NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWA.RD EH WONSERA.BEEI.
KAAS.
I
I
I
H
I
I
I
I
11
I
II
B
Gebrs. KINGMA,
190S.
41ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 65.
RIJKDOM.
Puik beste
Edammer
DONDERDAG 14 AUGÜSTÜS.
t
X
X
AARDEN:
J. J. LEMSTRA,
REOOTZAND.
VOOR
mzelfden dag plaats hebben. Het afbreken
1
de zaak gemoeid.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
’t doorgangshuis om tot eene vrjje commu
nistische maatschappij te komen. De heer
Nieuwenhuis, beantwoordde den leider der
S.-D. op eene zeer waardige wijze, vaak
zeer ad rem en niet zelden in een vorm,
dien we gerust onder ironie durven rang
schikken.
Nog nam mr. T. even het woord, totdat
het publiek ongeduldig werd, daar de klok
van middernacht aan kondigde dat de tjjd
van slapen voor velen meer dan aange
broken was.
Tegen 12 uur Zondagmiddag had zich
een massa menschen opgeboopt voor het
huis van den barbier P. in de Mariastraat
te Utrecht, een van hen, die zich met ver-
eenigen kan met sluiting van de barbiers-
salons op Zondag. Door de andere barbiers
werden nu een aantal barbiersleerlingen
voor den winkel van den heer P. op wacht
gezet, die het publiek moesten waarschuwen
zich niet bij den heer P. te laten scberen
oi haarsnijden, omdat hij niet aan de Zon-
dagssluiting wilde meedoen.
De daatdoor ontstane volksoploop ver
oorzaakte stremming in de passage waarom
politieagenten dan ook een einde er aan
maakten. U. D.
Men meldt uit Hoorn
Alle personen, die door hel gebruik van
ongekeurd vleesch ernstig ziek werden, zij a
weer herstellend. Ook een jong kind, voor
wiens leven men vreesde, is gelukkig buiten
gevaar.
Men meldt uit Den Helder
In den atgeioopen nacht hebben eenige
marine-matrozen, die van passagieren zijn
achtergebleven, nier op ouderwetsche manier
„eens Hink den boel opgeschept". Zy amu
seerden zich met het openrammeien van
poortdeuren, het te water rijden van een
melkkar, het wegnemen van waschgoed uit
afgesloten terrein en meer dergelyke aardig
heden. De pohne is druk in de weer deze
vroolyke deserteurs op te sporen.
Te Maastricht heeft bij een vechtpartij
zekere F. zyn tegenpartij Dskkers doodge
stoken. De dader is in hechtenis.
Omtrent een „zeilwagen" lezen wij in
de Tel.:
Als een der belangrijkste evenementen
uit de geschiedenis des vaderlands wordt
den kinderen op de lagere school geleerd
1621. Simon Stevin vindt den zeilwagen uit.
Laurens Koster en Stevin, dat zyn voor de
Nederlandsche jeugd zoo ongeveer de beide
groote vaderlandsche genieën.
De meesten onzer zullen wel nooit een
zeilwagen gezien hebbenMaandag aan het
strand te Zandvoort had hun dit echter
kunnen passeeren. Des middags bewoog
zich daar met groote snelheid zulk een
vaartuig.
Zoo nu en dan ging het een eindje door
het water en dan Hitste dit op tegen de in
zittenden. De zeilwagen was opgetuigd als
een gewoon boeiertje met fok en groot zeil
de raderen van het toestel, dat slechts uit
een aantal dunne balkjes bestaat zyn breed,
teneinde het inzakken in het mulle zeezand
te vermyden.
Groningen. De „Vereeniging tot be
vordering van het Vreemdelingenverkeer",
van het zeer vooruitstrevend Groningei
het Noordsche Amsterdam, heeft weder een
nieuwe gids verspreid met een korte be
schrijving der stad en van haar beziens
waardigheden.
En „nuver" als de bewoners van de derde
koopstad van ons land zyn, hebben zy
weder iets nieuws bedacht, dat ons bijzon
der practised toe lijkt.
In de Gids n. 1. zyn een dozijn prent
briefkaarten in lichtdruk bevestigd die men
er gemakkelyk kan uitscheuren om ze te
verzenden.
Die briefkaarten door Groningers en
anderen verzonden zyn inderdaad reclame
voor de interessante stad met haar eenige
Harmonie, haar Martinitoren, haar raad
huis en mooie omstreken.
Veelbelovende knapen. Voor eenigen
tjjd kwamen de ouders van een drietal
knapen te Leiden, die de lagere school
bezoeken, tot de voor hen grievende ont
dekking, dat de jongens een aantal boeken
uit de bibliotheken der vaders in een
tweedehandsboekwinkel verkwanselden. Een
der jongens bracht er zelfs een kerkboek
met gouden haak en een dito met zilver
werk, dat hy stil uit de kast had genomen.
Het weinige geld, dat zy er voor ontvin
gen, werd natuuriyk versnoept. De kruik
gaat te water tot ze breekt, zoo ook hier.
Na langen tjjd kwam men tot de ontdek
king van het gebeurde en werd ook de
opkooper bekend, en thans is de justitie in
1
1
onze zon passeert, jaarlijks van 19 Juli
tot 19 Augs., is het weer vaak buiig en
onstuimig. De volksmond ontleent hieraan
vele spreekwijzen, doch wie weet ook zon-
dsr dat niet dat de natuur dan ligt in ui
tersten vervalt? Wel een bewijs dat die
hondsster nog al wat kracht heeft. In
deze dagen geeft zij weer bewijs van haar
invloed.
Gister (Zondag) middag even voor twaalf
uur ging een donderbui over onze plaats.
De molen van den Lollummer polder
werd door het hemelvuur getroffen. Geluk
kig voor den molenaar, K, Bonnema, die
zich te Leeuwarden bevond, terwijl vrouw
en kinderen thuisgebleven waren, bleven
zijn huis en inboedel gespaard, ’t Huis
staat slechts enkele passen van den molen,
doch de wind was gunstig.
Joure, 11 Augs. Door de gemeente
politie is heden beslag gelegd op een val-
schen gulden, die in een bakkerswinkel
alhier voor echt in betaling was gegeven.
Op het onechte muntstuk, dat een blauw
achtige kleur heeft, ontbreekt het rand
schrift „God zij met ons". De grootte
komt vrijwel overeen met die van een ge
wonen gulden.
Oranjewoud, 11 Augs. ’t Verheugt ons
te kunnen melden, dat de toestand van de
jongedame uit Weidum, die j.l. Woens
dag op haar fietsrit naar het festival zulk
een droevig ongeval had, dat in den beginne
zeer voor haar leven werd gevreesd thans
zoozeer verbeterd is, dat zij heden per rjjtuig
naar huis kon worden vervoerd. Zij en hare
ouders zijn zeer dankbaar en erkentelijk
voor de zorgvuldige en liefderijke behan
deling en de hartelijke belangstelling, die
zij hier heeft ondervonden.
’t Blijkt, dat de groote wagen, die haar
overreed, geen kleiwegen is geweest, maar
een omnibus uit Zuidveen, waarin zestien
personen gezeten waren.
ar vóór den aanvang der reis aan het kantoor
steld zijn, onder opgave van den dag waarop,
sis zal worden gemaakt.
Er is ook een spreekwoord, dat wjjst op
de vele zorgen, die een gevolg van veel
bezit kunnen zjjn: Veel koeien, veel moeien,
•p i,.- ‘“‘TTfhwni' mmur'-.
- 1,40 - 1.05
- 1,00 - 0,65
- 0.675 - 0,45
ian gezelschappen, bestaande uit minstens 4
stens 6 personen voof de 2e klasse, of voor
Hepk. Nieutvsbl. v. Fr.
Franeker, 9 Aug. De centrale ver
gadering van antirev. en chr. hist, kies-
vereenigingen in 't district Franeker stelde
heden definitief tot candidaten voor de twee
zetels in de Prov. Staten de heeren H.
Kamstra te Franeker, oud-lid en A. T. de
Jong te Gaast.
Sneek, 12 Aug. Gisterenavond sprak
hier in Amicitia voor een vrjj groot gemengd
publiek de man, die sedeit twee jaren wegens
eene keel-ongesteldheid tot zwijgen was
gedoemd.
Methodisch loeren spreken had hem in
staat gesteld thans weer op te treden, maar
met den uitdrukkelijken eischlangzaam,
zonder stemverheffing, want anders (woorden
van den spreker zelven) heb ik alle kans,
dat ge iemand op de tribune ziet, die wel
wd, maar niet kan spreken.
’t Onderwerp van den heer Frans Domela
Nieuwenhuis droeg tot titel: Gezag en
Vrijheidlievend Socialisme of ’t Socialisme,
dat een macht, de staat, boven zich erkent
en dat, ’t welk van een onfeilbaar gezag
niets wil weten.
De staat, zei de spreker, schrijft voor,
wat we moeten doen, de kerk, wat we moe
ten denken, daarom strijd van de anarchisten
tegen beiden.
De Sociaal Democratie wordt door spre
ker in een slecht daglicht geplaatst, als een
partij geschilderd, waarvan geen heil is te
verwachten. Mocht ’t deze party gelukken,
de regeering in hare richting te sturen, dan
zal zij ook de eerste zijn, die naderhand
den kunstmatigen staat weer in elkaar trapt.
Spreker is er van overtuigd, dat er van
daden der Soc. Democraten niets zal komen.
Mr. P. J. Troelstra trad als debater op.
Geen 10 minuten, geen half uur, maar een
volle 60 minuten nam mr. Troelstra er maar
af, om voor zijne beginselen te propagan-
deeren.
Aan de hand van Kropotkine (Anarchist)
en Kautzky (S.-D.) behandelde Spr. achter
eenvolgens deze vier punten: 1. verschil in
algemeene opvatting. 2. Verschil iijopvatting
van den staat. 3. Verschil in denkwijze, wat
de taak van ’t proletariaat moet zyn na de
revolutie. 4. 't Verschillen in direct optreden.
De heer Troelstra stemt toe, dat de daden,
waartoe de Sociaal-democraten willen komen,
geen zuivere socialistische zyn; maar hij
vraagt: Wijs mij een daad van de anar
chisten, die wel socialistisch is. Spr. gelooft
niet, dat ’t dooden van gekroonde hoofden
een socialistische daad genoemd mag worden.
Mr. T. trachtte wijders in hoofdzaak aan te
toonen, dat ’t geen de anarchisten willen,
in de verre, verre toekomst ligt, dat de
arbeiders er voor ’t heden geen haar verder
door komen en dat men daarom den prac-
tischen weg opmoet, om nl. maar zien te
krijgen, wat er te krygen valt.
In ’t eind noemde de debater zijn richting
Aanbevelend,
Zes jaar geleden stierf een zeer vermogend
man, een kapitalist, die zich zelf kort voor
zyn dood een sociaal-democraat noemde.
Het was de beroemde dynamietkoning
Adolf Nobel, die zich door de uitvinding
en de bereiding van deze ontploffingsstof
een vermogen verwierf van 24 millioen,
welke hy by zjjn dood naliet Aan
zjjn kinderen? Neen, die had hy niet; hij
was ongehuwd. Aan zjjn juichende erfge
namen? Ook niet; en dat is het juist,
waar ik op wil komen. Adolf Nobel ver
klaarde n.l. het volgende: „De ondervinding
heeft mjj geleerd, dat groote fortuinen, die
zonder arbeid verkregen worden, geen ge
luk aanbrengen; zjj doen de goede eigen
schappen en gaven van den mensch slechts
insluimeren. Volgens mjjne meening be
hoort dus een rjjk man daarom ook geen
groote sommen gelds aan zjjn erfgenamen
na te laten, zelfs niet eens aan zjjn directe
erfgenamen. Men doet hun zelfs een on
dienst door ze een groot fortuin, waarvoor
zjj zelf niet gewerkt hebben, te legateeren,
want daardoor bevordert men by hen de
luiheid en werkt men de natuurljjke ont
wikkeling hunner vermogens tegeneigen
schappen, die hen in staat moeten stellen
door eigen arbeid zich een onaf ha» kei ijk
bestaWn te verzekeren.”
Kort voor zjjn dood zei Nobel tegen een
zjjner vrienden: „Ik zou het gevoel hebben
iets verkeerds te doen, wanneer ik iets aan
een man van energie legateerde, want ik
zou hem in de verzoeking brengen, niets
meer te doen.”
Zoo dacht Nobel en zoo deed hjj. Hjj
bepaalde in zjjn testament, dat de rente
van zjjn nagelaten vermogen in 5 gelijke
porties verdeeld moest worden voor jaar-
Ijjksche prjjzen uit te reiken aan de vijf
personen, die op verschillend gebied zich
het verdienstelijkst hebben gemaakt.
Volgens het gevoelen van dezen werk-
zamen man, een koning op zjjn gebied,
hebben dus rjjkdom en weelde een zeer
betrekkeljjke waarde en is rjjkdom zelfs
schadelijk voor den mensch, in zooverre deze
hem afhoudt van den gezegenden arbeid.
Het was niet Adolf Nobel alleen, die er
zoo over dacht. Tal van wjjze mannen
hebben het ons gepredikt, dat de schatten,
ons onverdiend in den schoot geworpen,
geen waar levensgeluk aanbrengen. Geen
overwinning schenkt voldoening, die niet
behaald is na ernstigen strjjd; geen loon
dan na arbeid.
Daarentegen ziet men dagelijks, hoe juist
dat zoeken naar schatten, die zucht naar
weelde, menigeen het levensgeluk bederft.
Wie het meerdere zoekt om te kunnen
pralen en pronken, om boven anderen te
kunnen uitsteken, om een gemakkelijk,
weelderig en genotvol leven te kunnen
leiden, zal bedrogen uitkomen. Het be
vredigt niet; onvoldaanheid is het einde,
of erger dan dat: levenszatheid. Rjjke, on
verzadigde, werklooze menschen zegt
een beroemd zielkundige zjj, die zwel
gen in genot en daarom door dwazen wor
den benjjd, zjj loopen het meeste gevaar
van hypochonder te worden.
De hoogleeraar Pel zegt in zjjn bekende
brochure: te weinig wordt bedacht,
dat noch het bezit van aardsche goederen,
noch rang of stand, noch een zeer ont
wikkeld verstand het levensgeluk van den
mensch waarborgen. Ja, voor velen, in het
bjjzonder voor zoogenaamde trage naturen,
is rjjkdom niet zelden uit den booze. Rijk
dom met zjjn overdreven luxe en gemak
zucht, evenals te groote voorspoed, ze lei
den maar al te dikwijls tot ontaarding van
den mensch naar ziel en lichaam beide”.
Alle goede en wjjze mannen zegt v.
Eeden die in den loop der eeuwen op
kwamen voor de natuurljjke geaardheid
der menschen, zooals Jezus, Jesaja, Paulus,
Jacobus, Frans van Assissi enz. hebben
steeds de rjjksten als de verst afgedwaalden
veroordeeld. Zjj veroordeelden ze, eenvou
dig omdat ze rjjk waren in een arme wereld.
Jezus zeide: Geef uw rjjkdom weg, dan
kunt ge mjj volgen.
De kerkvader Augustinus veroordeelde
de rjjken niet, maar beklaagde ze. „Gjj
hebt rijkdommen gevonden; de rust hebt
gjj verloren,” zoo luidde zjjn woord.
Luther, de bekende kerkhervormer, denkt
wat milder over rjjkdom. Hjj wil het bezit
van aardsche goederen beschouwen als een
gave Gods, maar zegt hjj met den
schrjjver der psalmen: „Valt urjjkdom toe,
hangt er uw hart niet aan.”
Het is zooals menig spreekwoord het uit
drukt: Rjjkdom kan tot het kwade leiden.
Het zjjn sterke beenen, die de weelde kun-
pea. dragen, Veel goed leidt tot hoogmoed.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zyn verkrijgbaar a 5 Ct.
Jörm^T^XJis geschotende kuikens
spaart men tot ze vetter en prijswaardiger
geworden zijn. Evenals vorige jaren hebben
de jagers al zwervende het terrein voor de
later te openen hazenjacht verkend. De
wildbaan blykt goed voorzien te zijn.
Hem. Oldeph. eu Noordw., 11 Aug.
In sommige dorpen dezer gemeente begint
men zich toe te leggen op de konijnen
fokkerij. By geschikt gelegen woningen
treft men doelmatig ingerichte boerderijtjes
aan, ter kweeking en verzorging van de
huppelaars. Voor de fokkerij worden vooral
gekozen en gekocht de soorten, die spoedig
vet worden en yeel gewicht maken, o.a. de
bekende reuzenkonijnen het houden van
sierkonijnen laat men aan de jongens over.
Voor de voedering gebruikt men zoolang
het te verkrygen is, groentenafval en gras,
’s winters hooi en voor de meeting steeds mais.
Akkrum, 9 Aug. Na aHoop van den
zeilwedstrijd, te 8 uur ongeveer, trok het
veler opmerkzaamheid dat een ballon, die,
naar den afstand gerekend, vrij groot moest
zijn, over ons dorp in zuid-oosteiijke richting
atdreef. Sommigen beweren, dat er een
brandend lantarentje aanhing, wat door ons
echter niet werd opgemerkt.
Lemmer, 11 Aug. Nu de uitkomsten
der ansjovis «isschery over de geheele Zui
derzee bekend zijn, blijkt dat 1902, wat de
vangst betreft, tot de gunstige jaren moet
gerekend worden. De totale vangst toch be-
diaagt 100,000 ankers. Jammer voor de
visschers dat de prijs dit jaar zoo laag was.
11 Augs. De arbeider M. Dijkman
alhier, die drie maanden geleden te Follega
onder de tram geraakte en wiens beide
beenen toen werden overreden, is Zaterdag
morgen uit het gasthuis te Amsterdam alhier
teruggekeerd. Hij is thans in zooverre her
steld dat hy over een korten afstand weer
met beide beenen kan loopen, voorloopig
echter nog met behulp van een kruk. Zyn
rechterbeen zit nog in een gipsverband. De
professor, die hem behandeld heeft twyfelt
echter niet, of Dykman krijgt binnen korten
tijd het voikomen gebruik van beide beenen
terug. Ook is de grootste vinger van D.’s
linkerhand, die 23 jaar krom geweest was,
tijdens zijn verblyf in het gasthuis hersteld.
Zuidwesthoek, 11 Aug. Als een ver
blijdend verschijnsel mag genoemd worden
het feit dat tot nog toe hier zoo goed als
geen sprake is van varkensziekte, terwijl die
vorige jaren omstreeks dezen tijd vaak al
hevig woedde en reeds vele off rs had ge
vraagd. Misschien dat het betrekkelyk koude
weder der Hondsdagen hierop veel invloed
heeft. Algemeen beschouwt men dit ver
schijnsel echter ook als een gevolg van het
inenten, dat dit jaar op groote schaal is
geschied en dat het vorige jaar reeds zoo
gunstig resultaat had.
Arum, 11 Augs. Wanneer de hondsster
id van 3 jaar is geene vracht verschuldigd
wordt geene vermindering van vrachtprijs
Bolsvardsclie Courant
I
LI
ft
