No. 11.
42ste Jaargang.
1903.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWARD EK WONSERA.DEEL
Verschijnt Donderdags en Zondags.
DONDERDAG 5 FEBRUARI.
B1JNJNKN1.AJND.
X
X
X
X
VOOR
een
een
het mannelijk
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
r»
Leeuwarden, 3 Febr. Morgen, Woens
dag, des voormiddags te 9 uur zal in ,0e
Harmonie* alhier een buiigew. alg. ver
gadering worden genouden van den Bond
van Cuöp. Zuivelfabrieken in Friesland, ter
behandeling van het Bestuursvoorstel, om
dit Bestuur te machtigen, de mogelijkheid
van de oprichting eener Zuivelscuool te
Leeuwarden door den Bond te onderzoeken.
In de toelichting by het voorstel wordt
overwogen, dat de Tweede Kamer met het
stellen der voorwaarde, dat de rykszuivel-
school te Bols ward gevestigd zal worden,
aan de zuivelbereiding geen dienst heeft
bewezen en dat de school aldaar niet het
nut zal kunnen doen, dat in ’t algemeen
van onze eenige inrichting op dat gebied
mag worden verlangd.
De school te Leeuwarden nu zou moeten
dienen tot opleiding van toekomstige be
heerders van fabrieken, die als volontair
of als assistent met de zuivelbereiding reeds
flink bekend geworden zijn en nu m la
anderhalf jaar zich vertrouwd willen maken
met de theoretische beginselen van hun vak.
Verder is de bedoeling, om het personeel
van onze fabrieken te onderwijzen en hun
zooveel mogelyk inzicht in de verschijnselen
bij de zuivelbereiding te geven.
Deze lessen zullen vooral in den winter
tijd gegeven worden, terwijl bij gebleken
behoefte dit ook 's zomers kan geschieden.
Vooral het onderricht voor de boter- en
kaasmakers, machinisten en centrifugisten
van de fabrieken is iets, zegt het Bestuur,
dat de ryksschool in Boisward niet geven
kan, doordat die plaats voor de meeaten te
moeielyk te bereiken is. Leeuwarden kan
van byua alle plaatsen in Friesland uit in
één dag heen en terug, bereisd worden,
zeldzame dag. Geen wolkje
den hemel.
De eenige reden die ik voor de jas kon
vinden was, dat de man zich geneerde met
zyn uniform en misschien gaarne zyn schako
ook nog had willen bedekken met een
hoogen hoed, wanneer hy maar een model
had kunnen vinden dat er overheen paste.
De man leed aan uniformvrees.
Deze ziekte schijnt alleen voor te komen
bij mannen boven de 20.
Bij jongeren, zoowel van het mannelijk
als vrouwelijk geslacht, ziet men gewoon
lijk juist het tegenovergestelde.
By hen is het blinkende en glimmende
het mooie van het soldaat-zijn.
Bepaal dat de officieren gekleed zullen
gaan in een pilo jas en broek zonder eenig
versiersel en dat iedere verhooging in rang
te zien zal zijn aan een ingezet stuk goed
van dezelfde stof en van een lichtere kleur,
voor in de pijpen van de broek; geen
jongen zal meer droomen officier te worden,
laat staan generaal met zeven stukken in
zijn broek.
En de regeeringen weten wel dat juist
het mooie van de uniformen jongelui
beweegt in dienst te gaan, maar dat onze
iregeermg, als een kruidenier reclame maakt
door het verspreiden van helgekleurde
platen, gaat dat niet te ver?
In verschillende gemeenten, ook in deze,
zijn de voorwaarden aangeplakt waarop
men dienst kan nemen by het leger in
N ederlandsch-In dië.
De regeering maakt het zoo smakelijk
mogelijk.
Boven de bepalingen dat een handgeld
■en een aanbreng-premie zal worden ge
geven, staat een plaatje.
Uit de verte gezien heeft het veel van
een of ander specialiteiten-gezelschap.
Het stelt voor een mooi, zonverlicht
Indisch landschap.
Blauw-wazig op den achtergrond een
berg, er voor eene kleine vlakte met hoog,
welig gras en tropische planten, vlak voor
aan een korporaal, in een pose of hy ge
fotografeerd moet worden, achter hem
eenige soldaten en een horenblazer die, om
het gezelschap een beetje op te vroolyken,
een mopje muziek geeft. Een signaal zal
het wel niet zyn, de soldaat die op het
kaüou een beetje sit uit te rusten denkt
er tenminste niet over van houding te
veranderen.
Een echt knus troepje, ’t Is of ze aan
’t pic-nicken zyn.
En goed eten krijgen ze. Nou! Dat kan
je wel zien aan den dikken korporaal.
Zijn gezonde dikheid is een prachtige
reclame voor den kost in dienst. De sol
daten zien er nog wel een beetje uitge
hongerd uit, maar wacht maar; als zy een
paar jaar in dienst bly ven zijn ze even dik
als de korporaalis het niet van het goede
eten, dan zal het wel zyn van een lever
ziekte.
Let ook vooral op de medal je, die hy
op de borst heeft. Kranig, hé
Men heeft alles zoo mooi mogelijk voor
gesteld en het geheel zou een passende
versiering zyn voor een zaal waar een
Vredes-conferentie werd gehouden.
Waarom moet de regeering tot zulke
middelen haar toevlucht nemen?
Niet, om hen die niet meer weten waar
heen, te bewegen als koloniaal naar Indië
te gaan.
Zij voor wie het leven hier in de maat
schappij niets dan teleurstellingen bracht
en die als laatste toevlucht naar de Oost
gaan, bekyken nauwelyks de plaat.
Wat kan het hun schelen hoe het daar
in het verre land zal zyn?
Van het handgeld een paar dagen plezier,
en dan weg, naar den vreemde, en daar
trachten te vergeten.
Neen! Het zyn jonge, onontwikkelde
jongens die door zulke platen voorstellingen
krygen welke niet verwezenlijkt kunnen
worden, omdat zy valsch zyn.
En de ouders, misschien blyde hen niet
meer tot hun last te hebben en begeerig
naar een deel van het handgeld, waar
schuwen niet dat soldaat-zijn in Indië niet
is zooals op het plaatje staat, dat daar de
kanonnen nog voor iets anders gebruikt
worden dan om op te zitten.
Waarom geeft de regeering zulk een
eenzijdige voorstelling van het soldaat-zyn
in Indië?
Waarom zet ze er niet naast een plaat,
waarop een slagveld is afgebeeld, waar de
grond rood is van bloed, waar de tropische
planten vertreden zyn door paardehoeven,
waar rookwolken van brandende huizen de
zon verduisteren, waar dooden en gewonden
naast en over elkaar liggen, roofvogels in
kringen kryschend rondvliegen, wachtend
tot de dood gekomen zal zyn over hen die
daar stierven ver van hun land?
Waarom zet ze er met naast een af
beelding van een hospitaal, waar stukge
schoten ledematen geamputeerd worden,
of een ziekenzaal waar lijders liggen aan
cholera en bern-berrie?
Waarom neemt de regeering tot zulke
misleidende reclame haar toevlucht?
Ik vraag u nogmaals: Gaat dat niet te
ver B. Ct.
koe scheurde echter de touwen stuk, rende
de straat langs en vervolgens het veld in
waar zij ten slotte in een sloot geraakte.
De jager K. Meester maakte het beest met
een paar goed gemikte kogels in zoover on
schadelijk dat het gemakkelijk kon worden
afgemaakt.
Beetsterzwaag 2 Febr. Hedenavond
even voor de aankomst der tram uit Hee-
renveen viel een groot gedeelte van een
zwaren kastanjeboom op den weg, waardoor
de telefoondraad der tram werd verbroken.
Gelukkig kon voor aankomst der tram een
en ander nog worden opgeruimd.
De heeren jagers alhier hebben een 50-
tal konijnen geschoten.
Stavoren, 2 Febr. Zoover het oog reikt
is er in zee geen ys meer te bekennen en
ook de haven is nagenoeg vrij, zoodat deze
zoowel voor zeil- als stoomvaart geopend is.
De ponten deden reeds enkele dagen dienst
en heden werd de volledige veerdienst Sta
vorenEnkhuizen hervat.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Verzekering door een dagblad. In de
reclame-verzekeringszaak van de weduwe
van den te Rotterdam m het Steyger ver
dronken sigarenmaker tegen een Kotier-
damsch dagblad tot uit eeiing aan haar
van de f 500 waarvoor haar man als abonné
van dat blad tegen ongevallen verzekerd
was, heeft het Gerechtshof te ’s-Gravenhage
de eischeres niet ontvankelijk verklaard in
haar vordering, op grond dat het dagblad
geen uitkeenng had te doen nu het van de
„Onderlinge* te ’s-Gravenhage, bij welke
de abonné’s herverzekerd waren, geen uit-
keering ontving. Deze maatschappij deed
geen uitkeering omdat zy verdrinken op
zich zelf nog geen „ongeluk* achtte in den
zin der verzekering.
In een brandkluis opgesloten. De brand
weer te Amsterdam werd Zaterdagavond
voor een allerzonderlingst karreweitje ge
signaleerd. In het gebouw van de coöpera
tieve winkel vereeniging „Eigen Hulp,* in
de Van Baerlestraat, bleek namely k iemand
van het administratie-personeel in de brand
kluis opgesloten te zyn. De beambte in
quaes tie had de brandkluis ontsloten, was
er in gegaan, met den sleutel in zijn zak
en op onverklaarbare wyze was de deur in
het slot geraakt.
Daar zat men! Een tweeden sleutel was
niet onder het bereik van het verdere per
soneel. Hoe den gevangene te verlossen.
Men was zoo verstandig de brandweer
te alarmeeren, die onmiddellijk aan het
werk toog, een gat in den muur der kluis
hakte, waardoor de gevangene den sleutel
kon aanreiken. De deur kon toen worden
opengemaakt en de gevangene uic'zyn be
narde positie bevryd, waarin hij onder-
tussohen een paar uur had doorgebracht.
Een les, ook voor anderen. Op de
trambaan der H. IJ. 8. M. tusschen de
Groothertoginnelaan en de Duinstraat te
Scheveningen waren twee jongens op de
treeplank van een stoomtram geklauterd.
Een hunner sprong, toen de tram reeds
met vry groote snelheid reed, er af, met
gevolg dat hy onder den wagen geraa .te.
Deerlijk verminkt werd de knaap overge
bracht naar het ziekenhuis, alwaar hy over
leed.
De pret van stakingen. Men meldt
uit Katwijk aan Zee aan Het Vad.:
De pret van stakingen!
By een reeder komt een boetser die
kwam vertellen:
Baes, wy staeken.
Baas: Waarom?
Oewel, zy krygen by andere baezen vief*
tien stuivers en wy willen dat ook.
baas: Wel, dan zullen jelui dat bedrag
ook krygen, als dat zoo is, dan behoef je
niet te staken.
Ja moar baes! wij oewillen staeken.
Af.
Mishandeling. Zondagavond is de
telegrafist van het tramstation te Barneveld,
de heer Postema, door een drietal personen
op een verraderlijke wyze zeer ernstig mis
handeld.
Nadat men met een steentje tegen een
der vensters zijner woning gegooid had,
naar aanleiding waarvan de heer P. zich
naar buiten begaf, werd hem aan den hoek
van het station eensklaps met een mes een
lange en diepe snede over het gelaat toe
gebracht.
Vervolgens werd de verwonde door het
drietal nog hevig geschopt en geslagen.
De politie heeft den vermoedelyken hoofd
dader, den letterzetter G. A., in hechtenis
genomen, terwijl ook het bebloede mes in
beslag genomen ia,
Laatst zag ik een schutter.
U zult zeggen dat is niets bizonders;
dien kan men iederen dag in iedere ge
meente van ons land zien. Is het geen
dienstdoende schutter, dan is het toch een
rustende, behalve in Den Briel waar nog
een derde soort van het geslacht schutter
voorkomt, n.l. de niet-dienstdoende dienst
doende schutters.
De schutter, dien ik zag, was dienst-
doend-dienstdoend.
Ik hoop niet dat ik iets te kort doe
aan ’s mans waardigheid door hem gewoon
weg „schutter* te noemen. Hy kan even
goed korporaal of nog hooger geweest zyn.
’t Was me echter onmogelyk te zien ofhy
de teekenen van een hoogeren rang op de
mouwen of aan zyn linkerzijde had, daar
een lange, gryze regenjas zyn uniform
bedekte.
Ik geloof wel niet dat de schutter de
strepen al had; militairen met strepen
buigen den elleboog altjjd naar voren om
aan de meisjes van de minderen, die zy
gearmd tegenkomen, voldoenden tyd te
geven haar hand te onttrekken aan de wit
gehandschoende hand van den beminde,
die dat lichaamsdeel dan aan zyn pet kan
brengen.
Ik kan me maar niet begrijpen, dat er
nog geen vereeniging bestaat van ver
loofden van militairen om den minister
te verzoeken, te willen bepalen dat ge-
engageerde militairen voortaan met de
linkerhand zullen mogen aanslaan. Ik zou
er ten minste voor bedanken, telkens mijn
vryer te moeten loslaten wanneer er een
hooge voorbijkomt.
Voor nog niet verloofde dames, die wel
iets voelen voor een man in. uniform zou
het benevens die gemakkelijkheid mede
brengen, dat zy dadelijk aan het salueeren
konden zien wie er nog „a prendre* is.
Maar ik dwaal geheel en al af van myu
schutter in overjas.
By het zien van die regenjas keek ik
eens bedenkelijk naar de lucht daar ik
zelf uit was zonder jas of paraplu.
Nu geef ik dadelijk toe dat het ver
leden jaar zeer onvoorzichtig was uit te
gaan, zonder gewapend te zyn tegen een
bui regen.
Maar de dag toen ik den schutter zag
was een zeldzame dag. Geen wolkje aan
Niet minder dan zeventig nieuwe leden
sloten zich bij de vereeniging alhier aan.
steenwijk, 2 Febr. Gisteravond half
tien kwam het tusschen de politie en de
stakende sigarenmakers tot een botsing.
Met den trein zou op bovengenoemd uur de
sigarenmaker H., die nog steeds te huis
werkt, uit de richting Meppel aankomen,
’t Scheen dat zijn collega’s hem geen aan
gename tehuiskomst wenschten te bereiden.
De politie was echter op haar hoede met
het gevolg, dat er op geduchte wijze van
stok en sabel werd gebruik gemaakt en tal
van personen verwondingen opliepen.
Toen Zondagmiddag de sneltrein van
ongeveer 3 uur uit de richting van Leeu
warden alhier was gearriveerd en enkele
militairen waren ingestapt, weigerden ma
chinist, leerling-machinist en conducteur hun
dienst. Zy wilden geen militairen vervoeren.
Nadat een opzichter-machinist uit Meppel
was aangekomen, kon de trein met ruim
een uur vertraging naar Meppel vertrekken.
Wijckel, 2 Febr. Als eene groote bij-
zondemeid verdient vermelding, dat by den
landbouwer H. B. alhier, eene koe vier kal
veren heeft geworpen. Ze zijn alle vier
reeds dood.
Nijehaske, 2 Febr. Hedenmorgen, toen
op den Haskerweg de tien-uur-tram van
Joure naderde, kwam van den anderen kant
een chais aangereden, waarin een landbouwer
met twee meisjes zat. De bestuurder sprong
er uil, greep het paard by den teugel en
wenkte den machinist toe, dat deze den
stoom zou ophouden. Toen echter de tram
passeerde dwarrelde een wolk van stoom
over den weg. Het paard schrikte en stei
gerde achteruit, de chais haakte in de in
volle vaart zijnde tram en werd met zooveel
kracht een eind meegesleurd, dat de strengen
braken, de chais erg gehavend werd en de
beide meisjes er uit vielen. Deze zyn naar
omstandigheden het ongeval zeer goed ont
komen. Met eenige kleine kwetsuren en het
verlies van een paar tanden liep het af.
Harlingen, 2 Febr. Het schijnt wel,
dat het hier tegenwoordig de drukste tyd is
van het haringseizoen, daar er dagelyks
waggonladingen versche haringen worden
aangevoerd. Er is zelfs een dag geweest van
vyf spoorwaggons, inhoudende 1800 tal (een
tal is 200) en nog steeds ziet men nieuwe
aanvoeren, terwijl hier het ys nog in zee
ronddrijft. De aangevoerde haring is zeer
mooi, hetwelk zeker door de verbeterde
verzending komt, welke voor eenige jaren
nog al iets te wenschen overliet.
Lemmer, 3 Febr. Da haven is heden
heropeuu, zoowel voor zeil- als stoomschepen.
De schepen zeilen uit.
Oldeboorn, 2 Febr. Een veehouder
alhier zou een koe afleveren aan een slager
in ons dorp. Bijna aan de plaats der bestem
ming aangekomen, schrikte het dier en werd
wild. Men trachtte het door middel van tou wen
aan een boom in bedwang te houden, De
terwijl er nog voldoende tyd voor een
oponthoud in de stad overschiet.
Bij de toelating van leerlingen zal er geen
rekening mee gehouden worden, bij welken
vorm van zuivelnijverheid de personen
betrokken zijn.
Het bestuur begroot de jaarlijksche uit
gaven voor de inrichting op f 5720, te ver
minderen met de ontvangst van leergelden
en meent, dat die som gemakkelijk gewon
nen kan worden, wijl het onderwijs de hoe
danigheid, de producten en het beheer der
ondernemingen van een Bond ten goede
zal komen.
Eindelijk stelt het Bestuur zich voor,
overleg te plegen en te trachten naar
samenwerking met andere lichamen, o. a.
met de gemeente Leeuwarden.
1 Febr. De gevolgen der groote werk
staking in Holland deden zich hier ook
reeds gevoelen. Er was een belemmering in
het verkeer gekomen, waardoor het reizen
langduriger en onzekerder werd, goederen,
brieven en dagbladen veel later dan ge
woonlijk aankwamen. Ieder sprak over de
groote beweging in Holland en hedenmor
gen waren er in de tram van Berlikum
naar Leeuwarden sommigen ongerust om
trent hunne terugreis. Dit verwekte veel
vroolijkheid.
„Als de dienst op het locaal-spoor niet
geslaakt wordt, dan blijven wij ook aan ’t
werk,* zei de conducteur. „Als je dus aan
stonds den trein ziet aankomen, is dat
goed teeken.*
„Gelokkich! ik sjuch reek!* riep
man, door het raam turende.
„Nu, dan is ’t in orde!*
De vergadering der Leeuwarder afd. van
de Vereeniging van Spoorwegpersoneel had
voor de organisatie nog een gunstig gevolg.
A
M'
Bolswardsche Courant
I
