lieuws- en Advertentieblad
iolsward en Wonseracleel.
SunlightZeep
No. 16.
44ste Jaargang.
verschijnt Donderdags en Zondags.
1905.
TOB NIET!
DONDERDAG 23 FEBRUARI.
VOOR
[3 maanden.
con-
Slot volgt.
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
een verklaring
Stulle
*j Realisme werkelijkheidsleer,
jbaar a 5 Cent.
genot” gedaan heeft en
Deze commissie toch, overtuigd
opvoedende kracht die er uitgaat
tooneel, wat betreft het verhoogen
een aantal
om de kos-
't Is moeilijk het een ieder naar den
zin te maken.
Als oud-inwoonster van Bolsward, zou ik
gaarne iets in het midden willen brengen,
betreffende de comedie-voorstellingen in onze
stad en aangezien ik geen betere wijze weet
om met anderen hierover van gedachten te
wisselen dan in het Stadsorgaan, verzoek ik
U, mijnheer de uitgever, zoo vriendelijk te
willen zijn, deze regelen in de Bolswardsche
Courant op te nemen, U bij voorbaat mijnen
dank betuigende.
Laat mij beginnen met te zeggen, dat ik
respecteer hetgeen de z/commissie voor kunst-
nog tracht te doen.
van de
van het
van het
kunstgevoel bij de menschen, heeft zorg ge
dragen, dat we in de afgeloopen twee jaren
eenige tooneelstukken te zien kregen, waar
van, wat de stukken betreft, niet altijd ge
zegd kan worden dat zij zzfirst class” waren,
de spelers daarentegen kunnen zeer zeker tot
de beste krachten gerekend worden, die ons
land bezit.
N u weet ik zeer wel, dat het publiek niet
alleen mooi spel wenscht, maar ook een mooi
stuk, waar het, tusschen twee haakjes, groot
gelijk in heeft. Dit neemt echter niet weg,
dat de commissie haar best gedaan heeft, de
spelers waren in ieder geval goed, waarvoor
ik haar en met mij zeer zeker vele mede
burgers, hulde breng.
Nu is het vrij gemakkelijk goede spelers
in Bolsward te krijgen, met de keus der
stukken is dit evenwel anders, en dit ligt
voor de hand. Waar we in een plaats als
Bolsward met zooveel verschillende categoriën
van menschen te rekenen hebben èn wat ge
loof èn wat politiek betreft, valt het een
commissie, die bestaat uit verschillende ele-
13. T, Dq T. G. en A. D. allen té Hin« menten op beiderlei gebied, zeer zeker moeilijk
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Vervol-
gens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
een keus te doen, een stuk te vinden, dat
bij geen der partijen ergernis kan verwekken.
Nog moeilijker wordt deze kwestie, omdat
een groot gedeelte onzer stadgenooten en
die uit omliggende plaatsen steeds roepen
zzgeeft ons nieuwe stukken te zien.”
Een groote omwenteling heeft er in de
laatste jaren plaats gehad, wat den inhoud
onzer tooneelstukken aangaat. De moderne
schrijvers prefereeren trekken uit het volks
leven weer te geven, vroegere schrijvers
daarentegen gaven veelal de voorkeur aan
stukken die minder realistisch*) waren.
En juist waar we rekening hebben te
houden met minstens twee stroomingen onder
het uitgaand publiek, trachten de commis
sieleden, het verschil in die twee stroomin
gen zooveel mogelijk te reduceeren.
Er moeten stukken opgevoerd worden,
waarvan niemand kan zeggen, dat er ook
maar ééne uitdrukking in voorkomt, waar
aan een der bezoekers zich zou kunnen er
geren.
Wat is hiervan het gevolg. Dat we stuk
ken zien opvoeren zonder eenige pit, bij voor
keur blijspelen, zooals verleden jaar in de
kermis. De tweede avond deed je gezicht
heusch pijn van het vriendelijk kijken. Kan
dat niet anders?
Moet het grootste gedeelte van de stuk
ken, die we in Bolsward te zien krijgen,
van het genre zijn, dat men qualificeert met
den naam van water- en melk stukken?
Ik hoorde iets mompelen, over een stuk,
dat men op wenscht te voerenDertig Zil
verlingen. Nu ben ik een vrouw, die het
niet zoo verbazend druk heeft met huishou
delijke bezigheden en daardoor nog al veel
tijd heb om te lezen. Als men de recenties
van bevoegde critici, gelezen heeft over ge
noemd stuk, dan krijgt men er waarlijk geen
Imogen dunk van. De beoordeelingen waren
meest in zeer korte bewoordingen samenge
vat, terwijl de critici, die in hunne recenties
de meening uitdrukten, dat zij verwachtten
dat Zilverlingen, geregeld volle zalen zou
trekken, misgezien hebben, aangezien het
stuk reeds door meer dan één vereeniging
gespeeld is, en het succes niet groot
bleek.
Ik schreef zooeven, kan dat nu niet anders
Dat het zeer moeilijk is, om voor alle par
tijen iets geschikts te vinden, geef ik toe,
maar is het dan on mogelijk, dat men eens
iets anders geeft dan een tooneel voorstelling
Ik kan dit gerust vragen, want zooals het
verleden jaar gegaan is, loopt het toch spaak.
Als men in plaats van een tooneelspel,
een concert gaf, geen te zware muziek. Wij
Bolswarders zijn niet gewend zware muziek
te hooren en het grootste deel van ons be
grijpt ze toch niet; en waarom begrijpen wij
ze niet Om de doodeenvoudige reden, dat
ons muzikaal gehoor en gevoel hier nooit
ontwikkeld wordt. We krijgen hier nooit een
voudige muziek, die voortreffelijk uitgevoerd
wordt, te hooren en dit is toch zeker een
eisch, die men moet stellen, zoowel aan ge
makkelijk als aan moeilijk te begrijpen mu
ziek.
Is het nu onmogelijk, dat hier een
eert gegeven wordt in den zin zooals ik het
aangeef, tegen niet te hoogen entréeprijs
Zou het ónmogelijk zijn om
toehoorders te krijgen, voldoende
ten te bestrijden?
De onkosten voor een concert, in den geest
zooals ik bedoel, zijn toch ook veel minder
dan voor een tooneelvoorstelling.
Natuurlijk geef ik miju opinie voor een
betere. Misschien zie ik zaken over het hoofd,
die van belang zijn. Niets zal me dan ook
liever zijn, dau langs dezen weg, (als vrouw
bezoek ik geen vergaderingen en ben dus
niet, zooals de heeren, in de gelegenheid in
een sociëteit of andere plaats van samen
komst de verschillende meeningen te ver
nemen) van een mijner mede-inwoonsters(ers),
die een beter voorstel heeft, dit te vernemen.
Nog een opmerking voordat ik eindig en
wel deze
Ik wensch volstrekt geen vecht-debat te
houden, daar is’t mij werkelijk nietom te doen,
de reden van mijn schrijven is alleen om
eens anders opinie te hooren betreffende de
kwestie, waarover ik schreef.
JOHANNA.
Ten Bokkel Huinink diens plaats kon in
nemen.
1. B. de B. te Workum heeft een kind
dat vanaf 28 tot 30 Nov. alle schooltijden
deloopen zijn den 17 Dec. bekeurd omdat
zij in de Nieuwstraat te Hindeloopen luid
hebben geschreeuwd en geraasd. Eisch ieder
f 5 of 3 dagen.
14. D. B. V. te Makkum was den 17
Dec. dronken. Eisch f 3 of 2 dagen.
15. R. v. d. P. te Workum den 25
Dec. idem. Eisch ook f 3 of 2 dagen.
16. H. 1’. te Hindeloopen heeft den 26
Dec. ’s avonds laat te veel drukte gemaakt
en te luid geschreeuwd op straat. Eisch f 5
of 3 dagen.
17. A. A. B. te Warns ging den 19
Dec. nog bij een overweg over den spoorweg,
toen een trein in aankomst was, en de boomen
reeds gesloten waren. De haltechef van Molk-
werum, de heer S. Bakker, is als getuige
opgeroepen, en deze bevestigt, wat bekl. in
’t verbaal ten laste is gelegd. De trein kon
ieder oogenblik komen, toen deze bekl. met
zijn fiets aan de hand nog onder de boomen
doorging. Eisch f 5 of 3 dagen.
18. E. S. E. is schippersknecht, hij is
16 jaar en al een heele zzkerel”, maar den
26 Dec. toonde hij zijn krachten op een
verkeerde manier. Hij scheen het toen erg
op hekjes voorzien te hebben, want hem wordt
ten laste gelegd.
1° het hek voor de openbare school bal
dadig te hebben afgerukt,
2° het hekje van H. Koornstra idem,
3° zz zz van T. van der Zee in den
tuin te hebben geworpen,
en 4° het hekje van W. van der Molen
tegen de deur te hebben gesmeten.
Bek], is aanwezig en bekent dat hij den
2den Kerstnacht wel wat baldadig is geweest,
doch dat hek van de school daar heeft hij
geen hand naar uitgestoken, dat hebben de
anderen gedaan, en bet hekje van v. d.
Molen heb ik eenvoudig voor de deur gezet,
niet gesmeten.
Hem wordt opgemerkt, dat hij toch aan
den rijks veld wachter heeft bekend, dat wel
te hebben gedaan.
Bekl. Neen, dat hek van de school daar
ben ik niet aan geweest, de 3 andere, dat
heb' ik gedaan. Behalve een berisping voor
’t verrichte kattenkwaad, krijgt hij nog den
eisch f 15 of 3 dagen.
verzuimd heeft. Beklaagde is niet verschenen.
De eisch luidt f 5 of 3 dagen hechtenis.
2. J. B. te Gaast, alsvoren. Bij verstek
wordt f 5 sub. 3 da.en hechtenis geëischt.
3. J. B. te Workum. Zijn kind heeft 1 7
en 18 October telkens 2 schooltijden en 20
en 22 dier maand telkens 1 maal de school
verzuimd. Eisch bij verstek f 3 of 2 dagen
hechtenis.
4. J. H. te Arum wiens kind van 7 tot
en met 12 Nov. de school verzuimde, waar
voor vader nu f 3 moet betalen of 2 dagen
zzzitten”, tenminste dat werd bij verstek tegen
hem geëischt.
5. W. K. is de moeder van Geert.
Geert nu heeft tegen de wet gezondigd,
door den 28sten Oct. niet op school te ko
men en den 29sten ook 1 maal te verzuimen.
Getuige D. Schaap verklaart, dat Geert nog
leerplichtig is. Hij zit in de 7de klas doch
is nog geen 6 jaar op school geweest, wijl
hij 5 klassen van 9 maanden doorloopen
heeft en 1 van een jaar.
Beklaagde is niet gekomen; de eisch luidt
f 3 sub. 2 dagen hechtenis.
6. D. P. de B. te Cornwerd stond te
recht omdat hij gejaagd had in gesloten jacht
tijd. Den 17den Januari werd hij aangetroffen
door de marechaussees Stulle en Hidzerd, die
daar surveilleerden.
Beklaagde zegt, dat hij niet gejaagd heeft,
hij liep niet eens in jagende houding, want
hij had ’t geweer aan den schouder.
Getuige Stulle verklaart, dat beklaagde niet
zoozeer in jagende houding lie.p. Hij had ’t
geweer evenwel zoo onder den arm, dat hij
vlug gereed kon zijn. De B. kwam van den
dijk af en liep naar zee toe, waar hij lok
vogels uitgeworpen had. Hij (Stulle) eischte
’t geweer op, maar kreeg ten antwoord: z/daar
heb je niks met te maken” en beklaagde
wierp het in zee, hij wilde het niet afgeven.
De B. herneemt, dat hij niet gejaagd heeft,
hij kon dat niet doen, want zijn geweer was
in tweeën, over ieder schouder had hij een
stuk, hoewel Stulle goed weet, dat ’t geweer
één stuk was.
De getuige Hidzerd legt
af, die geheel met die van Stulle overeen
komt, n.l. dat beklaagde ’t geweer onder den
arm had, dat ’t geweer niet in stukken was,
dat de B. zee in liep en ’t toen wegwierp.
Beklaagde blijft bij zijne verklaring, zij
kunnen in de verte niet zien, maar nu wel
alles vertellen.
Thans werd de getuige a décharge voor
geroepen. De verklaring van Roedema staat
vrijwel lijnrecht tegenover de verklaring van
de beide andere getuigen, ’t Geweer was aan
stukken en eerst toen de B. over de palen
was heeft hij ’t in elkander gezet. Getuige
kwam van zijn werk en was juist op die
hoogte. Hij zag die lokkers op den kant van
het wak liggen en bleef daarom staan kijken.
Hem werd gewezen op de kracht van den
eed, want zijne verklaring streed met die
der anderen en wanneer hij dus de waarheid
niet sprak, kon dit wel eens onaangename
gevolgen voor hem hebben, hij kon in dat
geval wel eens vervolgd worden voor meineed.
Roedema verzekert, dat hij niet anders dan
de waarheid kan zeggen en heeft dit dan ook
gedaan.
Eisch: f 10 sub. 4 dagen hechtenis met
verbeurdverklaring van ’t geweer (dat beklaagde
weder in bezit heeft) de waarde er van ad
f10, of 5 dagen hechtenis.
Beklaagde is hiermede lang niet tevreden.
7. B. S. te Makkum werd ook den 17
den Januari door dezelfde marechaussee’s aan
getroffen, terwijl hij tevens in het bezit was
van twee wulpen.
Wanneer jagers gesnapt worden, hebben
ze nooit iets gedaan natuurlijk, ook S. zegt
niet te weten dat hij iets misdreef, hij had
feet geweer over ’t schouder en was dus niet
in jagende houding.
De ambtenaar van het O. M. vindt, dat
hij dan wel in jagende houding is.
zz Ja mijnheer, maar ik had het aan den riem.”
yO, dan verandert de zaak, maar die twee
wulpen dan?”
Een heb ik gekregen van Elgersma en een
heb ik gevonden bij het zzGroot Baken”.
Stulle en Hidzerd verklaren beide, dat hij
't geweer onder den arm had en toen Stulle
het in beslag zou nemen, wierp S. het over
de palen in zee, waar de marechaussee het
vandaan haalde.
Toch houdt beklaagde vol, dat hij niet in
jagende houding liep, omdat hij, zooals de
ambtenaar dat uitdrukte, hoopte, dat het wat
geven mocht. Maar, wie schurft heeft, vreest
de roskam, zegt een spreekwoord, want dat
’t geweer in zee geworpen werd, pleit niet
vóór, maar wel tegen beklaagde.
Als men hem gelooven mag, dan gebeurt
dit, omdat hij de politie niet vertrouwt.
Al deze praatjes geven hem niets en daar
om probeert hij ’t nog maar eens over een
anderen boeg, baat het niet, het schaadt ook
niet.
Die eene marechaussee heeft mij nooit gezien
en met veel pathos poogt hij de zaak zoo
voor te stellen gelijk dat, volgens hem, geweest
is. zzSsst! Ssst!” zeide de eene marechaussee
tegen de andere, hij mocht zich niet vertoonen
en dus heeft hij mij niet gezien. Daarop
baseerde hij zijn laatste verdediging.
Maar ’t hielp hem niet, tegen hem wordt
geëischt f 10 sub. 4 dagen hechtenis met
verbeurdverklaring van ’t geweer en de wulpen.
zzDaarmee ben ik lang niet tevreden, ik
heb de waarheid gezegd. Maar wij spreken
nu toch, (tot de marechaussee’s,) waar is die
fietspomp gebleven?”
De kantonrechter: zzDat kan ons niet
schelen, de zaak is afgeloopen”.
8. S. S. te Makkum is denzelfden dag
door dezelfde marechaussee’s voor hetzelfde
feit geverbaliseerd. Hij had ’t geweer uit
elkander, maar Stulle toonde, dat dit in een
oogwenk in elkander kan worden gezet en
’t was niet hoorlijk verpakt.
Eisch: f 10 sub. 8 dagen hechtenis.
Beklaagde verzoekt zijn geweer terug te
krijgen, wat wel bezwaarlijk gaan zal.
9. A. B. en 10 S. B. beiden te Workum
zijn schippersknechts en gingen zonder
acte en zonder vergunning op jacht.
Zij hadden bij Th. v. d. Méulen te Bolsward
ieder een nieuw geweer gekocht, de eerste
een dubelloops, de tweede een enkelloops en
wilden hunne nieuwe zzspuiten” eens probeeren.
Beiden bekenden volmondig, dat zij aan
’t jagen waren, maar ’t geweer was niet
geladen. Zij dachten, dat ’t wel geoorloofd
was daar, waar zij waren, te jagen.
Deze laatste gedachte is bepaald later bij
hen opgekomen, want zoo zeker waren zij
toch niet van hun zaak, omdat zij, toen de
veldwachter Brouwers er aan kwam, aan den
haal gingen en de geweren in een kuil ver
stopten, gelijk die door de natuur menigvul
dig aan de kusten gevormd worden, ja ze
zelfs onder ’t zand begroeven.
Brouwers heeft de geweren later opgegraven,
die dan thans ook als stille getuigen aanwezig
zijn.
De kantonrechter wil toch wel eens weten,
waarom zij wegliepen, toen Brouwers naderde,
waarop eerste beklaagde verklaart, dat hij
bang is voor de politie, waarop het gezicht
van den tweeden zich tot een lach plooit.
Beiden verzoeken hunne geweren terug,
doch dat zal wel niet glad zitten.
Voor jagen zonder acte en zonder vergun
ning wordt geëischt tegen ieder 2 maal f 10
boete sub. 4 dagen hechtenis met verbeurd
verklaring van ’t geweer.
11. R. D. te Welsrijp heeft een kind
dat de school niet trouw bezocht. Tegen den
vader wordt bij verstek f 1 boete of i dag
geëischt.
12. M. B. te Stavoren heeft een schaap,
dat hij aan een touw vastgezet had, doch ’t
touw was te lang zoodat deze woldrager op
de bermen van den weg kon komen. De
politie had bekl. er al eens vroeger op attent
gemaakt, dat hij er voor moest zorgen, dat
het schaap op eigen terrein moest blijven.
Toen het den 13 Dec. weer de perken te
te buiten ging, werd procesverbaal opgemaakt,
en heden luidt de eisch f 1 of 1 dag.
Bolswardsclie Courant
k ;-ï.-war>
■a AAA AAA AAA AÉé AJ
O 1 1 1 i
