NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD EN WOKSERAOEEL
1902.
41ste Jaargang.
No. 29.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
g DONDERDAG 10 APRIL.
Uit de Raadszaal.
BINNENLAND.
w.
♦VOOB
worden
Op voorstel
-
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Ct.
’t Festifal van den
fanfarecorpsen in onze provincie
)CX.XXX:.KXXXXXXXt
der Baan te Bolsward. 2. J.
Sehaafsma, hoofd der school te Gorredyk
der school te
en 3. J. Raadersma, hoofd
Oldeboorn.
2. Behandeling van het
Vrijburg, om herbenoemd
Vergadering op Maandag 7 April 1902,
's morgens 10 uur.
Nijeliaske. Jl. Maandag vervoegden
zich uy den heer P. alhier twee heeren,
handelaars in antiquiteiten. De heer P.,
zich herinnerende, op den zolder nog een
oud schilderij te hebben, indertijd door hem
op een boelgoed te Joure gekocht voor de
enorme som van 15 cent, bood het den
heeren te koop voor een ryksdaalder, welk
aanbod direct werd geaccepteerd.
Het stuk, gemerkt C. D. V., moet, naar
ons voorkomt, worden toegeschreven aan
Simon of Cimon de Vlieger (geboren
omstreeks 1600 en overleden omstreeks
1660) en is op zeer eigenaardige wijze be
handeld. Aanvankelijk geschilderd in olieverf
op hout, is de teekening van golven en
schepen later met de pen daarop aange
bracht en zoo gedetailleerd, dat het geheel
het voorkomen krijgt van een ets. Het
werk getuigt van groote vaardigheid en is
met zorg geteekend. Aanleiding tot dezen
eigenaardigen schildertrant gaf zeker de
groote moeilijkheid, in olieverf de schepen
zoo gedetailleerd te behandelen, als bier
het geval is.
De eenige van wien ons schilderijen in
dezen geest bekend zijn, is Willem v. d.
Velde (de Oude). Het Rijksmuseum te
Amsterdam is in net bezit van een tiental
dezer werken. Da Vlieger echter was een
tijdgenoot van v. d. Velde en leermeester
van diens zoon, den beioemden Willem v.
d. Velde (de Jonge). Waar beide schilders
dus zeer goede bekenden waren, is het
zeer waarschijnlijk dat De Vlieger, door
het werk van zijn kunstbroeder geinspi-
reerd, ook wel eens in dien trant zal heb
ben gewerkt. In dat geval is het stuk eene
merkwaardigheid te meer.
Arum, 7 April. Zaterdagmorgen juist
voor twaalven ging de mare door het dorp,
dat een kind verdronken was. Een vierjaiig
zoontje van den landbouwer R. IJetsenga
Tegenwoordig waren alle leden.
De notulen worden gelezen en goedge
keurd.
Ingekomen stukken:
a. Een schrijven van den heer W.
Propstra, waarin deze zijn verzoek dato 17
Febr. j.l. om vergunning tot het maken
van een overdekte bergplaats voor karren
enz. op gemeentegrond, intrekt.
b. Een schrjjven van den heer J. de
Boer, waarin deze den Raad zjjn dank be
tuigt voor de herbenoeming tot opzichter
der gemeentereiniging.
c. Een schrijven van Mej. Marie Lever
land, inhoudende eene dankbetuiging aan
den Raad voor hare benoeming als onder
wijzeres aan school no. 1.
d. Eene missive van B. en Waan
gaande eene aanvulling in de verordening
regelende het beheer van den weg Bolsward-
Harlingen.
De Commissie van beheer stelt voor om
naar aanleiding van eene missive van Ged.
Staten aan de aanvulling van art. 6 der
verordening nog toe te voegen
Het beroep op de Kroon moet worden inge
steld binnen dertig dagen na de dagteekening
der beslissing van Ged. Staten. Tot het
instellen van het beroep is iedere gemeente
raad en de Commissie van beheer gerechtigd.
Na urgentverklaring met algemeene stem
men goedgekeurd.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
1. Aanbieding van de lijst en stukken
der sollicitanten voor hoofd der school voor
m. u. I. o., alsmede van de voordracht.
Door B. en W. werd uit 27 sollicitanten
het volgende drietal den raad aangeboden:
1. N. van der Baan te Bolsward. 2. J.
heide heeft z’n meester of meesters gevon
den. Bij eene vechtpartij sloeg men hem
een arm stuk, ’t Was een der personen,
die onlangs in Twyzel eene nabootsing van
den Zuid-Atrikaanschen oorlog gaven.
Iemand te Surhuisteryeen had eene
dienstmeid. De dienstmeid had een vrijer.
De meid zou met Mei van dienst verande
ren en daarom verbood haar heer en mees
ter haren vryer huis en heem. Deze schijnt
hem in ruil daarvoor wel eens geplaagd te
hebben. Toen men nu op een avond hoorde,
dat er een steen op de deur gesmeten werd,
gingen de huisheer enzjjuzoon de laatste
mooi aangeschoten naar buiten om den
j.l. is dit adres in de openbare zitting van
den Raad ingekomen, en toen gesteld in
handen van B. en W. om advies.
De Voorzitter antwoordt, dat de behan
deling in de volgende Raadszitting zal
plaats hebben.
De heer Eisma. Ik heb het woord ge
vraagd voor eene zaak die niet ieder bekend
is en alle raadsleden niet gelijk belang
meer zal inboezemen.
In 1699 werd op kosten van de leden
der Vroedschap en van den raad, de thans
nog in de Ned. Herv. St. Martinikerk
aanwezige Regeeringsbauk gemaaktdaartoe
werd afgeschaft het houden van een jaar-
Ijjkscben maaltijd (Collation). Deze bank
is het eigendom gebleven van de Regeering
der stad Bolsward, waarin altijd zitplaats
hadden de Burgemeester en Raadsleden
alsmede de Secretaris der gemeente. Op een
vroeger gedaan verzoek werd ook zitplaats
verleend aan den Vrederechter en later aan
den Kantonrechter te Bolsward. De zit
plaatsen waren aldus geregeld: eerst de
Burgemeester, dan de Wethouders, daar
naast de Vrederechter, later de Kanton
rechter, verder de leden van den raad en
de Gemeente-Secretaris.
Daar door verschil van godsdienstige
meeningen een klein aantal heeren recht
hebbenden in de Regeeringsbank plaats
namen, is, op daartoe gedaan verzoek, in
veel lateren tjjd door den Gemeenteraad
besloten, h.h. kerkvoogden en notabelen
der Ned. Herv. gemeente vergunning te
verleenen, mede zitplaats te nemen in deze
bank. Het recht van B. en W. der raads
leden en van den Secretaris der gemeente
bleef evenwel onverkort behouden.
Het is mjj wenschelijk voorgekomen, dit
in eene vergadering van den Raad aan te
voeren om den schijn tegen te gaan, als
zou door iemand onzer onrechtmatig gebruik
van de Regeeringsbank worden gemaakt.
Hierna gaat de vergadering over in ge
heime zitting.
Na heropening der openbare vergadering
werd het kohier van den hoofdelijken om
slag met algemeene stemmen vastgesteld,
gelyk in de geheime zitting was besproken.
Ten slotte stelt de heer v. d. Meer, naar
aanleiding van het medegedeelde door den
heer Eisma omtrent de Regeeringsbank in
de St. Martinikerk, de volgende motie voor:
„De Raad, dank betuigende aan den
„heer Eisma voor zjjne mededeeling om-
„trent de Regeeringsbank in de St. Mar-
„tinikerk en zjjne verdediging van de
„rechten van den Raad, stelt er prjjs op,
„dat die rechten volkomen bljjveu ge
handhaafd*.
Nadat deze motie met algemeene stemmen
was aangenomen, sloot de Voorzitter de
vergadering.
dader, den vrijer van ’t meisje, zoo ze meen
den, geducht af te rossen. Echter er was
geen vrijer te zien ennu rosten vader
en zoon elkander af.
S. v. d. Hoek te Harkema-Opeinde
heeft reeds nieuwe aardappelen. Hij had in
den afgeloopen herfst eenige aardappelen
onder wat ruigte laten liggen. Nu kwamen
ze weer voor den dag met nieuwe aardap
peltjes als kleine knikkers er aan. Dit leert
ons, dat, als men in den herfst aardappelen
poot, 's winters met ruigen mest, turfmolm
of zooiets dekt en des voorjaars geleidelijk
weer ontbloot, men zeer vroeg nieuwe aard
appelen kan hebben.
Te Twijzelerheide kregen drie broe
ders twist over een hoekje grond hunner
moeder, ’t Liep zoo hoog, dat het tot hand
tastelijkheden kwam. Twee sloegen den
derde zóó, dat hij met als *t ware versplin
terden schouder bleef liggen. Toen kwamen
de vrouwen tusschenbeiden en men hield op.
Tot troost kreeg de mishandelde de verze
kering mede, dat hij er nu nog van opko
men zou, maar bij een volgende gelegenheid
moest sterven.
Woningnood.
Ofschoon er tal van woningen bijgebouwd
worden, is de woningnood te Heerenveen
nog zóó groot, dat op 12 Mei a.s. een der
gemeenteraadsleden nog geen woning heeft.
De „edelachtbare* zal dan dakloos zyn. Hy
zal zijn gezin uit logeeren zenden en zelf
een kosthuis zoeken.
Het ontvluchten uit Rijkswerkinrichtingen.
In de Rijkswerkinrichting te Veenhuizen
komt het deserteeren tegenwoordig veel
voor, 12 a 14 gevallen per week zijn geen
zeldzaamheid. Wel worden er velen reeds
ontdekt, vóór zij in veiligheid zijn, maar
ook gelukt het menigeen de grens te be
reiken en daar werk te vinden by onze
Duitsche naburen.
De reden dezer menigvuldige ontvluch
tingen moet gezocht worden m den langen
straftijd, welken door de rechtbanken wordt
opgelegd, want verreweg de meesten worden
voor 3 jaar, het maximum, opgezonden.
Naar aanleiding van de dwaze cha
rivari, Vrijdagavond in den Haag opgevoerd,
waar onder de auspiciën van eenige gere
formeerde dominé’s, een miskend genie die
professor verdiende te zijn en andere des
kundige vermaardheden, een ongenoemde,
die tot het einde zyn incognito bewaarde,
over geneeskunde en kwakzalverij „tot troost
der zieken* een voordracht hield als inlei
ding tot de dwaasste exclamaties van heele
en halve krankzinnigen, zegt de schrijver
van de „Dingen van den Dag* in het Va
derland
De zieken die Vrijdagavond naar Dili-
gentia mochten zyn opgegaan om „troost*
te vinden, zyn de slachtoffers geworden eener
bedroevende mystificatie.
Men genoot net droevig schouwspel van
een comité, dat niet den spreker had uitge-
noodigd, maar dezen voor het eerst van
aangezicht tot aangezicht ontmoette.
De spreker, die de comitéleden aldus
bloot stelde aan een onherstelbare blamage,
bleek een kwakzalver, die niet eens zijn
naam durfde noemen.
En voor het overige kreeg men de min
of meer geëxalteerde „getuigenissen* van
adepten van het anti-medische heilsleger der
kwakzalverij.
Als zoo de „officieele wetenschap* durfde
optreden, zou men van.... kwakzalverij
sprekenArnh. Crt.
De heer F. U. Schmidt doet in „het
Volk* het denkbeeld aan de hand, „dat
getracht worde de haringspeetsters zelve
tegen het reactionaire ontwerp van dr. Kuy-
per in de weer te brengen, en hy is over
tuigd dat ook andere arbeidsters en arbei
ders zich daarbij wel zullen aansluiten. Dok
beveelt hij 't aan als uitstekend propagan
damiddel voor de sociaal-democratie.
Wordt dit plan uitgevoerd, dan wordt
een illuster voorbeeld gevolgd. Niemand
minder toch dan de tegenwoordige Minister
van Binnenlandsche Zaken, dr. Kuyper,
was ’t, die in 1878 met het volkspetione-
ment tegen de wet-Kappeyne soortgelijk
propagandamiddel voor de anti-revolutionaire
party in toepassing bracht, en het ambt,
thans door hem bekleed, toont aan met
welke uitwerking. Arnh. Ct,
Onweer. In het oostelijk deel van de
provincie Groningen woedde Zaterdagmid
dag een kort, doch hevig onweer. Te Spits
bergen, gemeente Noordbroek, sloeg de blik
sem in de boerdory van J. Bleeker, zonder
brand te veroorzaken. Een koe en een var
ken werden doodelijk getroffen.
adres van H.
te worden tot
gemeente-architect, met advies van B. en W.
Op voorstel van B. en W. wordt de heer
H. Vrijburg herbenoemd met algemeene
stemmen.
Op eene vraag van den heer G. Dijkstra
antwoordt de Burgemeester, dat de instructie
van den gem.-architect zal worden ge
handhaafd.
3. Behandeling van het adres van Voog
den van het St. Anthony-Gasthuis, inzake
uitbreiding van de stad, met advies van
B. en W.
Het adres van h.h. Gasthuisvoogden is
bij B. en W. in goede aarde gevallen. Er
komen volgens het plan, flinke straten,
goede waterafvoer, en de stad zal bepaald
by de verwezenlijking van een en ander,
in aanzien winnen. Daarom stellen B. en W.
voor het plan goed te keuren.
De heer v. d. Meer. M. de V. Het heeft
me aan gelegenheid en tijd ontbroken, de
stukken omtrent dit wezenlijk prachtige
plan goed te kunnen nagaan. Ik stel daarom
voor, de beslissing te verdagen tot de vol
gende vergadering. Dit voorstel wordt
ondersteund door den heer G. Dijkstra.
Aangenomen met algemeene stemmen.
4. Behandeling van het adres van P.
Rosier, om grond te bekomen voor bouw
terrein, met advies van Burg, en Weths.
Adressant verzoekt om 160 vierk. Meter
grond aan het Nannenhof, voor bouwter
rein. Aangezien B. en W. den gemeente-
architect reeds een tjjd geleden hebben op
gedragen een bouwplan voor het Nannenhof
te maken, stellen zij voor afwijzend op het
adres te beschikken.
Aangenomen met algemeene stemmen.
5. Voorstel van B. en W. om een crediet
te verleenen voor installatie van muntgas
meters.
Op de begrooting is f3500 uitgetrokken,
waarbij f 1100 voor muntgastoestellen. De
gascommissie verzoekt deze som met f 1000
te verhoogen wegens de vele aanvragen om
m ontgas.
B. en W. stellen voor, het crediet met
f 2000 te verhoogen, ook met het oog op
de f 780, benoodigd voor privaten en
Tvaschinrichting aan de gasfabriek.
Aangenomen met algemeene stemmen.
Nu de punten van behandeling zijn afge
loopen, vraagt de Voorzitter of een der
leden ook nog het woord verlangt.
De heer Cuperus stelde de vraag wanneer
behandeld zal worden het adres van den
heer Hummelinck te Vlaardingen. om ver
laging van den gasprys. Den 24 Januari
was al spelende in de om de boerderij loo-
pende gracht geraakt en werd oogenschijn-
lijk levenloos opgehaald. Door het toepassen
van practische middelen, zoowel door par
ticulieren als door den dokter, slaagde men
er echter in de levensgeesten weder op te
wekken.
Zuidwesthoek, 7 April. De vorige
week hebben we hier bezoek gehad van
eenige Hollandsche veekooplieden. Tegen
hooge prijzen hebben ze betrekkelijk een
groot aantal koeien gekocht; van sommige
boeren niet minder dan 10 en meer stuks.
Vooral goed melkvee is zeer gewild.
Wegens gebrek aan hooi ziet men hier
op sommige plaatsen reeds jongvee in de
weide.
Tjerkgaast, 7 April. De omnibus, die
dageiyks van de halte „huis ter Heide*
naar Balk rijdt, is hedenmorgen bij ons
dorp te water geraakt, doordat een der
paarden plotseling eene benauwdheid kreeg
en daardoor neerviel. De passagiers hadden
den tijd het rijtuig ongedeerd te verlaten,
doch de voerman kwam in de sloot terecht.
Nadat voerman, paard en wagen op het
droge waren gebracht, kon de reis, na
oponthoud van ruim een uur, worden
voortgezet.
Sneek, 7 April,
bond van f
zal alhier in ’t laatst van de maand Juli
worden gehouden. De dag wanneer en ’t
terrein waar, moet nog nader met ’t bestuur
van den bond en eene commissie uit ’t be
stuur van de vereeniging voor Vreemdelin
genverkeer alhier worden besproken.
Hoogstwaarschijnlijk zal een dag in de
week, misschien een Woensdag, de onder
scheidene corpsen in ons midden zien.
Lemmer, 7 April. De kapitein Koff-
man met de tramboot „Bolsward* heden
middag alhier binnenkomende, rapporteerde,
dat hy op zijn reis van Amsterdam naar
hier, over de geheele Zuiderzee een massa
hout heeft zien drijven, waar tusschen stuk
ken van een wrak van een schip. Hoogst
waarschijnlijk is dus een schip met hout
vergaan. Visschers waren bezig dit hout
op te pikken.
Het tjalkschip „Hendrika*, schipper
Jac. Venema vao Wudervank, Donderdag
van hier vertrokken met een lading aard
appelmeel, bestemd voor Gouda, is Vrydag
in de nabijheid van Urk door stormweer
overvallen en lek geslagen. Daar de op
varenden ook het roer niet meer meester
konden blyven, waren ze genoodzaakt het
schip voor den wind af te laten dry ven, tot
het in oe nabyheid van den Mirdumerhoek
zonk. De opvarenden, schipper, knecht,
loods en twee kleine kinderen, konden zich
lukkig nog in een bootje redden en werden
later door een jol opgepikt en te Tacozyl
aan wal gebracht. Het schip, dat evenals
de lading was verzekerd, is geheel uit
elkaar geslagen. Eenige tuigage, ankers
kettingen en zakken meel konden ecnter
nog door onze visschers gered worden, en
zyn hier behouden aangebracht.
Leeuwarden, 8 April. Binds Donder
dagavond wordt hier een dienstmeisje ver
mist. Zij is tusschen acht en haltnegen
uitgegaan, na de huisgenooten goeden avond
te hebben gewenscht en heeft alles achter
gelaten. Ze was gekleed in zwarte japon
en bruinen langen mantel en had een grys
castoren hoed op. De politie heeft reeds
allerwege een onderzoek ingesteld, tot heden
echter zonder resultaat.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek. Aangevoerd werden hier Dins
dag ongeveer 3UU0 kievitseieren, prijs 18 ct.
5 April. Naar wij vernemen is aan
onzen stadgenoot, den heer T. Kloosterman,
het bouwen van de R.K. kerk, pastorie en
klooster te Witmarsum, gegund.
Kimswerd, 7 April. Op de voordracht
ter benoeming van eene onderwijzeres te
Hengeloo (O.), komen oa. voor Mej. Hal-
bersma te Wieuwerd en Mej. B. Vos, alhier.
Een vechtlustig persoon te Twyzeler-
I
- i-nia mi
Bolswardsclie Courant
K