r
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOÏ.SWA.R» EN WONSERAOEEE
firmaH.I
1
1902.
41ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 54.
Onderlinge Levensverzeke
ZONDAG 6 JULI.
BINNENLAND.
I
I*
X
X
VOOR
krye, hoopje ’k dat
swydou kinst er
ommers
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Ct.
It breed gouden Earizer
De Ljeafde yn de Rogmounle.
Workum. 3 Juli. Uit betrouwbare bron
deelt men ons mee, dat gistermorgen te
Heeg een ongeluk met een chais is gebeurd.
Een boer van Bolsward passeerde daar
het paard schrikte voor een in aanbouw
zijnd huisje, en raakte met alles te water.
I
week toch weer zoo gunstig, dat hier in het
geheel niet minder dan een milhoen stuks
ansjovis werd aangevoerd. In den afgeloopen
nacnt bleek de gemiddelde vangst bier zelfs
10,000 stuks te zjjn. Telegrafische berichten
hier heden ontvangen uit Urk, luiden ook
zeer gunstig; de gemiddelde vangst was ook
daar in den afgeloopen nacht 10,000 stuks.
De laatste marktprijs was f 3,75 de lOdO.
Heerenveen, 1 Juli. Een knecht van
den exportslager dilvarsmidt had Uedenavond
bij het uitsnijden van vleesch het ongeluk
zich zoo ernstig in de hand te snjjden, dat
hij bezwijmde.
4 Juli. De Bond van Chr. Harmonie
ën Fanfarekorpsen in Friesland hoopt op
Woensdag 6 Aug. een muziekfeest te houden
te Oranjewoud. Ruim 700 executanten zullen
er aan deel nemen. Waarschynljjk zullen er
feesttreinen rijden tegen verminderd tarief.
Leeuwarden, 4 Juli. In Friesland
waren den len Juli nog 15 oud-stryders van
1830—’32, allen van 90 tot 96 jaren oud,
die in behoeftige omstandigheden verkeeren
en van het Comité voor oud-stryders onder
stand genieten.
Baes üZóedemounlersiet yn de hirdshoeke
mei de bril op ’e noas yn ’t almanak om
te biased sj ensyn wiif siet besiden de tafel
te hoasstopjen Baes laest: „21 woensdag,
„„Constanten. Zon in deJemene of de Twee-
„„lingen, op te 4 ure en 2 minuten, en onder
„„te 7 ure 28 minuten.'” Dan wirdt ues
„Wimkje woansdei fiif-in-twintig jier?
Wytske. Ei, is ’t woansdei hjar jierdei?
Elbe-ljea, hwet tinkst hjar den wol to
forearjen?
Elbe set de bril on in leit it almanak
omkeard yn ’t feinsterbank. Wel der
haw ik al ris oer neitocht; hja het al lang
op ’n breed earizer ombongele, as wjj hjar
der ris mei uetstrieken?
Wytske. Wel der seiste sahwet. Ik lean
dat hjar dat wol noaskje scoeLuts, Pierre
Sjouk, Sjoerde Hü, dy hawwe allegearre
goeds krige: mar den mat hja der foarou
neat fen wite, hwent den wier ’t ny’s er
ou, hoe beknoeye wjj dat?
Elbe. Den mat ik freed stil ien meinim me
fen staed.
Wytske. Myn ginst! dat kin net den
wite wjj ommers net as ’t hjar past.
Elbe. Dat is eak sa. Mar as ik nou mar
ien meinoam fen de greatste dy er binne,
den scil ’t net folie scele.
Wijtske. Nou Elbe, dat giet net op 1 Wjj
matte better miette habbe.
Elbe. Kin ’t net nei dyn holle?
Wytske. O né! myn holle is
wol helte tsjokker as hjarres.
Elbe. Nou kin ’t den eak nie mines?
Wytske. Allike min: hwent meaten se
djj mei de proek, den scoe ’t to great, in
der soender, dan scoe ’t to lyts wirde. Dan
likke ’t mjj better ta dat wjj ues Hindrik
mei syn krol bosk hier der ta namen.
Elbe. Us feint mienste? Nou mjj eak
goed: mar dan matte wjj him it swyen goed
oplizze; it mat foaral net uet.
Wytske. Just derom! oers koen’ wjj
Tietsje, hjar spylfaem, wol freegje. Mar
hwet soil de goudsmid laitse as Hindrik
de moetse opset. Fy! ik moet er om laitse.
Elbe. Ja, mar dat is neat; Hindrik is sa
tieht as ’n blompotden mat dy freed maar
mei. Men scoe mar hoopje dat Wimkjeden
ris hwet mear forsiik fen de manij ue krige.
Nei dat se er oars goed yn sit, in ienkear
as ieniehste dochter to erwen het, kriget
se gjin oanrin. Ho mannich fryers het se
hawn?
Wytske. Ja! yn myn tiid krige ’k al
mear, in as ik om jonker Heep tink: fy
Elbe! hwet bin ’k den bliid dat ik djj krige
ha. Maar dat is dat! Wim het nei dat
ik wyt, mar trye fryers hawn: Simen Hazze-
sprong, Jouke Snider, in Haite nyboer het
hjar ris nei hüs brocht. Ik hie oars hoop
dat dat wol hwet wirde scoe, den koe se
boerinne of mounlerinne wirde. Mar ik
wyt net hwet er mei hjar oan skeelt, it is
altyd mar dalik wer uet; hja is oars eak
tige tsjep, hja liket, tinkt mjj, tige op mjj
yn myn jonkheid.
Elbe. In de ljue sizze allegearre hja liket
tige op mjj. Mar soil ik djj gau ris sizze
hwet Wim skeelt? Wim het in jonges
aerd; Wim moast in broek drage; hja is
Ijeawer op ’e rogmounle as op de bian-
stoep, dat hab ik yn de gaten.
Wytske. Elbe, der seiste sahwet! Dochs
hja wyt eak scoan oer frouljuesspillen te
praten. Né Elbe, ik wyt net hwet it is
mar lit ues der ’n spoentsje mei oender
stekke. Dat ik wyt fry’t Haite nearne net
lit ues Haite nou woansdeitojoune freegje
to kofjedrinken, in jow hjar mei ’n segen-
winsk it earizer yn syn bjjwsezen. Hwa wyt
as dat gjin fortuten docht.
Elbe. Jonge, ja, dat matte wjj ha! Dochs
stil! de doar giet; liet ues gjin wirden
forkikke, ik scil ’t mei Hindrik forprate.
’t Wier twa dagen letter. Hindrik stie
oender de swichtstelling, de mounle mealde
sniedichWimkje lei de glaedscierre amers
op ’t amerrak. Hindrik roap suentsjes:
„Wim, Wim! harkje ris
Wim seach om in roen mei de scierlape
yn ’e han nei him ta. „Nou heite? seit se,
mei 'n bliere laits, hwet is ’t?“
Hindrik. Stil Wim, gjin gekheid! kom
ef kes yn ’e mounle, ik scil dy hwet fortelle.
Ik scil freed mei de aid man nei staed.
Wimkje. Ei nou ju, dat wyt ik wol.
Hindrik. Ja, mar wytst wol wer ik om
mei scil hearink
Wimkje. Ei, hwet hest altiid hinken!
Né, om sie to keapjen, net?
Hindrik. Né hartsje, om heel hwet oars
Mar dou mast er foaral neat fen wite yn
H Aon SQi’t breed earizer ha j
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor;
het rijtuig werd evenwel deerlijk gehavend.
Witmarsum, 2 Juli. De metselaar
C. v. d. M. van Heerenveen had heden bij
werkzaamheden aan de kerk alhier het
ongeluk, van een hoogen steiger te vallen
en zich zoo ernstig aan den nek te bezee-
ren, dat hij zich naar huis moest begeven
en zich onder behandeling van een genees
kundige heeft gesteld.
Achlum, 3 Juli. Terwijl men heden
morgen alhier bezig was met ’t vervoeren
van rails, geraakte de daarbij gebruikte
lorrie uit het spoor. Voor een der werklieden,
iemand uit Makkum, had dit noodlottige
gevolgen. Hij geraakte met een hand zoo
danig tusschen de zware rails bekneld, dat
de duim bijna werd afgescheurd. In allerijl
moest hij zich naar Arum begeven, om zich
te laten verbinden.
Lemmer, 3 Juli. Het is zeker niet
ondienstig, zoowel voor de zeil- als voor de
stoomvaart op de Zuiderzee, te melden, dat
- het wrak van het tjalkschip van schipper
Hessel de Jong van Harlingen, welk schip
omstreeks 8 weken geleden in de nabijheid
van Urk door stormweer overvallen zonk,
thans van rijkswege is gelicht en alhier met
de lading, bestaande uit steenkool, is binnen
gesleept, zoodat het vaarwater van hier naar
Urk nu weer vrij is. Hoog waarschijnlijk
zullen schip en lading hier eerstdaags door
het Rijk worden verkocht.
Velen onzer visschers die hunne ansjo-
visnetten wegens de schrale vangsten van
r de laatste weken reeds hadden opgeborgen,
hebben ze weer voor den dag gebaald en
p in zee gezet; de vangsten waren hier deze
mei de lange piip yn ’e bannen. Hiene de
aide ljue sa goehum waest as jimme in ik,
ochden hiene se wol hwet tinke kinnen,
mar néhja wieren alheel foldien. Pas
wieren se to gearre of Elbe bigoun „Ei!
dat lit hem goed sjen Wytske
Wytske. Jamar wétte wol leaue dat
se de boel iens waest binne. Wimkje moest
sa mannich kear net forgees nei boerren.
Elbe. Ik fornaem it dalik, dat hja him
de tange oer de knibbel settedo tocht ik
mines al.
Wytske. In dat se him j immer wei talake
in tsjin de rêeh oanstompte. Nou, it lit
him scoan sjen. Haite is ’n tsjep jon gkear-
del in Wimk in kreas jongfaemhja liket
krekt op mjj, Elbe.
Elbe. Op djj Den feest oan de klean
fen holle, dat ha ’k djj wol earder sein,
liket se op mjj. Mar as se nou ’n jonkje
krye, hoopje ’k dat se mjj bineame, dat it
wer de aide namme kriget fen Elbe Haites
Wolbeslein.
Wytske. Ei? den tinkste er net om datste
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Frauekeradeel. Menig landbouwer of
veehouder klaagt over de brutaliteit of de
overdreven eischen van het vreemde werk
volk en wensoht de Duitschers terug, of
wil machines aanschaffen, om handenarbeid
zooveel mogelijk te kunnen ontberen. Het
zou jammer zijn voor de arbeiders, als
zooveel betrekkelijk goed beloonde han
denarbeid door machinale werd vervangen.
En toch zal ’t er heen gaan als velen zich
laten opruien om door onbescheiden of over
dreven eischen verbetering in hun toestand
te brengen. Dat is de weg niet, die er toe
leidt. Onderling overleg, nauwgezette plichts
betrachting, vraag om loon naar bekwaam
heid ga voorop. In de vorige week werd
een landbouwer het mes voorgehouden en
werden hem allerlei dreigementen gedaan.
Een andere boer werd voor de keuze ge
zet: „meer loon of een langen stoppel laten
staan,* waardoor den boer natuurljjk be-
langryke schade zou worden toegebracht.
Het is zeer wenschelgk, dat zulk soort
bekend worde gemaakt aan de collega’s,
opdat ieder werkgever zich voor hen
wachte en om te voorkomen, dat anderen
hun voorbeeld volgen tot groot nadeel van
de goedgezinde Friesche arbeiders, die zich
liever niet het werk door machines uit de
handen zien nemen. (Fran. Ct.)
Te Harkema-Opeinde wilde een man
zich met geweld van 't leven berooven.
Eerst ging hg met de beide beenen in ’t
water van de Wgde Pet liggen. Z’n vrouw
hem na, waarbjj muilen en muts verloren
gingen. Toen dit niet ging, probeerde hij
zich op te hangen aan een eindje roop, dat
ook verijdeld werd. Een en ander veroor
zaakte een heele burentoeioop. Als ’t nu
eens werkelijk meenens wordt, kon ’t hem
wel eens bedriegen, want de buren zeggen:
„wij laten ons niet weer door dien gekken
kerel voor den gek houden?
pIÖu’Tïest it forklapt.
„Nései Wimpkje, „mar heit sei, dy
„dit earizer paste scoe wol hast troue meye,
„scoene jimme de swiete namme fen pake
„in beppe yet ris hearrein mjj is ’t fiers
„to great in Haite wier ’t fiers to lyts
„sje der! wi ronnen nei Hindrik in dy
„paste ’t krekt?
„Koalforkeaperysei Elbe „hwet
seist dou Wytske
Wytske. Ja, hja forrifelje ues mar hwet
scil Haite den
Haite. Dy scil maye troue mei jins doch
ters spylfaem, in wjj hoopje dat wjj de
brilloft mei Hindrik ïn Wimkje fiere kinne.
Elbe. Mar myn ginstho krye jimme ’t
sa gau klear?
Wytske. Bist net wizer Elbe Dou seiste
Wimk moast ’n broek drage Wimk moast
mounler waeze.
Elbe. Ja, dou best gelyk. Mar nou kin
’k it neigean, de ljeafde wenne yn de rog
mounle. Wytske hwet scille wjj
Wytske. Hwet wjj matte Hindrik is
’n baeste feintoan jild ontbrekt it ues net
Haite is forkoft: dos bern, ik winskje
jimme mei dizze, noait te forjittene jierdei-
fiering geloken ik hoopje dat de herte-
winsk troch jimme forfuld wirde mei
„Amenseit Elbe derop, in derbjj
nam er syn breedrannieh hoedsje oaf, sa
dat syn wite hierlokken him op ’e krage
foelen. „Bern! myn Ijeawe bern! ho
raer as ’t mjj eak forkomt, ik winskje jimme
de segen fen boppen ta
Derop stroepte Hindrik it earizer ou
in syn krol le kroeze lokken stieken aerdieh
ou bjj syn wite kleanmei Wimkje oan
de han song er
Dat hie ’k jandorielang net tocht,
Sa wirdt myn heechste winsk tolbrocht
Mei moaye mounlers Wimk in pear
Hwet winskje ’k mear: hwet winskje’k mear
Wimkje.
Hindrik, ja al bist myn man,
Ues alden t’ earen der hald’ wij fan I
Haite.
Yn frienscip to libjen mei hjar in mei mij
Sis Elbe, siz Wytske, heart dat er net by
Elbe. Wytske.
Sa lang de mounle draye kin,
Wij jimme yn lok in segen sjen,
Dat winske wij eak, beeste bernl
In jimme, frjeunen in frjeundinnen,
winskje ’t bar feest eak! ik to minsten!
Fran. Ct.
Wimkje stekt de holle blier óp. Wracbts-
jes
Hindrik. Jain den scil de goudsmid
myn holle...
Wimkje barst uet fen laitsen. Dyn holle
tink ik balde
Hindrik. Né, mietteomdat se bang
binne dat it oars net goed passe scil.
Wimkje. O trede! hwet ha dy aide ljue
rare optinksels.
Hindrik. Ja, mar it bollekeal komt efter-
nei. Den schil djj dat op dien jierdei jown
wirde yn ’t bjjwaezen fen Haite nyboer, dy
se forsiikje scille to kofjedrinken, omdat
se miene dat dy ’n goed man foar djj wirde
koe.
Wimkje. Hindrik, dou mast ophalde
Mar is 't wierheid
Hindrik. Siker sonk wier
Wimkje. Siker sonk wiernoait kin min
hiehte fen dy krye.
Hindrik. Nou, stil den’t Is allegearre
wier, doch pas op, in swydou kinst er
djj op bisliepe.
Wimkje. Ik scil ’t leaue, om ’t ues alden
witte yet net dat Haite maye mei Elske
troue scil, in allike min..
Hindrik. Datst dou graech mounlerinne
wirde wolste.
Wimkje. Hwennear kinst joun foart, om
’n oere of njuggen? lit er ues den neyer
oer prate bjj Elske in hjarres. Haite mat
it eak wite, dan kinne wjj sjen hwet wjj
scille.
Hindrik. Jawol, boerinne!
Wimkje To mar! ik ben der fen uet de
liken.
Hindrik sloech hjar de han om ’e hals
mar der gong de doar op. Hindrik fluchte
liuich by de leadder op yn de mounle, in
Wimkje gyng de oare doar uet nei buten.
Alwer yn ’e mounle!* granse Elbe, in
strampele Hindrik efternei.
’t Wier woansdei-joune. Baas Elbe siet
wer yn ’e hoeke, net yn ’t almanak om te
blaedsjen, mar mei de lange piip yn ’o
holle to smoken as ’n ridder syn wyt ke
siet naest hem te breidsjenfoar de bird,
werop in tige barnenn fjoerke stie, siet
Haite, dy min forsocht hie to jounpraten
in foart efter him, bjj de tafel, siet Wimkje,
kreas forklaid, in mei de kleur fen sound-
heid op ’e wangen, to nay en. De kofje
waerd nou in den uit de moaye kanne tape
yn ’t saxise thékopke, in ’t blaedsje mei
koeke ris rounhalden.
Alles wier nei 't sin fen de aldsjes be-
sleinde golle flodderige Hindrik hie him
ta ’t freamde fyt broeke litten. Earst hie
bjj yn ’t bjjwaezen fen de mounlerinne,
Wimkje earizer om ’e holle hawn, in hja
tochte: it koe net better. Mar lykwols der
yn ’e staed: de goudsmid lake, Hindrik lake,
baes lake, mar elk lake om syn eigen.
De goudsmid om de ienfaldigens fen de
teint; Hindrik om de moaye grap dy min
der mei habbe scoe, in baes om syn betoef-
tens: mar, it spil rekke klear; it earizer
waerd stjoerd in woansdeijoune scoe de
boeter jild jilde. Hindrik hie wirk op ’e
mounle in dos koe Haite dwaen hwet er
woe; rear scoene se opsjen, hwent it spil
wier geheim halden. O ja! nimmen wist it
oars as just hia dy’t net witte mochten;
Hindrik hie net stilswyender noach waest;
foai Hindrik!
Baes in Haite hiene ’t wakker drok
eak de frou sei nou en den ris hwet in
joeeh seoten oander ’t wetter trochHaite
paste wol ’n wiif, it scoe moai stean in
kreas frouminsce op ’e side to habben,
in sa mar foart. Den lake Haite in koe
den net litte efterom Wimkje yn hjar
kleare moaye eaehjes to loeren. Den seeat
Wimkje ’n kleur, in as Haite hjar den
pleage, den bearde hjanuwerichdertsjin oan.
Dat noaske de alden, in nei 'n goed oere
praten stompte Wypkjen Elbe-om oan;
dat hiene hja sa litten. In do gyng baes
oerein in krige ’n roun doaske yn in doek
beboun uet de hirdshoeke, in do sei er
„Wimkje, mjjn ienichst bern! „Hjoed
„faek best er net om tocht is ’t dyn
„jierdei! Dyn alden tinke er lykwols om
in wy winske dat, hwet yn dit doaske sit,
„djj ta ’n oantinken oan dizze dei, nei 't
„sin waeze mei. Mar dit siz ik er bjjdy
„jinge dy ’t past (nou seach er Haite in
„Wimkje oan) scil wol bast troue meye,
„scille wy de swiete namme fen pake in
„beppe drage kinne?
„Heit!* seit Wimkje derop, „hwet je
„mjj hier jowe nim ik yn tank oan hwet
,it is dat kin ik wol riede. Mar nou scil
„ik efkes yn de oare keamer gean om it
„to passen?
„Jawol?!* sei Haite, „in den scil ik
„meigean om jo to helpen?
.baltsende gyngen hja de keamer uet:
Wimkje mei de. lampe in doaskev Haite
Bolswardsclie Courant
I
i
OF
