NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OI.SWA.RÖ EN WONSERA.BEEI..
Bolger Zoon.
Ju Set Tehuis voor Vrouwen
van een man die zegt, dat God macntig
is, maar dat een gevulde beurs nog heel
wat meer kan gedaan krygen. Zeker, ieder
een, die gelegenheid heeft gehad by voor
komende gevallen eens rond te zien in de
wereld, daarby getracht heeft zooveel moge-
lyk tot de diepere oorzaken van sommige
verschijnselen door te dringen en de han
delende personen tot in hart en nieren te
doorgronden, zal niet zelden met de conclusie
zijn huiswaarts gekeerd, dat men met een
gevulde beurs doorgaans meer gedaan kan
krygen eu eerder zijn doel bereiken, dan
1902.
No. 27.
41ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Brieven uit de Residentie.
DONDERDAG 3 APRIL.
X
VOOR
OOIEVAAR.
B 1 A N E L A 1N D.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Ots. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
VI.
Een en ander over Cecil Rhodes.
w
rechtsomkeert en sleepte den fietser in
razende vaart mee. Veel eerder dan hij ge
dacht bad, kwam deze te Havelte terug.
Terwispel, 31 Maart. Gedurende ruim
17 jaren hebben zij lief en leed met elkaar
gedeeld, de 64-jarige F. L. en de 61-jarige
J. de V.tot een huwelyk kwam het niet
tusschen hen. Daar zij met het stijgen der
jaren, hulpbehoevend zijn geworden, werd
bun geraden om zich in het armhuis te
Ureterp te laten opnemen. Hiertegen werd
hunnerzijds veel bezwaar gemaakt, omdat
ze dan, hoewel in dezelfde stichting opge
nomen, toch niet konden samen wonen.
Toen ze vernamen, dat het sluiten van een
huwelijk het bezwaar kon wegnemen, be
sloten ze hiertoe over te gaan. Zij zijn
thahs in ondertrouw opgenomen. Vanwege
den armmeester zullen ze van eenige nieuwe
kleeren worden voorzien, ten einde op den
huwelijksdag netjes voor den dag te kunnen
komen. Zoodra het huwelijk voltrokken is,
zullen ze in het armhuis worden opgenomen.
Knijpe, 31 Maart. Zaterdagnacht zijn
hier ergerlijke baldadigheden gepleegd. Twee
personen drongen de woning van den heer
H. v. Loo binnen en sloegen, nadat ze
door de hulp komende buren waren ver
wijderd, buiten 13 glasruiten stuk.
Tjalleberd, 29 Maart. Dat men met
wondjes voorzichtig moet zijn, bleek bier op
treurige wijze. Een jonge man kreeg een
paar kleine openingen aan den voet en lette
daar niet al te veel op. Nadat hij er een
weinig pijn aan kreeg en de voet tot aan
de knie opzwol, werd geneeskundige hulp
ingeroepen. Deze constateerde bloedver
giftiging en na kort lijden is de persoon
overleden.
Fr. Zuidwesthoek, 31 Maart. De
haringvisschers alhier hebben in de laatste
dagen der vorige week flink gevangen.
Sommige jollen brachten per morgen van
10 tot 20 tal aan waléén kwam zelfs
binnen met ruim 60 tal. De overvloedige
vangsten hadden eene belangrijke daling
der prijzen tengevolge; van f3 tot f 1,10
per tal. Evenals vorige jaren klagen de
visschers over de willekeurige noteeringen.
Zeilende opkoopers betaalden Donderdag
f 1,15; later bleek, dat aan de rookerijen te
Lemmer op denzelfden dag fl,40 besomd
werd.
In de aangevangen week wordt het be
drijf voortgezetook te Urk, waar een deel
der vloot zich ophoudt.
Scharsterbrug', 30 Maart. De ouders
zaten in ue katholieke kerk te S\ Nico-
laasga en vierden het Paaschfeestte huis
by Scharsterbrug zaten op het bed van den
knecht de beide zoontjes en speelden met
lucifers, gevonden op de beddeplank. De
meid, die alleen met hen thuis is, verricht
’t huiswerk. ’t Is ongeveer tien uur. En
een uur later Dan zijn de ouders, te
weten K. Hettinga en echtgenoote, reeds
op-getelefoneerd uit de kerkdan is de
schoone boerenhoeve eene puinhoop, ver
teerd door ’t vuur, dat, ontworsteld aan ’s
menschen macht, verwoest, vernielt met
feilen brand, wat werd gewrocht, met
vaardige hand. Dan is daar in die 60 mi
nuten in de koestallen eene wanhoop, een
angst, een worstelstrijd doorleefd, waarvoor
de verbeelding terug deinst, dat alles in te
denken. Een veertigtal koeien, een twen-
terhengst, eene bruine merrie, reeds van
voorjaarslust doortinteld, zijn nu zwarte
akelige, verkoolde lyken. Zie, daar ligt
eene koe. Is 't niet, of ze naar den vuur
gloed staart en nog herkauwt?
Daar zyn er, wier ingewanden naar bui
ten gedrongen, daar zijn er, wier kalveren
ontijdig geboren zijndaar zijn er, die tot
in de gruppen teruggedrongen zyn; daar
zijn er, die zich van de ijzeren kettingen
met wanhoopskracht hebben losgerukt, tot
de buitendeur zich redden en toch nog
moesten bezwijken. 1600 gulden aan
geldswaardig papier wordt gezegd, mede te
zijn verbrand. Huis en inboedel, vee en
hooi zijn verzekerd. Ook de knecht had
zijne kleeren geassureerd. Zoo hevig
woedde de brand, dat de brandspuit van
St. Nicolaasga niets anders vond te doen,
dan ’t hooi nat te houden, opdat brandende
vlokken daarvan, door den krachtigen wind
voortgestuwd, niet naburige hoeven in vlam
zouden zetten.
De burgemeester was op ’t terrein aan
wezig. Dit werd zoo goed mogelijk afge
sloten gehouden. Per tram, per fiets, per
pedes kwam de stroom van menschen, on
afgebroken en werd niet moe te luisteren
naar ’t verhaal van verschrikkingen, door
ooggetuigen gaarne telkens en telkens weer
ten beste gegeven. Gelukkig dat wij met
Schillers woorden kunnen eindigen
De boer telt de hoofden van ’t gezin,
Geen mist aan die panden der min.
Hepk. N. e.
Kimswerd, 1 April. De haringvangst
gaat niet zoo voordeelig als het vorige jaar.
Toen is er veel, thans wordt er weinig
gevangen, terwijl de prijzen snel dalend
zyn. De laatste storm heeft de netten ook
vrij wat gehavend. Een boot van G. S. is
op de steenen geslagen en vernield.
Zondagavond is alhier met groot succes
opgevoerd „Aide Baije“ en „Bouke mei
syn fiuitsje.1*
Sneek. Heden morgen had in de fabriek
der firma N. J. Wouda een ongeluk plaats.
De knecht U. H. kwam te dicht bij een
der werkassen, waarop deze zyn natte kiel
van achteren greep en hem eenige malen
in het rond slingerde. Door onmiddellijk
stoppen der machine, werd bij zwaar ge
kneusd uit zijn benauwde positie verlost.
Dr. Posthumus verleende geneeskundige
hulp.
Naar men verneemt moet zyn toestand
hoogst ernstig zijn.
Met ingang van heden Dinsdag is aan
ons telegraafkantoor gelegenheid tot telepho-
nische verbinding met BtdgieAntwerpen,
Brussel, Brugge, Charleroy, Dendermonde,
Gent, Kortrijk, Landen, Mechelen, Bergen,
Doornik, Namen en de tot die groepen behoo-
rende Belgische kantoren.
Spoedig wordt eveneens aansluiting ver
wacht met DuitschiandHamburg, Frank
fort a.M., Bremen, de Westfaalsche Industrie
Gentra, Baden, Karlsruhe enz.
Te Laeuwarden werden Vrijdag 700
a 800 kievitseieren aangevoerd. De pryzen
varieerden van 27 tot 34 cent.
Aan de markt werden hier heden aan
gevoerd 3000 kievitseieren; prijs 17 tot 20
cent.
Te Rotterdam is in het pakhuis op de
Scheepmaker shaven no. 17 met groot geweld
een gedeelte van den zolder der derde ver
dieping, waarop balen koffie van hetLeidsche
veem waren opgeslagen, door het bezwyken
der binten ingestort. Balken, vloer en koffie
kwamen terecht op den zolder der tweede
veroieping, die eveneens bezweek. Ook daar
had hetzelfde veem koffie opgeslagen en een
en ander plofte nu vei der op den zolder der
eerste verdieping, die, ondanks de zwaarte,
welke er thans op drukte, stand hield. In
het benedenhuis, waar de firma M. Reuchlin
Zoon haar wijnpakhuis heeft, is geen
sonade aangericht, doch in alleryl heeft men
daar stutten aangeoracht om te schoren.
Uitwendig is aan het perceel niets waar
te nemen.
Door de oplettendheid van een amb
tenaar ten hulppostkantore in de Van den
Boschstraat te 's Hage heeft de politie de
hand kunnen leggen op een persoon, naar
wien zij reeds sedert eenige maanden zucht,
n.l. een Duitscher, vroeger te Amsterdam
woonachtig en die er zijn werk van maakte
op zeer bedrieglijke wijze ingevulde post
wissels na temaken. Oningevulde formulieren
wist hy zoodanig in te richten, dat de post
wissel volkomen geleek op een echten. Zelfs
de handteekening van de postambtenaren
was nauwkeurig nagebootst.
De man had de ronde gedaan by zoo wat
alle postkantoren alhier, met inbegrip van
het hootdkantoor. Alleen de filialen in de
Balistraac en de Van den Boscnstraat had
den nog niet de eer van een bezoek gehad,
op alle overige kantoren waren de ambte
naren dupe geworden en op deze wyze was
door den Duitscher reeds een vrij aanzienljjk
bedrag bijeengegaard.
Zaterdagavond j.l. vertoonde hy zich ein
delijk ook in de Van den Buschotraat met
eeu postwissel van zyn maaksel, maar daar
liep bij in de val, daar de ambtenaar de
valschheid bemerkte. En daar het hier was
het op heeterdaad betrappen op misdryf,
sloot de ambtenaar den man zonder vorm
van proces op een kamer en deed de politie
waarschuwen.
De man ontkende eerst, voorgevende dat
hij de wissels niet zelf had vervaardigd,
doch last had ze te incasseeren voor twee
Duitschers te Amsterdam, die hem aan het
station aldaar zouden op wachten om het
geld in ontvangst te nemen.
Teneinde dit te controleeren en tevens in
de geheime hoop misschien de hand te
kunnen leggen op een geheele bende, be
gaven zich de inspecteurs van politie de
heeien Aaltsz en Bremer met den verdachte
naar Amsterdam, waar echter al spoedig
bleek aat van dit geheele praatje niets waar
was. Integendeel, vond men in een woning
aldaar verschillende voorwerpen die blyk-
baar tot het vervaardigen der postwissels
hadden gediend.
De man heeft thans een volledige beken
tenis afgelegd en is overgebracht naar het
huis van bewaring,
ft Was in de dagen der vredesconferentie,
dat ik door bevriende relatiën meermalen
in aanraking kwam met den man, die meer
dan één keer in krachtige bewoordingen
onomwonden zyn onverholen eerbied en
ondubbelzinnige bewondering heeft uitge
sproken in woord en geschrifte, voor den
man wiens naam hier boven deze corres
pondentie werd geplaatst en wiens leven
thans ongeveer éen dag-lengte is geëindigd.
Ik herinner me nog goed, dat één uit
onzen kring geen gelegenheid liet voorbij
gaan om William Stead, de wereld-ver-
maarde Engelsche Journalist over Rhodes
te doen spreken. En wjj allen steunden
deze poging gaarne, omdat wjj wel wisten
waar Stead over Rhodes begon, wy ver
zekerd konden wezen een interessant gesprek
te zullen hooren en levensbijzonderheden
zouden vernemen, welke wellicht nimmer
nog aan ’t papier waren toe vertrouwd. Onze
poging gelukte niet altijd en niet steeds
was de vermaarde redacteur van het blad
de „Revieuw of Revieuws“ bereid op onzen
aandrang in te gaan. Eerlijkheidshalve zjj
hier aan toegevoegd, dat ’t dezen vredes
apostel in die dagen niet altijd gelegen
kwam om enthousiaste jongelieden op zyn
gezellige kout te onthalen. Want waar
’t den goeden man by voortduring aan tijd
ontbrak om den noodzakelyksten arbeid
af te doen en zyn veelomvattende corres
pondentie te behandelen, was ’t te ver
wachten dat hij hen, die iets van hem
weten wilden, zoo goed en zoo kwaad als
’t ging met een kluitje in ’t riet stuurde.
Toch herinner ik me op ’t oogenblik wel
een en ander, interessant genoeg om ditmaal
ons praatje te doen loopen over den Kaap-
schen Napoleon, over den man, van wien
zeker met reden mag worden gezegd, dat
hjj behoorde tot de belangrijkste en meest
besproken figuren dezer eeuw. Toch zullen
van de honderd menschen wellicht geen
tien welwillend over hem kunnen oordeelen,
ja zou men zeker niet te ver gaan, wanneer
men er aan toevoegde, dat hy ook onder de
meest gehate figuren moet worden ge
rangschikt.
William Stead heeft daarop gewezen, maar
zich gehaast er by te voegen dat er ook
anders gesproken werd door menschen, die,
om ’t nu eens familiaar uit te drukken,
ook niet „van gisteren of van daag* waren.
Daar hebt u Barney Barnato, die woordelijk
aan Stead de volgende meening als zijn
opinie over Rhodes uitsprak„Ik kan my
geen tweeden man voorstellen, die er my
toe zou hebben kunnen bewegen, om met
hem de amalgamalie der diamantmijnen te
ondernemenmaar Rhodes heeft een enorme
suggestieve macht over de menschen en ik
acht hem in staat om alles van my gedaan
te krygen, wat hy wenseht. Alen zou het
zoo op het eerste gezicht niet zeggen, maar
hy heeft er my in gepraat, zooals hy er
iedereen zou inpraten. Natuurlijk wil ik
niet beweren, dat ik geen goede zaken
met hem gedaan heb, maar ik was in den
LEVERTRAAN van Tonella.
Echte HAARLEMMEROLIE
PIJPEN CASSANO DROP.
ZOUT DROP. KISTJES DROP.
HONIG VIJGEN.
FLEURVIJGEN. KISTJESVIJGEN.
BOERHAVISCHE CANDY.
•SNUIF. ZINKING.
.Eindhovensche KAROTTEN. STEEL.
Witte of Aapjes SNUIF (voor hoofdpijn).
POMPADOER, enz.
Lemmer, 31 Maart. Gisterennacht heeft
de wed. L. Schut van Kampen, met haar
ijzeren tjaikschrp „Geziua”, een vreeselyken
nacht op de Zuiderzee doorgebracht. Op
reis van Rotterdam met een lading salpeter
voor Groningen bestemd, werd zy Zaterdag
avond tusschen Lemmer en Urk door ’n zware
storm uit het westen overvallen, die oe op
varenden dwong het schip voor beide ankers
te leggen. Gedurende dea nacht werd het
vaartuig echter zoo geweldig door de hooge
zeeën gebeukt, dat het lek werd en men
ieder oogenblik vreesde te zullen vergaan.
Eeu gedeelte van de lading werkte men
reeds overboord. Toen het dag werd sloeg
tot overmaat van ramp ook nog de sloep,
die achter het schip hing, weg. Men heesch
de noodvlag, wat door den Lemster visscher
L. Dykstra werd opgemerkt, die met nog
eenige visschers aan boord, de in nood ver
keerenden te hulp kwam en na de ankers
gelicht te hebben, het schip voor den wind
af liet dry ven en onder Schokland bracht,
waar het voorloopig dien dag veilig lag.
Hedenmorgen kwam het schip hier nog
behouden binnen.
Schoterland, 31 Maart. Het aantal
kiezers in deze gemeente is dit jaar met 81
toegenomen. Dit is niet zoozeer een gevolg
van toename der bevolking, maar voorna-
meiyk van wat men kiezersteelt noemt. Wie
kiezer wezen kon, maar het niet was, is
opgezocht en aangespoord om te doen wat
ue wet vereiscbt om het kiesrecht deelachtig
te worden.
Van over den Tjonger, 31 Maart.
Een giappige gebeurtenis met 'n gedres-
seerden houd. .Een bakker te Havelte had
er een, dien hy, als ’t erg woei, voor zyn
fiets spande. Het dier trok dan zoo goed,
dat de bakker byna niet behoefde te trappen.
Een anuer Havelter fietser, kreeg het beest
een dag te leen. Eu het trok...! Maar toen
het halfweg Uffslte eens omkeek en ont
dekte, dat uiet z n baas maar een vreemde
de fiets betrapte, maakte het onmiddellyk
met een eerlyke moraliteit. Maar we weten
tevens dat hetzelfde geld evengoed verderf
en ellende, schande en ondergang niet
buitengesloten, kan binnen voeren waar men
zich door goud-bezit tegen alles gewapend
achtte.
Was ’t wonder dat Rhodes een „geld
wolf* werd In zekeren zin niet, wanneer
men in ’t oog houdt, dat hy Zich steeds
ruimer van zyn geldmacht bediende om
zyn doel te bereiken. Alles zou hy kunnen
bereiken tot stand brengen, wanneer hjj
maar geld liet zien. Nog een van zijn
beruchte uitvallen, die als zy waar zijn,
den man volkomen teek enen, zegt: „Ik heb
nog nooit iemand ontmoet, met wien ik
voor geld geen zaken kon doen.* Of dat
niet van overdrijving vry was, kunnen we
gevoegelyk in ’t midden laten. Men zou
zoo kunnen zeggenzooals de waard is,
vertrouwt hy zyn gasten. Gelijk ik reeds
in den aan vang aanhaalde, was de bekende
William Stead, een verwoed Rhodes-ver-
eerder. Men moest zoo enkele uitvallen
omtrent hem uit dezen mond hooren, om
te begrypen, om een gering idéé te kunnen
vormen wat men in Old-Engeland van dezen
man nog verwachtte. Of men thans zijn
dood als een nationale ramp zal beschouwen
’t Is niet te gelooven, wanneer de Engel-
schen willen begrijpen dat zy in hem den
hoofdschuldige hebben te zien, welke hen
in dezen rampzaligen krijg heeft gewikkeld.
Men weet dat Rhodes onnoemelijk ryk
was. Wellicht is ’t onbereikbare voor hem
mogelyk geworden, juist met deze schatten
als hulpmiddel. Maar de dood heeft hij
niet kunnen omkoopen. Nu is hy heen
gegaan, achterlatende al dat vele, waarvoor
hy rusteloos heeft gewerkt en geknoeid.
Ook zyn kostbare collectie Oud-Hollandsch
zilver, waarvan hy voor enkele jaren by
gelegenheid van zyn bezoek te Amsterdam
nog heel wat tegen hooge pryzen wist
machtig te worden. Werkelijk, indien wy
die leven volgen van het begin tot het
einde, trachten zyn bedoelingen te verklaren
en zyn daden tot de juiste verhoudingen
terug te brengen, dan zullen wy spoedig
het hoofd om wenden van dezen man, wiens
karakter weinig of niets verheffends geeft
te bewonderen. Ja, schatten, ontelbare
schatten wist hij te veroveren. Maar in ’t
aangezicht van den dood zal ’t ook hem
wellicht zyn duidelijk geworden, dat ’t
ten slotte den mensch weinig baat, al
slaagde hy er in de geheele wereld te ver
overen. indien de edelste karaktertrekken
en de hoogste moraal daarby ten offer
wordt gebracht.
Bolswardsehe Courant
- --uLmJa Won 4>4»n 3 mal O'3,111 al 16,
