1903.
42ste Jaargang.
No. 33.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWA.RD EN WONSERAOEEE
PERSOVERZICHT.
g DONDERDAG 23 APRIL. g
B 1 M E N L A D.
I
VOOR
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
beurde zoo spoedig
te wisschen.
en volledig mogelyk uit
De Meimaand nadert. Zouden alle onder
wijzeressen en onderwijzers niet ëén half
uurtje van hunnen gewichtigen arbeid
kunnen besteden aan ’t wijzen op het laffe
en misdadige van nestjes-uithalen?
Work urn, 20 April. De workman C. H.
begat zien heden avond, als naar gewoonte,
naar bed. Omdat zijn slaapplaats boven was,
moest de man bij een ladder op. Bijna boven
zijnde deed hij een misstap en viel naar
beneden. Klagende van pijn werd de dokter
gehaald en constateerde deze dat de schouder
erg gekneusd was.
Eene aanmerkelijke schadepost voor de
man, die nu kort geleden zyne werkzaam
heden weder kon aanvangen.
Koudum. Wat we vreesden is geschied.
Zonoagmurgen, bij het einde der godsdienst
oefening, maakte onze leeraar onder diepe
stilte zijne gemeente bekend, dat bij voor
de beroeping naar Maassluis had be.ankt,
maar die naar Dordrecht had aangenomen.
Blijkbaar was net èii voor den leeraar èa
voor de gemeente een pijnlijk oogenblik.
Ijlst. Onder presidium van haren voor
zitter, den heer W. Langhout, werd Donder
dagavond de Jaarvergadering vandeNaam-
looze Ulster Stoomboot-Maatschappij gehou
den. Tot bestuurslid werd de heer Joh.
Spyksma met 20 van de 21 uitgebrachie
stemmen herkozen, terwjji het bestuur
meedeelde, dat, otschoon er dit ja«r een
nieuwe boot in de vaart gebracht was, zij
aan de aandeelhouders 3 procent rente zoude
uitkeeren.
Sneek. Aan de markt alhier werden
heden aangevoerd 10000 kievitseieren. Prijs
13 en 14 cent.
De Staatscourant bevat de gewijzigde
statuten van de vereeuigmg tot bevoidenug
van het Vreemdelingenverkeer alhier.
Frieslauds Noordoosthoek, 20 Apr.
Of er uoa vraag nasi uiuhuu u> tegenwoor
dig! Koopman D. Turkama te Dracnteu
kocht er leeds me. r uan 1100 velletjes op.
Ze kosten nu al cent per smk.
Lemmer, 20 April. Er wordt thans in
de Zuiderzee gezocht naar de lykeu van
niet mmuer dan vyt visscbeis uit versciul-
londe plaatsen, die met hei ruwe weer van
Ue laatste 14 dagen zjjn omgekomen. Voor
het vinden >au een dezer, ni. van den Hui-
zer visscher Jacoo Kos, oud 26 jareu, 4 April
verdronken, is door de tamme 1 20 Uitgeloofd
Heerenveen, 21 April. Hedenmiddag
trok ue logomoniuoude. B. de brugoverde
Molenwijk aih.er op. Toen oy uierme le bezig
was, I epen eemge jj .g na tegen ne mug
op, waaruuor B., die den setting niet ter-
dier slacht-
solidair te
Bravo! mejuffrouw A. E. Kok! Kranig!
Gy zyt een baanbreekster met wie wy
voor-den-dag kunnen komen. Gy, de eerste
vrouw in Nederland, gepromoveerd in de
rechtswetenschap. En hoe? cum laude. Wy
zjjn trotsch op onze eerste vrouweljjke
rechtsgeleerde. Van harte wenschen wy
haar toe, een drukke practyk, waarin zij
tot recht doet komen haar gaven en werk
kracht. Ook in dit opzicht behoeven wy
nu niet langer onder te doen voor onze
naburen. Hollanders hebben de gewoonte,
de kat heel lang uit-den-boom te kijken,
lang te wikken en te wegen, voor zy in
het strijdperk treden. Maar wat is het ge
volg onzer nationale omzichtigheid? Dat
wjj ons niet wagen in den strjjd, voordat
de wapens goed gesmeed zjjn. Moge de
overwinning behaald door mej. Kok, veel
meisjes aanzetten tot volhouden en durven.
„Het huweljjks-goederen-rechtin hetDuitsch
Burgerlijk Wetboek” is het onderwerp door
mejuffrouw Kok behandeld in haar disser
tatie”.
Wie macht en invloed heeft, werke mede,
om aan zoovelen mogeljjk terug te geven
de betrekking, de broodwinning, die ver
loren scheen. Wie kan, offere naar ver
mogen om zorg en ellende weg te nemen.
En wie slechts geven kan een woord, een
handdruk of een blik van goedheid en van
zachtheid dat hy of zjj die gevenDan
zal, als de grillige Aprilmaand met haar
regenbuien, haar hageljacht en sneeuwval
is voorbij gegaan, de Meizon weer vrooljjke
gezichten bestralen, en het nooit stakend
starrenhair lichten en schitteren over eene
bevolking, die wijzer is geworden de groote
wjjsheid van den fabeldichter, neergelegd
in ’t verhaal van den aarden en ijzeren pot!
Arnh. Omtrekken.
In De Gids vertelt Mr. Gleichman,
schrijvend over den staatsman F. A. van
Hall, de vólgende anecdote.
In een audiëntie hjj den koning waar
schijnlijk Willem II kwam Van Hall
een nieuwen collega-minister voorstellen.
De audiëntie duurde ongeveer een half uur.
Al dien tyd richtte de koning, zonder vragen
te stellen, in de Engelsche taal het woord
tot den pas benoemde, die eerbiedig zweeg.
Na afloop van de audiëntie riep de koning
Van Hall alleen nog terug en zei tot hem
„Uw ambtgenoot bevalt mjj wèl; hjj is een
bescheiden man”.
Het geval wilde, dat de nieuwe minister
geen woord Engelsch verstond.
Wjj vinden dit wel aardig en lachen er
om, maar waar het volk functionarissen
kiest, b.v. zijne vertegenwoordigers, hoe
dikwyls gebeurt het dan niet dat blijkt,
hoe die gekozenen geen... Hollandsch
verstaan
stond los liet, met de wip in de hoogte ging.
Toen hij zich zich eindelijk liet vallen, kwam
hjj zoo ongelukkig neer, dat zijn enkel brak
en bij op een stoel naar zijn woning moest
worden vervoerd.
Franekeradeel, 20 April. Zoo zoetjes
aan gaat men voort met opknappen. De
weg door de buurt van Achlum is in schouw
genomen en aan de commissie uit den Raad
is gebleken, dat het verzoek der ingezetenen
om verbetering aan te brengen geen weelde
maar een noodzakelijkheid mag worden
geacht.
In Tzum gevoelt men thans volop ’t genot
van eene bestating. Daar hebben bijna al
de particulieren het voorbeeld van het
Gemeentebestuur gevolgd door hnnne straten
te vervloeren en doelmatige afwatering te
leggen. Slechts een viertal wacht nog op
verbetering, waarvan een behoort aan een
uitwonend eigenaar, die, zoo men zegt, van
geene verbetering wil weten, ’t Zal er mis
schien mee gaan, als met een gedeelte
havenwal, ook in onderhoud behoorende
aan een uitwonend eigenaar. Dat stuk
havenwal ligt er nog even haveloos heen.
Harlingen, 20 April. Al hoe men
klaagt over de aanhoudende gure zelfs
wintersche weergesteldheid, waardoor April
zich tot nu toe kenmerkt, voor het lang
deugdzaam blijven der aardappelen is de
koude zeer bevorderlijk. Er worden dan
ook ettelijke baaltjes de provincie uitge
voerd en naar Holland verscheept, waar de
Friesche aardappel gereeden aftrek vindt.
Vooral de soorten, welke in het voorjaar
geen blauwe plekken vertoonen, genieten
de voorkeur. Die in het najaar het neusje
van den zalm zijn, Munsterschen en Bruintjes,
moeten het nu afleggen tegen de jammen
soorten, wier wit meel minder vatbaar voer
blauw worden schijnt te zijn.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Men schrijft uit Amersfoort d.d. 20 April:
By de H. S. M. staakte hier 13 man van
de 162 van „vervoer11 en 53 van „tractie11.
Gisteren, Zondag, kwamen de ontslagbrieven
en thans bljjken 8 man van tracue ec 3
van vervoer te zyn teruggenomen, in het
geheel zijn dus 55 detinitief ontslagen.
De stationswactit is sterk verminderd; de
passagiers mogen zich weer vrijelijk op het
perron bewegen en slechts de hoofdtoegaugen
en seinhuizen bly ven voorloopig nog bewaakt.
Titans keeren zich echter de ontslagenen
tegen hen, die bleven doorwerken. Verleden
week werd reeds aan een der kinderen van
een dezer laatste de boodschap meegegeven,
dat, nu paatje den stakers een strop had
om den hals gehaald door te blijven door
werken, binnenkort paaije een heuschen
strop zou worden omgedaan. Het meisje
kwam geheel ontsteld thuis, doch kon geen
inlichtingen geven, daar geen „spoorjongens"
die ze allen kent, het haar gezegd hadden.
Gistermiddag by de Phoenix bierbrouwerij
spraken twee ontslagenen twee niet-stakers
aan en toonden hun ontslagbrieven, er by
voegend, dat het de schuld was van hen,
die niet solidair zijn gebleven, dat het zoo
geloopen is. Een vytde, een niet spoormao,
kwam bij het groepje en ging een der pas
tot machinist bevorderden te lijf en wel zóó
hevig, dat moord we.d geroepen en de
eigenaar der brouwerjj, die meende dat een
der door hem den vorigen dag ontslagenen
het iemand van zyn trouw gebleven per
soneel lastig maakte, zijn huis uitliep en
den vechtersbaas met zyn vuurwapen zoo
lang in bedwang hield, tot toegeschoten
politie en militaire patrouille den strydlus-
tigen loodgieters knecht hadden gearresteerd.
De zaak is in onderzoek.
De spoorwegdienst. Aan de directiën
der Staatsspoor weg-Maatschappy en van de
H. IJ. 8. Al. is door de handelsreizigers-
vereenigmg „Eendracht1* gevestigd te Rot
terdam met atdeelingen te Amsterdam,
’s-Hage en Meppel, een adres gericht, waarin
wordt gezegd:
„dat hare leden meer dan het afwis
selend reizend publiek, dagelijks in de
gelegenheid waren op ie merken met welk
een nauw besef van plichtsvervulling het
spoorwegpersoneel voor den betreurens-
waardigen dag van 31 Januari j.l., zijn
dienst vervulde,
„dat zij, hoewel de bedrjjvers van de
plaats gehad hebbende stremming in het
verkeer, in het belang daarvan, ten zeerste
lakende, zich geroepen gevoelen, verzach
tende omstandigheden te pleiten voor de
talrijke huisgezinnen die thans tot de
wreedste aller straffen, tot honger, zyn
veroordeeld,
„dat zij mitsdien een dringend beroep
op uw medegevoel voor het lyden van
anderen en op uw ernstig besef van ver-
autwourdeiyatieid voor de veiligheid der
Het Roode Kruis trede opZij, die waar
lijk Christenen zyn; zy, die Broe
ders zich noemen; zy, die Mannen
en Vrouwen van goeden wille
zyn; zy, die bevoorrecht zich weten in
stoffelijken zin; zy allen, die het weten
hoe de stroom van liefde het vuur van haat
en tweedracht blusschen kan, maar óók dat
wraakgevoel de wortel is van felle tégen-
wraak; zy allen moeten er van door
drongen worden, dat het noodig is voor
ons landeke, élke herinnering aan het ge-
Ieder onzer lezers vuile voor zich zelven
deze stippellijnen in met zyne beschouwing
over naastbij liggende en verwijderde oor
zaken van den strijd, en trekke er de leering
uit, die hy kan.
Wy voor ons hebben krachtiger dan ooit,
toevend in onze binnenkamer, gevoeld de
ontzettende verantwoordelijkheid van den
publicist, journalist, publiekspreker. Wie
dezer meuschen zich geen Priester voelt,
wijdend pen en woord aan ’t Goede o,
«dat hy zwyge!
Maar anders is thans spreken plicht.
Er is een strijd gevoerd, en er zyn tal
van schuldige en onschuldige slachtoffers,
önscl'uldigen het meest.
Met het lyden
offers hebben w jj
z y n.
Het Roode Kruis trede op! Wie daar,
krankzinnig van woede en van waan, nog
staakt, hem treffe het kalme woord van
een, die zyn broeder zich noemt en zijn
broeder zich voelt.
Opdat hjj ’t staken stake!
Waar haat en verbittering bruist in de
■aiel, waar hóóg de golven gaan van toorn
en verontwaardiging, daar worde olie van
Christelijke liefde gegoten op die baren!
Waar geleden wordt, zedelijk of stoffelijk,
Liefde toone er haar banier, en Medelijden
brenge verzachting en berusting! Geen
,„Wee den overwonnene!” weerklinke over
iet land!
duizenden handelsreizigers en overige
passagiers, wier leven meer gevaar loopt,
naarmate meer werk aan ongeroutineerd
spoorwegpersoneel wordt toevertrouwd.
„Waardoor zij de vrijheid nemen eer
biedig, doch klemmend bij UE1. aan te
dringen, genade voor recht te laten gelden,
om, nu een herhaling van het gebeurde
door de wetgeving ónmogelijk is gemaakt,
de ontslagen werklieden en beambten
weder in hun vorigen werkkring te her-
stellen".
De diensttijd der lotelingen. Zyn wij
wel ingelicht, dan is 19 Mei aangewezen
als de dag van opkomst der miliciens van
dit jaar. De diensttijd deaer lotelingen zal
aanmerkelijk bekort worden men spreekt
van 6l/2 maand inplaats van 8 als ge
volg der buitengewone legeruitgaven in den
jongsten tijd. N. v. N.
Art. 284 Strafrecht. De eerste toe
passing van het nieuwe artikel 284 Straf
recht zal waarschijnlijk niet lang op zich
laten wachten. Gelijk men weet, wordt in
dat artikel gevangenisstraf of ge dboete be
dreigd tegen hem, „die een ander door
geweld of eenige feitelijkheid of door be
dreiging met geweld of eenige andere feite
lijkheid, gericht hetzij tegen dien ander,
hetzij tegen derden, wederrechtelijk dwingt
iets te doen, niet te doen of te dulden1*.
Zaterdag is namelijk tegen A. van Emme-
nes, den gewezen leider der grond werks-
staking, proces-verbaal opgemaakt, terzake
dat hij den aannemer Üiterwyk een brief
heeft geschreven, waarin deze met staking
onder zjjn personeel bedreigd wordt, indien
hij de uit zyn dienst ontslagen grondwerkers
en bakschippers niet weder in zyn dienst
neemt. A'. v. d. D.
Bewaking der spoorlijnen. Men meldt
uit Zevenbergen aan de N. R. Ct.:
Gisternacht om twee uur bemerkten de
twee op post staande schutters aan den
overweg vlak bij het station, dat er op
ongeveer 25 meter afstand van hen zich 2
personen op de lijn bevonden, kennelijk met
het doel om de zich daar bevindende wissels
defect te maken.
Daar een der wachthebbende schutters
een hoornblazer was, die met geen geweer
wist om te gaan, en de ander een zeer onge
oefend schutter, durfden zij niets aan te
vangen, en besloten toen naar het station
te loopen om daar de wacht te waarschuwen.
Onmiddelljjk kwam toen een korporaal mede,
doch ook deze ging niet verder dan den
overweg, waar de 2 schutters op post staan.
In plaats van toen het wachtwoord te roepen
liet men de twee personen gewoon op de
lijn staan, want (zei de korporaal) „ik weet
niet wie het zijn1*.
Na nog een oogenblik elkaar te hebben
geraadpleegd, besloot de korporaal ten slotte
een schot in de lucht te doen, waarop de
twee verdachten natuurlijk het hazenpad
kozen.
Te Rotterdam is ingebroken, door
middel van valsche sleutels, in de drukkerij
van het voormalige Comité van Verweer
„de Vooruitgang1* aan de Binnenrotte. De
inbrekers hebben met gereedschappen, in
de drukkerij aanwezig, verschillende laden
opengebreken. Vermist wordt f 45 aan
specie en f 15 aan postzegels, alsmede
eenige kleedingstukken en gereedschappen.
Op de tramlyu Ulrum— Winsutn is
een treurig ongeluk gebeurd. Tegen de
waarschuwingen in van den koetsier gingen
drie kinderen aan den kant van den wagen
hangen, met het noodlottig gevolg, dat een
10-jarig meisje, dochtertje van den dag-
looner R., van Warf huizen, onder het
rijtuig geraakte, waardoor beide b°enen
werden gebroken. Medegevoerd naar We be,
oordeelde de geneeskundige aldaar onmid-
dellyke opzending naar Groningen noodig,
hoewel hjj vreesde, dat het kind aan bloed
verlies reeds onderweg zou bezwyken. Dit
is gebeurdte Sauwert aangekomen, was
het kind reeds een lyk.
De brugwachters van de brug over
het Heusdensche kanaal hebben tjjdens een
windvlaag een hachelijk oogenblik beleef 1.
Toen zij voor een stoomboot de brug open
draaiden, vloog deze door den hevigen
wind met zulk een kracht open dat het
gevaarte over de pal sloeg. De brug bleef
ronddraaien en kreeg een ontzettende vaarr.
Met byna bovenmenschelyke inspanning
werd eindelyk de brug met touwen en
haken gevangen en vastgelegd.
Uit vertrouwbare bron meldt men
aan het Alg Adv.bl.:
Onder een drietal paarden van de tram-
maatschappij, lijn VeenwoudenDokkum,
is een besmettelijke keelziekte uitgebroken,
Gelukkig zyn zy in zooverre hersteld, dat
de dienst weer is geopend.
Wy knippen dit uit’t Groene Weekblad,
met van vreugd huppelende’ schaar. Wy,
die acht jaren achtereen de strafzittingen
eener arrondissemeuts-reehtbank by woonden
hebben zoo dikwijls en zoo innig gevoeld
de dwaasheid en het onrecht, dat daar geen
Vrouw was om te pleiten, geen Vrouw
om Recht te doen.
„SOLIDARITEIT”.
Er is, in de dagen vóór Paschen er is
in de Lijdensweek een droeve stryd ge
streden in ons Vaderland.
En als by eiken stryd, zyn daar slacht
offers gevallen; mannen betreuren in ver
twijfeling hunne betrekking, broodwinning
voor hen en hun gezin; vrouwen en kin
deren zyn in kommer en nood; ouden van
dagen zyn méér dan anders een „last” voor
het gezin, dat hen voedde, en voeden bly ven
moet. De Lijdensweek van 1903 is een
lydensbron geworden voor honderden.
Bolswardsche Courant.
lil
E?
