Veertigste Jaargang. 1901.
No. 73.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARO EN WONSERAÖEEE
E
•Ti
L I
u
a
LEUGEN.
DONDERDAG 12 SEPTEMBER.
BINNENLAND.
1
FLORALIAFEEST.
VOOR
INGEZONDEN.
4
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
Vrijdag 13 September 1901,
Ja
Ontwaakt, gij die slaapt in de
zonde, met spoed
Dat Christus ook o ver U lichte!
De Génestbt.
maken.
„Je
gaan,
derwijzer. „Zie je, ’t zou je promotie kunnen
vertragen. „En ter wille der spoedigste
promotie en van enkele guldens salaris meer,
verloochent ook deze jonge man zijne prin
cipes.
Hoevelen ook buigen en krimpen voor
booggeplaatsten of anderen, die zij noodig
hebben, ook al ter wille van tijdelijk voordeel,
terwijl zij hen inwendig haten of minachten
Wie telt degenen, die van geloof of poli
tieke overtuiging veranderen, zooals men
van jas verwisselt; wie telt ze, die met
het Heiligste handel drijven
Wie streeft nog naar idealisme, wie
arbeidt aan zijn ziel?
„En de menschen verloochnen hun ziel,
En naar ’t eeuwige leven vraagt geen."
klaagt onze dichteres.
Maar wee die menschen, als de neerge
bogen ziel zich eindelijk opricht en vraagt
om het voedsel, haar te lang onthouden
Wee hen, als zware ziekte of ongeluk
onderbreken dat gejacht en gekuip om eer
en voordeelals de Dood zich over hen
buigt en hun rekenschap vraagt, wat ze
gedaan hebben met hun mooi leven.
Wat is er in couranten en menschen-
monden een drukte geweest over de daad
van Luccheni, den moordenaar yan een
zachte, lijdende vorstin, den dweper, in
wiens zwakke koortsige hersenen vonkte de
idéé, de idéé, die hem greep en niet
weer losliet, tot de arme in zijn waanzin
meende dat de messtoot op een onschuldige
zou doen breken den ijzeren muur van
onrecht, en dat de knal van zijn revolver
zou zijn het sein voor een verloste mensch-
heid en wat is er gejubeld toen de onmensch
de onmenschelijke straf kreeg van te ver
kwijnen in een onderaardsche cel, een mar
teling, duizendmaal erger dan brandstapel
of pijnbank.
Achter hoeveel mooie woorden bedekt
men het moorden op het oorlogsveld
De arme, die uit honger een brood steelt,
krijgt hechtenis; maar woekeraars zijn ge
ëerde burgers.
Bedriegen is wel zonde, maar in den
handel is het eervolmen noemt het dan
„zaken doen.“
Een driftkop, die een ander in woede een
verminkende stoot toebrengt, wordt gearres
teerd. Maar wat openbaren de enquêtes.
Woudsend. Zaterdag j.l. werd de brug
over de Ee tot doorlating van een vaartuig
afgedraaid, toen nog een paar meisjes op
’t beweegbaar gedeelte stonden. Ze wilden
er haastig afgaan, wat de eene geluktede
andere, ’n 10-jarig kind van den arbeider
T. de V., verloor ’t evenwicht en stortte
in ’t diepe vaarwater. Er waren geen
reddingsmiddelen en ’t kind dreef voor de
oogen der toeschouwers door den stroom
naar de ducdalf, waar ’t met het hoofd
naar beneden wegzonk. Nu kwam er hulp.
De 60-jarige Minze Visser trekt buis en
klompen uit en springt ’t kind na. Hij
verdwijnt in ’t water en komt met het
meisje weer boven. Een schouw kwam
toeschieten en nam ’t kind over en V. zelf,
steunende aan een haak, bereikte den wal.
Workum, 9 Sept. In geen jaren is de
Paardenmarkt alhier zoo druk bezocht ge
weest als dit jaar. Ruim 100 paarden ston
den aan de lijn, waaronder vele jonge paarden.
Hoewel het aantal bezoekers en koop
lieden groot was, kon toch de handel niet
levendig genoemd worden.
Westergo, 9 Sept. Eergisteren werd
in Friesland de speciale jacht op waterwild
geslotende heropening volgt 21 Sept. a.s.
de opening van de groote jacht (grof wild,
hazen en fazanten) 28 Sept., met zonsopgang.
De resultaten der geëindigde kleine jacht
waren in de laatste dagen bevredigend, in
zonderheid op eenden en snippen, welke
laatste door de hooge winden naar de lage
landen waren gevoerd. De prijzen van het
wild waren in de laatste week als volgt
eenden 35—50 ct., sloppen 25 ct., talingen
2025 ct., watersnippen 3540 ct., smienten
2530 ct., pijlstaarten 35 ct.
Gaasterland, 9 Sept. In onze gemeente
staat het er met de meeste weilanden zeer
treurig voor. Door de langdurige droogte
en koude der jongste dagen is de hoeveel
heid gras in die mate verminderd, dat ze
lang niet meer toereikend is, het vee vol
doende te voeden. Menig boer is thans ge
noodzaakt zijn melkvee in de z.g. „buiten
landen" (vaak op grooten afstand van de
boerderij gelegen) te laten grazen, waar
evenwel ook al niet veel aanwezig is. Ge
woonlijk wordt naar deze landerijen het
jongvee gebrachtenkelen brengen er hun
melkvee in.Bij dezen treurigen toestand komt
nog een rupsenplaag, waardoor menig stuk
weiland in erge mate geteisterd wordt.
9 Sept. Heden had de publieke ver
huring aan de lijstervangers plaats van de
bosschen in onze gemeente, eigen aan de
maatschappij „Gaasterland". De totale op
brengst der 37 perceelen bedroeg f 616,22.
Vorige jaren, toen aan ieder aanvrager
vergunning werd verleend a 25 cent bedroeg
die opbrengst ruim f 409 minder.
Heerenveen, 9 Sept. Men wil, dat
onze Kamer ons een betere pasmunt zal
geven voor onze „kleine en blikkerige"
dubbeltjes; in onze plaats echter hoort
men hoe langer hoe meer de verzuchting
en wie verlost er ons van de plaag der
honden, die „te groot en te bijterig" zijn?
Heden werd iemand zoo ernstig door een
hond gebeten, dat hij de wond door een
geneesheer moest laten verbinden. Deze
vertelde hem, dat hij vandaag de zesde
reeds was.
Hallum, 9 Sept. Heden geraakte een
kar, bespannen met twee paarden, aan de
haal. De bestuurder P. de Groot kwam te
vallen en moest dientengevolge onder ge
neeskundige behandeling worden gesteld.
De karbak viel van het onderstel en de
paarden liepen daarmee tot de huizing waar
ze behoorden.
Balk. 9 Sept. In ’t naburige Woudsend
is Zaterdagavond de schippersknecht K.
thuis behoorende te Bakhuizen, over boord
geraakt en verdronken. Te Oudemirdum
geraakte voor een paar dagen een jongetje
onder de postkaraan een zijner beenen
werd hij vrij ernstig gewond.
Hepk. Adv. BI. v. Fr.
Barnum en Bailey.
Aan de vergunning aan Barnum en Bailey
van 19 tot 22 Sept, op het Alexanderveld
te ’s Hage voorstellingen te geven, hebben
B. en W. van de hofstad de voorwaarde
verbonden, dat het uitgestrekte terrein door
een 2 meter hooge omheining moet worden
afgesloteneen werk dat duizenden zal
kosten en waarmee scheepsladingen van
hout zijn gemoeid. Naar de Haagsche
briefschrijver van de N. Gron. Ct. mede
deelt, gingen de kwartiermakers van B. B.
daartoe met een bekend aannemer onder
handelen; hij vroeg een tamelijk hoogen
prijs, maar men dong er niet op af. Alleen
vroegen de heeren hoeveel het wel kosten
zou als het in 5 uren werd uitgevoerd. De
over straffeloos geduide fabriekstoestanden
Men mag luisteren naar lezingen over
gelijkheid en broederschap en liefdemaar
laat niemand wagen in de maatschappij te
leven naar deze beginselen. Hij maakt zich
slechts belachelijk.
Laten wij zijn vrije menschen, niet ge-
bogene door leugen, huichelarij en sleur,
want deze drie kunnen ons worden tot
misdaad, als wij ons bewust zijn dat zij ons
omkronkeld houden en wij rukken ons
niet los. W.
aannemer keek als verslagen. Hij had er
minstens zooveel dagen voor noodig. Neen
in 5 uren moest ’t worden gedaan het
koste wat het wilde. De aannemer accep
teerde het voor een vrij wat hooger bedrag
en de heeren van het circus gingen heen
met de woorden„Goed, afgesproken, hé,
in 5 uuren gij zorgt ook voor het afbre
ken? Ge kunt daarvoor het hout krijgen,
daar hebben we niets aan." Dat hout nu
representeert een bedrag van duizenden
gulden. Of Barnum ook rekent zaken te
doen in den Haag.
De middagvoorstelling van Barnum en
Bailey is te Utrecht niet doorgegaan wegens
de drassigheid van het terrein.
Het Hbld. deelt mede, dat de firma
wed. A. Schrijver te Amsterdam met
Bamum en Bailey heeft gecontracteerd,
op de geheele tournée door Nederland de
levensmiddelen te leveren. Een denkbeeld
van hetgeen noodig is, krijgt men wanneer
men leest dat in twee dagen te Nijmegen
gebruikt werden: „twee geslachte ossen,
zes geslachte varkens, twee geslachte schapen,
125 pond gezouten varkensvleesch, 500 K.G.
aardappelen, 50 K.G. havermout, 2100
cadetjes, 200 brooden 1 K.G., 50 K.G.
meel, 400 pond witte suiker, 400 liter melk,
3 liter room, 120 bos wortelen, 120 K.G.
bieten, 50 K.G. spliterwten, 6 hammen en
25 K.G. waschzeep.
Ons wordt de opmerking gemaakt, en
het komt ons voor, dat zjj wel overweging
verdient, dat er voor de intendance van
elk leger zeker wel het een en ander zou
te leeren zijn bij de leiders van „Bamum
Bailey’s World Show".
Wanneer men nagaat, dat zij in een
vreemd land reizen meteen 1000-tal menschen
en honderden groote en kleine dieren, dat
zij op vele plaatsen slechts één dag, op
andere hoogstens twee dagen vertoeven,
terwijl toch de voeding op tijd niets te
wenschen overlaat, dan krijgt men alle
respect voor de „intendance" van het
Amerikaansche uitspannings-etablissement.
Bij menige groote manoeuvre in eigen land
klopt alles lang niet zoo goed als hier.
Roofvisschen. Te Drunen (N.-Br.) was
een koe bezig in de spoorsloot haar dorst
te lesschen, toen het dier plotseling achteruit
sprong. Een oogenblik later lag een groote
snoek in het zand te spartelen.
De roofvisch had nameljjk in het water
de onderlip van het rund vastgegrepen,
en werd op deze zonderlinge wijze op het
droge gebracht.
Voor den koeherder was deze vangst een
onverwacht buitenkansje.
In de Friesche gemeente Ooststellingwerf
werd een jongen bij het zwemmen in de
vaart door een snoek dermate in het rechter
been gebeten, dat de wonde door een dokter
moest worden dichtgenaaid.
Aan de beterende hand. De Bredasche
Crt. verneemt dat de toestand van den
heer S., die bij de ontploffing van het
„geladen" aschbakje te Breda zoo ernstig
gewond werd, vrij gunstig is. Er bestaat
hoop, dat het gekwetste oog zal behouden
blijven. De trommelvliezen waren niet ge-
scneurd, maar door den hevigen knal werd
de gewonde slechts tijdelijk verdoofd. Hij
heeft het gehoor reeds terug.
Schandelijk. Gistermorgen zeide de
17-jarige werkjongen P. de Waard uit
Dordrecht te Z wij ndrecht tot eenige makkers
„waaronder gewed dat ik van hier naar
Dordt en terug zwem".
„Om een kan jenever", zeiden de anderen.
De weddenschap werd aanvaard en de W.
begaf zich te water. Van Zwijndrecht naar
Dordrecht ging ’t goed, op den terugweg
van daar naar Zwijndrecht echter begon hij,
onder den Zwijndrechtschen wal gekomen,
te zinken. Stellig zou hij verdronken zijn,
indien niet twee personen, te Zwijndrecht
aan den wal staande, te water gesprongen
waren en hem gegrepen hadden. Bewuste
loos werd de Waard op den wal gehaald
en daar zoolang geslagen, totdat hij weer
bij bewustzijn kwam.
Hjj is toen van Zwijndrecht naar Dord
recht gebracht. D. Ct.
Ongelooflijk.
Onze correspondent te Heerenveen schrijft
ons het volgende
„De 91-jarige D. Glas, die 82 jaar onaf
gebroken m de boomkweekerjj der firma W.
Krijns te Joure, tot groote tevredenheid van
zjjn patroons werkzaam was, kan wegens
verval van krachten zijn werkzaamheden
niet meer verrichten, zoodat hij niets kan
verdienen en wel genoodzaakt zal worden
om bij ’t armbestuur aan te kloppen.
Wel een bewijs dat een pensioenwet voor
oude en invalide werklieden dringend nood-
zakeljjk is." Algem. Hand.BI.
Sneek, 10 Sept. De uitslag van de
raadsverkiezing, die hier gisteren plaats
vond, sluit geheel met onze profetie in
een vroeger nummer: herstemming tusschen
den heer A. Bakker (lib.) en F. Blok (antir.)
Hoe de herstemming op 20 Sept, uitvalt?
Komen de liberalen getrouw ter stembus,
dan bestaat er alle kans, dat de liberale
candidaat slaagt. Maar blijven er weer
zooals gisteren, een dikke vierhonderd weg,
dan gaat de antirevolutionair, gesteund
door de 108 stemmen van de volkspartij
plus nog zooveel van de Camphuis categorie
met de vlag strijken.
10 Sept, ’t Bouwen van een zieken
huis door de Roomsch Katholieken, waar
voor ’t huis van den heer A. Veen Ez. met
tuin voor de som van f 16000 ten vorigen
werd jare aangekocht, gaat voorloopig over.
Men deelt ons mee, dat ’t terrein te laag
ligt, om een voldoende waterlossing te
krijgen naar de Franekervaart.
’t Ophoogen ervan moet met zooveel
kosten gepaard gaan, dat men ’t maar
wijselijk achtte, ’t gekochte pand vooreerst
tot Mei 1902 aan den vroegeren eigenaar
te verhuren*
Laten wij zijn heerlijk vrije menschen,
niet gebogenen door leugen, huichelarij en
sleur, want deze drie kunnen ons worden
tot misdaad, als wij ons bewust, zjjn dat
zij ons omkronkeld houden en wij rukken
ons niet los.
’t Is moeilijk om geheel yrij te worden
voor ieder, die geboren wordt in het groote
huisgezin, dat menschenwereld heet. Wèl
helder moet het waarheidslicht schijnen in
onze verblinde oogen, en wel forsch moeten
de bazuinstooten schallen, die oproepen tot
waar zijn.
Onze maatschappij is een „practische"
maatschappij, waar de sterken leven ten
koste der zwakkenwaar een hardnek
kige strijd wordt gestreden van broeders
tegen broeders; en waar helaas maar al
te dikwijls hij, die zichdoor liegen het meest
opwerkt en het handigst anderen verdringt,
de grootste brokken uit den schotel krijgt.
Waarom ook niet De mensch is
zichzelf het naast. Er moet gestreden worden,
fel en venijnig, om maatschappelijken voor
rang, en vooral geld verdiend, altijd maar
meer.
Deze leer wordt de jeugd al vroeg inge
pompt, en alles wordt geofferd aan schijn.
Naar het wezen der dingen wordt niet ge
vraagd de glanzende oppervlakte is vol
doende, laat dan het innerlijk maar rot zijn.
„Neen jongen," zegt menige vader en
moeder, „van een engagement met dat
meisje kan niets komen. Je moet een rijk
meisje trouwen, anders kun je je stand niet
ophouden."
En de gehoorzame zoon, van jongs af
overtuigd dat stand en rijkdom in deze
wereld de meest begeerlijke zaken zijn, laat
het arme kind loopen, wier hartje al in
vlam stond door de hofmakerij van den
knappen luitenant; en in zijn ziel werd
iets verstikt, iets heel reins, dat begon op
te ranken in teere schoonheid en zong van
geluk.
Maar op zulke kleinigheden mag niet
worden gelet, het eenige doel is „carrière
moet niet naar die vergaderingen
vermaant een hoofd zijn klasse on-
Bovenstaand feest zal Vrijdag 13 Septem
ber as., des avonds ten 8 ure, weder in
„de Doele” worden gevierd. Een bijzondere
avond zeer zeker, want het zal dan de
twintigste maal zijn, dat Bestuurders met
inzenders samen komen om op bescheiden
wijze feest te vieren.
Van harte hoopt het Bestuur, dat de
ingezetenen van Bolsward, nu het ’t vieren
van het twintigjarig bestaan van Floralia
geldt, hetzelve zullen verblijden met de
noodige geschenken, die ’t als prijzen voor
de best gekweekte planten kan uitreiken.
Ruim 200 aanvragen om stekken zjjn er
geweest, zoodat al worden ze niet allen
ingeleverd, de tentoonstelling iets belooft
te worden.
Vrijdagmiddag van 24 uur zullen de
bloemen in de Doelezaal worden tentoon
gesteld, leden en begunstigers hebben daar
vrijen toegang, ieder ander kan er komen
tegen betaling van 50 cent.
Men kan zich dan overtuigen met hoeveel
lust en zorg er gekweekt is.
Vrijdagavond ten 6 ure is de zaal ge
opend voor de inzenders en inzendsters en
ten 7 ure voor andere personen boven den
16-jarigen leeftijd, tegen betaling van 10
cent per persoon, voor deze laatsten, voor
zoover er plaatsruimte is.
Bolswards ingezetenen weten het, onze
fondsen zijn niet van dien aard, dat we
zelf prjjzen kunnen koopentot nog toe,
deden wij nooit te vergeefs een beroep op
Uwe liefde voor Floralia, van daar, dat
wij wederom op U durven rekenen en U
met vrijmoedigheid durven vragen; zendt
s. v. p. uwe geschenken Donderdagavond
tusschen 7 en 10 uur in „de Doele”, het
Bestuur houdt daar zitting en zal in dank
Uwe feestgaven in ontvangst nemen.
Bolswakd, den 7en Sept. 1901.
Het Bestuur der Vereeniging „Floralia”,
C. J. v. d. VEEN, Voorzitter.
D. v.d. MEER.
P. J. FENNEMA.
K. v. RINGH.
G. J. KEILMAN.
J. HOMMES.
Dr. C. J. NIEMEIJER.
J. HEIJT.
M. SCHOTMAN Mz. Notaris.
re
Bolswardsche Courant.
OP
I
