NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OJLSWABO EN WONSERAOEEX.
w
i I
190S
41ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 53.
Voor het Kantongerecht.
DONDERDAG 3 JULI.
BINNENLAND.
X
I
VOOR
en
opslag achter een stek.
ÓF
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar A 5 Ct.
Sneek, 30 Juni. Hedenmiddag werd de
jacnt op den onwilligen schutter P. herhaald
en eindelijk tot een goed einde gebracht,
doch niet dan na veel moeite. Bedoelde
schutter werd nu niet in zjjn huis, maar
op het terrein waar hy werkzaam is als
timmerbaas, overvallen. Toen hy geen kans
zag te ontsnappen, dacht hij door in het
water te springen zwemmende te ontvluchten,
doch de politie wist een schouw te bemach
tigen en hem zoo te bereiken. Hy werd in
de schouw geheschen, aan wal gebracht en
in de cellulaire gevangenis opgesloten, waar
hem droge kleeren verstrekt werden.
Nader vernemen we, dat hy na betaling
van een boete van f 80 weer op vrye voeten
is gelaten.
Eernewou.de, 28 Juni. Gisterenavond
ontstond brand in een hooiberg van den heer
W. alhier. Met lucifers spelende kinderen
worden als oorzaak beschouwd. De vlammen
sloegen op een tweeden hooiberg over, die
eveneens verbrandde, alsmede 3 varkens en
5 koeien. Dat een en ander groote ontstel
tenis teweegbracht in ons anders zoo stil
dorp, laat zich verstaan.
Oudehaske, 28 Juni. De tram die 11,25
van Joure vertrekt, kon hier niet verder.
De brug, opgehaald tot doorlating van een
hooipraam, kon niet weer neer, zoo waren
de rails door de warmte uitgezet. Eerst toen
eenige inderhaast van Heerenveen ontboden
arbeiders de rails wat atgehakt hadden, kon
de reis worden voortgezet. Hat opuntnoud
duurde wel vier uur.
Achlum, 30 Juni. Ons dorp heeft in
den tyd van een jaar belangryke verande
ringen ondergaan. Vroeger stond langs een
geueelte van den dorpsweg een zeer oud
gebouw, voorheen eene leerlooierij en onder
dezen naam nog steeds bekend, 't Vorige
jaar heeft men dit afgebroken en thans
staat er voor in de plaats eene nette bur
gerwoning, terwyl een deel der overige
ruimte tot tuin is ingericht. Even verder
wordt insgelyks een tuin aangelegd. Boven
dien zal de ruimte voor de zuivelfabriek,
waar vroeger vracntwagens en karren reden,
eene aanzienlijke vertraaiïug ondergaan.
Twee bruggen over de dorpsvaart, die door
hun bouwvalligheid voor vele ingezetenen
een ergernis waren, zyn voor eeuigen tyd
vernieuwd. Alles te zamen genomen, mogen
we gerust zeggen, dat ons dorp een veel
netter en vriendely ker aanzien heeft gekregen.
Met den tramweg naar Franeker
maakt men goede vorderingen. Nog een
paar dagen en de locomotief stoomt onze
plaats voorbij. Nagenoeg tot Franeker is
ae baan geëffend. Dit gedeelte zal dus
spoedig in orde kunnen zijn. De vernieuwing
van de brug te Franeker over ’t scheep-
vaartkanaal naar Leeuwarden, zal voor
zeker nog eenigen tyd in beslag nemen.
Dat na verloop van ongeveer vier weken
alles gereed zal zijn, zooals velen meenen,
valt zeer te betwytelen.
Rijs, (Gaasterland), 30 Juni. Een Leeu
warder harmomca-muzikant, die onze steen
fabriek passeerde en een deftig stukje dacht
te spelen voor het werkende fabrieksvolk,
had er niet op gerekend» dat ouder de opge-
De tweede marechaussee, die thans ge
stationeerd is te Wolvega, had moeite hier
te komen als getuige. Met de tram van
Heerenveen tot hier op weg, kreeg de
machine op de Joure een defect, zoodat er
een expresse locomotief moest komen om
den trein verder te brengen. De weekmarkt-
bezoekers voor Leeuwarden misten door
deze vertraging de aansluiting op het spoor,
en onze getuige kwam te Sneek, toen de
tram reeds vertrokken was. Door een fiets
te huren kwam de beambte evenwel nog
tjjdig hier aan, zoodat hy, toen deze straf
zaak aan de orde kwam, present was.
9. O. A. van Makkum staat terecht
wegens overtreding van de leerplichtwet.
Zjjn oudste zoontje dat in Sept. 13 jaar
wordt en dus nog leerplichtig is, komt niet
getrouw ter school, vandaar proces.
Bekl. komt binnen zeer haveloos en
armoedig gekleed, heeft een houten been,
en op de vraag wat zyn beroep of ambacht
is, antwoordt hjj dat hjj leeft van onderhoud.
.Vroeger op de panfabriek werkzaam, was
dat werk mjj te zwaar. Ik wil wel graag
wat verdienen, doch ik kan niet. Ik heb 5
kinderen, de oudste, (dat is die waarover
deze strafzaak loopt) gaat mee het veld in
om wat te verdienen. Landwerk, met mjj
steenbikken,en alles wat maar wat verdienste
geeft.
„Ja, maar je jongentje moet nog naar
school. Voor landwerk zou je zes weken
verlof kunnen aanvragen, als het moet."
„Mjjnheer, ik ben er voor, dat mjjn
kinders naar school gaan, doch ’t is nu de
tjjd van verdienen, en de verdienste kunnen
wy niet missen. Des winters, laat hem dan
naar school gaan, om mjjn part tot 16 jaar,
dat is beter dan omloopen maar nu moet
hjj wat verdienen."
„Maar dat gaat nu eenmaal niet, de
wet eischt, dat je jongen naar school gaat."
„’t Is toch een rare, rare boel(Stelen
mag je niet, en om een eerljjk stukje brood
te verdienen wordt je de gelegenheid be
nomen. Dat er dan niet een klein weinigje
schikking is in de wet. ’t Is bjj ons alles
armoede. Dat moet men niet vergeten."
De politie van Makkum wordt nu geïnter
viewd over de omstandigheden van dezen
beklaagde, doch het medelijden, dat door
de Jeremiades haast was opgewekt, kreeg
een leeljjken knak. Het voortdurend gebruik
van sterken drank wordt als de oorzaak
aangeduid der armoede. Door den drank
heeft de man gedaan werk gekregen op de
panfabriek, ja ook hieraan is het te wijten
dat hjj eenmaal een ongeluk heeft ge
kregen en nu voor zijn geheele leven gebrek
kig is.
„Bekl. komt hiertegen op, want... hjj
heeft nog nooit proces-verbaal wegens
dronkenschap gehad."
De politie licht nog toe, dat er geen
waarde op het geld gesteld wordt. Onlangs
kwam een familielid bjj hen, en bracht
„een dikke 100 gulden" mee. In een week
was het er door!
Bekl. wordt nu, ondanks zjjn tegenstrib
belen op deze verklaringen der politie, die
hem beter schjjnt te kennen dan hem be
wust was, met ernst gewezen op het treurig
voorbeeld, dat hjj zoodoende zyn kinderen
geeft, en voor deze strafzaak luidt de eisch
f4 of 3 dagen.
10. I. P. K. te Koudum liep den 29 Mei
op het terrein van de boterfabriek aldaar.
Reeds meermalen was hjj daar weggejaagd,
ook al eens door de politie gewaarschuwd,
doch hjj durfde wel.
Toen een der politieagenten hem daar
weer zag, kreeg hy proces. Bjj den ingang
staat een bord met VERBODEN TOEGANG.
De poiitie getuigt van hem, dat het een
ondeugende brutale kwajongen is.
De directeur der fabriek, de heer J. J.
Roorda, als getuige gehoord, verklaart dat
de jongen geen permissie had om op het
terrein te komen. Meermalen was hjj er
vroeger wel afgejaagd. Hjj had er geen
boodschap, ’t was meer een soort brutaliteit
en plagery.
Eisch f3 of 2 dagen.
11. J. B. te Burg werd had den 2 Juni
zjjn melkwagen onbeheerd laten staan bjj
den weg. De politieagent nam hiermee geen
genoegen, en had hem reedsgewaarschuwd,
dat de wagen daar niet mocht staan.
Bekl. is tegenwoordig en zegt dat hjj dien
berm zelf in huur heeft, zoodat de wagen
daar op zjjn eigen gerechtigheid staat, ’t
Gebeurt alleen een enkelen namiddag, als
de wagen gesmeerd moet worden.
De agent zegt hierop, dat de berm is
gehuurd om te maaien, niet als bergplaats
van wagens.
Bekl. „’t Is wat moois' De andere
melkrijders laten hun wagens op den weg
droogde klei zich nog natte en weeke slemp
bevond, zoodat hy bij het oversteken van
bet terrein met speeltuig en al in de aarde
verdween. Dat er een gejuich opging, laat
zich denken. Toen hjj zich weer op meer
veiligen bodem had gewerkt, zag hy er uit
alsof hij regelrecht van het kleiland kwam,
inplaats van in het zandige Gaasterland
te zijn.
Sloten, 29 Juni. De afgeloopen week
is een ongeluksweek geweest voor onze
boterfabriek. Eerst viel een werkman op
een kan en brak een arm. Later viel een
andere werkman eveneens op een kan en
kreeg een gespleten oor. Daarna viel er
een achterover in een weibak, en eindelijk
no. vier, die met een kan heet water kwam
te vallen en den inhoud over ’t lijf kreeg.
Hy sprong oogenblikkelijk m een ton met
karnemelktoen hy daaruit werd gehaald,
bleek, dat hy rug, zyde en vooral den arm
deerlijk had gebrand.
Arum, 1 Juli. By het voortduwen eener
handlorne, beladen met rails, op de lyn tus-
schen Arum en Achlum, geraakte de werk
man A. Kamstra almee gisteien zoodanig
met den rechtervoet onder een der wielen
bekneld, dat de kleine teen als het ware
werd verpletterd en men voor het behoud
van twee teenen vreest. Zyn schoen werd
vermorseld. Akelig jammerende werd uy
opgenomen. Thans is de voet erg opgezwol
len. Gelukkig dat de lorrie met rails (gewicht
naar men zegt, wel 50 J0 K.G.) pas aan het
rollen was, zoodat ze nog eenigszins terug
week.
Fr. Zuidwesthoek, 30 Juni. Voor
je, acnter je en aan je beide zyden hooi
en nog eene hooi. Honderden wagenvrach
ten kostelijk gewonnen werden inde
laatste dagen in de schuren gereden, hon
derden weiden staan nog in hoopen in de
weilanden, om zoo spoedig 't kan, geborgen
te worden. Het ging er druk langs en de
maaiers ’t zyn nu wel mieren had
den werk de hooiers voor te blyven. Juist
weer voor de maaimachines hoorden we
iemand zeggen. We gelooven ’t met hem.
Maar als straks de hooimachines alge-
meener worden, men ziet nog maar een
heel enkele, dan is ’t weer ’t zelfde liedje.
Voor de vruchten zou tusschenbeide een
goede bui gewenscht zyn. Erwten bloeien
niet door en de boomen worden reeds geel.
Vroeg rijpe aardappelen zyn van goede
qualiteit.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Schettena c.a. Da. A. G. Smit te
Tjerkgaast heeft het beroep naar de Ned.
Herv. Gemeente alhier aangenomen.
Oosterend. Aan de Chr. School aan
gesloten by Chr. Volksonderwijs, alhier is
als onderwijzer met hoofdacte benoemd de
heer Eisma, thans onderwijzer aan een
openbare school te Balk.
In de Maandagmiddag te Leeuwarden
gehouden jaarlijksche huishoudelijke ver
gadering van den Liberalen Bond m Fries
land, zijn herbenoemd als bestuursleden de
heeren P. Fennema en mr. J. Sickenga.
Gedurende de maand Mei zijn in deze
provincie overleden 471 menschen, waar
onder begrepen 31 levenloos aangegevenen.
In Sneek zyn overleden 7, in Wymbritse-
radeel 11, Ijlst 1, Bolsward 19 en Wonse-
radeel 14 personen.
De ontsnapte gevangene.
Men schryft uit Middelburg:
Hoewel daartoe de ijverigste pogingen in
het werk zijn gesteld, is de Zaterdag ont
vluchte gevangene nog niet gesuapt, die
dien dag tot 4 jaren gevangenisstraf werd
veroordeeld. Zondagmiddag hebben enkele
boeren den vluchteling in het gras zien lig
gen onder Grypskerke, doch toen de politie
daar een onderzoek ging instellen was de
vogel reeds gevlogen.
Mevrouw Bazig: Stel je voor, hier
lees ik een verhaal van een vrouw, die
f 10,000 schadevergoeding heeft gevraagd
voor het verlies van een duim
Haar echtgenoot: Wellicht hield zij met
dien duim haar man onder bedwang.
Nieuwe aardappelen zyn in den beginne
onsmakelijk en ongezond. Zet men echter
met de aardappelen ook een ketel water op
en giet, als de aardappelen koken, daar ’t
water af en 't kokende water er weer op,
dan worden ze lekkerder en gezonder beiden.
Te Surhuisterveen is reeds een land
bouwer aan ’t „dollen” geweest in z’n hooi,
dat te sterk broeide en daardoor brandgevaar
deed ontstaan.
Libbe Veenstra aan den Munnekeweg
onder Rottevalle, maaide Donderdagmorgen
het gras en, reed het Vrijdagmiddag als
hooi naar huis. Maaiing en hooiing binnen
VA etmaal, dat ia toch vlug,
Mjj wordt proces gemaakt voor deze nie
tige zaak, ’t is zoeken. Als een boer zjjn
koeien los langs den weg drjjft, staat de
agent er naar te kjjken, en laat het begaan,
maar mjj, zjjn naasten buurman, moet hjj
hebben..." Er zou nog meer gekomen zjjn
wellicht, doch deze burenkibbelarjj werd
gestuit.
Eisch f 1 of 1 dag.
12. J. L. te Witmarsum is voor ons een
oude bekende. Wij hebben zjjn naam reeds
herhaaldeljjk hooren afkondigen, en altijd
in verband met de drankwet. Den 2 Juni
was het weer mis met hem. Des vobrmid-
dags ll1/» uur was hy reeds weer knap
aangeschoten, de politieagent getuigt al
thans: „hjj had al meer als genoeg." Op
raad en waarschuwing van den agent ging
hjj naar huis, zoo goed en kwaad hjj kon,
doch nu wilden zjjne huisgenooten (hjj
woont bjj zjjne zuster) hem er niet inlaten.
Dit wekte de nieuwsgierigheid van de jon
gens, (de school was gelukkig juist uit,
zoodat zy talrjjk vertegenwoordigd waren.)
De agent heeft, om erger oploop te voor
komen, hem toen in ’t cachot gedeponeerd.
Eisch wegens dronkenschap bjj 4e her
haling 3 dagen hechtenis met 3 maanden
opzending naar een rjjkswerkinrichting.
Van de overige zaken, bjj verstek behan
deld, kregen wij geen nadere bijzonderheden
te weten.
Uitspraak 3 Juli voorm. 10 uur.
Zitting van 27 Juni 1902.
1. A. G., A. G. en P. G. allen woonachtig
in den Makkumermeerpolder onder Allinga-
wier, staan terecht wegens het zoeken van
kievitseieren in genoemden polder, zonder
daarvoor permissie te hebben. Eisch 3 gul
den boete of 2 dagen hechtenis.
2. O. K. te Bakhuizen wou visschen. ’t
Was op 16 Mei j.l. Als operatieterrein
bezigde hjj de Bakhuizervaart, welke toe
behoort aan de Naamlooze Vennootschap
Gaasterland. Deze verhuurt hare vischwaters.
Beklaagde is geen der pachters, heeft ook
geen permissie om daar te visschen Van
daar bekeuring en proces-verbaal. Eisch 3
gulden boete of 2 dagen hechtenis, met
verbeurdverklaring van het vischtuig. (blin-
kert.)
3. Y. B. S. te Workum heeft een bierhuis
„de nieuwe Aanleg," zonder vergunning.
Nu heeft hjj toch op 19 Mei j.l. jenever
verkocht, beneden de hoeveelheid van min
stens 2 liter en wel onder de volgende om
standigheden.
In Workum lag dien dag een schipper
met zjjn vaartuig. De man had het arm,
zeer arm. De schippersvrouw klaagde haar
nood aan een zekeren T. Amsterdam, werk
man te Hindeloopen, en zei dat zjj aardap
pels te vuur had, en geen vet om er bjj te
gebruiken. Dat ging niet, was ’s mans oor
deel, en hjj gaf de vrouw een kwartje om
daarvoor vet te gaan koopen. ’t Was op
Pinks teren, en dan geen vet in huis,
dat was te kras, en dat bewoog den edelmoe-
digen gever dan ook om den schipper eens
te tracteeren op ’n borrel. Maar hoe daar
nu aan te komen. Fluks wordt er voor 35
ets. jenever gevraagd bjj beklaagde, maar
deze had geen vergunning. Om spectakel
te vermjjden gaf deze jenever, ja, naderhand
nog eens een geljjke hoeveelheid.
Aan deze drinkerjj deed ook mee A. M.
eveneens werkman. Deze heeft met de
vorige getuigen voor zeven stuivers jenever
gekocht en ook den schipper iets geoffreerd,
omdat deze niet al te goed was.
't Schjjnt echter dat een en ander ons
schippertje niet bovenste best is bevallen,
tenminste naderhand had hjj een aanklacht
ingediend tegen beide getuigen, betreffende
mishandeling.
Hoe ’t ook zjj, de bierhuishouder is ’t
kind van de rekening.
Het O. M. vraagt voor hem eene boete
van 25 gulden of 10 dagen hechtenis.
4. Het volgende zaakje geeft een treurigen
blik op enkele toestanden te Hindeloopen.
Den 18 Mei is J. A. M. aldaar erg be
schonken geweest, volgens het proces-ver
baal lag hjj tegen de steenen en was hjj
niet in staat om te staan. Beklaagde is
afwezig.
't Is echter zjjne moeder, die present is,
en die, op haar verzoek, een paar inlich
tingen geeft. Volgens haar is het te Hinde
loopen schering en inslag dat de kasteleins
drank verkoopen aan jongens, beneden de
jaren. Dat gaat dan achterin, een steegje
door, in alle geval in ’t geniep. Beklaagdes
moeder vraagt den kantonrechter of daaraan
niets te doen is. ’t Zjjn de kasteleins, die
zjj bjj name noemt, die in dezen de schul
digen zjjn,
De Rjjksveld wachter Brouwer daarnaar ge
vraagd zegt: „Hindeloopen staat onder en
boven de wet." Zjjn collega heeft naar een
ander reeds een onderzoek ingesteld,
maar... als de politie komt, is er geen
mensch die er wat van weet.
De rjjksveldwachters Br. en K. ontvangen
nu van den kantonrechter den wenk, eens
Hink naar deze zaken te informeeren. Aan
dergeljjke dingen moet een einde komen,
en deze dingen gebeuren veel te Hinde
loopen. De verdere behandeling van deze
zaak wordt nu uitgesteld tot op de zitting
van 25 Juli teneinde alsdan nadere getuigen
te kunnen hooren.
5. T. P. te Hindeloopen was den 18 Mei
j.l. dronken. Eisch l gulden boete of 1 dag
hechtenis.
6. R. D. te Hindeloopen was op denzelf-
den dag ook boven zjjn bier. Eisch 1 gulden
of 1 dag hechtenis.
7. M. V. ook te Hindeloopen (wat wordt
er daar enorm gedronken heeft ook proces
verbaal wegens dronkenschap. Eisch 3 gul
den of 2 dagen.
8. D. G. te Bolsward was den 25 Mei
’s avonds 81/» uur te Witmarsum, in „ken-
Ijjken staat." De marechaussee’s Sikking
en Postma bekeurden hem deswege. Bekl.
is absent, de marechaussee’s bevestigen, wat
in het verbaal staat genoteerd, Eisch fl staan, en de mjjne staat nog wel op een
l dag, 1 achter eea stek,
Bolswardsche Courant
I
