NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
etSWA.RO RH WONSERADEEE
1902.
41ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 98.
WIJ.
8
ZONDAG 7 DECEMBER. X
)OC2C xxx xx<&> xxxxxxx xx^
MOENLAM).
A
I
VOOR
i
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
ft volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
lief, dat ik er spijt van had, dat ik
niet gezegd had vyf-en-twintig gul-
Het scheen mjj een schande toe, dat
een lieftallig kind moest typewriten.
Leeuwarden, 5 Dec. Bij de opening
der vergadering van het Hoofdbestuur der
N. Mij. v. Landbouw., herinnerde de Voor
zitter aan het heengaan van het lid van dat
bestuur, den heer Watze Bierma, een man
die zich niet sterk op den voorgrond plaatste,
maar veel heeft gedaan in het belang van
den landbouw, ook als Voorzitter der At'd.
W estdongeradeel.
Is besloten een schrijven te richten aan
de Afdeelingen over verbetering in de voor
waarden der verhuring van losse landen,
om onoerhandsche inplaats van publieke
verhuring te bevorderen en daartoe mede
werking van corporation en particulieren in
te roepen.
In beginsel is besloten tot wijziging der
statuten en eene commissie van voorberei
ding benoemd.
Eon voorstel van het Dag. Bestuur tot
oprichting van fokscatiuns en tokvereenigin-
gen van varkens is aangenomen.
Te Bolsward zal in 1903 de algemeene
vergadering worden gehouden.
Workum, 4 Dec. Nu overal de straten
en wegen met ijs en sneeuw bedekt zjj o,
hebben voetgangers en voerlieden met paard
en wagen veel werk om zich staande te hou
den. Uit ondervond ook de petroleum wagen.
Van het spoorstation komende met een ge-
vulden wagen met petroleum en bespannen
met twee paarden, geraakte, voor het uit-
wijken van een melkwagen, de wagen en
paarden door den yzigen weg, halve de
Stationsweg of „Parallelweg* in de berm-
sloot. Alhoewel de voerman, het ongeval
voorziende, dadelijk de rem op de wielen
deed, kon hij het ongeluk niet voorkomen.
Gelukkig wist de opzittende jongen er voor
dien tijd af te komen. Met vereende krachten
wist men de arme dieren weder op het
droge te brengen, alhoewel het eerst heel
wat moeite veroorzaakte, omdat de beide
paarden bjjna op elkander in de sloot lagen.
Ook het ys werkte hierin tegen. Gelukkig
hebban de paarden geen letsel bekomen.
De wagen zit nog in de vaart en de petro
leum loopt geregeld uit de lek geworden bak.
5 Dec. Heden morgen ontdekten twee
mannen, bezig zijnde asoh en vuilnis op te
halen, een begin van brand in het turfschip
van J. W., welke spoedig door hen werd
gebluscht. Een woord van dank voor hun
spoedig en flink optreden.
Ernstig ongeluk.
Te Apeldoorn had eergisteren een ernstig
ongeluk plaats. In een in aanbouw zijnd
pand van den kruidenier P. Oldenhof stonden
vier timmerlieden te werken op een aan
vier ijzeren hangers zwevenden steiger.
Waarschijnlijk ten gevolge van de vorst
brak een der hangers en stortten de werk
lieden boven van de tweede verdieping naar
beneden. Een hunner wist zich gelukkig te
grijpen en bracht het er goed af; de andere
3 kwamen in den kelder terecht en werden
in deerniswaardigen toestand opgenomen en
naar het ziekenhuis overgebracht.
De Gemeenteraad van Meppel heeft
met 9 tegen 5 stemmen afgewezen een ver
zoek van de Volkskiesvereeniging aldaar,
om een post op de begrooting te brengen voor
kleeding en voeding van arme schoolgaande
kinderen.
Te Enkhuizen is de toestel voor draad-
looze telegrafis door de zwaarte van de
massa ijzel, die er zich tegen had afgezet,
naar beneden gekomen. De masten zjjn
vriendelyken toon. Myn moeder liet een
paar tranen vallen in haar zakdoek, vóór
zy sprak.
Is z\j een dame, Karei? vroeg zjj.
Ik verzekerde haar, dat zjj een engel
was, uit den hemel neergedaald. Toen
lachte oom Jan.
Hjj kon gekker ding doen, Franeien, zei
hjj. Zy heeft hem al een bruidschat aan
gebracht.
En hy bemint haar, zei mjjn moeder zacht.
Mjjn moeder en ik begaven ons dien
middag naar Lucy’s woning. Zjj kwam voor
om ons te begroeten met een blos op haar
wangen, en een poging om te glimlachen.
Myn moeder kuste haar.
Ik ben gekomen om myn verstandige
kleine aanstaande dochter te zien, zeide
zjj. En Lucy viel in haar armen, en schreide
heuscn, zy schreide!
Wjj vormen nu zelf een maatschappij en
al is zy de besturende directrice, ik ben
toch de president. Het is een zeer beperkte
maatschappij bestaande uit haar en mjj
alléén, tot heden.
Zy en ik verlieten daarop het kantoor.
Op weg huiswaarts, door het Park, sloeg
ik myn arm om haar middel heen en vroeg
ik haar tot vrouw. Zy trachte my evenwel
weg te duwenmaar, natuurlijk, kon zjj
dit niet, en, in plaats daarvan, lei ze toen
snikkend het hoofd tegen myn schouder.
Ik zal maar niet alles vertellen wat ik zei.
Kort en goed, ze wilde mjj niet hebben.
Ja, zij beminde mjj, sedert ik zoo wreed
was geweest haar aan het praten te bren
gen. En daarom juist wilde zy my niet
huwen. Zjj wilde wel hulp van my aan
nemen uit de winst die ik gemaakt had,
ter wille van haar moeder, misschien, tot
dat zy een andere betrekking zou gevonden
hebben, indien ik ten minste meende, wat
ik zeide, dat ik anders het geld zou weg
gooien.
Toen ik thuis kwam trof ik juist mijn
oom Jan, die de wijsheid in onze familie
vertegenwoordigt, met myn moeder, en ik
vertelde hun de heele geschiedenis. Ik
dacht, dat ’t een heele herrie zou geven,
want ’t meisje is geen barones, maar er
was heelemaal geen herrie.
Je hebt iemand noodig om voor je te
Een paar dagen later benoemden ze my
als president. Ik zag er ’t nut niet van in,
maar ze brachten my aan ’t verstand, dat
’t was omdat ik baron was en zoo gezien
in de sportwereld als een bekend footballer.
Ik kan geen speeches houden, zei ik nog,
of veel deel nemen aan ’t beheer.
Dat is niets, verzekerde Haweke. Solomon
en ik zijn de beheerende directeuren. Na
tuurlijk zullen wy hoogen prijs stellen op
uw adviezen van tijd tot tyd.
Waar moet ik dan mee beginnen? vroeg
ik. De president moet toch af en toe zijn
stem laten hoor en.
Oh zeer zeker, zei Haweke. Ga met
ons vanmiddag de bureaux eens rond, en
maak eens kennis met het personeel. Mis
schien vindt ge wel het een of ander te
verbeteren daar.
We gingen dus naar de bureaux. Toen
wjj de kamer der klerken binnentraden,
zei Haweke
Myneheeren, ik heb de eer u voor te
stellen baren Van Harmelen van O verveen,
onzen president.
Zy stonden allen op en ik toonde de
grootste belangstelling in hun werk, en
vroeg hun naar alles wat ze deden. Zjj
schenen alles ook best te doen, dat ik met
geen mogelijkheid zag hoe ik hier iets zou
kunnen verbeteren.
Toen gingen we naar een andere kamer,
waar een lieve jonge dame zat in een een
voudig maar snoeperig blousje. Zy had een
van die kleine ronde gezichtjes, onschuldig,
toch guitig en zjj maakte een lichte heel
correcte buiging.
Dit is juffrouw Reilly, onze typewriter,
zeiden zjj.
Laat ik u niet storen, juffrouw, zei ik.
’t Is keurig weer vandaag. Het tegendeel
was waar, het was hondenweer.
Het is mooier dan het geweest is, luidde
het antwoord.
Houdt u veel van typewriten?
Het is myn broodwinning, baron. Toen
ik er mee begon, werd het my niet ge
vraagd of ik er van hield.
Juffrouw Reilly doet haar werk uitmun
tend, deelde Haweke my mee.
Dan. zei ik, wordt zy zeker wel goed
betaald.
&eker, zei Haweke zeker l
De mensehen schijnen van my te denken,
dat ik geen erge bolleboos ben. Toch heb
ik eens van myn leven een prachtigen zet
gedaan. Schoon ik moet bekennen, dat zy
er meer deel aan had, dan ikmaar er zjjn
mensehen genoeg, die nooit iets goochems
doen.
Om met mjjzelf te beginnen, ik ben baron
Karei Jan Harmelen van Overveen, en ik
zit er men 'zou het by zulk een naam
als ik heb, niet verwachten warmpjes in.
Mjjn voogd zorgde voor mjjn bezittingen
tot mjjn drie-en-twintigste jaar. Ais iemand
dien leeftjjd bereikt, wordt hjj al wat wjjzer,
als hjj het ooit wordt. Haweke en Solomon
dachten dit met mjj niet het geval. Mis
schien hadden zjj grond voor hun onder
stelling. Toen zjj mjj althans het prospectus
toonden van „De Koninkljjke IJslandsehe
Goudmjjn-Maatsehappjj, Beperkt”, vond ik
het zaakje nogal aannemeijjk. Het prospec
tus zei ook, dat de onderneming puik was
en als dat zoo gedrukt staat, dan geloof je
het nog eerder. Er stonden een hoop cjjfers
in, aantoonende hoeveel jjs er gesmolten
zou kunnen worden, hoeveel goud daaruit
gewonnen werd, hoeveel de kosten waren
en dat de winst zou zjjn 50 percent. Het
scheen mjj zoo’n voordeelige affaire, dat ik
geneigd werd er aandeelen in te nemen.
„H’m! zei ik.” Ik geloof, dat de aandee
len misschien alle al geplaatst zullen zjjn
Op mjjn woord ik
Mjjn waarde baron, zei Haweke, indieu
ge werkeljjk lust hebt
Natuurljjk heb ik er ooren naar, zeker,
antwoordde ik.
Nu, laat ’t dan maar eens aan mjj over.
We zullen u wel een mooie kans geven,
zeide Solomon. Hoeveel aandeelen wilt ge
hebben
Wel, zei ik, ik kan over niet meer dan
f120,000 beschikken op’t oogenblik, zonder
den ouwen Van Hasselt in de zaak te men
gen, ik laat hem er liever buiten, want hjj
zou naar mjjn moeder gaan en daardoor
misschien het plan verjjdelen. Van Hasselt
is onze rentmeester. Ik kan dus niet meer
dan f 120,000 fourneeren. De aandeelen
waren van f 12.
Beste baron, zei Solomon, ge zult ze heb
ben. Binnen een maand staan ze op het
dubbele, en dan hebt ge een mooi som
metje gewonnen.
Wat voor salaris ontvangt juffrouw
Reilly? vroeg ik.
Hm 1 zei Haweke. Ik denk Hjj keek
naar Solomon.
Wel, zei Solomon, voor het oogenblik
Mag ik het u vragen, juffrouw Reilly?
bracht ik in ’t midden.
Zeker wel, baron. Acht gulden per week.
Werkeljjk, zei ik met vaste stem, dat
sehjjnt een aangelegenheid waarin verbete
ring dringend noodig is.
Natuurljjk, zei Haweke, natuurljjk. Ik
was toch van plan haar salaris te ver
meerderen.
Zullen wjj zeggen twaalf gulden? vroeg
Solomon my.
Achtien gulden, meende ik.
Ik zal den kassier order geven tot uit
betaling van achttien gulden, beloofde Ha
weke. Mjjuheer de baron is steeds bereid,
juffrouw Reilly, om goed werk op prjjs te
stellen.
Zjj keek zoo vergenoegd en dankte mjj
zoo J
maar
den.
zulk
Eens of tweemaal daarna bezocht ik haar
nog eens om mjj te overtuigen, dat zjj haar
verhooging uitbetaald kreeg en sprak ik
met haar. Zjj bleek de dochter van een
officier; maar haar vader was dood en haar
moeder was ziekeljjk, zoodat zjj werken
moest voor den kost.
Op een mooien middag maakte ik een wan
deling in het Park voor het diner, toen ik
haar tegenkwam, ik wist, dat zy dien weg
uit moest naar huis en ik dacht er over
hoe zjj ’t zou opnemen als ik vroeg haar
een eindje te vergezellen, toen zjj my plot
seling zelf staande hield.
Een paar woorden slechts baron? vroeg zjj.
Zooveel als ge maar wilt, zei ik.
U is een aehtenswaardig edelman!
Wel, zei ik, verbaasd, ik hoop dat ik
het ben.
Ik reken er op, dat u geheim zult hou
den wat ik u ga zeggen. Ik kan mjjn be
trekking niet missen.
U kunt volkomen op me vertrouwen,
verzekerde ik haar. Zjj aarzelde een oogen
blik, klaarblijkelijk de punten van haar
kleine schoentjes bestudeerend.
Ik geloof niet, zei zjj eindeljjk, dat uop
de hoogte is van ’t feit, dat uw maatschappy
slechts een papieren maatschappy is.
Wat, riep ik uit, en het prospectus dan
Zjj schoot plotseling in een lach, die mjj
mede aan ’t lachen maakte.
Het prospectusGelooft u dan één woord
van dat ding?
Ik vroeg haar om even te gaan zitten.
Ik veronderstel, dat u meent, dat er niet
veel goud is?
Er is heelemaal geen goud. En er zal
wel nooit goud zjjn ook. De maatschappij
is slechts opgerieht om goedgeloovigen het
geld uit den zak te kloppen. Natuurljjk
gelooft u mjj niet.
Niemand, die u niet zou kunnen geloo-
ven, verzekerde ik haar. Niemand. Maar
Haweke en Solomon zjjn toch leep genoeg.
Dat zjjn ze. Al te leep.
Zjj, een paar vrienden, en u, hebben al
de aandeelen.
Dan .moeten ook zjj hun geld verliezen.
Welneen, wil ik u eens zeggen, hoe de
zaak in elkaar zit?
Als ’t u blieft. U is al te goed.
Zjj hebben den makelaars last gegeven
om op groote schaal te koopen, wetende
dat er hjjna geen enkel aandeel te koop is.
Als er nu een paar aandeelen aan de markt
komen en die gekocht worden tegen hoo
gen prjjs, dan zullen de mensehen denken,
dat er veel geld mee te verdienen is. Zjj
zullen zien, dat de president is een edel
man van positie, met een reputatie als eer
lijk Hollandsch sportsman.
Ik boog, niet wetende wat anders te doen.
Op deze wjjze zullen Haweke, Solomon
Co. van lieverlede hun aandeelen voor
goed geld van de hand doen, en u en de
nieuwe aandeelhouders zullen tot de ont
dekking komen, dat u met een waardeloos
pak papier zit opgeknapt.
Ik ben dan wel een groote dwaas ge
weest! Maar hoe spring ik er tussehen uit?
Weet u dat niet? Ik wel. Als zjj vol
doende orders hebben gegeven om veel te
koopen. verkoop hun dan, via de make
laars, uw aandeelen.
Ik schaterde het uit van het lachen.
Op mjjn woord,‘juffrouw Reilly, zeide
ik, u is even verstandig als schoon.
Oh, neen! zei zjj met een blos.
Wel, gaf ik toe, misschien niet zoo schit
terend van verstand als van schoonheid.
Dat meende ik in ’t geheel niet u te doen
zeggen, zei zjj, Werkeljjk, Baron, u
smeekte ik, want ik meende wat ik zei.
Dat maakte het nog erger, volgens haar.
Wjj kwamen overeen, dat zjj mjj zou
laten weten wanneer ik mjjn makelaars
last zou geven, mjjn aandeelen te verkoo-
pen en wjj gaven elkaar reeds de band ten
afscheid, toen ik nog één vraag meende te
moeten stellen.
Juffrouw Reilly, vroeg ik, als ik mjjn
aandeelen kwjjt raak aan Haweke en Solo
mon, zouden zjj ze dan niet verkoopen aan
een paar arme drommels, die ’t verlies niet
zoo goed kunnen dragen als ik?
Dat kunt ge niet helpen, antwoordde zjj
bedaard.
Bjj den hemel, dat kan ik wel
U beloofdet te doen wat ik u zei.
Ik wil bjjna alles doen wat u mjj zegt
in ’t water springen, of
Waarschjjnljjk kunt u zwemmen, merkte
zjj sarcastisch op.
Ja-a. Nu, dan in ’t vuur. Ik kan ver
branden
Wees niet zoo dwaas! Ik vraag u ver
giffenis, baron. Maar waarljjk u is
Zooiets als een zot, vulde ik spjjtigaan;
maar, ik hoop, zooals u gezegd hebt, een
achtmiswaardige zot.
Ik weet wat u kunt doen, zeide zjj, als
kreeg zjj plotseling een ingeving. Zoodra u
hun uw aandeelen hebt verkoent, zendt u
een bericht aan de nieuwsbladen, meldende,
dat u uw connectie met de maatschappij
hebt afgebroken.
Juffrouw Reilly, zei ik, u is onbetaalbaar
De volgende week ontmoette ik haar
iederen dag. Zjj zeide, dat het niet noodig
was, elkaar zoo vaak te ontmoeten, maar
ik drong er op aan, daar ik vreesde, zeide
ik, anders toch misschien nog een dwaas
heid te begaan. Zjj gaf my tal van aan
wijzingen en ik volgde ze naar de, letter
op. Indien ik niet een klein beetje van
een bolleboos had weggehad, zou ik dat
toch niet hebben kunnen doen. Eindeljjk
verkocht ik alle aandeelen aan Haweke en
Solomon, via hun verschillende makelaars,
met een winst nog wel van even f84,000.
Daarna zond ik mjjn brief aan de kranten.
Toen hjj daarin den volgenden dag stond
afgedrukt, kon ik een schaterlach niet be
dwingen.
Daarna wandelde ik naar het kantoor om
Haweke of Solomon, of beiden, indien
ze wilden de kans te geven mjjn sche
del in te slaan. Zy waren er nog niet, ik
ging dus bjj juffrouw Reilly zitten en zei
haar, dat zjj deel moest nemen in de winst
maar zjj wilde niet.
Eindeljjk kwamen de heeren.
Oh! raasde Haweke. Hier is de lieve
jonge dame, die ons verkocht heeft. Pas
maar op, dat ze je niet een erger koopje
levert, dan ze nu ons gedaan heeft
Dat is genoeg, zei ik, opstaande.
Wjj zullen juffrouw Reilly niet meer noo
dig hebben, zei Solomon zalvend, nu haar
geachte vriend, de president ons heeft
verlaten.
Zet uw hoed op, juffrouw Reilly, beval
ik kalm; en zjj gehoorzaamde zonder een
woord te zeggen.
Ongetwjjteld, zeide Haweke, met een
leeljjken glimlach, heeft de baron voortaan
wel aangenamer werk voor haar
Ik begreep, dat hjj mjj met de tong ver
slagen zou hebben ik heb al gezegd,
dat ik niet speechen kan daarom sloeg
ik hem, na zyn liefeljjke opmerking, tegen
den grond. Ik wou Solomon naast hem
neerleggen, maar deze bespaarde mjj de
moeite, door in de aangrenzende kamer te
gaan, en de deur achter zich te grendelen.
I
6J
Bolswardsche Courant
