NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OÏ.SWAR» EN WOHSERA.DEEI.
1902.
41ste Jaargang.
No. 7.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Voor het Kantongerecht.
DONDERDAG 23 JANUARI,
BINNENLAND.
X
X
VOOR
INGEZONDEN.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
reeds in het vorig nummer mee-
nog behandeld de navolgende
Uw dw.,
C. W. EI 8 M A.
Bolsward, 20 Januari 1902.
Zitting van 17 Januari 1902.
Voor het kantongerecht werden, behalve
de zaak
gedeeld,
zaken.
1. P.
Sneek, 20 Jan. Heden morgen werd
van hier naar Heerenveen getransporteerd
en aldaar ter beschikking van den O. v. J.
gesteld een zekeren C. de BI., oud 23 jaren,
die in den nacht van Vrijdag op Zaterdag
ten nadeele van den landbouwer T. v. d.
Bos te Balk, uit diens weide een witpaard
stal en dit alhier voor f 45 verkocht aan
den paardenslager IJ. B.
De eigenaar is thans weer voor f 45 in
’t bezit van ’t gestolene gekomen.
De Bi. miste van zjjn schat een 25 gulden,
waarvan hij o. a. een harmonica en een
draaibord had gekocht.
Op 29 Nov. kwam Pieter B. alhier
van ’t station en liep in de richting van de
Veemarkt. Voor hem uit liep 8. Langius,
een oud man. De vader van Pieter zei tot
Mijnheer de Redacteur 1
Volgens de Bolswardsche Courant van 1.1.
Zaterdag, is bij de behandeling der zaak voor
het Kantongerecht, omtrent het privaat bij
de gasfabriek, door den Inspecteur van den
arbeid medegedeeld, dat hij bij zijne bezoeken
herhaaldelijk den Directeur niet op de fabriek
vond en toen zich vervoegd heeft bij den
Voorzitter der Gascommissie, bij wien hij
vermeent geen medewerking te hebben ge
vonden, maar den indruk ontving, alsof de
Commissie dacht: „we moeten maar eens
weten wat de Minister er van zegt.”
Is dit een getrouw verslag, dan verzoek
ik U het volgende onder de aandacht Uwer
lezers te brengen.
Nooit heeft de Inspecteur met den Direc
teur der Gasfabriek of met mij gesproken
over het privaat.
Slechts eenmaal heeft het geval zich voor
gedaan, dat de Directeur en de Burgemeester
beiden niet thuis waren, waarom de Inspecteur
zich bij mij vervoegde.
Deze eerste en eenige maal vertelde de
Inspecteur, dat hij zich niet kon vereenigen
met de waschinrichtingwelke o. i. zeer
doelmatig was aangebracht, ten dienste der
stokers, werkzaam aan de gasfabriek.
Bij deze gelegenheid bleek verschil van
gevoelens tusschen ons te bestaan en gaf ik
den Inspecteur te kennen, dat de eenige
weg ter oplossing was: een onderzoek en
beslissing van den Minister; (zooals art. 16
der veiligheidswet voorschrijft).
Toen de Inspecteur onmiddelljjk daarna een
voorschrift zond aangaande deze waschinrich
ting, waarbij hij nog een stortbad eischte, gaf hij
den Directeur tevens te kennen: nu maak
ik u procesverbaal, omdat het privaat voor
de stokers niet volgens de wet is ingericht.
Deze manier van handelen noemde de
Directeur „wraak”, daar nimmer aanmerking
was gemaakt op het aanwezige privaat.
Nu zullen we de uitspraak hieromtrent
afwacbten van den Kantonrechter, evenals
we de beslissing ten opzichte van de wasch
inrichting afwachten van den Minister.
Wie lust heeft studie te maken van de
kwestie’s kan, na zich overtuigd te hebben
van de inrichting der gasfabriek c.a., artt.
6 en 7 der „Veiligheidswet” en art. 15, 2°.
en 3°. en art. 16, 7°. van het Koninklyk
besluit van 15 December 1896 (Stbl. no. 215)
raadplegen. Hij vèrgete dan ook niet kennis
te nemen van den in houd van art. 26 der
Veiligheidswet en van ’s Ministers bedoeling,
uitgesproken in de Tweede Kamer der Staten
Generaal, vergeleken bij het hiervoren om
schreven optreden van den Inspecteur van
den arbeid.
Achtend,
zijn zoon, daar hè je den man, voor wien
’k een maand heb gezeten. Het bloed vliegt
Piefer naar ,’t hoofd, hij verhaast zijn tred
en dient den ouden Langius eenige slagen
toe, waaraan deze genoeg had.
Pieter is met den eisch, 1 maand gevan
genisstraf, van de Rechtbank te Leeuwarden,
waarvoor hij zich Zaterdag wegens dit feit
had te verantwoorden, niet tevreden.
De bevolking dezer gemeente bedroeg
op 1 Januari 1901, 5733 mannen en 6320
vrouwen, samen 12053.
Zjj vermeerderde dat jaar door geboorte
met 163 m. en 164 vr., door vestiging met
400 m. en 414 vr., samen 563 m. en 578 vr.
en verminderde door overlijden met 80 m.
en 82 vr., door vertrek met 355 m. en 438
vr., samen 435 m. en 520 vr., zoodat de
bevolking op den 1 Januari 1902 bedroeg
5861 m. en 6378 vr., samen 12239.
Er werden 109 huwelijken voltrokken,
Koudum. Tengevolge van het in den
laatsten tijd bijzondere zachte weer, staat
in den tuin van den heer Burgemeester
aldaar, een met name Japansche appelboom
in vollen bloei.
Het is der moeite waard hem te bewon
deren.
Dezer dagen ontving een onderwijzer
in onze gemeente het volgende, niet onaar
dige briefje:
Volgens het regt der schoolwet, hebben
wij J... van morgen tehuis gehouden.
Uw. dn.
Een jongeling uit Makkum, die een
bezoek had gebracht aan zijn meisje te
Witmarsum en Maandagmorgen half zeven
uur met de tram zou terugkeeren, is in de
haast tengevolge van de duisternis in de
vaart geloopen en jammerlijk verdronken.
Door de politie te Amsterdam zijn
drie personen opgebracht, die zich, waar
schijnlijk met minder goede bedoelingen,
ophielden voor een goudsmidswinkel in de
Kinkerstraat, Bij fouilleering werden op een
van hen bevonden 14 loopers en een schaar,
op den tweeden een briefje van een in de
bank van leening beleenden ring, en op den
derden een dergelijk briefje van een horloge
en een sleuteltje. Natuurlijk zijn al deze
voorwerpen in beslag genomen.
Gevaarlijk gezang. „Nu, kinderen,
dus Donderdag bij het feest het eerste couplet
door de jongens van de hoogste klasse, dan
het tweede door de meisjes, en bij het
derde valt de heele schoof in.
Schoolblad.
Wilt gij een goed middel tegen dron
kenschap, open uwe oogen en zie den
dronkaard.
Behalve te Amsterdam zijn thans ook
te Rotterdam valsche gouden tientjes in
omloop.
Eenige familiën in Groningen denken
er over in de nabijheid der stad eene com
munistische kolonie te vestigen, indien men
een geschikt stuk land kan krijgen.
In de vorige week stond een honden
kar met bakkerswaren bij ’t kanaal te
Opeinde. De honden kregen dorst en gingen
naar het kanaal. Maar de kar stond op
een helling, liep al harder en harder en
reed de honden in het kanaal. De eigenaar
bezocht juist een paar klanten op eemgen
afstand, maar anderen brachten honden,
kar en inhoud weer op het droge, echter
niet droog en de inhoud in ’t water in de
kar drijvende was ongeschikt voor consumptie
en verkoop.
Roe ouder hoe gekker.
Te Schagen is een oud paar, man en
vrouw, hebben reeds beide Abraham gezien,
dat... geregeld de lessen van een danscursus
volgt. Het heete bloed is er hier zeker
niet uit.
Door de H. IJ. S. M. is thans bepaald,
dat de conducteurs die voor verhooging in
aanmerking willen komen een examen moe
ten afleggen in de morse-telegrafie.
Te Noordermeer onder Bergum is
thans een duidelijk bljjk van den zachten
winter te zien. Naar men ons meedeelde
zijn daar jonge kuikens by een klokhen
van E. Boonstra aldaar.
Te Eernewoude ligt het halve dorp
haast ziek door de griep en dergelijke on
gesteldheden als zich by zachte winters
veelal openbaren. Om by den dokter te
Bergum te komen, heeft men een afstand
van 3 uren af te leggen. Gelukkig heeft
men er een predikant, die de leer der liefde
niet alleen predikt, maar vooral practisch
beoefent. Dag aan dag kan men den heer
Ds. Folpmer van huis tot huis zien gaan
om de zieken te bezoeken en daar blyft het
niet bij, hij verschaft ook hulp met raad en
daad. Mvbl, Kollum^
21. Io. K. de V., 2o. T.j. de V. en 3o.
A. H. te Workum zijn aangeklaagd wegens
het maken van burengerucht. De kanton
rechter zal over 14 dagen beslissing nemen.
22. Zes vrijers op één bankje, zegt een
liedje. Zoo zou het haast geweest zjjn als
de zes bekl. in het laatste zaakje, dat
werd behandeld waren verschenen en op
’t strafbankje hadden plaatsgenomen. A.
K., D. F., A. v. D„ C. V., A. de B. en
C. de B., allen te Stavoren hebben 26 Dec.
jl. met sneeuwballen gegooid naar voor
bijgaande personen.
Zjj werden gewaarschuwd door den
politieagent Veenstra, doch gingen door
met hunne baldadigheid. Natuurlijk volgde
proces-verbaal. Het O. M. eischt voor ieder
3 gulden boete of 2 dagen hecht.
Hierna werd de zitting gesloten.
F. gaardenier te Gaast staat
terecht wegens overtreding der wet op de
leerplicht. Hjj is recidivist. Deze maal
echter zal hjj denkelijk een kleine boete
moeten betalen, aangezien dit proces
verbaal (2 feiten) is opgemaakt voor zijne
veroordeeling in een vorige zaak. Sinds
dien tjjd komt zjjn dochter geregeld ter
school, d. w. z. ter handwerksonderricbt.
De bekl. is voorstander van goed onder
wijs en is er bepaald op gesteld dat
zijn kinderen prompt op school komen.
Ontevredenheid over de manier waarop te
Gaast het onderwjjs in de nuttige hand
werken op school wordt gegeven, deed
hem besluiten zjjn dochter niet van die
lessen te doen profiteeren, hjj liet zjjn kind
elders onderrichten.
Evenwel nu hjj is ingelicht dat zulks
niet kan, bezocht Anna geregeld ook de
lessen in de handwerken.
Eisch 2 boeten, ieder van 50 cent of 1
dag voor elke boete.
2. A. v. d. P. te Gaast is ook wegens
de leerplichtwet bekeurd. Bekl. is niet ver
schenen. Er wordt f 0 50 boete of 1 dag
hechtenis geëischt.
3. A. R. te Piaam idem. idem. Eisch
ook idem.
4. J. C. te Stavoren heeft eene dochter
Pietje die verscheidene dagen absent is
gebleven van school. Bekl. is afwezig. De
heer Hoogland, hoofd der school, deelt
mede, dat dit meisje al reeds van school
af was. doch het vorige jaar door de leer
plichtwet is teruggekomen. Wat de reden
van het verzuim is, weet hjj niet, er is
hem geen kennis van gegeven.
Eisch f 3 of 2 dagen.
5. P. F. te Bolsward heeft den 25 Oct.
modder op den wal doen brengen, zonder
daartoe van B. en W. verlof te hebben
bekomen. Bekl. is aanwezighjj zegt dat
op zjjn last die grond daar is gebracht.
Voor den opslag van bouwmaterialen was
toestemming gevraagd en verkregen. Deze
grond werd afgegraven en het was meest
zand en puin.
De werkman S. Brouwer, die den grond
in kruiwagens daar heeft heengevoerd,
verklaart gehandeld te hebben op last van
beklaagde, doch hjj beschouwt het als
bouwmateriaal. Het was een pakhuis op
het Hoog, daar was te veel grond en die
werd zoolang op den wal gebracht. Modder
was het lang niet, er was veel zand bjj en
puin en keizel en dat zjjn bouwmaterialen.
De politie verklaart dat het gewone
modder was, de grond was te hoog en
werd afgegraven.
Bekl. zegt, dat er meer dan 30 krui
wagens zand van gebruikt zjjn voor straat-
vloeren, en dat kan toch niet met modder.
Eisch f 2 of 2 dagen.
Bekl, houdt nog vol, dat het geen modder
was, doch zand, puin en keizel. De getuige
vraagt of hjj nog spreken mag doch zjjn
tjjd is voorbjj. Alleen de bekl. wordt na
het stellen van den eisch nog de gele
genheid gegeven iets ter hunner verdedi
ging aan te voeren. Getuige fluistert nu
zjjne ideeën aan het oor van beklaagde,
doch deze laat het er verder bjj bljjven.
6. A. B. te Stavoren werd den 3 Nov.
betrapt op het lichten van een aalfuik in
den Workumermeerpolder. De politie had
op die fuik geen goed oog en ging op wacht
staan, eindeljjk kwam bekl. de fuik
inspecteeren. Toen de man der wet hem
hierover ondervroeg, zeide hjj, dat hij voor
de aardigheid maar eens gezien had, of er
wat inzat, de fuik was niet van hem. De
politie is daarop bjj de visschers, die daar
recht hebben, gaan informeeren en deze
verklaarden er wel ’ast van te hebben, dat
soms hun fuiken gelicht werden, doch de
bedoelde fuik was niet van hen. De fuik
is in beslag genomen en ligt in de rechts
zaal Bekl. is afwezig, zoodat dezen visscher
zonder acte en vergunning de eisch wordt
gesteld 2 maal f 2 of 2 dagen voor elke
boete met verbeurdverkl. der in beslag
genomen fuik.
7. lo. M. v. d. Z. en 2o. H. K. de B.
beiden te Makkum waren den 24 Nov.
bjj den zeedjjk met en om centen aan het
spelen.
Beide jongens zjjn aanwezig. Zjj be
kennen wel met centen gespeeld te hebben
dQéh v, ds Schaaf» die hen bekeurde, heeft
nooit gezien, wat zij in de handen hadden.
Getuige v. d. Schaaf verklaart daarop
letterlijk „zjj schamen zich niet te zeggen
wat zjj zeggen”, wat denkeljjk zooveel
moet beteekenen alsik heb het goed
gezien, maar de jongens geven er niet om
wat zjj zeggen.
Eisch f 1 of 1 dag.
.8. S. F. de B. te Pingjum was op St.
Nicolaasavond wat erg dorstig. Hjj had
reeds zooveel gehad, dat de politie aan
den kastelein verbood hem meer drank te
geven. Door tusschenkomst van anderen,
die voor hem bestelden, heeft hjj toch nog
meer gehad en het gevolg was, dat hjj
niet kon loopen en door den agent met
nog iemand naar huis gebracht moest
worden.
Eisch f 1 of 1 dag.
Bekl. was er niet, doch die eisch zal hem
niet tegenvallen. Hjj had op den avond
der overtreding het zelf hooger geschat,
want hjj zei, toen ze hem naar huis moesten
brengen „f 3 daar ben ik er wel voor af!”
9. J. H. te Arum heeft een stief
dochtertje Anna, dat ongeregeld de school
bezoekt. Bekl. is tegenwoordig en zegt dat
het niet aan hem ligt, maar het kind is
vaak ziek en dat weet meester ook wel.
„Een bewjjs van dokter heb ik niet, want
ik moet dokter zelf betalen en dan kan
men als arbeider daar dadeljjk maar niet
heen gaan.” Deze zaak wordt 4 weken
uitgesteld om ’t hoofd der school te hooren.
10. Tegen L. de V. te Koudum is
proces-verbaal opgemaakt, omdat zjjn kind
de school verzuimde in Juni, Sept., Oct.
en Dec. 1901.
Eisch f 3 boete of 2 dagen hecht.
11. W. K. te Hemelum zal zich over
14 dagen hooren veroordeelen.
12. 13, en 14. Drie zaakjes, voorfgeko-
men uit overtreding der Wet op de leer
plicht, tegen J. de B. te Gaast, D. L.
te Witmarsum, en F. v. S. te Arum, zullen
over 4 weken worden behandeld.
15. H. K., gezagvoerder op eene stoom
boot, gedomiliceerd te Amsterdam, is op
16 Nov. jl. omstreeks half twaalf in con
flict gekomen met eene of andere veror
dening op het varen met stoombooten, in
eene der wateren van onze provincie, het
geen hjj hoogstwaarschjjnljjk zal moeten
betalen met eene boete van 5 gulden of
eene hechtenis van 4 dagen.
16. Schilder ’k wou me zelf eens zien,
Op het doek geteekend.
W. de V., schilder te Workum, wilde
zijn huis eens zien, juist niet op het doek
geteekend, maar toch kranig in de verf
zittende.
Ei, ja een goede gevel siert het huis.
Nu is het een wonder, hoe lang dat duurt,
om zoo’n huis te verven. De woning van
dezen Mr. schilder was reeds geverfd,
maar nog niet afgewerkt.
Zoodoende waren de kadastrale- en wjjk-
nummers, welke volgens de wet duideljjk
zichtbaar moeten zjjn op de posten van
den hoofdingang van dit huis, in vervens-
wording, bedekt met een laag verf en niet
zichtbaar. De Workumer politie obser
veerde dit en bracht de Vr. dit onder het
oog. Maar de bewuste nummers bleven
absent nu volgde eene waarschuwing van
het Gemeentebestuur, ook zonder gevolg.
Eigenljjk wel met een gevolg. Procesver
baal en heden voor ’t Kantongerecht.
Verbalisant verdedigt zich met de be
wering dat het huis nog niet was afge
verfd. Dit opzetten der kadaster- en wjjk-
nummers is het laatste wat men doet.
En buitendien, wat zou ’took beteekenen
’t Kadaster is in de war en opgezonden
naar Sneek. Hoe kan nu, vraagt bekl. het
Gemeentebestuur vragen om die nummers
te plaatsen Het O. M. laat in het midden
het al of niet in de war zjjn van het ka
daster, en eischt eene straf van een gulden
boete of een dag hecht.
17. D. J. T. te Witmarsum is op 24
Dec. jl. dronken geweest. Nu dat is zoo
erg niet, immers Jan Kiaassen zingt: „wie
nooit eens dronken is geweest, die is geen
flinke man.*
’t Is jammer voor bekl. dat onze wet er
anders over denkt.
Dit roesje bezorgde verbalisant twee
onaangenaamheden, eerstens het katertje,
dat op het roesje volgde, en binnenkort
een boete betalen van één gulden of 1 dag
in de gevangenis.
18. 19 en 20 zjjn zaakjes tegen J. T. te
Wommels, J. A. tjjdeljjk te Bolsward en
J. v. d. V. te Makkum, allen aangeklaagd
wegens dronkenschap,
De uitspraak over 14 dagen»
Bolswardsclie Courant
ftj