NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLS WARD EK WGKSERADEEL
I
1902
41ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 93.
Een verzoek om niet te geven.
DONDERDAG 20 NOVEMBER.
RECLAME.
BINNENLAMÜ.
X
X
VOOR
Wat ia er te doen op
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar A 5 Ct.
den njjveren winkelier steunen in zjjn strijd
tegen de alles opslorpende Maatschappijen.
stellig negenmaal blijken, dat ook de ellende
voorgewend is.
Het volgende dringt nog meer.
Moeder komt klagen, dat ze met haar
twaalfjarigen jongen geen raad weet. Als
ze hem met zijn achtjarig broertje naar
school stuurt, gaat hij niet naar school, doch
blijft soms dagen en nachten uit.
„Waar blijft hij dan? Wat eet hij dan?“
Och, Mijnheer, ’s nachts slaapt hij in
het plantsoen en eten bedelt hij op.“
Van een ander minder goedwillige moeder,
bij wie ik was gaan klagen over de ver-
waarloozing harer kinderen, zie ik eenige
uren later de jongens op de stoep van een
Mevrouw, om haar goedhartigheid bekend.
Is deze soort aalmoezen niet oorzaak, dat
kinderen als vagebonden opgroeien, dat de
leerplicht zonder eenige vrucht blijft onder
de laagste lagen des volks?
Gij merkt wel, waarde lezer of lezeres,
dat bij het geven van aalmoezen niet alleen
het hart, nog veel minder alleen de ge
makzucht spreken mag. Wilt gij op ge-
makkelijke wijze de ellende lenigen, ver-
eenigingen van allerlei soort en kleur staan
gereed om het in uwe plaats te doen. Doch
alleen, wanneer gij aan haar uw anders
dikwerf zoo slecht bestede giften afstaat.
Daar is echter nog een andere wijze van
weldoen. Het tegenwoordige leven in de
steden met zijn afscheiding van rijken en
armen bemoeilijkt deze wel, doch maakt ze
toch niet geheel en al onmogeljjk. En het
zou te betreuren zyu, indien zij geheel en
al in onbruik geraakte. Ik bedoelhet per
soonlijk armenbezoek. Zie met enkele armen
in kennis te komen: ga hen opzoeken in
hun huis. Zoo levert de aalmoes de rijkste
vruchten op; zij wordt goed besteed en
heeft op u zelf den heilzaamsteu invloed.
Ellende zien is zoo goed. Als de meerge-
goeden dit meer deden, hoe geheel adders
zouden zij dikwerf de minder bedeelden
behandelen in woord en... in daad.
Arnhemsche Omtrekken.
„Haringen in zee
Brengen luwte mee”,
maar ondanks die volksbeweringen vriest
het er maar op toe en ligt het ijs al in de
slooten. Toch vermeerdert het aantal der-
genen, die maar niet van een vroegen winter
willen weten, in dezelfde mate als de aan
kondigers toenemen. Nu weer komen de
grondwerkers ons vertellen, dat de wormen
zich hoog in den grond ophouden, wat ze
zeer stellig niet zouden doen, als er lang
durige strenge vorst op handen zou wezen.
Harlingen, 17 Nov. Onze stad heeft
in den laatsten tijd door de aanplanting van
boomgewas op sommige tot nu toe steers
vergeten wallen en ook op den weg naar
de haven, waar spoor en tram langs rijden,
eene in het oog loopende verandering onder
gaan. Deze eerste proefneming zal aautoonen
of de werking der zeewinden den groei van
het hout hier zal belemmeren of niet. Zoo
ergens toch, dan hebben deze boompjes vóór
ze Hink ontwikkeld zijn een harden strijd
om het bestaan te strijden.
Hardegarijp. 17 Nov. Hedenmiddag
had hier een ongeluk plaats, dat vreeselyke
gevolgen had kunnen hebben. Een snecht
van den stalhouder H. Schaap te Leeuwar
den kwam met ’n wagen hooi uit de rich
ting Qaatrebras. Midden in het dorp sloeg
het paard op hol. In volle vaart kwam het
dier aanrennen, juist op den hoek waar de
speelplaats voor de schoolkinderen is. Ge
lukkig dat wegens de felle koude deze anders
vaak drukke speelplaats ledig was. Het
hekje met nngmuurtje bij het schoolhuis
werd erg beschadigd, terwpl de wagen
vrij wat gehavend werd. De voerman bracht
het er zonder ongelukken af.
Westergo, 17 Nov. Met de geneeskun
dige hulp op net platteland is het heel wat
beter gesteld dan eenige jaren geleden. Toen
scheidden uren gaans de dokterswoningen
en strekte zich de practyk der geneesheeren
meermalen over 3 a 4 gemeenten uit; thans
hebben plaatsen van eenigen omvang en
gunstig gelegen kleinere dorpen een eigen
arts. Afgelegen plaatsjes, waarvan de be
woners voorheen bij dringende gevallen niet
zelden in ernstige ongelegenheid verkeerden,
genieten thans het voorrecht de medici uit
den omtrek op bepaalde dagen en uren in
hun midden te zien. De minder drukke
werkkring der geneeskundigen heeft het
voorts mogelijk gemaakt het aantal spreek
uren te hunnen huize uit te breiden, waar
door loopende patiënten dadelijk geholpen
en ingekomen boodschappen spoedig afge
daan kunnen worden. De geneeskundige
beunhazerij op sommige dorpen is daardoor
afgenomen.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Te Drachten heeft Zondagavond weer
een tramongelukje plaats gehad, dat ge-
makkelijk een doodelijke afloop had kunnen
hebben, maar betrekkelijk goed afliep.
Jongens hepen naast de in vaart zijnde
tram en hielden dien bij. Een er van, de
12-jarige zoon van Roel Sohnemer schopte
met den eenen voet tegen den anderen en
viel. De voeten kwamen tegen de tramrails
te liggen. Beide klompjes werden verbrijzeld.
Van den eenen voet was de eéne teen zoo
goed als verbryzeid, een paar anderen be
schadigd en in den voet was eene groote
barst, waarschijnlijk door de drukking van
de tramraderen. Hij werd naar huis ge
dragen en terstond heelkundige hulp inge
roepen en verleend. Evenals Vrijdagavond
is eigen schuld door onvoorzichtigheid of
roekeloosheid hier niet buiten te keeren.
’t Was Zondagavond en in de herberg
aan de Noorderdwarsvaart (onder Drachten)
zat vrij wat manvolk.
Als wij er ingaan, dachten een vijftal
meiden, dan zullen ze ons wel flink trac-
teeren. Ze gingen er in, kregen niet alleen
volop drank, maar zelfs drank in een fleech
mee. Ze werden „zalig* en een hep in den
zaligheidsroes hals over hoofd in de vaart.
De Vorst. Dit jaar is de vorst nog 8
dagen vroeger ingetreden dan in het be
ruchte jaar 1890. Wel daalde in den nacht
van 26 op 27 November in dat jaar de
thermometer tot 27 gr. en in den afgeloopen
nacht slechts tot ongeveer 10 gr., maar het
grondjjs in het Monnikendammer gat loopt
reeds, zoodat bij aauhouden van die koude,
morgen het verkeer met het eiland Marken
zal gestremd zijn.
Ook van het eiland Ameland meldt men
ons de aanwezigheid van drjjfijs aan de kust.
Uit Kampen meldt men ons:
Da IJsel langs Kampen is thans door den
hevigen Oostenwind buitengewoon laag. De
scheepvaart kan, zoo de vaartuigen eenigs-
zins geladen zjjo, als gestremd beschouwd
worden. In zee was al eenig ijs.
Algem. HblcU
De beroemde Engelsche prediker Spur
geon heeft eens gezegd: „Van drukinkt
moet uw zaak bloeien.' Hy zei het op zjjn
gewone aardige wijze, maar daarom niet
minder juist, dat, wil een zaak vooruitgaan,
er reclame voor moet gemaakt worden.
Wat heeft Holleway in zijn tyd laten
adverteeren voor zijn pillen, het resultaat
was, dat Mijnheer later onder de million-
nairs gerekend werd.
Zie eens naar Van Houten met zijn cacao.
Millioenen heeft hij er voor besteed om zijn
waar aan te prijzen. Op de kleinste dorps-
winkels, langs de spoorwegen, op de trams,
overal zag men het bekende: „Van Houten’s
cacao de beste en goedkoopste in gebruik.'
Men zag het in Nederland, maar kon het
ook lezen op de booten in China. De Eifel-
toren maakte de voortreffelijkheid van Van
Houten’s product wereldkundig evengoed
als het nederige winkelhuis. Zijn die milli
oenen weggegooid Vraag het maar aan de
Vennootschap.
Holleway prees indertijd zijn pillen, goed
voor alle kwalen, nu komen de Pinkpillen
aan de beurt.
Om goed reclame te maken, is verstand
noodig.
Elk moet zijn tijd en gelegenheid waar
nemen; de inkleeding der reclame legt ook
gewicht in de schaal.
Men kan er mee overdrijven, dan is het
geld weggegooid.
Hij, die reclame maakt, heeft er een doel
mede. Dat doel moet hem voor oogen staan,
bij de opstelling van zijn advertentiën, by
de étalage van zijn waren, bij de versprei
ding van zijn reclame-artikelen.
Men kan immers op verschillende wijzen
de aandacht op zich en zijne waren vestigen.
Door adverteeren, maar dan moet het zijn
door sprekende advertentiën en niet slechts
éénmaal, doch verscheidene keeren ge
schieden.
Door etaleeren, vandaar de ruime, diep
inloopende winkels van den nieuweren tijd
met hunne schitterende verlichting. Door
circulaires, brochures, plaatjes by zooveel
duizenden verspreid.
Is men er eenmaal in, dan kan het re
clame maken ingekrompen; dan komt het
volk van zelf en heeft men een levende
reclame, die de beste is, omdat ze het minst
kost en het duurzaamst is. Dat is ook de
meest natuurlijke reclame, dewijl de waren
of de persoon voor zichzeive spreken.
Velen zien op tegen reclame, omdat het
geld kost. „Adverteeren is duur', zegt men
dan. En het is waar, adverteeren, reclame
maken is niet goedkoop, maar van drukinkt
moet de zaak bloeien. En dan, wanneer
men vaak adverteert, zoodat men een abon
nement kan nemen, komt het nog niet zoo
hoog, door elkaar genomen. En men haalt
het geld er immers uit, door verhoogden
omzet, door meerdere bekendheid.
Er zijn menschen, die alles in een vloek
en een zucht willen gedaan hebben. Als ze
vandaag adverteeren, willen ze morgen hun
winkel vol menschen zien. Maar dat gaat
zoo niet. Volharding wordt met zegen
gekroond.
Reclamecenten zjjn nu eenmaal noodza-
keljjke onkosten van een zaak. Ze moeten
uitgegeven, om dubbel ontvangen te kunnen
worden.
Dezen zomer is er te Middelburg een
reclame-wedstryd gehouden, die naar we
vernamen, uitstekend geslaagd is. Er waren
prijzen uitgeloofd voor de mooiste, de meest
grootsche, de geniaalste uitstallingen. De
gansche stad leek daardoor ééne étalage.
Alles ijverde mee. Middelburg trok bezoe
kers van heinde en verre. Denkt ge, dat
dit zonder resultaat geweest is? Het pu
bliek kon immers zien, wat er te koop was.
Het werd aangelokt om te kjjken: het
moest zien. En aanzien doet gedenken.
Die wedstrijd werd uitgeschreven door
de altijd wakkere vereeniging ter bevorde
ring van ’t Vreemdelingenverkeer aldaar.
Reclame maken mag wel ten doel hebben
zjjn zaak tot bloei te brengen, maar niet
een ander opzettelijk te ruineeren.
In Duitschland is men daarbij door de
wet gebonden; in Nederland niet. Toch zal
het ook hier wel komen, daar het noodig
•bljjkt.
In Duitschland wordt alle onedele con
currentie door de wet bestreden.
Hier moet het publiek het doen, maar
<dit stoort zich niet altyd daaraan. Velen
denken: „Waar ik het goedkoopst terecht
kan, moet ik wezen.' Slechts een klein
gedeelte verstaat het, dat wanneer de win
kelstand Ijjdt, de geheels maatschappij de
lasten er van draagt. Laten dan allen, die
de maatschappij in stand willen houden,
Arum, 14 Nov.
straat?
Men zag den veldwachter voorbjj gaan
met een paar kinderen aan de hand en de
dorpsjeugd achter zich aan.
Die kinderen aan de band waren van een
scheepjesbewoner, die weduwnaar is en
wegens een of ander strafbaar feit was op
gezonden naar de gevangenis. Zjjn vijf
jonge kinderen, die onverzorgd achterbleven,
moesten nu worden uitbesteed en dit kwam
weer op de zorg van ons gemeentebestuur.
-Het bietenverbouw is in de gemeente
Wonseradeel sterk aan het afnemen. Er
is veel werk mee, de grond wordt er door
uitgeput en de prijs, „dien de fabrikanten
besteden, is niet in evenredigheid.
17 Nov. Hedenmorgen zou de vrouw
van S. T. naar den wal om linnen te spoelen.
Ze kwam te glijden en geraakte in de vaart.
Gelukkig kwam er spoedig hulp opdageo
en werd de drenkelinge behouden weer op
het droge gebracht.
Kimswerd, 17 Nov. ’t Veefonds „Arum
en omstreken' moet over ’t afgeloopen halt
jaar voor 7 gestorven runderen uitkeeren
de som van t 486. Het aantal leden be
draagt 96, die 761 stuks vee hadden ver
zekerd voor f 123390. Aan omslag wordt
geheven 0,4 pet. of 40 cts. van de t 100.
Lemmer, 17 Nov. Binnen veert en
dagen tyas zijn in onze gemeente door de
Kommiezen zeven koeien van verschillende
eigenaars benaderd. Vijf van deze dieren
werden door de eigenaars teruggekocht, en
twee zijn alhier geslacbt en bjj het pond
aan de burgerij verkocht.
Gaasterland, 17 Nov. Met de vangst
van Houtsnippen in deze gemeente gaat het
dezen herfst zeer slecht. Op onderscheidene
vluchten is nog geen enkele vogel gevangen
andere Houwers besomden met de vangst
nauwelijks de gemaakte onkosten. Da beste
tijd is spoedig voorbjj; valt de vorst in,dan
worden de netten bmnengehaald.
De lijstervangst is finaal geëindigd. De
z.g. na vangst op dikke Igsters (merels en
veldlijsters) was onbeteekeuend, daar de
vogels zich door het soaoone weder buiten
de bosschen ophielden.
Westergo, 17 Nov. De voorspellers van
een vroegtydigen winter hebben geljjk ge
kregen. In het accoord, dat ze al sedert
langen tijd hebben aangeslagen, kwamen
wel nu en dan dissonanten voor ais deze:
„Is ’t om Bint-Maarten droog eu koud,
De winterkou niet lang aanhoudt’’, en
’t Staat tegenwoordig niet stilDe eene
collecte is nog niet geweest, of de andere
wordt alweer aangekoudigd. Het regent cir
culaires van vereenigmgen en instellingen
van liefdadigheid, met verzoek om een ge
regelde bjjdrage als lid, of een bijdrage, die
geregeld van niet-leden gevraagd wordt.
Deze klacht, varieerend in den vorm, doch
onveranderljjk van inhoud, wordt tegen
woordig telkens vernomen. Wel het meest
van diegenen, die op de schaal heel handig
hun koper tusschen het goud en zilver van
anderen laten verdwijnen en de circulaires
meestal oningevuld afgeven of kwijtraken.
Maar toch ook wordt die klacht gehoord
uit den mond van diegenen, die aan alles
gaarne meedoen overeenkomstig hun inko
men. Giften en contributies komen zoo
herhaaldeljjk op het budget voor, dat, als
het overleg kost om de balans sluitend te
houden, men klaagt over die posten, die
wel niet onnoodig zijn, doch waar men
toch buiten kan.
Eerst en vooral verzoek ik belangheb
benden, eens na te gaan, of er geen posten
zijn, waar men ook buiten kan en die veel
minder noodig zijn. Daar wordt dikwijls
zooveel geld verspild aan een pover genot
dikwijls ten koste van de liefdadigheid, die
toch ook het zoete van het geven aan haar
beoefenaars laat proeven.
Maar behalve deze verplaatsing van uit
gaven stel ik ook een vermindering van
uitgaven voor en doe ik het beleefd, doch
dringend verzoek: Mevrouw of Mijnheer,
geef alsjeblieft niet aan bedelaars, die gii
niet kent.
Ik weet, dat tegen het voldoen aan dit
verzoek de nobelste motieven van verschil
lenden in verzet komen. Opdat de linker
hand niet wete, wat de rechterhand doet,
meent men in geheele onbekendheid met
den begiftigde te moeten blijven. Het idee
der christelijke naastenliefde zet aan om
zelfs niet den minste af te wijzen. Soms
geeft ook een minder nobel motief den
doorslag: men geeft aan de deur om... van
de menschen af te komen.
Doch wat zijn de gevolgen van dergelijke
aalmoezen? Edele menschenvriend, die zelfs
geen klaaglied hooren kunt zonder tot hulpe
bieden over te gaan: ga den man eens na,
dien gij een zilver- of koperstukje reiktet.
In hoe vele gevallen wordt eerst de dorst
gelescht van den man, terwijl vrouw en
kinderen rammelen van honger en bibberen
van kou! Zyt gy verstandiger en schenkt
gij een bete broods in natura: hoe bewijst
dikwijls de straat, dat de bedelaars overdaad
hebben en zelfs voor de hondjes kunnen
zorgen
Ook wordt men dikwerf het slachtoffer
van het sluwste bedrog. Laat my u hiervan
eens een staaltje vertellen, niet hoe ik daar
van het slachtoffer werd, maar hoe ik het
had kunnen worden.
Een beerachtig sjovel gekleed man staat
aan de deur. Hy spreekt geen woord. Het
briefje, dat hy afgeeft, verklaart zyn zwijgen:
hy is, of liever er staat op, dat hy doofstom
is. Er staat ook nog op, dat hy in het
Ziekenhuis is opgenomen en onder behan
deling is geweest van een specialiteit. Hy
moet weer naar huis en heeft reisgeld noodig.
„Ik moet eerst informeeren', zeg ik eerst,
schryf ik naderhand, als ik merk, dat hy
zijn rol goed speelt.
„Wanneer kan ik terugkomen?' schrijft
hy weder.
„Vanavond om 7 uur.'
Hy af en voorgoed af; ik heb hem niet
meer teruggezien. Aan het Ziekenhuis was
geen doofstomme bekend. Volgens nadere
informaties vermoed' ik, dat een uit de ge
vangenis ontslagen valsehe munter het op
echte munt gemunt had.
Niet zeldzaam is deze bedelvormige op
lichterij. Eenige nadere vragen, aan den
bedelaar gesteld, geven soms de meest ver
rassende uitkomsten. Gy hoort nummers
van straten, die heel niet bestaan, of waar
anderen wonen. Menschen, die reeds lang
ter ziele zyn of naar elders zyn vertrokken,
zyn zyn bekenden of beschermers. Soms is
het gezin voor de derde maal in één jaar
vermeerderd
Wie zegt u, dat deze soort bedelaars geen
hulp noodig hebben? Tot deze kunstgrepen
moeten de noodlijdenden wel hun toevlucht
nemen, als alle instellingen van liefdadig
heid hen afwyzen. Zoo hoor ik een of
ander „Bolletje' opmerken. Geachte op
merkster, ga eens uit op onderzoek, onpar
tijdig onderzoek. En van de tien gevallen,
waarin gy de bedriegers ontmaskert, zal u
fi
Bolsvardsclie Courant
I
MBJ
