1903.
42ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 18.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
NATUURBOTER
EDAMMER KAAS,
Marktplein No. 324.
alkmaar:
EN WONSERADEEI.. t
8
GELIJKSTELLING GASPRIJS.
Is te kwaliteit
bij J. J. LEMSTRA,
g ZONDAG 1 MAART. g
VOOR
INGEZONDEN.
f
GRQQTAANQx
I
Fabriek „Kennemerland
Tafelzuren. i„mo
Saucen. ufllllo.
Cl
Bolswardsclie Courant
te verdwenen.
meer
met achting,
2e.
17 Sept.
14 Oct.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Vlaardingen, 26 Febr. 1903.
Aan
de Redactie van de Bolsw. Crt.,
Bolsward.
id.
id.
id.
id.
id.
6
6
5
5
Bekroningen
in 1902
EN
id.
id.
id.
id.
Nog een
bjj Rakker
In dichte, dunne stralen viel de regen
door de vochtige koude lucht neer. De
droppels tikten op de gelakte daken der
huurrijtuigen, die op den hoek der straat
stondenzjj liepen langs het ledergoed der
paarden, wier vel doornat en donker ge
kleurd werd en drongen zonder geluid door
de dekkleeden heen, die den dieren op
den rug waren gehangen. In stompzinnige
onverschilligheid voor zich heen starend
stonden de dieren bijna bewegingloos. Twee
van hen, een vos en een schimmel ston
den te eten.
De vos, een oud, afgewerkt dier, kleefde
het natte haar aan het lichaam, zijne oogen
keken glansloos en droevig rond en zjjne
achterbeenen beefden voortdurend. Daarbij
stampte hij af en toe met den rechtervoor
poot, waarin hij door rheumatiek werd ge
kweld. Stomp, zonder eenig gevoel, liet hij
den regen op zich nedervallen, terwijl hij
langzaam, met gelijkmatig malende bewe
gingen zijn voedsel kauwde, baksel met
afval van koren en dan met eenige meer
dere levendigheid aan een harde broodkorst
knabbelde, die een medelijdend kind in
zijn voederbak had geworpen.
In de verte weerklonk muziek. Een
paar jongens, die met bloote voeten in de
modder hadden gescharreld, liepen haar
tegemoet en Schreeuwden: „Daar komen
de soldaten aan!' De tonen naderden lang
zaam, zij werden duidelijker, sterker, en
weldra kon men een oude marschmelodie
onderscheiden.
De vos had den kop opgestoken, zijne
neusvleugels waren onophoudelijk in be
weging en in zijne oogen schitterde een
heldere glans. De soldaten kwamen in ge
lijkmatig klinkenden pas aan marcheeren
en hoe meer zij naderden, des te meer leven
kwam er in het oude dier.
Toen de tamboers aan de andere zijde
van de breede straat tegenover hem waren,
liet hij een luid gehinnik hooren en wendde
den met oorlappen bedekten kop naar de
soldaten toe.
Zijn geheele wezen was veranderd; alles
scheen in hem verjongd; de pijnen in zijn
voorpoot schenen verdwenen, want hij hield
hem stil en trappelde alleen van naar het
scheen moeilijk bedwongen drift.
Ook hij het oude paard, had eens daarbij
behoord 1 Heisa, wat floot de wind, wan
neer het bij eene attaque over het manoeu-
vreterrein ging... over akkers en weiden,
tls ze braak lagen... over hekken en grep
pels... aangevuurd door woorden en signa-
.en, het gekletter der geweren, het gedonder
•Ier kanonnen, de krachtige muziek!...
En als dan het regiment weer het kleine
^arnizoensstadje binnentrok... langzaam...
■en als men dan een der eerste huizen was
genaderd, eene kleine villa, door een keu
rig gesmeed ijzeren hek van den weg afge
sloten... dan zette zich zjjn meester, de
ritmeester, recht in het zadel, klopte hem
Nop den slanken hals en zeide een vriende-
lyk woord tegen hem. En als men dan
Vlak tegenover de villa was gekomen, dan
^konden zij zien, hoe twee mooie bruine
uoogen naar hen keken, die oogen stonden
in een edel meisjeshoofd met donkere lok
ken, dat half achter de mooie gordijnen,
halt achter het klimop was verscholen. En
*dan boog zich dat hoofd tot een opmerk-
4 baren lachenden groet -* om dan onmid-
delljjk achter de gordijnen
Zoo ging het langen tijd.
Toen kwam een heldere dag in-Maart.
De vos droeg zijn heer langzaam naar de
villa toe... maar vandaag niet aan despits
van zjjn eseadron, doch in gezelschap van
eenige babbelende en lachende ruiters en
vandaag ging het ook niet het hek voorbij,
maar er door, door de groote poort met
het gesmede monogram, voorbjj de twee
leeuwen, die het flankeerden en een wapen
schild droegen. En op hetzelfde oogenblik
klonk een zilveren lachje tot hen door en
dat lachje paste uitstekend bij het lieteljjke
meisjeskopje tusschen de gordijnen.
De heeren gingen het huis binnen. De
paarden werden in den stal gebracht. Nu
stonden zij daar en aten. Niemand was
meer in den stal, ’t Was er stil. Men
hoorde alleen het malen van de gebitten
der dieren, het zachte geklir der kettingen
en het geritsel van het stroo. Eenige
Maartsche vliegen gonsden rond. Daar
kraakte een deur en Rakker, de vos.
wendde den kloeken kop om.
Een jong meisje, in een wit kleedje met
mooi bruin haar, trad binnen en trok, als
vreesde zjj gezien te worden, de deur snel
achter zich dicht. Zij liet den blik langs
de paarden gaan. Toen liep zjj naar Rak
ker toe en wierp hem een handvol witte
klaver voor. En op hetzelfde oogenblik
werden plotseling en impulsief twee weeke
armen om Rakker’s hals geslagen en het
lieve gezichtje, dat zoo dikwijls vanachter
de gordijnen naar hem had gegluurd, drukte
zich harteljjk tegen den kop van het paard.
Zoo bleven zq geruimen tyd staan en
hoe ook Rakker door de malsehe klaver
werd gelokt, hjj verroerde zich niet. Plotse
ling vielen eenige heldere droppels langs
zjjn neus neer, tranen van geluk, die
een .jong sidderend meisjeshart had geweend
in overmaat van gevoel in de onuitspreke
lijke zaligheid der liefde.
Buiten werd geroepen: „EllenZjj
liet den hals van het paard los, droogde
snel hare oogen, stond nog een oogenblik,
haalde diep adem en snelde toen heen,
terwjjl Rakker de eerste bete nam van zjjn
malsehe klaver.
v. 131,806 M3.
204,337
237,314
262,031
340,507
346,416
voor:
Bolsward 9 cents voor verwarming bij productie
5 A 6 ct. v. verwarming bij productie
Zalt-Bommel 54 7 id.
Harderwijk
Beverwijk
Rozendaal
Doetinchbm
terwijl dit op dit tijdstip
van 337,840 M3, was.
Ook in de andere Gemeenten waar zijne Ven
nootschap groote gasverbruikster is, zooals Pur-
merend en Vlaardingen, geniet zij belangrijke
reductie; te Vlaardingen wordt voor verwar-
iningsgas 5 cents betaald en kostte dit gas aan
de Gemeente in het jaar 1901 slechts 4,25 cent,
terwijl de Directeur zich vleit, die kostprijs over
1902 slechts 4 cents zal zijn.
Volgens zijne beoordeeiing heeft eene gas
fabriek belang om groote dagafnemers te hebben
en wel door de navolgende omstandigheden:
le. De gasberging kan in dat geval klein zijn;
2e. Oeconomisch bovendien, omdat één ver
bruiker laag niet zooveel naloop en toezicht (dus
♦rbeidsloonj vereischt aja a &Q vwbruikw j
3e. geeft groot dagverbruik gemak in de
fabricatie iets meer werk bij dag en minder
bij avond of nacht en
4e. toename van verbruik vermindert voor
zeker de productiekosten. Dit zijn alle voor-
deelen, die echter moeilijk onder getallen kunnen
worden gebracht.
Het is daarom eenigszins moeilijk te verklaren
waarom hij achterstelling bij andere verbruikers
moet ondervinden en is het z. i. niet gewaagd
aan te nemen, dat eene dergelijke beslissing:
om een groeten verbruiker die het gas voor
verwarming aan wendt een hoogeren prijs te
laten betalen, dan een zooveel maal kleiner ver
bruiker die het gas voor het drij ven van een
gasmotor aanwendt eenig in de geschiedenis
der gasfabricatie is.
Hij vertrouwt dat deze overwegingen aan den
wensch van den Heer van der Meulen aan-
voereri van nieuwe argumenten, zullen voldoen
en geeft hij verder de behandeling zijner be
langen met vertrouwen over; want de instelling,
waarvan hij de eer heeft directeur te zijn, zal
voor zeker even goed als voorheen op waar-
deering uwerzijds mogen rekenen en heeft z. i.
niet verdiend om bij andere industrieelen te
worden achter gezet.
Het spijt hem, dit onderwerp zooveel tijd van
uw Bestuur heeft gevorderd, doch de belangen
zijner Vennootschap mochten door hem niet
uit het oog worden verloren.
„Hollandia,”
Holl. Fabr. van Melkproducten
en Voedingsmiddelen.
De Directeur,
C. H. HUMMELINCK.
Vlaardingen, den 3en Januari 1903.
Niettegenstaande deze zaak naar mjjne
meening op minder vnendeljjke wijze werd
behandeld en wellicht reeds te veel aan
dacht heeft gevorderd, zoo veroorloof ik
tnjj toch nog eenige bedenkingen tegen de
behandeling dezer zaak in den Raad, aan
te voeren, want sommige toelichtingen en
beweringen zijn mij niet duidelijk.
le. Door den heer Van der Meulen
die aanvankelijk tegen elke reductie was
werd voorgesteld om „voor alle gas dat
„niet tot verlichting dient, een cent per
„Stère reductie te verleenen". Toen aan het
einde van de behandeling over reductie
van cent moest worden gestemd dus
over, een voorstel van veel minder verre
strekking werd door den heer v. d. M.
tegen gestemd. Wist men niet beter, dan
zou men zeggen, hier schuilt wat achter.
a. De heer Eisma beweert dat de
verminderde prijs eene consideratie is voor
het gebruik van gasmotoren, omdat zij
minder hinderlijk zjjn voor de buren dan
stoommachines! Van waar haalt de heer
E. die meening; immers eene stoommachine
werkt niet met ontploffingen en geeft geen
riekende lucht van petroleum verbran-
dingsproducten.
b. „Hollandia” heeft reeds een lantaarn
van de Gemeente! Weet de heer E. dit
wel goed? of zijn die lantaarns van de
„Hollandia” en betaalt zjj niet voor het
gas een overeengekomen bedrag per jaar
en het onderhoud der gloeikousjes Boven
dien waren deze lantaarns aangevraagd
voor straatverlichting en daarvoor zjjn zjj
toch wel absoluut noodig, maar niet voor
verlichting van de fabriek. Het publiek
en ook de heer E. kan zich dagelijks als
er gewerkt wordt van de goede verlichting
overtuigen trouwens de heer E. moet
wel beter weten.
c. Niet ik heb beweerd, dat de Gemeente
voordeelen van de „Hollandia” geniet;
maar om het tegengestelde te beweren, is
toch 1 te kras. Ik behoef o'l»»" i
Tentoonstelling der Holl.
Miatsch. van Landbouw
Gouden Medaille.
Internationale voedingsten-
toonstelline te Amsterdam
beide allerhoogste
onderscheidingen.
Men hoort tegenwoordig nergens
over spreken dan over staking. De eene
staakt dit, de andere dat bedrijf. Over ’t
algemeen werken m.i. de stakingen nadee-
lig, daar ze vooral handel en nijverheid
veel schade berokkenen.
Hoewel geen voorstander van staking
zjjnde, betreur ik het toch, dat de stakings-
woede zich nog niet heeft geopenbaard bjj
het korps boomenrooiers alhier, ’t Is toch
werkelijk jammer, dat boomen, welke den
vorigen zomer en herfst nog prachtig prijk
ten met hun bladeren en waaraan nog niet
het minste spoor van ziekte kenbaar was,
worden uitgehouwen.
Zie Mijnheer de Redacteur, zulks is ge
beurd o.a. aan de Groote Djj lakker.
Er mogen leden in den Raad zijn, die
zulks goedkeuren, uit een z.g. oogpunt van
verfraaiing, maar mjj dunkt, dat in eene
plaats als hier, waar ieder reeds beweert,
dat de Hoofdeljjke Omslag hoog is, dan
ook wel eens rekening mag worden gehou
den met de zuinigheid.
In de hoop, dat er spoedig eene staking
op dat gebied moge uitbreken, verblijf ik
x1
Een getrouw Lezer van
Uw Blad.
De Meimaand was gekomen; de boomen
werden groen en vogels zongen; op den
boschweg heerschte verder kalme rust.
Midden op den weg stond Rakker, dicht
tegen een ander paard gedrongen, en beide
dieren stonden zoo stil, dat een vlinder,
die zich op Rakker’s hoofdstel had neer
gezet, daar met uitgespreide vleugels bleef
zitten. En even onbewegelijk waren de
beide menschen die daar op de paarden
zaten. Zjj hielden elkaar vast omarmd, de
wereld was voor hen verdwenen in de zalig
heid van een langen kus.
Daar klonk weer een roepende stem: Ellen!
Zjj schrokken en ook de paarden hieven
verschrikt den kop op, zoodat de vlinder
weg vloog. Het meisje wendde haar paard
om en reed in snellen draf naar huis.
jaar later kwam Ellen alle dagen
in den stal; zjj was eenejonge
vrouw geworden en beiden waren goede
vrienden.
Maar op een goeden dag bleef zjj weg.
Ook zjjn meester had hjj reeds in acht
dagen niet gezien. Alleen de oppasser
haalde hem alle dagen uit den stal en reed
een paar uur met hem. Rakker stond slecht
geluimd in zjjn box en vrat slecht, zoodat
de oppasser hem vloekend wat zout in het
water wierp. Op een goeden morgen weer
klonken door het in de laatste dagen zoo
beklemmend stille huis allerlei stemmen.
Vreemde mannen kwamen en voerden Rak
ker naar buiten.
„Een mooi paard!' zei de eene.
„Dat moest meneer de ritmeester natuur
lijk ook hebben’t Was beter geweest, wan
neer hjj zjjne schulden had betaald.'
„Zou de verkoop het passief dekken?'
vroeg een derde met een slim gezicht.
En de ander antwoordde„Zeker, maar
de weduwe houdt geen penning over!'
Andere mannen kwamen er ook bjj. Zjj
onderzochten Rakker en riepen een man,
die op eene hoogte stond en een hamer in
de hand hield, met luider stem getallen
toe, terwjjl deze er telkens bjjvoegde: „een
maal!'... „andermaal!*... en bjj zeker getal
volgde ook... „voor de derde maal!' en
toen viel de hamer met een luiden slag
op de tafel en Rakker werd naar den stal
teruggebracht.
Een paar bruine oogen keken hem uit
een met donkere gordijnen behangen venster
na. ’t Waren dezelfde, die hem eenmaal van
tusseben witte gordijnen en klimopranken
M.M.!
Beleefd verzoeken wij U, onderstaand
schrijven in uw Courant op te nemen.
BEVREDIGD maar niet VOLDAAN.
Mijnheer de Redacteur!
Het heeft mij eenigermate bevreemd, op
welke eigenaardige wijze mijn verzoek om
trent reductie van den gasprjjs ten slotte in
den Raad is behandeld en afgedaan.
Op den 3en Januari zond ik aan den
Gemeenteraad eene memorie van toelichting
behoorende bij mijn verzoek van 29 Octo
ber A°. P“.
In uw Raadsverslag over de behandeling
dezer zaak, vond ik niet vermeld dat deze
Memorie als ingekomen stuk was voorge
lezen en behandeld; wel dat zjj was mede
gedeeld en in druk aan de leden van den
Raad toegezonden.
Ik had verwacht dat dit bescheid, be
hoorlijk op zegel toegezonden, als gewoon
ingekomen stuk zou zijn behandeld en
publiek gebracht en stel er nog prijs op,
dat dit in ruimen kring wordt bekend ge
maakt; redenen waarom ik U beleefd ver
zoek de bovenbedoelde toelichting bij dit
schrijven te willen opnemen.
De Memorie van toelichting luidt:
Aan den Raad van de Gemeente Bolsward.
TOELICHTING behoorende bjj het ver
zoek van den heer C. H. HUMME
LINCK, ingediend aan den Raad van
de Gemeente Bolsward den 29en Oc
tober 1902.
Uit het officieel verslag van de vergadering
van uwen Raad d.d. 18 Dec. 1902 waarin
bovengenoemd verzoek werd behandeld blijkt,
dat de Voorzitter van het beheer der Gemeente
lijke gasfabriek in die behandeling aan onder-
geteekende eenige bevoegdheid toekent om over
deze zaak te oordeelen;
dat wijders onder meer door den Heer v. d.
Meulen werd beweerd: „De Heer Hummelinck
„vraagt op dit oogenblik niets. Er behoeft hem
„toch niet wat aangeboden te worden? Meent
„de Heer Hummelinck minder te moeten betalen,
„dat hij daartoe met nieuwe argumenten, een
„nieuw verzoek doe.”
In verband met deze beweringen veroorlooft
ondergeteekende zich, enkele toelichtingen aan
het bovengenoemd verzoek toe te voegen en
aan aw oordeel te onderwerpen. Het komt hem
voor dat het beweren van den Heer van der
Meulen niet juist is, want zijn verzoek van den
29en October AS>. PO. luidde:
„dat hij uit het verslag van de laatst ge-
„houden Raadsvergadering heeft opgemaakt:
„dat destijds bij de behandeling van zijn
„verzoek aan den Raad tot verlaging van den
„gasprijs tot industrieel gebruik, door een
„lid van de Gas-Commissie een minder juist
„argument ter bestrijding van dit verzoek
„werd gebezigd;
„dat bij aan nemende dat dit bericht juist
„is dienvolgens uwen Raad beleefd verziekt
„te overwegen of er termen bestaan om op
„dit verzoek terug te komen”
en zou het z.i. weinig gepast zijn geweest, argu
menten aan te voeren.
Nu echter aannemende dat dit gewenscbt
voorkomt, zoo veroorlooft hij zich op te merken,
dat over de juiste berekening van de productie
kosten van het gas moeilijk is te oordeelen,
wijl de inzichten omtrent vaststelling van de
algemeene onkosten die den productieprijs be
zwaren, nog al eens verschillen; hij kan wel
als voorbeeld aanbalen dat in het jaar 1900, toen f'
de gasprijs te Bolsward bij eene productie van
337,840 M3, nog 9 cents per M3, was, dat die I RllQHVnPllf PU
prijzen in de navolgende in grootte bijkomende 'UUOyi UullluH.
steden waren als volgt:
Nijkerk -"-ï— n;;
