Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
I
1903.
42ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 69.
DONDERDAG 27 AUGUSTUS.
KAATSEN.
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
INGEZONDEN.
FRIESLANDS KAATSERS!
Om
B. W.
nog
J
De
on-
kranke katholieken
van Sneek, zoowel als
holde het paard door het
een oud stek naar de
het werd gevat.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Eranco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Naast die harmonische lichaamskracht,
lenigheid, beslistheid, om op ’t kritieke mo
ment alle kracht te concentreeren, ziedaar
de oorzaken, die de Belgen maken tot ge
duchte balspelers.
Het is te hopen dat onze Friesche kaat
sers nu hebben ingezien dat de Belgen hun
vooruit zijn en zij pogen door hun lichaam
alzijdig te oefenen in gymnastiekzaal en op
sportterrein, dat euvel te verhelpen, wat
hen nu in eene zwakke positie brengt ook
in hun spel.
Dat de Belgen zich vertrouwen, blijkt
hieruit, dat zij de uitnoodiging hebben aan
genomen 28 Aug. te Bolsward te komen
kaatsen tegen het puikje der Friezen.
En, sportsmen als ze zijn zij zullen
zich nu wel wat beter geoefend hebben in
het „opslaan”. Zij begrijpen wat trainen
vermag en brengen dit in praktijk.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Vervol
gens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
It jildt hjir moan,
Jimme eerekroan.
Dat sij dij jimme
Dogs net uwntnimme;
Whent dan kinne w’ eak net roppe:
„Fryslan boppe.”
Makkum.
El
ringen meenemen uit onze provincie, hoewel
ze over ’t geheel zeer goed over de Friesche
gastvrijheid te spreken zijn. Maar ’t was te
Beesterzwaag, dat een zestal soldaatjes appelen
en vijgen hadden gesnoept, en daar de
krijgstucht strikte eerlijkheid eischt, kregen
ze daarvoor in de vestibule van ’t gemeente
huis te Bergum van den majoor-commandant
hun straf toebedeeld acht tot veertien dagen
provoost.
Te Nijmegen diende voor het kanton
gerecht een zaak tegen Oscar Carré, die door
de Arbeids-inspectie geverbaliseerd was
wegens het doen optreden van een 10-jarig
knaapje als kleinste kunstrijder der wereld”,
en het doen verkoopen van programma’s in
het circus door 2 jongens beneden de 12
jaren.
Het O. M. sprak de wenschelijkheid uit,
dat de Nijmeegsche politie haar bescherming
van het zwakke, die zich uit door het met
een centimetertje nameten van alle trek
honden ook zou uitstrekken tot geëxploiteerde
kinderen en zij er wat meer werk van zou
maken om na te gaan of die kinderen wel
de wettelijk gestelde grens bereikt hadden.
De eisch luidde acht boeten van vijf
gulden.
Een opstijging met hindernissen.
Wegens veranderde windinrichting in
hoogere luchtstroomingen, is de ballon waar
mede Katchen Paulus Zondagnamiddag te 5
uur van het Palace-hote] terrein te Sche veningen
is opgestegen, staande op een adelaar, zee
waarts afgedreven. Dit veroorzaakte een ang
stig uurtje aan het talrijke publiek. Alles
rende naar strand, pier en duinen.
Katchen had intusschen haar toestand
begrepen en liet door gas te doen ont
snappen, zich uit de hooge sferen langzaam
dalen, wel begrijpende dat eenmaal onder
het bereik van den zuid-westelijken bries,
haar ballon weder landwaarts zou afdrijven
of in het slechtste geval de stoomboot
//Chicago”, welke op korten afstand lag haar
bijtijds zou bereiken.
De gunstige veronderstelling werd bewaar
heid. Op eenigen afstand van ’t strand
daalde zij zóó laag, dat de ballon op de
vleugelen van den adelaar bleef drijven tot
een paar knapen van 15 en 13 -jaar naar
den ballon zwommen, nadat een paar
personen te paard vergeefs hadden beproefd
het gevaarte te bereiken en dezen met
de luchtreizigster behouden aan het strand
brachten.
Toen kwam de hulp van alle kanten.
Militairen van het artillerieveld en politie
en anderen hielden den ballon vast en de
gasontsnapping ving geleidelijk aan. Katchen
was niet ontsteld en bewonderenswaardig
kalm. Haar voeten waren alleen wat nat
geworden. Zij ging der directie van het
Kurhaus haar behouden aankomst melden.
De werving bij het Kol. Werfdepot
te Harderwijk blijft nog steeds onbevredigend.
Hoewel door het Rijk de toe te kennen
premie is bepaald op f 200 en het aan-
brenggeld op f 20, ook voor miliciens, die
voor 2 jaren gedetacheerd kunnen worden,
werden tot nu toe in dit jaar slechts ruim
600 personen aangenomen voor den Indischen
dienst, terwijl het contingent voor Oost-
Indië aanvankelijk werd bepaald op 1575,
later op 2160 en voor West-Indië op 110
man.
De Belgen komen
Weêr over stoomen,
In ’t kaatsstrijdperk op Bolswards grond.
Zij willen ’t wagen,
U uit te dagen,
U allen, kaatsers, wijd in ’t rond.
Gaat dus op ten strijd.
’t Is de gouden tijd,
uw neêrlaag te herwinnen.
Weest in de bres
Geeft hun flink eens les,
Dat ze u niet weer overwinnen.
Rijs, 24 Aug. Bij de alhier vanwege de
maatschappij //Gaasterland” gehouden publieke
verkooping van de te veld staande haver en
klaver, heerschte weinig animo. De kooplust
was gering, zoodat lage prijzen werden be
dongen en zelfs een aanzienlijk deel inge
houden werd. Met de verhuring van naweide
voor jongvee wilde het evenmin flink vlotten.
Het overvloedige gras in de meeste weilanden
is hiervan vrij zeker een voorname oorzaak.
Achlum, 24 Aug. Heden geraakte het
paard met tilbury vau den heer R. Wijckel
van Arum alhier op hol. Drie rijtuigen
stonden in de doorreed van den heer Donia,
waarvan het voorste werd uitgeleid. Het
tweede, van den heer W., even nog onbeheerd,
stoof onmiddellijk het andere rakelings voorbij.
De tilbury geraakte tegen een ijzeren hek
waarvan verscheidene punten afgeslagen,
stangen krom gebogen en een paar ijzeren
pilaartjes doormidden werden geknakt. Een
gedeelte vloog over den weg. Het voertuig
slingerde toen tegen een boom, de leidsels
braken en zoo
dorp, rechtuit over
Chr. Ger. Kerk, waar
tilbury is erg beschadigd. Persoonlijke
gelukken hadden gelukkig niet plaats.
Hepk. Nieuwsll. v. Fr.
Sneek. De ZEerw. Deken Th. Brouwer
maakte Zondag jl. aan zijne parochianen
bekend, dat op Woensdag 23 September
a.s. het St. Anthonius-ziekenhuis zal worden
ingewijd en in gebruik genomen. Met dank
baarheid werd geconstateerd, dat geen onge
lukken waren gebeurd bij het bouwen en
de geloovigen werden dringend tot Charitas
aangespoord, opdat de grootsche stichting,
bediend door de Zusters van den H. Carolus
Maastricht, moge worden
en
van
proef met cursussen voor het personeel der
aangesloten fabrieken. Deze cursussen zullen
dan in den a.s. winter gegeven worden, om
het personeel theoretisch zoowel als praktisch
in de zuivelbewerking meer te bekwamen.
De heeren Th. van Welderen baron Ren-
gers, J. Kuperus en W. Keestra, onder
steunen dit voorstel ter dege en hebben in
dien geest een uitgebreid praeadvies aan het
bestuursvoorstel toegevoegd om ook de
andere leden van den Bond van het groote
belang dezer cursussen te overtuigen.
Koudum. Het was Zondag voorzeker een
plechtige ure voor de Hervormde gemeente
alhier. Voor de laatste maal toch trad hare
beminde leeraar, ds. J. Schokking, als zoo
danig voor haar op. Een overgroote schare
had het kerkgebouw gevuld. Van alle kanten
was men opgekomen om dit laatste woord
te hooren. Vijf ringbroeders en een bekend
predikant uit Leeuwarden werden mede onder
de schare gezien. Naar aanleiding van
Handel. 20 vs. 32 bepaalde ds. Schokking
zich nog eenmaal bij 1. de ware beteekenis van
de bediening des Woords; 2. de ware troost
der bediening3. het heerlijk doel er van.
Met eenige gepaste toespraken eindigde
Z.Ew. den dienst onder ons. Nadat door
de predikanten ds. Guittart, ds. Eringa en
ds. Wagenaar nog eenige hartelijke woorden
waren gesproken, werd den geliefden leeraar
toegezongen Ps. 121 vs. 4.
Workum, 24 Aug. Zondagmorgen op reis
naar de kerk alhier zijnde, overkwam de
landbouwer B. Attema te Nijhuizum met
paard en rijtuig een ernstig ongeluk, dat
gelukkig nog al goed is afgeloopen. Nabij
de rolpaal zijnde, kwam langs de trekvaart
een schuit zeilen. Door het slaan van de
fok begon het paard van genoemden land
bouwer te schrikken en maakte zulke zij
sprongen, dat de wagen omwipte en het
paard in het slootje langs den weg terecht
kwam. De inzittenden konden nog bijtijds
uit het rijtuig springen, zoodat het bij eenige
materieele schade aan het rijtuig is gebleven.
Het paard werd later op den wal gebracht.
De Zondag in verschillende steden van
ons land gehouden kiesrecht-meetings hebben
nergens tot eenig incident buiten de ver
gadering aanleiding gegeven.
Te Amsterdam waren in den tuin van
het Paleis voor Volksvlijt een 3000-tal
personen bijeen. Er werd toen Troelstra sprak
gefloten. De vrije socialisten en anarchisten,
de slippendragers van Domela Nieuwenhuis,
moesten het vaak ontgelden. Te Dordrecht
was de animo, vooral uit omgelegen plaatsen,
groot. Per booten werden vele honderden
aangebracht. Te Utrecht kwamen ook tus-
schen de 1400 en 1500 personen bijeen.
Evenzoo te Groningen. Te Leeuwarden werd
de menigte op 3000 geschat.
Onlangs is aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken de vraag ter beslis
sing voorgelegd, of het loon zou doorgaan
gedurende den tijd, dien het pasgekozen lid
van den Haagschen Gemeenteraad, de heer
P. van Pijlen, zou moeten verzuimen als
letterzetter ter Algemeene Landsdrukkerij,
wanneer hij de Raadsvergadering zou bij
wonen.
De Avondpost verneemt thans dat de Mi
nister heeft bepaald, dat de tijd, dien de
heer van Pijlen tot het bijwonen der zit
tingen noodig heeft, niet als verzuim zal
worden beschouwd.
De kolonialen de lenige kolonialen,
zooals De Frije Fries zegt om een tegen
stelling te maken met z/de stijve soldaten
der infanterie, die omsingeld en overwonnen
waren vóór ze het wisten” hebben ver
leden Dinsdag onze hoofdstad Leeuwarden
doen capituleeren, zonder dat het hun één
druppel bloeds behoefde te kosten. Maar
toen des avonds een dierzelfde kolonialen
te Bergum gekheid wilde maken met een
dorpsmeisje, sloeg een dorpsjongen hem
onmiddellijk den neus kapot.
Wij willen hiermee maar laten zien, hoe
men in ’s werelds vreemd beloop soms nog
gemakkelijker een groote stad overwint dan
het trouwe hart eener dopsschoone.
De gewonde koloniaal kon niet langer
mee zwerven en werven, maar moest direct
naar Nijmegen terug.
Zoo zijn er meer opder den troep dap
peren, die niet enkel aangename herinne-
Op een weide bij Doesburg, werd
door iemand een aangeschoten valk gevonden
het dier trachtte tevergeefs nog te ontkomen,
gebonden aan pooten en vleugels werd het
meegenomen en moet zich nu tevreden
stellen met gehuisvest te zijn in een groote
kist. Het dier had een vlucht van ruim een
meter.
Een Londensch weekblad, dat vooral
door dames wordt gelezen, is op het zonder
linge idee gekomen, als premie aan zijne
lezeressen aan te bieden... een huwelijk met
een der redacteurs, een knap en aangenaam
jongmensch. De //misses” bleken hier zeer
mede ingenomen, althans er kwamen over
de 3000 adhaesiebetuigingen in! De //premie”
verklaarde toen zeer verheugd te zijn, dat
hij zoovele aanbidsters telde; hij zou de
dames nu één voor één interviewen om
daarna zijne keus te bepalen
’t Schijnt in Londen ook al weer te zijn
om rond om den haard bij Saartje te gaan
zitten.
Barromeus, van
een zegen voor
niet-katholieken
Friesland.
In de algemeene vergadering van den
Bond van Coöperatieve Zuivelfabrieken in
.Friesland, die 2 September a.s. gehouden zal
worden, zal een belangrijk voorstel van het
bestuur in behandeling komen, nl. f 1000
uit te trekken voor het nemen van een
Men schrijft aan Het Alg. HandelMad:
De internationale kaatswedstrijden te Fra-
neker hebben de Friezen voor goed achter
uit gezet. Zij werden in het Friesche spel,
waarin zij meenden de bazen te zijn, door
de Belgen geslagen.
Reeds vroeger traden Belgische kaatsers
in Franeker op, maar dan in hun eigen
spel, de looden ballen latende stuiten op een
trom en dan wegslaande met een zwaar ge-
handschoende hand, in het midden van een
soort napje voorzien.
Toen bleek reeds dat de Belgen enorme
slagen konden maken, wat de Friezen vooral
toeschreven aan... de gewapende hand.
Dit jaar zijn de Belgen de Friezen gaan
bestrijden in het Friesche spel, dat zij slechts
een paar maanden beoefenden, dat opgemerkt
kon worden nu en dan door het vragen van
de zijde der Belgen, omtrent wijze en op
vatting van dat spel.
De Friezen werden geslagenwel was het
verschil zóó garing, als in een spel kan
voorkomen; de partijen stonden 5 punten
en een kaats gelijk, maar men vergete daar
bij niet, dat de Belgen misschien 25 pCt.
van de punten verloren door het slecht „op
slaan”, dat is het slaan van den bal in het
perk, breed 41/,, lang 10 M.
Tal van ballen der Belgen kwamen bui
ten het perk terecht en dergelijke kwade
ballen gaven aan de tegenpartij eiken keer
één punt.
In het perk, daar waren de Belgen in
hunne kracht; zij sloegen de ballen „uit”,
zooals geen Fries dat kan, zelfs onze Her
culesslagers als Struiksma van Wommels,
Koning Jan II te Witmarsum, Van Vliet
te Franeker, moeten bij de slagen der Bel
gen circa 20 M. achterblijven.
De Belgen sloegen de ballen 80 a 85
M. ver, zelfs bij onderslagen, sloegen zij ze
nog 60 M.
De Belgische spelers sloegen even goed
links als rechts; hunne onderslagen waren
even zeker als de bovenslagen en Minze de
Vries, de man van „moeilijke ballen geven”
moest het erkennen, dat de vreemde spelers
zijne zwaarste ballen wegsloegen als gold het
de mooist opgeslagene.
Het is wel jammer dat aldus de roem van
de Friezen in hun balspel te loor gaat. Het
is met de kaatssport als met het schaats-
rijdenvroeger was Friesland no. een op de
schaats overal, nu niet meer, zelfs niet in
nationale wedstrijden.
Op de lange baan legden zij het heel
gauw af en op de korte baan werden zij
menigmaal door de Hollanders geklopt.
En nu met het kaatsen eveneens. In eigen
country geslagen door kaatsers uit Braine
le Comte en Laeken...
Het is hard, maar te verwachten was zoo
iets op den duur. Deskundigen hadden het
reeds voorspeld en op den verleden jaar te
Wommels gehouden wedstrijd van den Ned.
Kaatsbond, waar het Noordergewest van het
Ned. Gymnastiek-Verbond een medaille als
een der prijzen aanbood, werd het door den
secretaris van dat gewest, den heer L. de
Jong te Heerenveen, onomwonden gezegd:
„Friesche kaatsers, wanneer ge niet meedoet
aan alle oefeningen, die het lichaam harmo
nisch ontwikkelen, alzijdig krachtiger maken
en Ausdauer geven, dan zult gij het ten
slotte in uw balspel tegen anderen moeten
afleggen, al meent ge ook, dat ge daarin
onoverwinnelijk zijt”.
Spoediger dan verwacht werd is de neder
laag gekomen en deze nederlaag zou nog
grooter geweest zijn, wanneer de Belgen goed
hadden kunnen „opslaan”, wat zij zeker bin
nenkort kunnen leeren.
Juist omdat de Belgische kaatsers kun
nen beschikken over datgene wat den Frie
zen ontbreekt: een lenig, alzijdig geoefend
lichaam, alleen daardoor waren de Belgen
veel sterker.
Zij vermoeiden zich niet meer dan noodig
was; zij sloegen alleen wanneer het moest,
misslaan kwam niet voor.
De Friesche kaatsers slaan niet met de
hand en arm, neen, met gansch hun lichaam,
zoodat bij een misslag men een gedwongen
salto maakt, de Belgen slaan enkel met hand
en arm en dan zoo krachtig, dat daaruit reeds
de geweldige sterkte der armspieren blijkt.
Bolswardsche Courant
K
<1
