluit, om ons een
nieuwe lichtverschaffer te bezorgen.
Men hoopte er met één ton of iets meer
af te komen. Maar onzen vroeden mannen
werd ’t al spoedig duidelijk, dat we voor
een ton maar een half spulletje zouden
krijgen en zoo hoorden we dan jl. Zaterdag,
dat men eene fabriek gaat stichten, waar
van de kosten vooiloopig geraamd zijn op
f211.568.
De heer Veen had gaarne gezien, dat
bij het plan opgenomen was, aan beide
kanten van de straat, die naar de fabriek
zal leiden, bouwterrein te maken. Maar de
Voorzitter kwam met zulke bezwaren daar
tegen, dat de stichting van de fabriek zonder
hoofdelijke stemming werd aangenomen.
De Raad benoemde verder tot leeraar in
het teekenen aan de H. B School en Indu
strieschool den heer J. J. Bauer te Brielle.
Lemmer, 27 Augs. Van 20 tot en met
26 dezer maand zijn op de nieuwe tramlijn
van hier naar Joure 2000 personen ver
voerd. Ook schijnen de pleizierreizen des
Zondags met de salonbooten van de Hol
landFriesland lijn zeer bjj het publiek in
den smaak te vallen gisteren toch maakten
weer ruim 500 personen van de pleizier-
reis met de salonboot „Bolsward* naar
Kampen gebruik.
Noordwolde, 24 Aug. Heden werden
door den agent Bosma alhier twee vluchte
lingen uit de kolonie Veenhuizen naar hun
domicilie teruggebracht. Teneinde aan het
speurend oog der politie te ontkomen, had
de een zijne gestichts-kleeding tegen burger-
kleeding verwisseld, doch zijn ongewone
wijze van bandelen in de vrije maatschappij
bracht hem al spoedig in verdenking. De
ander dacht het terrein der politie te ont
wijken door zich te begeven in de richting
naar Oldeberkoop, doch ook deze werd
door B. ingehaald en bij zijn kameraad in
het huis van bewaring gebracht.
Hepk. Adv. BI. v. Fr.
Sneek, 26 Aug. De gemeente Wijm-
britseradeel begint vooruitstrevend te wor
den: in de jongste raadszitting werd een
conceptverordening ingediend voor een te
stichten pensioenfonds voor gemeente-amb-
tenaren.
Uitgesloten van dat fonds zijn zij, die
reeds een pensioen in ’t vooruitzicht heoben.
Recht op uitkeering kan plaats vinden op
65 jarigen leeftijd. De deelhebbers moeten
3% van hunne jaarwedde bijdragen. De
maximum-uiikeermg is 2/j van de genoten
jaarwedde.
27 Aug. Vier candidaten voor éóne
vacature in den Raad en onder die vier nog
wei twee liberalen, de heer A. Bakker en
’t in de laatste dagen bekend geworden af
tredend raadslid, de heer Th. Camphuis.
Verder kwamen de tegenpartijen aandra
gen met den anti-revolutionair F. Blok en
den volksman P. J. v. d. Horst.
’t Lydt geen twijfel of er zal 9 Sept. a.s.
weer warm gestreden worden.
Wie van ’t viertal ’t zal halen? Vrij zeker
krijgen we eerst eene herstemming tusschen
een liberaal en een anti-revolutionair.
Vrijdag j.l. vonden een paar kleine
kinderen een gouden dameshorloge. Spoedig
was daarbij de dienstmeid van een der ker
mistenten. Deze kreeg het horloge in handen,
om even bij den heer N., horlogemaker, te
vragen of ’t een gouden horloge was en
waarde bad. Op ’t bevestigend antwoord
wilde zij het horloge wel verkoopen, doch
de heer N. deed dat maar liever niet. Toen
ging de meid weer naar buiten en vertelde
aan ’t kind, dat buiten stond te wachten, (’t
horloge was in de Burgstraat gevonden,) dat
’t horloge geen waarde had. Voor een kwartje
kocht zij ’t daarop van de kleine. Spoedig
werd de politie van deze zaak onverricht
en deze wist dienstmeid en horloge op te
sporen. Het laatste werd op het bureau van
politie gedeponeerd.
De eigenares is thans gevonden en reeds
weder in het bezit van wat zij verloor. Het
was de dochter van den heer P. alhier.
Gaasterland, 26 Aug. In onze ge
meente en euvirons is het met de meeste
weilanden vooral de hooggelegene, vanwege
de langdurige droogte treurig gesteld. Een
bijna vuucroode kleur ligt over alles ge
spreid. Het gebrek aan voedsel voor het
vee is alzoo grootmenig boer is reeds
West-Friezen eens zullen kunnen kennis
maken met hnnne oostelijke broertjes en
zusjes, die voor plezier uit zijn.
Nu we over de FrieslandHollandlijn
spreken moeten we ook wel vermelden, dat
de speciaal voor deze lijn gemaakte haven
te Lemmer, zich niet van eene gunstige
zijde laat kennen. In de eerste plaats is ze
te klein zoodat de stoombooten er niet in
draaien kunnen; in de tweede plaats geeft
het passeeren van den te nauwen ingang
door een brughoofd te veel oponthoud. Bij
kalm weder geeft dit al zwarighedenhoe
zal het gaan wanneer de najaarsbuien de
zee eens onstuimig maken En hoe, wan
neer na stevige vorst de dooi invalt, de
westenwind het zeeijs voor de haven van
de Lemmer drijft? Men weet het, de haven
te Lemmer is door ijsgang nog vaak weken
gesloten, wanneer de scheepvaart op alle
andere Zuiderzeehavens al weder geopend is.
Toch zal de dienst der Friesland—Hol
landlijn bij strenge vorst noode gestaakt
behoeven te worden. De haven van Har
lingen is bijna nooit door ijs geslotenhet
ligt dan in het plan de booten van Am
sterdam naar Harlingen te laten stoomen,
waar ook de Nederlandsche Tramweg
Maatschappij hare lijnen heeft. Met dat doel
zijn reeds rails naar de haven gelegd. Dat
de Holland—Frieslandlijn ook voor de poste
rijen verbetering geeft, ligt voor de hand.
Post men te Heerenveen, Joure en andere
plaatsen nu ’s avonds voor 10 uur, dan
komt de brief den anderen morgen in de
eerste bestelling (circa 8 uur) te Amster
dam. Dit geeft eene vervroeging van min
stens 2 uur.
Boven het westen van ons land woedde
Maandagmorgen in de vroegte een onweers
bui, aandrijvende van zuidelijke richting.
Te acht uur was zij boven Vlissingen, terwijl
zij ongeveer een uur later boven de
residentie losbrak. Vergezeld van hevige
regenstroomen, zal deze, zoolang verwachte
en op vele plaatsen vurig gewenschte bui
veel goed hebben gedaan. De sterke zuid-
westelflke wind echter en de hevige be
wolking, die er op zijn gevolgd, doen
vreezen, dat de natuur, wier evenwicht bjj
ons helaas zoo weinig velen kan, nu weer
eens een poosje overstuur zal zijn. Hopen
wij, dat de zomer nog niet vooroij is 1
De toestand van den dierentemmer
Charles die tijdens de kermis te Rotterdam
bij een voorstelling door een zijner leeuwen
werd aangevallen en gekwetst, is van dien
aard, dat hij nog steeds te bed ligt. Bjj een
andere vechtpartij in het hok tusschen
twee leeuwen werd de een in de poot
zoodanig gebeten, dat hij niet loopen kon
en niet vervoerd kon worden.
Ongeluk bij een wielerwedstrijd.
Zondag zjjn te Woensel bij Eindhoven
bij een wielerwedstrijd zeer ernstige onge
lukken gebeurd. Eau der wielrijders kwam
in aanraking met den stok van den veld
wachter, die de omstanders op een afstand
trachtte te houden. De man had zijn stok
onder den arm, waardoor hij zelf den weg
gedeeltelijk versperde. De wielrijders vielen
over en door elkaareen 20-jarige jongeling
uit Helmond bleef op de plaats dood, een
ander uit Strijp en een uit Tongerle werden
antieke waar. Naar wij vernemen zijn reeds I zwaar gekwetst. De veldwachter werd zoo
i--1-j-j--j zwaar gekneusd, dat hij in zorgwekkenden
toestand verkeert.
Een automobiel, die te Scheveningen
achter het Hotel des Galeries tegen het
hek stond geposteerd, vatte eensklaps met
een geweldigen slag vuur. De benzine was
ontploft. De vlammen sloegen zeer hoog,
tot aan de tweede étage, terwijl de vonken
hoog in de lucht over het hotel vlogen.
Ofschoon er dus wel gevaar bestond voor
het hotel, heeft de vlam geen schade ver
oorzaakt.
De plannen voor den aanleg van een
stoomtram op het eiland Texel van Oude-
schild naar den Burg en de Waal zijn,
naar men mededeelde, in zooverre gevor
derd, dat met den aanleg terstond wordt
begonnen, als de gemeente den weg ver-
Ze is weer op komst, de vroolijke klant.
Met hare kramen en spelen zal zjj zich
morgen Donderdag bij het Bolswardsche
publiek aandienen om gedurende zes dagen
te verblijven. En Bolsward zal ook nu
weer doen blyken. dat zjj hecht aan het
jaarlijksche feest, de oorspronkelijke jaar
markt. Het Bolswardsche publiek zal niet
aai zelen, het verblijf der gast binnen onze
veste, zoo aangenaam mogelijk te maken,
het zal niet in gebreke blijven de beschei
denheid die de kermis kenmerkt, te waar-
deeren, want wie weet het niet „de kermis
komt maar eens in ’t jaar“.
Welaan dan, Bolswardsche jonkheid,
welaan dan, een tijd van ontspanning
nadert, vier feest op gepaste wijze zooals
het betaamt, vier feest, geniet met opge
wektheid van het schoone en goede, dat
men u bp de kermis aan zal bieden, het
zü u van harte gegund
En gij ouderen van jaren, zij het niet
op die wijze als toen gij nog jong waart,
gij zult gewis ’t uwe doen tot verhooging der
feestvreugde, opdat van de Bolswardsche
kermis gezegd kan worden, dat er heerschte
ééne stemming, één genot, één geest.
Wat de kermis dit jaar brengen zal?
In ons vorig nommer gaven wij reeds
eene opsomming. Het zjjn bijna alle oude
bekenden. De nog veel verfraaide stoom-
caroussel van J. Huiskens, een Paradetent
van Hart, de Kinomatograaf van Slieker,
het Panorama van Damman, een lucht
schommel van Sipkens en het Museum
International van onzen stadgenoot Bak-
kerus zullen allen trachten u genot, en
vermaak te verschaffen. De heer Lauwers,
de van ouds bekende gezichtkundige, ont
breekt niet op ’t appèl.
Nu de Tentoonstelling zooveel afwis
seling brengt en dagelijks concerten worden
gegeven, was het te verwachten, dat in
„de Doele” geen Tooneelgezelschap kon
worden geëngageerd, met kans van eene
goede reussite. Toch slaagde men er in
voor Zondag een uitstekend gezelschap
onder Directie van den heer Vleugels van
Rotterdam te doen optreden. De roem
welke dit gezelschap op de Leeuwarder
kermis in „de Harmonie” behaalde, zal
ongetwijfeld velen naar „de Doele” doen
gaan om te profiteeren van een uitstekend
café chantant gezelschap.
In „Amicitia” komt de heer Henri ter
Hall met een grand spectacle concert
varié, en zal ook zonder twijfel weer volle
zalen trekken, terwijl in verschillende
andere lokalen gelegenheid zal bestaan
voor muziek en dans.
Er komt dus ditmaal genoeg om te
genieten en te profiteeren, mits vergezeld
door goeden lust en niet te vergeten, een
flink gevulde portemonnaie. Want dat zijn
machtige factoren, welke wy ieder van
harte toewenschen.
Bolswardsche Courant.
(i