No. 50.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
43ste Jaargang.
Kieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
I
1904.
DONDERDAG 23 JUNI.
„Het is verboden.”
VOOR
afzonderlijke
125 lan-
glas
1,75
1903 met
Ie
toonde
stères
aan-
den
u
H
n
H
n
n
H
g
e
>t
t-
n
2226,59’
2151,98
125,—
652,93
Totaal f 30235,06’
:n
t-
)3
Gasverlies.
De gasproductie
van
van
door particulieren
straatverl.
fabr. en woning
Blijft v.
Gewoon onderhoud
Ovens met monteering
c. Lantaarns
d. Onvoorzien
kan als zoodanig worden erkend
(art. 3, 2c.)
Het is verboden te tappen in eeue
f 16762,83
- 1122,11
52,51'
- 6069,435
- 306,20
- 765,47
f 22670,95
- 965,87
- 5887,87
- 772,52
- 3000,—
- 1118,10
253,97
- 251,093
f 34920,3 7
een glaasje sterken
Het is verboden te tappen in door
W. als verboden kring aangewezen
wijken, buurten of straten (art. 2c
lOo. Het is verboden te tappen op hier
toe voor de verschillende dagen aangewezen
sluitingsuren (art. 2c.)
llo. Het is verboden te tappen wanneer,
„wegens omstandigheden op grond van welke
misbruik van sterken drank te vreezen is,”
de vergunningslokalen gesloten moeten zijn.
Welke die omstandigheden zijn is niet be
paald; mist, aanhoudende regen en nat kil
weder, dat naar inwendige verwarming doet
zoeken,
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
gas en bepaald werd met ingang
Maart et. reductie te verleenen op den
gasprijs voor het gebruik van gas, verwar
men of drijfkracht bij een minimum ver
bruik van 4000 Stères per jaar.
Het aantal inwoners der Gemeente bedroeg
op 31 December 1903 6651.
Het gasverbruik bedroeg dus per inwoner
48 Stères.
naar lekkage van het
aanvang gemaakt en
ver-
Buizenleiding.
De hoofdleiding langs de Polstraat en
Jongemastraat werd uit elkander genomen,
schoongemaakt en opnieuw weder gelegd.
Langs de nieuwe gebouwde woningen in T
Plantsoen werd een nieuwe 75 m.m. leiding
gelegd.
Aan de leiding langs de kade werden
enkele herstellingen verricht en een paar
lekkages van geringe beteekeuis ontdekt en
hersteld.
Overigens werd het gewone onderhoud
verricht.
Nu de Tweede Kamer nagenoeg gereed
is met het wetsontwerp tot regeling van
den kleinhandel in sterken drank, en tot
beteugeling van „openbare dronkenschap,”
zooals het in den officieelen tekst luidt, kun
nen wij dien arbeid een weinig overzien.
De werkelijke considerans had moeten lui
den „tot uitbanning des drankduivels” en
het loont de moeite eens na te gaan, door
welke verbodsbepaling men ons Nederlandsche
Parlement in de 20ste eeuw als duivelbanner
doet optreden.
De bepalingen zijn zóó samengesteld, dat
sommige verbodsbepalingen afhangen van
een koninklijk besluit, andere van een van
Gedeputeerde Staten, weer andere van ge
meenteraden; dat vrijstellingen mogelijk
zijn, ook al weer van verschillende autori
teiten dat op ’t gebied van Satan een soort
erfrecht is geschapen en een stelsel van hypo
thecaire inschrijvingen, naar dag en uur der
inschrijving een voorrecht verleenend, enz.
Doch dit alles laten wij buiten bespreking.
Zoo ook het feit dat, dank zij sommige
buitensporig lange termijnen van het in wer
king treden, de combinatie der artikelen doet
vermoeden dat onze eeuw reeds ten einde
zal loopen als de wet volledig werkt gesteld
dat dit ooit gebeurt. Wij willen alleen een
greep doen in hetgeen dit wetsontwerp straf-
haar cinlF vorhiorli r
Grootzand, BOLSWARD.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Vervol
gens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Drukking.
De hoogste drukking, waaronder het gas
de fabriek verliet bedroeg 45 m.M., welke
na 11 uur, na iugekomen klachten, meer
geleidelijk werd verminderd.
De dagdrukking bleef 25 m.M.
Gasverbruik.
Op 31 December 1903 waren 419 gewone
gasmeters en 158 muntmeters geplaatst tegen
401 gewone en 150 muntmeters op 31
December 1902.
Het verbruik over de geplaatste meters
aan 319709 stères, tegen 308929
in 1902, eene vermeerdering van
10780 Stères of 3,4 pet.
Ingetrokken werd de reductie voor motoi*
te laten dat een zijner reismakkers hem een
glaasje sterken drank brengt (art. 16, 5o
39o. Het is den slijter verboden toe te
laten dat degeen die bij hem een tweemaats-
fleschje heeft gekocht, dit bij hem openmaakt
of leeg drinkt (art. 16, 60.)
40o. Het is verboden dat de boer een
flesch sterken drank in huis heeft, als zijne
vrouw tegen geld melk per glas verkoopt
(art. 16. 8.)
41o. Het is verboden dat de verkooper
van een huis of de verpachter van een land,
den kooper of pachter
drank aanbiedt (art. 17.)
42o. Het is verboden in een tuin als
Artis of den Dierentuin te Rotterdam meer
dan dertig dagen op een jaar ingezetenen,
die geen lid zijn, toe te laten, of school
kinderen onder leiding hunner onderwijzers
(art. 3a, jo. art. 26 bis.)
43o. Het is verboden in de lokalen eener
groote sociëteit, welke vergunning heeft tot
verkoop van sterken drank, als de lokalen
door haar voor een concert of iets dergelijks
verhuurd zijn, aan de bezoekers dier concerten
of vertooningen een glaasje cognac bij hunne
koffie te verkoopen (art. 3a jo. art 36 bis.)
Er is nog veel meer verboden, maar het
bovenstaande is voldoende om te doen zien,
dat de herziene Drankwet de persoonlijke
vrijheid op allerlei wijze belemmert. Wij
betwijfelen ernstig of naast dit ongewilde
resultaat zij wel iets zal uitwerken ter be
strijding van drankmisbruik en of hierdoor
beter dan door ontwikkeling, verbetering
van woning, verheffing van de zedelijkheid
en andere niet door verbodsbepalingen
wendbare middelen, de opbrengst van
jeneveraccijns zal worden gedrukt.
Eén cijfer zal stellig toenemen, dat der
vonnissen wegens drankwetovertreding. Onder
de oude wet bedroeg in 1901 dit aantal
veroordeelingen 32,126. Hoeveel zal het wel
worden als al die nieuwe verbodsbepalingen
hun contingent overtreders er bij gevoegd
hebben? Alg. Hdbl.
Arn de fabriek v™ FIRMA RL
maatschap ot vereemging met anderen eene
tapperij te hebben, behalve ingeval van loge
menten en sociëteiten (art. 3, 12o.)
4o. Het is verboden eene naamlooze
vennootschap te maken tot exploitatie van
een groot koffiehuis met vergunning (art. 3,
12o.)
5o. Het is verboden in een gekurkt
of ongekurkt fleschje 2 of meer maatjes
sterken drank te verkoopendit mag niet
anders geschieden dan „in gesloten, over
kurk en bovenrand van den hals door metalen
doppen of met lak omsloten flesschen, kannen
kruiken (art. 1, 6o.)
6o. Het is verboden bonbons te verkoopen
met likeur (art. 1, 6o.)
7o. Het is verboden, zelfs aan een loge
menthouder met vergunning, den gasten van
de in zijn hotel logeerende personen een
glaasje cognac te verkoopen (art. la.)
8o. Het is verboden eene tapperij te
hebben met te min ruimte, licht en ven
tilatie (art. 2b.)
9o.
B. en
loten te verkoopen of het bedrijf van kapper
of barbier uit te oefenen (art. 3, 18o.)
16o. Het is verboden eene tapperij te
hebben in een huis waarvan de zolderkamer
bewoond wordt door een si uisknecht (art. 3,19o.)
17 o. Het is verboden eene tapperij te
hebben in een huis, waarin een scheepsbe
vrachter woont of een stevedore, zelfs op de
afzonderlijke bovenwoning (art. 3, 19o.)
18o. Het is verboden te tappen in een
tuin gescheiden door den weg van het huis,
waarvoor vergunning is verleend (art. 4a.)
19o. Het is verboden tapper te zijn als
men wegens strooperij bij gerechterlijk vonnis
ontzet is van het dienen bij de gewapende
macht (art. 3o. 15o.)
20o. Het is verboden sterken drank te
verkoopen in eene sociëteit die geen rechts
persoon is (art. 3a, 3o.)
21o. Het is verboden eene tapperij of
een logement te verbouwen zonder goed
keuring van B. en W. of van Gedep. Staten
(art. 9, 3, jo. art. 8c.)
22o. Het is den tapper verboden langer
dan 3 maanden in het jaar buiten zijne
tapperij te wonen (art. 9, 2o.)
eene slijterij te
en zonder betaald
Totaal
Uitgaven.
Voor Steenkolen
Leiding
Vrachten
Arbeidsloonen
Administratiekosten
Meters
Buitengew. Werken en Onderhoud
Voor a. Gewoou onderhoud f
Jaarverslag Gasfabriek.
Aan het verslag der Gasfabriek over 1903,
ontleenen wij het volgende
Het gasverbruik nam over
10780 Stères toe.
Met het onderzoek
buizennet werd een
aanvankelijk bleken de proefnemingen
trouwbaar te zijn, doch het verliescijfer steeg
dit jaar, niettegenstaande enkele herstellingen,
aanmerkelijk.
Ons onderzoek of de tegenwoordige gas
berging voldoende is, blijft nog in onderzoek,
daar ook de Directeur met zijne onderzoe
kingen en het verzamelen van gegevens nog
niet gereed kwam.
Dit jaar gaf de berging nog geen ernstige
zorg, daar er geen enkele storing in het
bedrijf voorkwam en wijl het gas-debiet in
de wintermaanden minder groot was dan in
het vorige jaar.
Gasberging.
De nuttige gasberging mag evenals vorige
jaren nog gesteld worden op 845 Mko
mende over een met 46,2 pet. der gemiddelde
etmaal productie der tien drukste dagen,
tegen 50 pct. over 1902.
Hoedanigheid van het gas.
Klachten over het gas kwamen zelden
voor. In een enkel geval met grond wegens
het niet goed werken der machine, en ook
was de klacht gegrond, dat de afname van
drukking om 11 uur te sterk zichtbaar was.
Overigens bleken de klachten van lokalen
aard te zijn.
12o.
localiteit, in een huis, toebehoorende aan het
rijk, eene provincie, eene gemeente of een
waterschap, dus bijv, in erfpacht gegeven, in
liet koffiehuis in het Park te Rotterdam, in
den Prinsentuin te Leeuwarden enz. (art. 3, 2o.)
13o. Het is verboden te tappen in eene
localiteit die voor een openbaren dienst wordt
gebruikt, of daarmede binnenshuis gemeen
schap heeft (art. 3, 2o.)
14o. Het is verboden te tappen in wacht
kamers van stations, van spoorwegen, stoom-
booten, tramways of trekschuiten. Eveneens
in de wagens of booten dier middelen van
vervoer. Uitgezonderd hiervan zijn de restau
rants van de Compagnie des Wagons-Lits,
de stoombooten DelfzijlEmbden, de stoom
tram Breskens-Maldeghem enz. (art. 3, 5o.
jo. art. 1b.)
15o. Het is verboden in eene tapperij
Qene andere winkelnering uit te oefenen.
was volgens aanwijzing
den fabrieksmeter 425160 Stères, waar-
werden verbruikt
319709 St. is 75,— pet.
49900 11,74
7450
Cond. en verl. 48101 u 11,51
425160 SL is 100 ~pcL
Het verliescijfer is gestegen van 9,83 pet.
in het vorig jaar tot 11,51 pet. in dit jaar.
Cokes.
De verkochte 12770 H.L. cokes brachten
op f 5887,87 zijnde met inbegrip van klop
pen en bezorgen ruim 46,1 ct. per H.L.
Bestuur en Personeel.
Met het oog op het klimmen der jaren
van den cokesrijder L. Lammertsma, werd
ter zijner vervanging gedurende de winter
maanden P. Alkema aangesteld.
Overigens kwam in het dienstpersoneel
geen verandering.
Tengevolge beklemming van de hand
tusschen de ammoniac-schuit en stoomboot
werd aan L. Lammertsma vanaf 1 Juli uit-
keering gedaan en ten slotte een levenslange
uitkeering bepaald van f 2,19 per week.
Ook aan G. Dijkstra werd wegens het
vallen van de lantaarnladder een paar weken
uitkeering verstrekt.
Finantiëele Uitkomsten.
Ontvangsten.
Aan Gas voor Particuliere en
Gemeente-gebouwen
Meterhuur
Cokes
Leiding
Straatverlichting
Teer
Ammoniacwater
Diversen
z3o. Het is verboden
hebben zonder vergunning
vergunningsrecht (art. 1.)
24o. Het is verboden tegelijk slijter en
tapper te zijn, tenzij in gemeenten wier be
bouwde kom geen 5000 zielen telt, of buiten
de bebouwde kom in gemeenten die dit in
wonertal wel hebben (art. 1, 4.)
25o. Het is verboden iemand een glas
bier te verkoopen zonder voorafgaand verlof
Rplflnnriik Rpripht
WUIUIIUI Ijlt UUI lUlll jmelk te verkoopen, wanneer men bij gerech-
telijk vonnis ontzet is van zijn kiesrecht
.(art. 15, 1 jo. art. 15a 3.)
p 27o. Het is aan eene vrouw verboden
iemand tegen betaling in gelegenheid te stellen
in haar huis een glas melk, spuitwater, of
ook zelfs maar gewoon water te drinken,
als haar echtgenoot „van bekend slecht
levensgedrag is” (art. 15. 1, jo art. 15a 6o.)
28o. Het is verboden eenigen drank een
borreltje, een glas kwast, een glas melk, een
glas spuitwater, een kop chocolade, zelfs een
kopje warme koffie tegen betaling te gebruiken
in eene localiteit waarin de handteekening
van den gemeenteseretaris of van den griffier
der Prov. Staten niet duidelijk zichtbaar is
en waarin de Drankwet niet duidelijk lees
baar en niet hooger dan 2 meter boven den
vloer opgehangeu is. (Het vereischte dat men
de wet begrijpt, wordt niet gesteld (art. 13
jo. art. 15h.)
29o. Het is verboden een gezelschap
jeugdige fietsers, waarvan er geen boven de
18 jaar is, in een herberg te doen schuilen
voor een hen overvallend onweer (art. 15i.)
30o. Het is verboden een stomdronken
man, die gevaar loopt onder de automobielen
te geraken, in een herberg ten plattelande
zijn roes te doen uitslapen (15j.)
31o. Het is verboden arbeidsloonen uit
te betalen in eene localiteit die binnenshuis
gemeenschap heeft met eene tapperij (15k.)
32o. Het is verboden een kaartje te
leggen of andere kansspelen te doen in eene
localiteit waar getapt mag worden. (151.)
33o. Het is verboden zonder toestemming
van den Burgemeester op de harmonica te
spelen op het erf van een boerenherberg.
De toestemming kan ten alle tijde worden
ingetrokken (art. 151, 2.)
34o. Het is verboden een dienstmeisje
van 17 jaar de tafels te doen schoonmaken,
of de vloer te doen aanvegen eener tapperij
gedurende den tijd dat deze open is (art. 15o4o.)
35o. Het is den slijter verboden zijn
zoon van 16 jaar in het lokaal der slijterij
eenige werkzaamheid te doen verrichten
(art. 15o 4o.)
36o. Het is verboden aan de dochter
van een dorpsherbergier, die in stad in be
trekking is, haar vader op de jaarmarkt een
handje in zijn bedrijf te komen helpen
(art. 15o lo. jo. 3.)
37o. Het is verboden als een gezelschap
met elkaar per spoor of op een stoomboot
reist, dat een der leden aan de anderen
sterken drank presenteert. Evenmin mag men
een medereiziger die behoefte heeft aan eene
hartversterking, kosteloos zijne reisflesch aan
bieden als daarin cognac is (art. 15m.)
38o. Het is den tapper verboden als een
der reizigers bij het paard blijft staan, toe
Straatverlichting.
Voor de straatverlichting waren
taarns in dienst.
Een deel dezer lantaarns werden te 11
uur gebluscht terwijl de overige als nacht-
lantaarns bleven doorbranden.
Voor de straatverlichting werdgeraamd
verbruikt te zijn 49900 Stères gas.
De kosten voor aansteken en blusschen
bedroegen f 527,70.
Door de gemeente werd voor de straat
verlichting vergoed eene som van f 3000.
Gasproductie.
De gedistilleerde 18077 H.L. kolen brach
ten op 425160 Stères gas of bijna 23,52
Stères per H.L.
De grootste productie was op 3 Januari
met 1930 Stères, tegen 2040 in het vorige
jaar.
van 1
l
l
Bolswardsche Courant
AA
ff
n
ft
!f
H
H
n
3