Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Wf. IlisjtlilB Stip,
KASSIERS en COMMISSIONAIRS
in EFFECTEN
Marktpleinno.324.
r.*]
I
1903.
42ste Jaargang.
No. 49.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
DONDERDAG 18 JUNI.
DANKEN VAN LEENING.
BINNENLAND.
GROOTZAND 1 - SNEEK.
O".
JOHAN RUEB
nl
UI
Gevonden Voorwerpen.
TANDARTS.
M
Kantoor te Bolsward
TANDARTS,
VOOR
uil
B
nood verkeeren
er
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Branco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
te Leeuwarden, Heerenveen, Joure
en Bolsward.
Inlichtingen
Een KERKBOEKJE.
VROUWENZAK.
HUISSLEUTEL.
WIT KUSSENSLOOP.
GOUDEN BROCHE.
aan het politiebureau.
Harlingen, 13 Juni. Het hoogst eigen-
ardig geval deed zich hier voor, dac, terwijl
e gemeenteraad in zijne zitting van heden
>eraadslaagde over het verzoek van den kooper
an den gezonken schoener om een geul in de
Nieuwe Willemshaven te mogen maken, het
aartuig in kwestie reeds lang in de Slink tus-
ehen Terschelling en hier gezien werd. Wat
ommigen voor eene onmogelijkheid hadden
ehouden om hem ooit weer vlot te krijgen
'as toch gebleken tot het rijk der mogelijk-
Nieuwstad G. no. 84, Leeuwarden.
Consult te Sneek eiken DINSDAG van
10—3 uur, Suupmarkt 97, ten huize van
den Heer VELTMAN.
van
i Kunstnijverheid geopend,
waren de vlaggen uitgestoken.
van 12 uur kwam de Minister
om de tentoonstelling te
Men heeft ze in iedere plaats van eenige
beteekenis, de banken van leening, die
menigeen als een kwaad, doch bij eenig na
denken als een noodzakelijk kwaad zal be
schouwen. Een kwaad! Immers, er zijn tal
van menschen, die aan ’t lommerdloopen
verslaafd raken, zooals vele anderen aan den
drank. Of „vele anderen” hier wel ’t ge
paste woord is? Vaak gaat ’t samen en is
’t verslaafd zijn aan den drank de hoofd-,
zoo niet de eenige oorzaak van ’t lommerd
loopen.
Doch ook een noodzakelijk kwaad! En
wel om meer dan eéne reden. Er kunnen
gevallen voorkomen, ten zij doen zich voor,
dat iemand plotseling in verlegenheid geraakt.
Tijdelijke werkeloosheid, ziekte, enz. kunnen
een tijdelijke ellende veroorzaken en, al moge
dan de gang naar den lombard zwaar zijn
’t zwaarst voor hen, die er nooit gebruik
van maakten, die instelling is dan toch
een tijdelijk redmiddel.
Gelukkig, dat daarvoor de lombard als
gereglementeerde inrichting bestaat; een in
richting, waar men niet in handen van
woekeraars valt, zooals ’t met particuliere
pandjeshuizen zoo licht gebeuren zou.
Voor hem, die nooit behoefte aan
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Vervol
gens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
een
lombard gevoeld heeft, nooit met menschen
in aanraking kwam, die er gebruik van
maakten, of er ’t drukke gebruik van wisten,
is deze instelling een vreemd, overtollig iets.
Hij kan zich niet voorstellen, dat er zooveel
gebruik van wordt gemaakt. Doch laat hem
eens komen op een publieken verkoop van
„verstaande panden” en hij zal versteld staan
van de vele en velerlei zaken, die een lom
bard opneemt.
Een veel gebruikte naam voor deze instel
ling in onze taal is: Oome Jan.
Een gelijk waardige spotnaam houden
ook de ËransChen op na, die spreken van:
„Ma Tante”, van „Mijne Tante”. Nu, ’t is
een „Oom” of een „Tante”, die meer neven
en nichten heeft als welke andere oom of
tante ook!
De Franschen bedienen zich ook van de
uitdrukking „Clou”, een woord, dat verschil
lende beteekenissen heeft, ’t Woord „clou”
beteekent „spijker”, doch 't heeft nog meer
beteekenissen en de Fransche volksmond
bedoelt er ook meede gevangenis, het
arrestantenlokaal en evenzoo duidt hij er
h.rdiiwifiureiinz.
merkelijk gewassen. Hier en daar ziet men
reeds bloeiknoppen aan de stengels. Toch
zullen ze natuurlijk later voor gebruik gereed
zijn dan andere jaren.
Arum, 15 Juni. Aan de jongenskaatspartij,
gisteren alhier gehouden, werd door 33 par-
gedwongen worden, er gebruik van maken,
doch ook velen, dit? van in nood verkeeren
geheel geen last hebben.
Dat een Parijsche „Tante” zich evenmin
weggeeft als een Nederlandsche „Oome J an”,
laat zich echter ook begrijpen. Tante geeft
niet te veel voor de inkomende pandeneen
keurige fiets b.v., die f 140 gekost heeft en
nog zoo goed als nieuw is, brengt het bij
„Tante” tot ongeveer f 2U.
Wij zeiden zooeven, dat ook velen, die
lang niet arm zijn, van „Tante”, de Parijsche
„Tante” gebruik maken. Dit klinkt eerst
vreemd in de ooren van eenvoudigen, die
zich inbeelden, dat alleen vrienden en ge-
nooten van huizen, waar „Schraalhans keu
kenmeester” is, de drukke en eenige bezoekers
der instelling zijn. Dit is echter een dwaling.
In Parijs geven velen in Maart of April
hunne wmterpelzen in den „Mout de Piété”
ter bewaring. Daar worden ze zorgvuldig
ingepakt en opgeborgen, worden niet aange
tast door de mot, hebben geen last van
vochtigheid en... men heeft er thuis geen
volte van, ’t geen een Parijzenaar, die meestal
niet al te ruim behuisd is, nog al wat waard
is. Ook behoeft er, omdat de lombard zeer
weinig betaalt, weinig pandgeld betaald te
worden, als in den naherfst het pand weer
gelost wordt.
In het najaar, wanneer het weder minder
tot een toertje uitlokt, verpandt de wielrijder
zijn fiets. Tante zorgt gedurende den winter
voor een voortreffelijke verpleging, terwijl
men er in huis niet dan overlast van zou
hebben; zoo’n fiets staat thuis ons overal in
den weg, raakt bestoft en vuil en ergert
den bezitter.
Op deze wijze komen een menigte zaken
in den lombard terecht, zonder dat armoede
daaraan schuld heeft. Het gebeurt te Parijs
zelfs, dat iemand, b.v. een kunstenaar,
die een jaartje buitenlands wil vertoeven,
zijn geheelen huisboedel in het pandhuis
brengt; het kost hem weinig meer, dan wan
neer hij een gardemeuble of een meubel-
magazijn voor de bewaring laat zorgen en...
hij bespaart al dien tijd de woninghuur.
Doch met dit al blijven toch de verpan-
ders uit nood, de arme inbrengers en vooral
de leeners van kleine bedragen, verre de over
hand behouden. Terwijl de bank te Parijs
niet onder de 20 francs verstrekt, en er
b.v. in een jaar 21/4 millioen verstrekkingen
gebeuren, is de gemiddelde pandsom 25 fr.
Tot slot nog een woord over de in de
Parijzer bank van leening gebrachte panden.
Naar het aantal staan de kleedingstukken
bovenaan, waarvan er jaarlijks 50,000 pakket
ten gebracht worden. Dan komen er per
jaar 40,000 zakuurwerken, 34,000 sieraden,
30,000 pakken bedde- en linnengoed, 9,000
panden zilverwerk, 8,000 trouwringen, 4,500
Hokken en pendules en 3,000 stuks juwe-
ierswerken. Vreemd is, dat er per jaar
lechts ongeveer 50 piano’s en 300 andere
muziekinstrumenten ingebracht worden.
Piano’s worden verpand voor gemiddeld
100 francs, andere muziekinstrumenten voor
francs en de 600 regenschermen en wan-
elstokken voor 4 francs.
Let men op de geldswaarde dan staan de
akuurwerken bovenaan, die jaarlijks bijna
l/2 millioen francs van tante vorderen,
erwijl de kleederpakketten het te zamen niet
■ens tot 300,000 francs brengen.
Per jaar komen er verder bijna 2,000
ijwielen, die gemiddeld 35 francs gelden en
u de laatste jaren, nu bijna ieder z’n kodak
rneft, jaarlijks ruim 700 photografie-toestellen
egen gemiddeld 25 francs.
De beste neven van tante zijn echter zij,
ie diamanten en edelsteenen brengen, die
gemiddeld 300 francs halen.
heden te behooren. Met behulp van een
400-tal in het ruim gestuwde ledige vaten
was het den schelpenzuiger Neptunus gelukt,
beweging in den kolossus te krijgen en dreef
hij al niet statig over 't ruime sop, het voerde
hem toch naar Terschelling, het doel zijner
laatste reize over den oceaan.
15 Juni. Een heerlijke uitspanning
voor onze jongens is tegenwoordig het vis-
schen naar knorhaan, die in menigte aan
onze kusten voorkomt. Slechts een eindje
touw met een haak er aan wordt aan een
stok bevestigd. Het aas ligt voor de hand,
het is een aliekruik van de schelp ontdaan.
Al peurende voelt en ziet de knaap, dat hij
ophalen moet en maakt daarbij ook wel eens
een gol, kleinen schelvisch, buit. Knorhanen,
het eigenlijke doel der vangst, hebben geen
schubben, maar eene met slijm bedekte huid.
Door een beweging met de kieuwen kunnen
ze een grommend geknor geven. Ze zijn zeer
gulzig en bijten gretig toe met hun wijden bek.
Leeuwarden, 13 Juni. Het gras en de
bloem, „op het veld verheven”, vallen tegen
woordig weer door de scherpte van de zeis.
Overal ziet men thans de maaiers aan ’t
werk. De maaimachines komen hier echter
al meer in gebruik en door het geraas, dat
ze veroorzaken, hoort men ze al op eenigen
afstand. Ze kunnen veel vlugger en daar tijd
geld is in onze dagen, zullen ze langzamer
hand den grasmaaier wel verdringen. Maar
hij met z’n zwaaienden gang en blinkende
zeis, waarvoor zacht ritselend het levend groen
bezwijkt, is een veel mooier verschijning in
het veld. Wanneer het weer gunstig blijft,
kan de oogst spoedig afloopen. Over ’t alge
meen staat er veel gras en huurders van
buitenlanden achter Huizum, vertelde men
ons, hadden wel gewild, dat ze vroeger ge
huurd hadden, daar ze dan minder hooge
prijzen hadden betaald, ’t Gras is, als ’t ware,
onder water gegroeid.
15 Juni. Bij de heden gehouden aan
besteding van aardappelen voor de troepen
alhier in garnizoen, was de laagste van de
4 inschrijvers, G. van der Plaats, voor f 1,53
per H.L.
Heerenveen, 16 Juni. De wedrennen op
Pinkster-Donderdag hebben zich zelf kunnen
bedraven. Het, garantiefonds behoeft niet te
worden aangesproken.
De bruggeman van de basculebrug
stond gereed deze op te draaien, ter door
lating van een schip. Een marechaussee
bevond zich nog op de brug en daar alleen
was ’t wachten op; niet zoodra had deze
zijn voeten dan ook op den vasten wal, of
de brug ging omhoog. Onderwijl was echter
in volle vaart een fietsrijder van het station
komen rijden, die gedacht had: als die
marechaussee er nog over kan, dan ik ook
nog. Juist toen hij aan de brug toe was,
ging deze omhoog, zoodat de fietser er met
onverminderde vaart tegen op stoof. Hij
trachtte nog de leuning te grijpen om zich
tegen te houden, doch dit ging niet en zoo
viel hij van de reeds een meter omhoog
gedraaide brug op het tegenovergestelde
bruggehoofd. Met ontvellingen aan hoofd
en handen stond hij op. De fiets was stuk.
Bozum, 15 Juni. Een paar fietsrijders
passeerden heden in den vroegen morgen ons
dorp met de mededeeling aan een voorbij
komenden knaap, om een ouderpaar alhier
te berichten, dat hun zoon, bakkersknecht
te Bolsward, bijna voor dood van den zolder
was gevallen. De ouders, met het geval in
kennis gesteld, gingen geheel ontsteld met
den eersten trein van hier. In B. gekomen
troffen ze tot hun overgroote blijdschap hun
zoon goed en wel aan, zoodat ’t geheele
ongeval maar bleek opgedacht.
Misplaatste aardigheid.
Ooststellingwerf, 15 Juni. Het blijkt
thans, dat de veelvuldige regen en het koude
weder van voor eenige weken, aan de aard
appels groote schade hebben gedaan. Vrij
algemeen is de klacht, dat zij zeer ongeregeld
zijn opgekomen en dit niet alleen, maar ook
van geheele stukken zijn de aardappelen in
den grond verrot. Men heeft den grond
opnieuw moeten omploegen en bezaaien met
haver of andere vrucht. Voor zoover de aard
appelen zijn opgekomen, laten ze zich goed
aanzien en in de laatste dagen zijn ze aan
turen deelgenomen. De prijzen werden ge
wonnen f9, W. Sieperda te Franeker, A.
de Vries te Witmarsum en Abe v. d. Werf
te Franeker; f3, Jan v. d. Schel te Arum,
J. v. d. Goot te Menaldum en Pieter Veenstra
te Achlum; f 1.50, Jan de Vries te Franeker,
Douwe Wijnalda te Pingjum en J. Baarda
te Menaldum. De verste bovenslag, nl. 62
meter werd geslagen door U. Hasinga van
Franeker. Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Tentoonstelling te Groningen.
Maandag werd de tentoonstelling
Nijverheid en
Allerwege
Met den trein
van Waterstaat aan
openen.
Wat de tentoonstelling zelve betreft, nog
nimmer is door de Groningers zoo iets
grootsch ondernomen en tot stand gebracht,
leder die het terrein, zoo keurig ingericht,
de groote en grootsche gebouwen beziet,
roemt de energie van Groningens nijvere
burgers, om zoo iets grootsch tot stand te
brengen.
Op een terrein van 4x/2 H. A., in het
Noorden der stad, uitnemend gelegen aan de
tramlijn en dicht bij het Noorderstation, is
de tentoonstelling gevestigd. Een groote brug
over het vaarwater geeft toegang tot het
terrein. Een eerepoort is opgericht. Het
geheel maakt den indruk van een eigen
gemeente. Er is een post-en telegraafkantoor,
er is een klok, die met harde slagen den
tijd meldt, er is een bureau voor de pers,
in één woord, voor alles is zorg gedragen.
Voorbij de appartementen van het Bestuur,
vindt men het groote gebouwvoor de
Groningsche Nijverheid. Alhier zijn de ex
posities gevestigd van de Groningers-zelf.
Ofschoon nog inzendingen ontbreken, komt
de Groninger Nijverheid en industrie goed
tot haar recht, maakt zij een uitnemend
effect. Naast dit gebouw is het gebouw,
waarin de Kunstnijverheid gevestigd is; vele
plaatsen van ons land, vooral Amsterdam,
hebben hier onderscheidene zendingen.
Midden op het terrein is een fontein op
gericht, alles is met bloemen bezet, groote
perken zijn aangelegd. Tegenover het midden
staat het gebouw voor verlichting, verwarming
en vervoer. Deze afdeeling is ongetwijfeld
het glanspunt der Tentoonstelling. Kostbare
exposities zijn hier tentoongesteld, zoowel
uit Nederland, Duitschland als Frankrijk,
machines vooral op het gebied der electriciteit.
Er zijn exposanten die duizenden guldens
hebben uitgegeven, om hunne goederen op
de afdeeling in te zenden. Groote en vele
machines, kostbare ornamenten zijn hier
geplaatst. Aan deze afdeeling is toegevoegd
nog een kleine zaal voor nijverheid.
Naast deze afdeeling vindt men de afdeeling
voor Vervoer.
Zooals licht te begrijpen is, neemt de Sport
een eerste plaats in. Wat al soorten van
rijwielen zijn hier aanwezig, vooral de firma
Eongers maakt een grootsch figuur.
Achter deze afdeeling wordt de Poppen
tentoonstelling gehouden.
Een groot hek geeft toegang tot het
Japansche marktplein. Aan den eenen kant
is de restauratiezaal gevestigd, aan den anderen
kant de concertzaal. Voorts is een groot
gedeelte tot winkelgalerij ingericht.
Buiten dit terrein staat een gebouw om
tijdelijke tentoonstellingen te houden.
De winkels vooral op Japan en Turijn
zijn zeer kostbaar ingericht. Het geheel is
keurig en grootsch aangelegd.
Buiten het eigenlijk terrein der Tentoon
stelling staan kramen en een caroussel.
Men verwacht, dat duizenden naar Gro
ningen zullen gaan om de Tentoonstelling
te bezoeken.
Den 25en dezer zal ten overstaan van
notaris A. G. Bodaan te ’s-Gravenhage, in
het openbaar worden verkocht het meubilair,
bestemd geweest voor het Hooggerechtshof
te Pretoria, doch dat, tengevolge van den
oorlog, niet daarheen is gezonden.
Bolswardsche Courant
If
If
