NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWARD EK WGKSEIUOEEX
De Ongevallenwet.
1903.
41ste Jaargang.
No. 39.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
DONDERDAG 15 MEI. g
BINNENLAND.
VOOR
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
INGEZONDEN.
l
Op mijn vraag of de geheele familie daar
logeeren moest, kreeg ik ten antwoordhier
achter is ook nog slaapruimte, ga je gang
man, zie maar eens. Een strook ter breedte
van P/i Meter, gelegen achter de kamers
en ongeveer 5 Meter lang, was in tweeën
verdeeld en ingericht voor slaaphok, licht
was geen sprake van, geheel alleen zocht
een klimoprank door den buitenmuur heen
gegroeid, zijn ontwikkeling te bevorderen.
De eenige afscheiding tusschen de kinder-
slaapplaatsen van 2 gezinnen was het privaat
voor zestien bewoners.
Wat zegt wel van zoo’n concentratie
kamp in Bolsward?
Ik had zoo gaarne tegen Jochem gezegd:
door de pers spreekt ge zooveel en Uw op
merkingen zijn vaak zoo juist, kan de kracht
van üw geestige taal niet doordringen tot
het hart van de Commissie, welke van
Staatswege belast is, om dergeljjke onbe
woonbare krotten streng te controleeren.
Menigeen zou er door gebaat zijn.
U dankende voor de plaatsing.
Uw dnr„
R.
Mijnheer de Redacteur!
Mag onderstaand in Uw blad geplaatst
worden? Toen ik Maandag 12 Mei, ’s mor
gens vroeg de stad eens doorliep, dacht ik
Jochem te ontmoeten, om met hem eens
rond te zien naar de verschillende woningen,
die betrokken moesten worden. Ik vond
hem niet en het was voor Neef misschien
te koud. Ik ging dus alleen.
Onder mijn wandeling kreeg ik een klein
begrip van concentratie-kampen, waar een
aantal menschen in een kleine ruimte opge
pakt, alles moeten ontberen. Al wandelende
kwam ik in de Lombardsteeg, waar een
drukke passage is, alles was in rep en roer.
De nieuwe huurder van dat hok was zoo
beleefd mij met den duimstok eens op te geven,
de woonplaats voor 10 menschen, man,
vrouw en acht kinderen, lengte 2,90, breedte
2,75, huurprijs 145, tezamen 2 hokken 190.
Daar het voor velen moeilijk en te tijd-
roovend is een wet van 116 artikelen en de
daarby behoorende aanteekeningen na te
gaan, en wij vermoeden dat velen onzer
lezers nogmaals gaarne eenigszins ingelicht
zullen worden omtrent „de ongevallenwet
1901“ ontleenen wij aan vertrouwbare bron
het hieronder volgende kort begrip, waarin
de voornaamste bepalingen dier wet zijn
saamgevat
Het is onder den titel van „de Ongeval
lenwet 1901“, dat volgens haar artikel 115
kan worden aangehaald de wet van den 2e
Januari 1901, houdende wettelijke verzeke
ring van werklieden tegen geldelijke ge
volgen van ongevallen in bepaalde bedrijven.
Op een nader te bepalen tijdstip zal deze
wet in werking treden met uitzondering yan
art. 1.
Het maakt op den oningewijde een vreem
den indruk, dat art. 1, niet gelijktijdig met
de andere artikelen in werking treedt. In
art. 1 echter staat: „De werklieden zijn...
verzekerd../, en dat is eerst dan mogelijk,
wanneer aan de overige artikelen uitvoering
is gegeven, m. a. w. alles in gereedheid is
gebracht, wat voor verzekering volgens „de
Ongevallenwet 1901“ noodig is.
In zijn geheel luidt art. 1„De werklie
den in de na te noemen bedrijven zijn vol
gens de bepalingen dezer wet verzekerd
tegen de geldelijke gevolgen van ongevallen,
bun in verband met de uitoefening van het
bedrijf overkomen'.
Op een daarna vast te stellen tijd treedt
ook dat artikel in werking en van dien tijd
af heeft elke werkman in een der door de
wet aangegeven bedrijven (verzekeringsplich-
tige bedrijven) recht op schadeloosstelling
wanneer bij door een ongeval in verband
met de uitoefening van het bedrijf geheel
of gedeeltelijk ongeschikt tot werken mocht
worden. Overlijdt een werkman tengevolge
van zulk een ongeval, dan hebben zijne
nagelaten betrekkingen recht op schadeloos
stelling. De schadeloosstelling bestaat, naar
gelang van omstandigheden, in vergoeding
voor kosten van genees- en heelkundige be
handeling, vergoeding voor begrafeniskosten
en uitkeering van tijdelijke of levenslange
renten.
De renten bedragen ten hoogste 70% van
het dagloonis het dagloon van den getrof
fen werkman meer dan f 4, zoo komt het
meerdere bij de berekening der renten niet
in aanmerking.
Ter uitvoering van het bepaalde in art.
1 is te Amsterdam gevestigd de „Rijksver-
zekeringsbank', een Rjjksinsteliing door
wier bestuur alle schadeloosstellingen wor
den vastgesteld en toegekend; de Staat is
zonder eenig voorbehoud voor de schade
loosstellingen aansprakelijk.
Tot dekking barer administratiekosten en
der uit te keeren schadeloosstellingen, heft
de Rijksverzekeringsbank van de werkgevers
in de verzekeringsplichtige bedrijven een
premie volgens een nader vast te stellen
tarief, aangevende de premie per één gul
den van het loon, dat de werkgever aan
den werkman betaalt. Naar gelang van
het gevaar, dat zij voor de verzekering op
leveren, worden de bedrijven ingedeeld in
gevaarklassen, die elk een aantal gevaren
percenten bevatten; voor elk dier percenten
zal de premie in het tarief voorkomen.
Eerst wanneer art. 1 in werking treedt
begint voor de werkgevers de verplichting
tot premiebetaling en tevens zijn van dat
tijdstip af de werklieden verzekerd. Het is
dus mogelijk, dat de Rijksverzekeringsbank
reeds schadeloosstelling moet toekennen al
vorens nog premie te hebben geïnd en boven
dien zijn er van de oprichting af kosten
gemaakt.
Opdat de Bank het een en ander zou
kunnen dekken, verleent de Staat haar een
voorschot, dat binnen vijf jaar terug betaald
moet zijn.
Werkgevers, die hun werklieden, en werk
lieden, die zich zelf op een nader te bepalen
tijdstip, reeds bij een maatschappij verzekerd
hadden tegen geldelijke gevolgen van onge
vallen in verband met de uitoefening van
het bedrijf, kunnen, de verplichting tot pre
miebetaling voor die verzekering overdragen
aan de Rijksverzekeringsbank.
Omvat de verzekering meer risico dan
dat van ongevallen in verband met het be
drijf, b.v. het risico van ongevallen in ’t
algemeen, of zijn de bedongen uitkeeringen
grooter dan de schadeloosstellingen bij de
wet verzekerd, dan kan de verplichting tot
premiebetaling slechts voor een deel worden
overgedragen.
Krachtens zulk een overdracht (die de
yerzekeringmaatachappycn moeien aannemen
het Schoolfonds voor schipperskinderen in
Friesland. De opbrengst was f 42,30.
Zevenwolden, 12 Mei. Het Staphor
ster boertje, dat op „medisch gebied' meer
en meer naam begint te maken, komt ook
hier in trek. Vele lyders, die bij de dokters
geen of niet spoedig genoeg hulp vinden,
trekken naar Steenwjjk of Staphorst om
„het boertje' te raadplegen en bij deze ge
nezing te zoeken. Vóór dag en dauw be
geeft men zich op weg om toch maar vroeg
ter bestemder plaatse te zijn, daar men
anders gevaar beloopt of in bet geheel niet
of slechts iaat op den dag geholpen te
kunnen worden. Het grenst aan het onge
looflijke, welke „sterke stukken' vele
patiënten weten mede te deelen en hoevele
genezingen worden verkregen met een poe
der, dat naar deskundigen soms beweren,
bijna altijd uit dezelfde ingrediënten bestaat.
Het feit bewijst ten volle, dat het geheim
zinnige bovennatuurlijke nog altijd aantrekt
en dat het vertrouwen in de medici niet
ongeschokt is.
Zuidwesthoek, 12 Mei. Uitgelokt door
de vaak zeer goede verdiensten gaan zich
hier in de jongste jaren niet alleen meer de
eigenlijke visschers zich met de ansjovis
vangst bezig houden, maar ook vele parti
culieren leggen er zich op toe, hetzij, dat
ze persoonlijk gaan vangen, hetzij, dat ze
het laten doen. Het getal vangers moet
dan ook zoo aanzienlijk zijn, dat het moei
lijk, ja zoo goed ais onmogelijk is, de netten
op de Zuiderzee „mis' te zeilen.
Fr. Zuidwesthoek, 12 Mei. „Haastige
spoed is zeiaen goed' onze ansjovis-
visschers hebben ’t ook ondervonden. De
rijke vangsten van de vorige week bleven
uit en de totale aan voer aan de zouteryen
was naar verhouding belangrijk lager dan
de vorige week. De gemiddelde weekvangst
beliep ongeveer 16000 stuks: vangsten be
neden lOUOO stuks, onderscheidene tusschen
20 en 30 duizend, enkele van 60000 en meer.
De visehhandelaren verhoogden den prijs
van f 3,50 tot f 4,en f 4,25 per 1000
stuks met by betaling voor de levering van
de vorige week. De scheepvaartschade aan
de netten was belangrijk.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Gevolgen van den drank. Zaterdag
avond was te Amsterdam, Bernardus Dik
hout, oud 28 jaar, sigarenmaker van beroep,
uitgegaan en verzeild geraakt in de buurt
van den Zeedijk. In een café in de Nieuwe-
brugsteeg maakte hy kennis met zekeren
J. G. van Doom, glazen wasscher, en eenige
vrouweljjke personen. Eerst had men pret,
later kreeg men twist en ontstond een
vechtpartij. Dikhout kreeg een stomp tegen
het voorhoofd boven aan den rechterslaap
en moest voor eene bloedende wonde hulp
in het Gasthuis zoeken. De daar dienst
doende doctor legde een verband en zond
toen den verwonde huiswaarts.
Op zijne woning in perceel 26, Eerste
Boomdwarsstraat gekomen, begaf hy zich
ter ruste, maar werd spoedig ernstig onge
steld, zoo zelfs dat de familieleden de hulp
inriepen van dr. H. A. J. Giesbers, die den
toestand van den verwonde noogst ernstig
verklaarde en hoorende wat er was geschied,
kennisgeving aan de politie noodzakelyk
verklaarde. Korten tijd daarna overleed
Dikhout.
Door den heer F. G. C. J. Fundter de
Beauchèae, commissaris van politie in de
6e seciie, werd een onderzoek ingesteld en
de glazenwasscher met zijn meisje gearres
teerd. Deze heeft bekend dat hy in dron
kenschap twist had gekregen met Dikhout
en hem een slag heeft toegebracht tegen
het voorhoofd. Vermoedelijk heeft de vrouw
die den glazen wasscher vergezelde, hem een
deurknop, die door haar werd gebruikt als
zy in hare woning wil gaan, in de hand
gestopt ter verdediging en is daarmede de
slag toegebracht; het yzeren voorwerp schijnt
doorgedrongen in de hersenen van Dikhout.
Het lyk is door de politie overgebracht
naar het schouwlokaal aan de Wetering
schans.
Volgens opgaaf van het stakingscomité
te Groningen zyn daar thans 430 stakende
timmerlieden, van wie 62 naar elders zyn
vertrokken.
Zaterdag hebben eenige metselaars en
opperlieden gedaan werk gekregen. Er is
reeds een afzonderlijk comité voor uitge
stotenen gevormd.
Naar wy vernemen, worden er pogingen
aangewend om de kamer van arbeid voor
de bouwbedrijven bemiddelend te doen op
treden. Pr. Gr. Crt.
Ook de melkinrichting}uffrouwen gaan
zich „organiseeren'. Het Volk bericht, dat
te Rotterdam een vereeniging dier juffrouwen
is opgericht. Loonsverhooging zal het eerste
streven der vereeniging zyn.
treedt de Rijksverzekeringsbank geheel of
gedeeltelijk in de rechten van den verzekerde.
Bij het in werking treden der wet blijft
onder zekere voorwaarden de gelegenheid
bestaan tot verzekering bij maatschappijen,
waardoor voor hen, die van deze gelegenheid
gebruik maken, de verplichting tot premie
betaling aan de Rijksverzekeringsbank ver
valt.
Een werkgever kan namelijk, op zyn ver
zoek, vergunning krijgen om, hetzij het
risico over te dragen aan een maatschappij
of een vereeniging, hetzij zelf het risico te
loopen. De Rijksverzekeringsbank heit dan
echter van de Maatschappij of van den
werkgever toch een aandeel in haar admi
nistratiekosten en in de aflossing van het
door den Staat gegeven voorschot en aan
gezien het de Bank is, die alle schadeloos
stellingen toekent, ook die, waarvoor zij
geen premie heeft genoten, zijn er bepalin
gen gemaakt om haar het verhaal te verze
keren op de maatschappij, de vereeniging
of den werkgever, die het risico heeft
geloopen.
Zoo moet de maatschappij of de vereeniging,
die het risico zal overnemen, aan de Rijks
verzekeringsbank een pand geven (bestaande
in geld of in door de wet genoemde fondsen)
en de werkgever, die zelf het risico wil
loopen, moet eveneens zulk een pand geven
of ten behoeve der Bank hypotheek stellen.
Voorts moeten beiden op de door de Bank
te bepalen dagen aan deze uitkeeren de door
haar uitbetaalde schadeloosstellingen voor
ongevallen, waarvan zy het risico liepen.
Een niet onbelangryk verschil ontstaat er
tusschen de verplichtingen van de Maat-
schappy en die van den werkgever zoodra
een lytrente anders dan voorloopig is vast
gesteld. (Voorloopige vaststelling eener rente
heeft b.v. plaats wanneer er een ongeval
is voorgekomen in een onderneming, waar
omtrent nog niet onherroepelijk is beslist,
dat zij verzekeringplichtig is.)
De werkgever moet dan bij de Ryksver-
zekeringsbank de contante waarde dier rente
storten en is dan van alle verdere verant
woordelijkheid ontheven, zoodat hij b.v. niet
kan worden aangesproken tot terugbetaling
der rente, door de Rijksverzekeringsbank
wellicht uit te keeren aan de nagelaten
betrekkingen van den werkman, die na
vaststelling zijner rente nog ten gevolge van
het ongeval mocht overlijden. De maat
schappij moet echter een pand geven, gelijk
aan de contante waarde der rente, en blyft
steeds aansprakelijk voor terugbetaling van
alle uitkeeringen, die de Rijksverzekerings
bank nog mocht doen na vaststelling der
rente.
Dit verschil heeft zijn grond in het feit
dat men tusschen de Ryks verzekeringsbank
en de maatschappijen geregelde betrekkingen
verwacht, waardoor langdurige verbintenissen
geen bezwaar opleveren, terwijl het daaren
tegen, ter voorkoming van moeilijkheden,
aanbeveling verdient met den werkgever
zoodra mogelyk al te rekenen.
Van het bedrag der administratiekosten,
door de Rijksverzekeringsbank te heffen,
en van haar tarieven vooral zal het al af
hangen, of maatschappijen en vereenigingen
met vrucht als verzekeraar kunnen optreden
voor werkgevers zal in veel gevallen mis
schien het storten van een waarschijnlijk
niet onbelangryk bedrag als pand, een be
zwaar zyn om zelf het risico te loopen.
Ten slotte vermelden wy nog, dat tegen
bepaalde beslissingen van de Directie der
Rijksverzekeringsbank beroep open zal staan
bij raden van beroep, en in hoogste ressort
by een college voor het Kijk. In de raden
van beroep zullen werkgevers en werklieden
zitting hebben; voor het overige wordt alles,
wat de samenstelling der genoemde colleges
betreft, bij nadere wet geregeld.
Leeuwarden, 10 Mei. Gisteren in het
waaggebouw een kleine proefneming. Een
der groote weegschalen in werking. Op het
eene bord een ons en op het andere een
klein pakje papier. Het ons ging naar be
neden. De boterhandelaars werden er bij
geroepen, opdat ze met eigen oogen zouden
zien, dat het papier nog geen ons woog.
En nu het volgende tot opheldering. De
fabrieksboter wordt voor ze in het vat
gaat in een vel doorschijnend papier ge
wikkeld, waarmee de boter in de waag ook
op de weegschaal komt. Nu had een der
kooplieden gezegd: „ik koop geen papieren
wil u daarvoor twee ons korten.'
Maar de verkooper antwoordde: „neen,
dat laat ik me niet doen.'
Daarom de proef op de som genomen en
een vel papier (voor 1/3 vat) droog en schoon
op de schaal gelegd. Het woog ongeveer ’n
half ons. ’t Was niet de eerste maal, dat
men zich verzette tegen ’t meebetalen van
’t papier en er kwamen klachten, dat het
volle gewicht aan boter niet werd geleverd.
Vele kleintjes maken ook hier een groote
en op twintig vaten geeft het een verschil
van twintig halve onsjes of een kilogram.
Daarvoor is de boter te duur.
Dit papier voor de verpakking moet ook
niet steeds van dezelfde soort zyn en heeft
derhalve wel eens verschillend gewicht.
12 Mei. Gerhard Hubers Grachten,
politieagent te Meppel, thans in hechtenis,
heeft cassatie aangeteekend tegen het arrest
van het gerechtshof te Leeuwarden, waarbij
hij, met gedeeltelijke bevestiging van het
vonnis der rechtbank te Assen, wegens
doodslag en het wegnemen van een lijk met
het oogmerk om het overly den en de ge
boorte te verhelen, is veroordeeld tot 10
jaar gevangenisstraf.
Ook de Proc. Generaal bij het Hof heeft
cassatie aangeteekend.
Heerenveen, 12 Mei. Naar we ver
nemen zal hier dezen zomer eene tentoon
stelling van in ’t wild groeiende bloemen
en planten worden gehouden.
Lemmer, 13 Mei. De 60-jarige arbeider
M. Dijkman, werkzaam bjj de Ned. Tramw.-
Maatschappij alhier, hedenmorgen te kwart
voor zeven van hier naar Follega vertrok
ken om aldaar te werken, geraakte aldaar
met beide beenen onder de tram. Het eene
been schynt met een schamper vrij geko
men te zyn, het andere is boven den enkel
gebroken, met twee vleeschwonden.
Uit een ter plaatse ingesteld onderzoek
blijkt, dat het ongeluk van Dykman aan
eigen onvoorzichtigheid is te wyten. Hy
sprong uit een in beweging zynde tram,
niettegenstaande de machinist op het sein
van den conducteur reeds remde. Dienten
gevolge geraakte D. met beide beenen
onder een bagagewagen het rechterbeen is
ernstig verwond.
12 Mei. De werkstaking alhier van
de ansjovis-kopsters is afgeloopen en heeft
tot resultaat gehad, dat een der zouters
den eisch der vrouwen, om minstens 7‘/a
cent voor het mandje te ontvangen, heeft
ingewilligd. Hoewel de andere zouters bij
de door hen gestelde loonsverlaging van 5
cent per mandje bleven, hebben de vrou
wen heden echter by alle zouters het werk
hervat.
Makkum, 10 Mei. Te dezer plaatse
hebben eenige dames en heeren den inge
zetenen een uitvoering aangeboden en op
dien avond gecollecteerd ten behoeve van
Bolswardsche Courant
