NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
1OI.SWAR0 EN WONSER ABEEL
Veertigste Jaargang. 1901.
No. 97.Verschilt Donderdags en Zondags.
Voor het Kantongerat.
DONDERDAG 5 DECEMBER,
J
BINNENLAND.
K
X
VOOR
zoo
I
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Gei per 3 maanden.
Franco per post 95 üts.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zymrkrygbaar a 5 Ct.
i”
Zitting van Vrijdag 29 Novembi
i
1
I
gerschool alhier, had een gezwel aan den
hals, dat in het Diaconessen huis wegge
nomen zou worden. Zijn vader vergezelde
hem derwaarts na afloop der morgenles. De
operatie, verricht door doctoren, liep geluk
kig afmaar plotseling ontdekte men, dat
de oogpupillen van den jongeling die
op de gewone wyze met chloroform buiten
t kennis was gebracht zich zeer merkbaar
vergrootten, een onheilspellend teeken.
Terstond wendde men alle pogingen aan
om den patient weer tot bewustzijn te
brengen, doch deze mislukten, helaasen
ten slotte kon slechts de dood worden
geconstateerd. En zoo was de jongeling,
die te 12 uur nog met zijn makkers langs
de straat liep, reeds een uur daarna een
lijk. Naar wij vernomen hebben, kan den
doctoren, die de operatie verrichtten, hier
niet het minste verwijt treffen, daar zij
alle mogelijke voorzorgsmaatregelen hadden
genomen. Echter gebeurt het maar hoogst
zelden, dat een patient onder zoodanige
behandeling komt te overlijden.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Workum, 3 Dec. Heden morgen ge
raakte het kleine zoontje van den machinist
Johe. Koopen in de diepe Dolte te water.
Hoewel er vele toeschouwers bij stonden,
had Frank Tiesma den moed in het water
te springen en het kleine ventje levend op
den wal te brengen.
Voor waar een moedige daad
Koudum. Onzs geachte predikant ds.
J. ïSchokking heeft voor de tweede maal
een beroeping ontvangen naar Harlingen.
Ook nu is de wensch onzes harten, dat
Z.Eerw. besluite bij ons te blijven.
Woensdag 1.1. zou prof. B. van Kampen
eene rede houden in de gereformeerde kerk
te Opeinde, ’t Kerkgebouw was gevuld,
mede door van heinde en ver toegefietsten
en geredenen, toen er een telegram kwam,
dat de spreker den bepaalden trein had ver
zeten (verzuimd.)
Wijmbritseradeel, 2 Dec. Tot di
recteur der Coöperatieve boterfabriek te
Nieuwezijl, onder Oosthem, werd heden be
noemd de heer A. v. d. Meer, directeur der
Coöperatieve fabriek te Birdaard. Op ’t
drietal uit 29 sollicitanten waren geplaatst:
de directeur te Birdaard, voornoemd, te
Gerkeeklooster en te Havelte.
Iemand te Amsterdam heeft het denk
beeld geopperd, dat alle Boeren vrienden een
knoopje zouden dragen, met het woord
„Pro-Boer" er op. Dit zou dan, algemeen
toegepast, tegenover de Engelschen, overal
waar zij zich buiten hun land vertoonen,
een voortdurende demonstratie moetenworden.
Veel waarde kennen we aan deze zede
lijke afstraffing niet toe.
Als tegenhanger van den spuwbak, waarin
het conterfeitsel van Chamberlain is, wordt
medegedeeld, dat de dames in Eden burg
een speldenkussen gebruiken, op welks
bovenvlak het portret van President Kruger
aangebracht is; het drukt minder verachting
uit, maar het is pijnlijken
Een brave dienstbode te Dordrecht
had sedert twee jaren verkeering met een
schildersknecht en zou de vorige maand in
het huwelijk treden. Daar de tjjd drong,
had men reeds een woning gehuurd en het
meisje haar spaarpenningen, waarvan haar
minnaar reeds een bedrag van f 150 was
weten machtig te worden, besteed om zich
in het huishouden te zetten. De vrijer zocht
echter alle mogeljjke uitvluchten om het
huwelijk uit te stellen, o.a. dat hjj zoolang
op zjjn papieren moest wachten omdat zjjn
ouders beiden dood waren. Ten slotte werd
de argwaan het meisje te sterk; zij begaf
zioh naar het bureau van den burgerlijken
stand en kwam daar tot de wetenschap, dat
van al die praatjes geen woord waar was.
Haar verleider is gehuwd en heeft een vrouw
met twee kinderen te Amsterdam verlaten,
terwjjl beide zjjn ouders nog in leven zijn
en te Arnhem wonen. Zij heeft de zaak
daarom in handen der politie gesteld.
(D. Ct.)
Een knecht op een der sleepbooten te
Vlaardingen had by het binnensleepen van
een schip het ongeluk verward te raken in
den stalen sleeptros, met het gevolg dat zijn
rechtervoet werd afgeklemd, waardoor dat
lichaamsdeel in de haven viel. De ongeluk
kige werd in het ziekenhuis opgenomen,
waar zjjn been werd geamputeerd.
Wel boe is die Grootings toch
rjjk geworden?
Met rooken; hij was de grootste rooker
van Amerika.
Kom loop heen!
Het is de zuivere waarheid. Hjj rookt»
hammen.
proces, en omdat de politie hem kent als
een jager die „de bonte veeren“ der een den
niet onderscheidt, wordt de eisch gesteld
op f 10 of 4 dagen (tenminste als wjj goed
verstaan hebben.)
18. De laatste zaak die heden behandeld
werd, was die tegen 0. E. te Parrega,
beschuldigd dat zjjn stiefdochtertje niet
getrouw de school bezoekt.
Daar uit het verhoor blijkt dat deze
man in dezen niet als de aansprakeiyke
persoon kan worden beschouwd, vraagt de
heer Ambtenaar voor dezen beklaagde
vrijspraak.
De overige zaken werden bjj verstek
behandeld na de schorsing der terecht
zitting, zoodat wjj daarvan geen melding
kunnen maken.
Uitspraak der vonnissen over 14 dagen,
zjjnde Vrijdag 13 December.
Lemmer, 2 Dec. De Enkhuizer vis-
scher J. v. d. Heide bevond zich heden
middag met zijn schuit in volle zee tusschen
hier en Enknuizen, toen met een hevigen
rukwind zjjn mast overboord sloeg. Ge
lukkig werd het ongeval opgemerkt door
den zich in de nabijheid bevindenden Enk
huizer visscher R. Kafman, die v. d. H.
spoedig te hulp kwam en diens schuit op
sleeptouw nam en deze in den namiddag
behouden in onze haven bracht.
Appelscha, 30 Nov, Het typhusgeval
in aeze plaats had reeds een aoodelyken
afloop. De vrees voor besmetting was zoo
groot, dat men eerst niemand kon vinden
om den doode te kisten. Na veel moeite
gelukte dit toch en daarna is het lijk on
middellijk naar de begraafplaats overge
bracht. Tot nog toe deden zich geen nieuwe
gevallen voor.
2 Dec. De scheepvaart ie hier in den
laatsten tjjd buitengewoon druk. Veel turf
wordt er afgesoheept, te meer, nu de meeste
schippers niet meer doorvaren naar Drente,
wegens het vergevorderde jaargetijde. De
aftrek van blauwe turf is evenwel niet heel
groot, daar de prijzen hiervan nog al hoog
zijn. Over ’t geheel zjjn de prjjzen hooger
dan het vorige jaar, gemiddeld ongeveer
f 10 per dagwerk. In de veenderij wordt op
vele perceelen dus ruim baan gemaakt.
Kimswerd, 1 Dec. Gisterenmorgen
werd op onze kust het Ijjk aangespoeld van
een manspersoon. De laarzen zaten nog aan
de beenen, doch het hoofd en de armen
ontbraken, ’t Ljjk is te Pingjum begraven.
Workum, 2 Dec. In onze stad is een
cursus in veekennis opgericht, welke geleid
wordt door den heer H. IJ inker, rijks veearts
te Koudum. Het aantal personen, dat aan
dien cursus deelneemt, bedraagt 16.
Gaasterland, 2 Deo. In onze gemeente
zjjn ile wrnterwerkzaamheden wederom aan
gevangen. Deze bestaan voor een groot deel
in het uitroeien van bosch, om daarna db
gronden in weilanden te herscheppen. Aan
zienlijke uitgestrektheden zullen hierdoor
weer van houtgewas ontbloot worden. Dat
onze gemeente hierdoor juist niet in schoon
heid wint, laat zich uenken, daar ook reeds
in de jongste jaren al veel bosch is uitgeroeid.
Heerenveen, 2 Dec. ’t Publiek was
niet zeer talryk gisterenavond op de zaal
van 't hotel Groen, maar die er waren
hebben zich allerkostelijkst vermaakt. Het
nieuwe Friesche trio (Kylstra en mej. de
Vries van Drachten en Rmia van Makkum)
voerde een gevarieerd Friesch programma
op zeer verdienstelijke wijze uit.
3 Dec. We vernemen, dat de heer Joh.
Bieruma Oosting te Oranjewoud een der
grootste grondbezitters en hoogst aange
slagene in deze provincie, te Berlyn een
hoogst ernstige operatie aan het strotten
hoofd heelt ondergaan. Gisteren liepen hier
geruchten, dat deze operatie een noodlottig
einde genomen had. Bevestiging is echter
gelukkig uitgebleven en heden deelt men
ons mede, dat te Oranjewoud het bericht
ontvangen is: „toestand bevredigend".
De operatie, ter wegneming van eene
verharding onmiddellyk by een slagader,
moet echter van zoo kritieken aard zyn
geweest, dat een professor te Utrecht den
patiënt geraden had, zich naar Berlyn te
begeven om zich onder behandeling te
stellen van een der meest vermaarde specia
liteiten. De familie is toen ook naar Berlyn
gereisd en dit zal allicht aanleiding gegeven
nebben tot de loopende geruchten.
Leeuwarden, 30 Nov. Heden had
alhier een droevig geval plaats. De 17
jarige M. J. Veltman, van Hallum, leerling
van de vijfde klas der ryks-hoogere bui-
1. In de zitting van 1 November istge-
steld de behandeling der zaak tegeJ. T.
te Wommels, die terecht stond gens
overtreding der leerplichtwet, da zjjn
zoontje Jan, dat nog in de scho-moet
komen, reeds boereknecht is. Als tuige
wordt heden gehoord Wjjnia van baard
by wien dit jongetje in dienst Deze
getuige verklaart, dat hjj dien ingen
sedert 12 Mei in dienst heeft enj vol
strekt niet wist dat dit ventje In nog
naar sehool behoorde. Daar dezknaap
intusschen ieder etmaal 1 dag der is
geworden, wordt nu vrijspraak »r den
vader gevraagd.
2. Ook de zaak tegen H.O. te Waarsum
is de vorige zitting reeds behaeld, en
wjj hebben toen reeds gemeld,it bekl.
en ook de politie verklaren dat jongen
van bekl. niet naar school wipe heer
Luxwolde, hoofd der school te Wnarsum
verklaart, heden als getuige ojroepen,
dat deze knaap volstrekt niet n: sehool
wil. Hjj is sedert Januari „trou absent
geweest.
Bekl. herhaalt dat hjj den jongeiiet naar
school kan krjjgen, en hem er hebrengen
kan hij niet, want hjj is daags ihet veld
te werken. Uit het verhoor bljjbvenwel,
dat de vader dit voorjaar wel edje dagen
thuis was, en op die dagen ge moeite
heeft gedaan, den jongen naajchool te
zenden. Er wordt dan ook f3 2 dagen
tegen hem geëischt.
Bekl. brengt hiertegen nog dat het
niets zou gebaat hebben al was jongen
die paar dagen in school gewei
3. J. v. d. V. te Spannunireef den
26 Sept, twee k°eien los langsen open
weg in Hennaarderail. Twee
JjWeerstra
deze
zaak
10. T. C. M. van Hindeloopen wilde
den 23 Oct. met zjjn kar nog bjj een over
weg den spoorweg oversteken, toen de
sluitboomen reeds neergelaten waren en
een trein naderde. De wachteres waar
schuwde dezen bekl., dat hjj er niet meer
over mocht, maar deze wilde niet wachten
en schoof zjjn kar onder den boom door.
Vruchteloos trachtte deze vrouw de kar te
keeren, de man was het sterkst en ging er
over, hoewel de trein nog slechts 100 M.
verwijderd was. De wachteres maakte hier
van procesverbaal op en bevestigt heden
wat zjj in dat procesverbaal dezen bekl.
ten laste heeft gelegd.
Bekl. is niet aanwezig, maar de eisch is
f 3 of 3 dagen.
11. D. T. te Bols ward is kastelein en
had den 21 Oct. ’s avonds omstreeks half-
twaalf nog twee bezoekers in zijn gelag
kamer en kreeg deswege proces. Bekl.
verdedigt zich en zegt dat de een in zjjn
dienst was en de andere iemand van buiten
was. De agent, die hem bekeurde, weer
spreekt dit. De eene is ’s avonds niet in
zjjn dienst, woont hier in de stad en is
dus geen huisgenoot van den kastelein, de
andere bezoeker woonde wel elders, maar
was toen bjj zjjne moeder hier ter stede.
De eisch luidt f 5 of 3 dagen.
12. D. J. te Bolsward en Th. S. te
Tjerkwerd zijn den 21 Oct. ’s avonds na
het sluitingsuur aangetroffen in de gelag
kamer van een herberg. De eerste geeft op
bij den kastelein in dienst te zjjn, de
andere dat hij als buitenman meende daar
nog wel even te mogen vertoeven; hjj wilde
zien of er nog iemand was, die met hem
mede kon reizen.
Eisch f 2 of 2 dagen.
Toen deze zaak was afgehandeld kwam
er ruimte in de rechtszaal, want het vrjj
talrjjk publiek scheen op deze zaak gewacht te
hebben, althans terstond gingen allen nu
heen.
13. G. B. te Workum werd den 25 Oct.
’s avonds omstreeks halftwaalf op straat
gezien in kenljjken staat. Een nachtwacht
bracht hem naar huis, maar maakte van
zjjne bevinding procesverbaal op. Deze
zaak wordt aangehouden om ook den
anderen nachtwacht, die hiervan getuige
was, te hooren.
14. A. W. S. te Witmarsum is een
jongetje van 13 jaar. Deze had de aardig
heid den 28 Oct. ’s morgens 7 uur op een
melkwagen te klimmen en dan een eindje
mee te rjjden. Een gemeente-veldwachter
zag dat en joeg hem er af. Hiermede zou
dit afgeloopen zjjn, doch de jongen ging
dadeljjk daarop den melkwagen op een
drafje na en klom er weer op, terwjjl hjj
den agent uitjouwde en zooveel te kennen
gaf alsje kunt mjj hier nu niet weer
krjjgen De agent heeft dat niet geprobeerd
want een wedloop met een kwajongen
heeft gewoonljjk geen succes. Maar geheel
veilig was de jongen toch niet. Art. 70
van de politieverordening heeft het ventje
thans achterhaald, waardoor hjj nu terecht
moet staan.
Hij heeft hier nu niet veel te koop en
belooft beterschap.
Eisch f 2 of 1 dag.
15. A. B. te Workum reed met een
kar op een straatje voor voetgangers
bestemd. Dat kan er bjj de Workumer
politie niet door.
Eisch f 1 of 1 dag.
16. H. Z. te Hindeloopen stond den
28 Oct. met eenige kameraden te praten
en te zien naar het baggeren. Daar was
hun plaatsgenoot van Meekeren bezig met
de modder uit de diepte op te halen
en in een praam te verzamelen. Bjj de
brug nam bekl. een balsteen op, deze ging
een, twee, drievooruit en pats, daar
batste de steen in de praam met
modder. Van Meekeren kreeg van het
opspattende vuil ruim zjjn deel en zag er
heel negerachtig uit. De grap was „erg
mooi“, maar de negerman vond ze niets
aardig en diende zjjn beklag in.
Beklaagde is niet verschenen, maar de
getuigen Jappe Sjoerds en A. Steigenga
verkaren beiden dat hjj uit baldadigheid
met den balsteen wierp, opzetteljjk om die
in de modder te smakken.
Eisch f 10 of 3 dagen.
17. T. K. te Wommels werd den 4
Nov. gadegeslagen door een rjjksveld-
wachter terwjjl hjj op jacht was. In het
land van den veehouder Vellinga schoot
hy een eend, en in het land van IJkema
loste hjj een schot op pluvieren. In het
eerstgenoemde perceel had bekl. wel per
missie om te jagen, mits hjj mocht er geen
eenden schieten, voor het andere land had
hjj geen vergunning, Hjj kreeg daarom
baren weg in Hennaarderail. Twee
getuigen, J. Reinsma en
werden in deze zaak gehoon en
bevestigden de overtreding, eze
wordt echter 14 dagen uitgeste
4. B. T. M. en G. B. v. d. te Oudega
en J. H. D. te Kolderwolde, »n in den
laten avond van den 18 Octe lang in
de herberg te Njjega. Zij steil zich aan
als bezoekers en hoewel de Itelein hen
niet meer wilde tappen, stocen ze zich
niet aan het sluitingsuur. Zjj schouwden
zich als doortrekkenden, do dit wordt
voor ongeldig beschouwd en dèer Ambte
naar eischt voor ieder hunner of 3 dagen.
6. G. A. te Witmarsum aat terecht
omdat zjjn dochtertje de 3 atste dagen
van Sept, niet in school was. 4 vreemdste
is in deze zaak dat zjj 1 Ocvan de Ijjst
der schoolgaande kinderen vd afgevoerd,
en wel omdat ze toen geaclkon worden
de school te hebben doorloen. Zjj was
dus al zeer nabjj den eimal, evenwel
voor het verzuim wordt fof 2 dagen
geëischt.
6. IJ. de J. te Witmaan, heeft ook
een kind dat de school czuimde. De
vader geeft te kennen dafet voortvloeit
uit de noodzakelijkheid C dit kind wat
mee moet verdienen.
Eisch 13 of 2 dagen.
7. C. O. te Witmarsunaat voor geljjk
feit terecht. Deze betwijfelf hjj wel straf
baar is. Zjjn kind moest h helpen aard-
appelzoeken. Het verzti betreft dus
landarbeid, waarvoor ookni anderen vrjj
is gegeven. „De jongen oest mjj,“ zegt
bekl. „even helpen. Ik njt hem gebrui
ken opdat hjj dezen ater eten kan
krjjgen. Als hjj dan meen leege maag
naar school wordt gezom, zal er van
leeren niet veel komen. mjj geldt toch
eten noodzakeljjker dan ren, of eigenljjk
zonder het eerste is het tvde onmogeljjk.*
Eisch f 3 of 2 dagen.
8. C. E. te Parregaseft zich ook te
verantwoorden wegensavertreding der
leerplichtwet. In de gyaarding staat
echter, dat zjjn jongen bjjzondere school
heeft verzuimd, doch hierkt op, dat deze
niet op de bjjzondere hooi gaat. Toch
erkent hjj dat het ki wel eens moet
verzuimen, omdat zjj vrouw met de
korven loopt, en er een kind van 1
jaar moet worden opget.
Eisch f3 of 2 dagen
9. A. H. te Cubai had den 24 Oct.
twee ponden margariun zjjn winkel, die
verpakt waren in «zen, waarop wel
fabrieksmerken en nan en bekroningen
vermeld stonden, docie woorden marga
rine waren niet zoo ingebracht, als de
tegenwoordige wet d^oorschrjjft.
HiAch i of W dm hecht.
Bolswanlsclie Courant,
SM