NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWARD BK WOKSERAOEBL
1902.
41ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 41.
Voor het Kantongerecht.
DONDERDAG 22 MEI.
BINNENLAND.
VOOR
er van, en zoo niet, dan nog een dag extra
20.
G. D. te Womtnels is postlooper.
1
dit jaar niet zoo druk als ’t vorige.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Ct.
B. W., beiden te Wom-
Eisch voor ieder ook f 3 of
onderscheidene sprekers werd aan de groeve
het woord gevoerd en de overledene dank
baar herdacht. Een zoon dankte namens de
familie.
ZITTING van 16 MEI 1902.
reis maar tot een volgend jaar uit te stellen.
Wel hield zich 't weer tot een uur of vyf
goed, maar ’t valsche zonnetje, dat zich van
morgen vroeg reeds in eene droeve lucht
vertoonde, heeft er misschien ook veel toe
bijgedragen, dat men geen nat pak over had
voor de genotvolle oogenblikken, die de ron-
degang langs ons Grootzand dan oplevert.
Op ’t 6-tal voor predikant bij de Ned.
Herv. Kerk alhier werden hedenavond ge
plaatst
J. Juursema te Assendelft.
J. Bruining te Hoogezand.
G. D. Goedhuis te Marssum.
A. Vetter te Ilpendam.
E. J. J. Homan te Witmarsum, en
M. J. F. Schonfeld te Pietersbierum.
Nijland. Heden morgen is het huis,
genaamd „de Bontekoe®, in de nabjjheid
van dit dorp en bewoond door Martens,
door onbekende oorzaak afgebrand.
Ondanks dat het weder Maandag veel
te wenschen liet, was toch een groot publiek
opgekomen om den Bonds-Kaatswedstrijd te
Womtnels te volgen.
Door den aanhoudenden regen was men
evenwel genoodzaakt den wedstrijd in den
middag te staken en werd er besloten deze
later tusschen de 7 nog overblijvende par
turen te voleindigen.
Zaterdag bracht de dagboot der Hol
land-Frieslandlijn van Amsterdam te Lem
mer 180 personen aan, waarvan 30 voor
Lemmer en 150 voor andere plaatsen in
Friesland. De nachtboot van Amsterdam
bracht aan 320 personen, waarvan 70 voor
Lemmer en 250 voor andere plaatsen in
Friesland.
Wel een bewijs dus, dat van deze nieuwe
verbinding een druk gebruik wordt ge
maakt.
Repk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneak 20 Mei. Pinksterdrie, de dag
der dagen voor onze plattelandbewoners, was
dit jaar niet zoo druk als ’t vorige.
’t Koude, natte weer, heeft ongetwijfeld
gisteren velen doen besluiten, de Öneeker-
Naar aanleiding van het plotseling
overlijden van jhr. mr. J. H. F. K. van
Swinderen, sedert lange jaren lid der Eerste
Kamer van de Staten-Generaal schrijft de
Friesche correspondent van de Arnh. Ct.
„Ofschoon de heer van Swinuereu niet
voortsproot uit een oud-adeliyk Friesch ge
slacht, de familie van Swinderen uit Gro
ningen kwam en in het begin dezer eeuw
door aankoop in het bezit van het landgoed
„Rijs1* gesticht door de familie v. Galama
en toen in eigendom toebehooiende aan de
familie Aylva Rengers, behoorde de heer
van Swinderen tot die edelheden in onze
provincie, wier naam hoog geroemd wordt
in alle lagen der maatschappij.
Aan een helder hoofd paarde hij een edel
hartzijne edelmoedigheid kende geene
grenzen en omdat dit bekend was, gat deze
goede hoedanigheid hem ten slotte meer
last dan lust.
Men wist dat „menheer® zoo noemde
het volk hem kortweg, maar altijd met den
diepsten eerbied bijna geen neen kon
zeggen en daarom trok men uit .heel Fries
land en daarbuiten naar „Rys'* om geholpen
te worden. Het was vooral de binnenschip
per;], die bij „menheer® aanklopte en men
zei uan ook: „Van de 100Friescheschepen
behooren er 90 aan van Swinderen.®
Als bewijs van de werkelijk te groote
edelmoedigheid van „menheer® ging dan ook
onder de schipperij het volgende voorval
voor eenige jaren van mond tot mond.
Een schipper kwam bij den heer van
Swinderen geldelijke hulp vragen, doch
voegde er openhartig bymaar ik ben niet
een beste broeder, mijnneer.®
De heer van Swinderen lachte over deze
uiting van zelfkennis en zei: „ik heb zoo-
velen al geholpen, die zeiden dat ze besten
waren, dat ik het dan ook maar eens met
een minne moet probeeren.® En de vrager
werd geholpen.
Da heer van Swinderen was lid van vele
corporaties in onze provincie, o.a. voorzitter
van het grootste waterschap „Zeven Griete
nijen en Scad Sloten®, burgemeester der
gemeente Gaasterland, voorzitter der Ver-
eeniging van Burgemeesters en Gemeente
secretarissen in Friesland enz.
Vóór eenige jaren gingen zijn uitgestrekte
goederen in eigendom over aan de naam-
looze vennootschap „Maatschappij Gaaster-
land®. Sinds bemerkte men weinig meer van
zijn optreden naar buiten.
Men wil dat de ontbossohing zijner vroe
gere bezittingen en het verkoopen van per-
ceelen dier heerlijkheid nietzjjne goedkeuring
wegdroegen en hg enkel door de trouw der
Gaasterlanders en zyne gehechtheid aan
zjjne gemeente, wier burgervader hjj was,
op het slot is big ven wonen tot zgn laatsten
stond.
Met den heer van Swinderen is een e d e 1-
man en tevena een edel man heengegaan.
zoeker zonder permissie,
dagen.
26. T. W. en
mels, idem.
2 dagen.
27. G. D. te Wornmels is postlooper, en
als hjj den weg dageljjks passeert, is het
soms een hard gelag, de kieviten, die in de
landen naast den weg hun eieren leggen,
met vrede te laten. Evenwel hjj had geen
permissie, en de rjjks veld wachter heeft hem
2 maal betrapt. Bekl. is aanwezig, en be
weert de laatste maal wel permissie gehad
te hebben, doch alleen mondeling; maar dat
is niet genoeg, wordt hem beduid. Eisch
2 X f 3 of 2 dagen.
28. T. F. te Schettens was den 22 April
aan ’t eizoeken in het land van D. Elger-
sma, en had daartoe geen permissie.
Eisch f 3 of 2 dagen.
Deze 28 bovenstaande zaken zjjn behan
deld, van de 61 strafzaken die heden op de
rol voorkwamen. De overigen zjjn na de
schorsing der terechtzitting behandeld,
zoodat wjj daarvan geen verslag kunnen
geven.
Uitspraak der vonnissen over 14 dagen,
zjjnde Vrjjdag 30 Mei a.s.
Gaasterland, 19 Mei. Sedert de volks
dichter van Zeggelen wijlen Pieter Spa, het
bekende ongeval deed overkomen, heeft de
hooge hoed dit deftigste en lastigste aller
hoofddekselen al heel wat wederwaardig
heden beleefd. Hier gaf het aanleiding tot
het volgende lachwekkende tooneeL Een
trouwstoet keerde huiswaarts; vóór in een
der wagens zat deftig hooggedopt de papa
van het gelukkige bruidje. Eensklaps bleef
het paard voor den wagen staan de papa
voornoemd, schooier voorover uit en... zoo
diep in den hoed, dat het mes er bij te pas
moest komen om hem het schoone zonlicht
weer te doen aanschouwen.
De man verklaarde voor het laatst een
hoogen hoed te hebben gedragen.
Boornbergum, 19 Mei. Ook hier ver
scheen een ree. ’t Was een bok nog zonder
gewei. Zeker zgn deze dieren meer gewoon
aan de bosschen en vlakten vandeVeluwe
dan aan de lage streken met veenpetten en
slooten om ieder stukje land. Want, ofschoon
het toonde groote sprongen te kunnen doen,
moest het in één dag eerst uit een veenput,
toen door B. Altena uit een slootje gered
worden.
Het slot was, dat het vlugge dier de poo-
ten werden gebondeneen jachtopziener
nam het op de schouders en droeg het naar
de bosschen van Beetsterzwaag, waar het
de vrijheid herkreeg.
Fr. Zuidwesthoek, 19 Mei. Deafge-
loopen week heeft het voor de ansjovisvis-
schers niet beter gemaakt dan de vorige. De
beste vangsten bedroegen ruim 20.900 stuks
en gemiddeld werden er nog geen 10.000
vischjes gevangen, inbegrepen het dubbel
schot van Maandagmorgen Vele visschers
bekwamen weer uettenschade, zoowel door
het stormachtige weder als door de drukke
scheepvaart.
De prijs der ansjovis werd Zaterdag met
f 0,25 verlaagd en bedraagt thans f 4 en
f4,25 per 1000 stuks.
Harlingen, 17 Mei. De tram-conducteur
W. Bonna van Heerenveen is Vrydagavond
bjj het aankoppelen van een wagen ernstig
in de beknelling geraakt, met het noodlottig
gevolg, dat hij met gebroken sleutelbeen en
ontwrichten schouder werd opgenomen. Hij
wordt thans in het ziekenhuis verpleegd en
naar omstandigheden moet zyn toestand niet
ongunstig zijn, zoodat er hoop is op alge
heel herstel.
Beetsterzwaag, 19 Mei. Ook hier
heeft men herten gezien. Zelfs is er j. 1.
Zaterdag in de nabyheid van ons dorp een
gevangen, ’t Dier werd op het gemeentehuis
ter bezichtiging gesteld en daarna in de
bosschen weer in vrijheid gelaten.
Heerenveen, 20 Mei. Ja, wat nu van
de kermis te zeggen! ’t Weert en ’t werkt
alles tegen. Er moet tegen de Groninger
kermis geconcurreerd worden en dat kan
onze kermis nu eenmaal niet, en ’t weer
is
„Precies weer als elf jaar geleden, toen
op Pinkstermaandagmorgen de vrouw van
den landbouwer Huisman te Nieuweschoot
werd vermoord®, herinnerde zich nog iemand.
’t Droevig geval werd nog eens in den
breede besproken.
Ook toen een verregende kermisdag.
Zondag was er nog al wat kermispu bliek
van buiten, Maandag zeer weinig.
’t Kermisterrein is slechts ten deele bezet.
Als de laatste drukke Donderdag, tevens
de dag der wedrennen, ons brengen zal, wat
de eerste dagen te kort gekomen zgn, dan
belooft het heel wat. Doch dan moet er
allereerst verbetering komen in den weer-
toestand.
Harich, 19 Mei. We hadden gehoopt
heden onder vroolyken zonneschijn feest te
vieren, een gezellig muziekfeest, doch de
muziek heeft gezwegenwe hadden onder
harden wind en veel regen een dierbaren
afgestorvene naar zijn laatste rustplaats te
brengen. Hedenmiddag toch werd het stoffe
lijk overschot van onzen algemeen hoogge-
waardeerden burgemeester, Jhr. Mr. J. H.
F. K. van Swinderen, in den familiegraf
kelder bijgezet. Ondanks den regen waren
honderden naar hier gekomen om den
overledene de laatste eer te bewijzen. Door
1. L. P. de B. te Cornwerd heeft kippen.
6 Maart j.l. liepen deze eens even los en
zoodoende kwamen ze op den berm van den
zeedjjk, welke berm evenwel verboden
terrein is voor kippen. Deswege is hjj be
keurd. Het O. M. vraagt heden voor hem
eene straf van f 3 boete of 2 dagen hecht.
2. Tusschen Stavoren en Warns kan
men de Groene Laan vinden. Het is ver
boden hierlangs te rjjden met rjjtuigen en
karren. Dus heeft S. B., een groenteventer,
zich op 25 Maart j.l. een procesverbaal op
den hals gehaald, door met een handwagen
met twee honden zich op gemelde Groene
Laan te bevinden. Deswege staat hjj heden
terecht. De behandeling van zjjne zaak
wordt echter verdaagd, teneinde nog een
nadere getuige te kunnen dagvaarden.
3. Thans komt aan de orde de uitge
stelde zaak tegen J. B. en L. R. te Franeker
die op 19 Januari 1902 burengerucht hebben
gemaakt te Welsrjjp. Het O. M. heeft in
deze zaak nog als getuige opgeroepen de
politieagent Bosma van Franeker. Deze vult
met zjjne verklaring het getuigenis aan van
den onbezoldigden rjjksveldwachter Hille-
baard te Welsrjjp. Een andere getuige, de
Haan, bjj de eerste behandeling der zaak
afwezig gebleven, zagen we ook nu niet op
’t appel verschijnen.
Om aan beklaagden de lust tot het geven
van dergeljjke spectacle voorstellingen voor
’t vervolg zoo mogeljjk te ontnemen, vraagt
het O. M. voor ieder eene boete van 10
gulden of 3 dagen hechtenis.
4. In Mei legt ieder vogel een ei. Ook
de kievit. En juist zoo’n kievitsei is ’n
begeerljjk iets voor menigeen. Maar ieder
mag niet zoeken. Daarvoor is noodig of het
gezelschap van den eigenaar of rechthebbende
of schrifteljjke of mondelinge vergunning
van deze.
Is het te verwonderen echter, dat velen
zich toch in ’t veld begeven om kievits
eieren te zoeken, vooral als deze nog duur
zjjn? Evenmin wekt het onze verbazing
als verscheidenen, die gedenken aan de
spreuk „zoekt en gjj zult vinden,® een
procesverbaal oploopen.
In de zitting van heden werden er al
etteljjke zaakjes tegen h.h. eierenzoekers
behandeld.
Daar waren S. A. en J. de B. te Ping-
jum; H. R. te Witmarsum; A. de W. te
Gaast, F. V. te Workum en P. de J. te
Rien, welke allen waren bekeurd wegens
het zoeken naar kievitseieren, op verschil
lende tjjden en plaatsen, buiten gezelschap
van eigenaar of rechthebbende, en zonder
permissie van deze. Het O. M. vroeg voor
hun eene straf van 3 gulden boete of 2
dagen hechtenis.
9. A. A. te Gaast heeft maar even 3
zaakjes als bovengenoemd en zal dus waar
schijnlijk ook worden gestraft met 3X3
gulden boete of 6 dagen hechtenis.
10. Een dito zaakje tegen J. B. en M.
B. te Welsrjjp en Kingmatille wordt 3
weken uitgesteld op verzoek van het O. M.
11. J. K. te Oosterlittens was Paasch-
maandag aan ’t eierzoeken, doch had geen
permissie voor het land waarin hjj zich
bevond.
Eisch f 3 of 2 dagen.
12. T. F. te Workum moest den 25
Maart verf halen voor zjjn baas. Onderweg
besmeerde hjj de stoepenpalen bjj de dames
Tjebbes. De politie welke die palen bevuild
vond, deed onderzoek en had weldra den
dader te pakken. Hjj beloofde toen, de
palen weer schoon te maken doch gaf hier
aan geen gevolg. Toen werd procesverbaal
opgemaakt.
H. de Vries, de schilder bjj wien de verf
gehaald was, was heden getuige. Hjj kon
verklaren dat die jongen verf bjj hem had
gehaald.
Beklaagde is afwezig, doch heeft aan de
politie bekend. Eisch wegens straatschen
derij f 3 of 2 dagen.
13. S. P. te Njjland reed den 31 Maart
’s avonds met een melkwagen, die naar de
breedte der wielbanden te zwaar beladen
was, op den kunstweg van Oosterend naar
Wommels.
Eisch f 5 of 3 dagen.
14. J. B. van Sneek reed den 27 Maart
door de bebouwde kom van een dorp in
Hennaarderadeel, terwjj 1 hjj op de kar zat.
Dit is daar niet geoorloofd.
Eisch f 1 of 1 dag.
15. J. de B. te Workum was den 25
Maart ’a avonds met eenige andere knapen
op de openbare straat aan ’t verstoppertje
spelen. Uit baldadigheid liep hij tegen een
bejaard man, Siebe Westra aan, die daar
door viel en met zjjn hoofd op eene stoep-
ketting terecht kwam, zoodat hjj een bloe
dende wond opliep. Zjjne kameraden T.
Ybma en 8. Zijlstra hebben beiden de moed
willige daad gezien. Eisch f 10 of 2 dagen.
16. E. de B. te Arum was den 10 April
bjj Burgwerd aan ’t eizoeken. De maréchaus-
see’s merkten hem op en onderzochten of
hjj wel permissie had. Hjj gaf den be
ambten op, dat hjj vrjj had, doch noemde
een verkeerden boer. Bjj nader onderzoek
bleek het, dat hjj in het perceel waarin hjj
werd aangetroffen geen permissie had, en
dus volgde een bekeuring. Eisch f 3 of 2
dagen.
17. P. L. te Ytens zocht ook naar kie
vitseieren in landen, waartoe hjj niet ge
rechtigd was, en ook voor hem luidt de
eisch f 3 of 2 dagen.
18. T. Br. te Workum. idem. Eisch idem.
19. A. K. van Workum was den 4 April
in den Workumermeerpolder, een gebied,
waarin het zoeken van eieren verpacht is.
De boer zag dat hjj iets opraapte, en toen
hjj bjj hem kwam, had hjj 3 kievitseieren
in de hand.
Deze eieren komen hem nu duur te staan
want de eisch is f 3 of 2 dagen, benevens
verbeurdverklaring der eieren, of de waarde
er van, en zoo niet, dan nog een dag extra
brommen.
D. D. de B. te Gaast was den 31
Maart in het land van Kooistra te Gaast
aan ’t eierzoeken. De boer en de knecht
zagen hem zoeken, en deze twee getuigen
zjjn voldoende om hem proces op te doen
loopen, waarvoor de eisch is f 3 of 2 dagen.
21. J. B. en D. de J. beiden te Exmorra,
waren 1 April onder Allingawier aan ’t
eierzoeken, doch dit mocht daar niet en
H. Tolsma en D. Alkema, die het beiden
gezien hebben, treden heden als getuigen
op, om de overtreding te constateeren.
Eisch f 3 of 2 dagen voor ieder.
22. J. D. te Pingjum heeft een dochtertje
Johanna dat niet getrouw ter school komt,
ja eigenljjk de school geheel verzuimt.
Bekl. is tegenwoordig en verklaart dat
door de ziekte zijner vrouw hjj dit kind
beslist niet kan missen. De commissie,
waarvoor hjj reeds verschenen was, had ook
gezegd, dat het eigenljjk niet anders kon.
Toch luidt de eisch f 3 of 2 dagen.
23. H. V. van Sneek had plaats geno
men in den spoortrein zonder zich van een
plaatsbewijs te hebben voorzien. De con
ducteur Everts maakte procesverbaal op.
Eisch f 3 of 2 dagen.
24. D. T. te Koudum was den 12 Maart
met nog een paar jongens in ’t land bjj
Koudum, toen de boer Ykema daar langs
kwam. Deze kreeg bjj het hek eensklaps
een steen achterna. De hek werd getroffen,
doch ’t was den boer gemunt, die er zijn
beklag over deed bjj de politie, want hjj
heeft wel meer last van de jongens.
F. de Jager heeft ook gezien dat bekl.
met een steen op den boer gooide. Eisch
f 3 of 2 dagen.
25. R. K. te Hindeloopen is een eier-
Eisch f 3 of 2
Bolswardsche Courant