I
Nieuws- eu Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
Een Voorjaarspraatje.
Verschijnt Donderdags en Zondags 44ste Jaargang.
No. 20.
1905.
DONDERDAG 9 MAART.
BINNENLAND.
Dr. Vitus Bruinsma.
VOOR
Afzonderlijke
de
E. Legouvé*
BildUche Crt. v. 2 Maart.
de 838 mili-
wor-
leden, het zachte en
intocht, wij beginnen
kamers te minachten
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Branco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
een ouderdomsverzekering niet
vangen, is nu reeds binnen het bereik
de groote middenpartijen gekomen,
behoeft aan de verwezenlijking er van
te wanhopen.
Zelfs een regeering, die voor reactionair
bij uitnemendheid wordt uitgekreten, kan
niet nalaten wetten voor te stellen, waarop
sinds lang door andere partijen het uitzicht
was geopend. Zoo zal de ongevallenwet wor
den uitgebreid tot de zeevisschers en later
ongetwijfeld tot de landbouwers. Zoo ligt een
ziekteverzekeringswet in ontwerp gereed en
zal, onafhankelijk van eenige politieke partij,
onverschillig hoe het resultaat van den stem*
Friesche Zuidwesthoek, 6 Maart. Eenige
weken geleden ventte een lappenkoopman
uit Holland alhier met bijzonder veel succes
zijn stoffen. Voor de koopers waren de voor
waarden dan ook inderdaad zeer aannemelijk
niet alleen werd de bekende toelage gegeven,
maar pakken en japonnen zouden kant en
klaar afgeleverd worden, waartoe de koopman
over een week met een geroutineerd kleeder-
maker terug zou komen. De klanten zouden
dan hun lappen tijdelijk moeten afstaan en
kregen hun geld tijdelijk terug, om ’t later
in te wisselen voor de gemaakte kleding
stukken. De truc is goed geluktde koopman
heeft veel goede zaken gedaan en de tailleur
laat op zich wachten. Brieven en brief
kaarten aan een opgegeven adres ter reclame
gezonden kwamen onbestelbaar terug.
Kiezersteelt is tegenwoordig aan de
orde. Daarom vermelden we op dit gebied
is ’t eene bijzonderheid hoe op een paar
plaatsen alhier spaarbankkiezers gekweekt
worden. Welgestelden stortten daartoe het
gevorderde minimumbedrag ten name van
de adspirant-kiezers die natuurlijk het boekje
in handen stelden van de gerechtigde(n) aan
wie ze later ook de gekweekte rente hadden
af te dragen.
Leeuwarden, 6 Maart. Gisteren arriveerde
in een logement in de Amelandstraat alhier
een buitenman, die vroeger in goeden doen
was geweest; maar door misbruik van ster
ken drank waartoe treurige levensom
standigheden hem gebracht moeten hebben
aan lager wal geraakte. Hij bestelde een
middagmaal, doch nam, ofschoon niet geheel
frisch meer, eerst nog een borrel. Alzoo ver
telden menschen, in de straat wonende.
Toen hij zich eindelijk aan tafel had gezet
en te eten begon, verslikte de man zich in
een stuk aardappel, met het gevolg, dat hij
bijna terstond een lijk was. Zijn stoffelijk
overschot werd naar het lijkenhuisje op de
begraafplaats gebracht. Dit tragisch voorval
bracht veel volk op de been.
Lemmer, 6 Maart. Gisteren morgen toen
het nog donker was, zou een vrouwelijke
passagier, die hier met de Oude Lemmer
nachtboot van Amsterdam was aangekomen,
van die boot op de daarnaast liggende Gro
ninger boot overstappen teneinde haar reis
naar Groningen te vervolgen In de duister
nis echter stapte zij mis en geraakte tusschen
de beide booten in de diepe binnenhaven te
water. Gelukkig werd het ongeval onmid
dellijk opgemerkt door het personeel van
beide booten, die de vrouw met heel wat
moeite nog wisten te redden.
Oldeboorn, 6 Maart. Meer dan 30 jaren
geleden stierf hier zekere de G., ontvanger
dezer gemeente. Na zijn dood bleek, dat er
een aanzienlijk te kort was, dat niet kon
worden aangezuiverd. Met verrassing en
stille bewondering hoort men nu algemeen,
dien overledene al de
een zeer belangrijk bedrag,
nagedachtenis zijns
dat ’n zoon van
schulden, zijnde
heeft betaald om
vaders te zuiveren.
Makkum, 6 Maart. Gisteren avond ver
misten de huisgenooten hun man en vader.
Na lang zoeken werd hedenmorgen het lijk
van den ruim 50-jarigen werkman uit de
waterput opgehaald.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Vervol
gens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
een, het is nog geen 21 Maart, offici
eel is de lente nog niet begonnen,
maar ik heb op den zonnigen Zondag,
waarop ik dit schrijf, toch een ge
voel, alsof de winter voorbij is. We hebben snee’
gehad en vorst en kouden oostenwind en
erg donkere dagen, maar nu is dat alles
achter den rug. De zon ging van ochtend
al vóór 7 uur op en rees prachtig aan den
onbewolkten hemel, zoodat ik me nu buiten
in haar stralen zit te koesteren, wel is waar
een beetje beschut voor den wind, nu ja, maar
erg noodig is dit niet eens, want het scherpe
en onaangename van den luchtstroom is ver
dwenen, nu hij van het Noorden door het
Oosten naar het Zuiden is gedraaid.
Neen, het gure en het koude weer is ge
zoek doet weer zijn
nu de kachels in de
eu gaan naar buiten,
in de vrije frissche lucht, waar we niet door
cokes en turf, maar door den grooten zonne-
kogel ons laten verwarmen. Het keerpunt is
er, uit het donker komen wij in het licht
leve de herlevende zonnegloed
Een beetje overdrijving, hoor ik zeggen.
Bespottelijk overdreven, wordt er zelfs ge
mompeld. Eén zwaluw maakt nog geen lénte,
en bovendien, die ééne zwaluw is er nog niet
eens, hij zal nog wel een maand op zich
laten wachten. Zoo’n enkele mooie dag in
Februari of Maart zegt niets; wij kunnen
nog kou genoeg krijgen. Weet gij wel dat
zooveel jaar geleden er in Maart een sneeuw
storm is geweest, die trammen en treinen
door de sneeuwophoopingen in hun loop be
lemmerde? Hebt gij nooit hooren vertellen,
dat men op Paschen en wij zijn nu nog
meer dan zeven weken vóór Paasch eie
ren op het ijs heeft gegeten
O, Maart en April kunnen nog zoo guur
en koud zijn; wees maar blij als de Mei
maand met zacht-zoel weer begint, en dat
laat vaak nog veel te wenschen over. Een
mooi voorjaar en vooral een vroeg voorjaar
is een zeldzaamheid in ons land. Wij zullen
nog in geen twee maanden de zwarte kachel
kunnen missen. Ik liet den pessimistischen
bezoeker, die mij dit alles tegemoet voerde,
mij mijn mooien dag niet bederven. Ik
nam hem mee den tuin in en wees hem
op de sneeuwklokjes, welke daar bij groep
jes tusschen de heesters op den zwarten
grond, en ook hier en daar in het nog vale
gras te zien waren. Ze bloeiden eigenlijk al
geruimen tijd, maar weken lang deden ze
zich als stijfgesloten langwerpige, witte eitjes
voor, aan hun spichtige groene steeltjes ben
gelend, maar nu vandaag voor het eerst slin
gerden in het zuiderkoeltje wijd geopende
klokjes door de zonnewarmte en het zonne
licht tot vroolijkheid opgewekt.
En zoo was er meer in den tuin te zien,
dat mijn optimistische stemming bevestigde.
De zoogenaamde winteraconiet vertoonde
natuurlijk ook al zijn gele, dicht bij den
grond op een groen schoteltje gedragen bloemp
jes, maar dat is geen bewijs voor het ge
weken zijn van den winter, wat uit den
naam van het boterbloemige plantje reeds
af te leiden is, zoodat men haast er van kan
zeggen, gelijk men wel moet doen van de
iets verder staande witte Helleborus, de zoo
genaamde Kerstroos, dat zij nóg bloeit
in plaats van reeds. Eerder is de Arabis,
die hier en daar op de groene, kussenvor
mige onderlaag van bladeren al een sneeuw
wit bloempje begint te vertoonen. een blijk
van herleving der ontwakende natuur en ook
het blauwe Maartsche viooltje, dat in een
beschut hoekje al vóór Maart in bloei is
geraakt, doch het veelvuldigs! zijn zulke
blijken in al wat nog geen bloem, doch
slechts half ontplooide bladeren vertoont.
Gij ziet de krookjes reeds groene pluimpjes,
van onderen door een wit kokertje omgeven,
uit dén grond opheffende tulpen en ook
de narcissen, steken al de spitse punten van
om elkaar gerolde bladeren omhoog en hya
cinten en andere bolgewassen volgen het
voorbeeld.
Of de boomen, die met hun kale takken
daar hoog in de lucht wuiven, de op zoo
grooten afstand haast onzichtbare knopjes
reeds doen zwellen, kunt gij niet zien, maar
de heesters valt dit al heel aardig ia
In Friesland zullen van
ciens van de lichting van dit jaar, 47
den aangewezen voor de zeemilitie.
Er hadden zich 88 daarvoor aangegeven.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Verkiezing Tweede Kamer.
De voorloopige candidatuur voor Sneek
is aanvaard door mr. dr. J. H. W. Q. ter
Spill te ’s-Gravenhage.
De vrijz. Kiesvereeniging te IJsbrechtum
stelde eveneens mr. ter Spill voorloopig
candidaat.
Sneek. Voor den op 1 April aan te van
gen cursus aan de Ambachtsschool alhier
hebben zich 44 nieuwe leerlingen opgegeven.
Voor het in April en Mei a.s. te
houden examen, ter verkrijging van akten
van bekwaamheid, bedoeld bij art. 56« der
wet op het Lager Onderwijs hebben zich te
Leeuwarden aangegeven 80 mannelijke en
78 vrouwelijke caudidaten.
In de Lauwerecht te Utrecht nabij de
remise aldaar, is een 5-jarig meisje door de
tram overreden en bijna, onmiddellijk gedood.
Het was een dochtertje van zekere V. in die
buurt. De koetsier moet geen schuld aan
het ongeval hebben. U. D.
Het menschenhart, dat zijn smart steeds
moet verzwijgen, ondergaat zijn lijden twee
maal. (Coppée.)
Zaterdag wilde de voerman van Woer-
kum te Oosterhoüt zijn paard uit den stal
halen. Hij kreeg echter zulk een hevigen
slag van het beest, dat hij aan de bekomen
kneuzingen is overleden.
In het Maandblad tegen de Ferval-
sc/iingèn wordt zeer gewaarschuwd tegen stof,
welke in groote hoeveelheden uit Engeland
hier te lande ingevoerd wordt, en welker
aanwending de meest noodlottige gevolgen
na zich zal kunnen sleepen. Het betreft een
middel, hetwelk onder den naam van „Smith’s
Weed-Killer” in fraai gedecoreerde bussen
verkocht wordt en aanbevolen ter dooding
van onkruid in tuinen en straten, ter reini
ging van stallen en werkplaatsen enz. Bij
ons onderzoek bleek deze stof te bestaan uit
het zoo hoogst vergiftige arsenik-zuur (z.g.
rattenkruit.)
Het behoeft nauwelijks betoog, dat een
dringende publieke waarschuwing tegen het
aanwenden van dit zware vergift hoogst
noodzakelijk is, ten einde zoo algemeen
mogelijk de verspreiding dezer gevaarlijke
stof tegen te gaan.
Niet alleen dat een groot gevaar dreigt,
door deze bussen in keukens, kelders enz.
voorradig te hebben, doch is ook de ver
spreiding van bet vergift in den bodem ten
zeerste te vreezen met het oog op schadelij ke
gevolgen, zoowel voor het bodemwater als
bij het inademen bij het verstuiven, na in-
droging aan de lucht.
In verband met een der amendementen
op de thans in behandeling genomen Pen
sioenwet voor onderwijzers, om den onderwijzer
op 60-jarigen leeftijd recht op pensioen te
verzekeren, meldt men, dat de Vereeniging
van gymnastiekleeraren aan hoogere burger
scholen zich per adres tot de Regeering en
de Tweede Kamer heeft gewend met het
verzoek, voor gymnastiekleeraren aan middel
bare scholen de leeftijdgrens van 60 jaar te
willen vaststellen, waarop zij hun recht op
pensioen kunnen doen gelden. In een me
morie van toelichting wordt gewezen op
moeilijkheden en bezwaren, welke naar het
oordeel van adressante den gymnastiekleeraar
verhinderen, nog na dien leeftijd zijn taak
naar eisch uit te voeren.
Donderdag is uit het krankzinnigen
gesticht „Meerenberg” een 22-jarige ver
pleegde ontvlucht.
Het in den laatsten tijd veel besproken
Naardermeer zal nu toch onder den hamer
komen. Het zal op een nog niet vast-
gestelden datum, einde Mei a.s. geveild worden.
De veiling-annonce beschrijft het als een
zelden zoo schoon voorkomend jachtgebied
op waterwild.
Werken is leven. Als werker moet
men nooit ontslag nemen.
het oog. Aan de jasmijn en de kornoelje
bemerkt gij het nog maar eventjes, doch
zie, hoe de Japansche kwee, de Pirus japo-
nica, die over eenige weken zijn vuurrooden
bloesem zal vertoonen, zijn kogelronde knop
pen al tracht te openen. En de Ribes, ik
meen nu niet bessenboompjes, die ook tot
het geslacht Ribes behooren, maar de bloed-
roode Ribes, die haar mooie bloemtrosjes
alleen zal dragen tot sieraad, niet om er iets
eetbaars uit te doen groeien, wat staat zij
reeds met haar langwerpige, puntige knop
pen aan alle takken gereed, om ze, zoodra
de zon nog maar een beetje langer haar
gunsten verleend heeft, in schoonheid van
bloem en blad te doen openbersten.
Dat zijn beloften, waaraan voldaan zal
worden. De vervulling ervan kan wel ver
traagd, misschien nog lang worden uitge
steld, maar dit uitstel wordt geen afstel.
De neuzen van tulpen en hyacinthen mogen
nog eens onder een dikke laag Maartsche
sneeuw worden bedolven, dat deert hen niet,
zij zijn er op ingericht om, het te doorstaan
evenals de mooie knoppen van Pirus en Ribes,
als we nog vorst mochten krijgen, zich wel
dagen lang stijf gesloten zullen houden, maar
daarna toch met hun bloemen voor den dag
zullen komen.
Zoo ook is het vogelenheir reeds vol be
lofte voor hun voorjaarsvreugde en voorjaars-
gezang. Onze oude kennis, de spreeuw, arri
veerde van ochtend en keek naar zijn nest
van het vorige jaar. Het gepiep der meezen
begint helderder en luider te worden; wij heb
ben al een koolmees de nestklos, die hoog
in den ahorn is vastgespijkerd, zien inspectee-
ren, en een paar pimpeltjes hebben opnieuw ’t
plaatsje in de spar gekozen. De leeuwerik heeft
al eenige dagen geleden zich doen hooren
en het geluid van den merel begint zich te
wijzigen, binnenkort zal hij weer zijn mooi
morgen- en avondlied fluiten. Dan gaat het
heele koor weer lustig aan het zingen, jube
lend van levensvreugd.
Ja, ja, de lente komt, de teekens zijn er,
al zal zij niet in onafgebroken tred, met
vluggen voet, langs den rechten weg na
deren. Wie onbevooroordeeld toeziet, her
kent haar, ook al maken nog verscheiden
koude dagen, en zelfs wat sneeuw en Vorst
wellicht voor anderen haar onkenbaar.
En zoo is het ook bij al het partijge-
schreeuw, dat voor de Juni verkiezingen
reeds sinds enkele weken in ons land is
aangevangen, met den waarachtigen voor
uitgang op maatschappelijk gebied. Hoort,
men de redevoeringen en leest men de po
litieke bladen, dan zou men kunnen meenen,
dat alle vooruitgang sinds jaren is gestaakt
en gevaar loopt npg vele jaren gestaakt te
blijven. Volgens de eene partij zal men
nooit vooruit komen, als niet zij het roer
in handen krijgt, terwijl de andere partij geen
anderen vooruitgang ziet, dan door haar op
treden mogelijk is. En dan giert daarbij de
gure politieke wind over de velden en krimpt
in één van koude en kilheid, alsof aan geen
enkele zijde een gunstig teeken, dat hoop
geeft voor maatschappelijkeu vooruitgang, te
zien ware.
En toch is ook daar het betere in aantocht.
Wie, buiten de partijen staande, het poli
tieke spel volgt, zal van het eene jaar tot
het andere, van de eene verkiezing voor een
vierjarige zittingsperiode tot de volgende
kunnen opmerken, dat er vooruitgang is.
Wat viermaal vier jaar geleden in verkie-
zingsredevoeringen als iets, dat onbereikbaar
ver verwijderd was, moest worden afgeschilderd
wordt nu reeds meer nabij gezien en als een
practische, zeer goed te verwezenlijken maat
regel voorgesteld. Wat eenige verkiezings
perioden terug slechts door de uiterste par
tijen werd verdedigd en door de andere be
streden of zelfs met spot en lach werd ont-
van
en men
niet
busstrijd zij,
uitblijven.
Ook een wetsontwerp op de administratieve
rechtspraak, zoo lang begeerd, is dezer dagen
ingediend, en het ontwerp van een wet,
waarbij ook de volwassen mannelijke arbeider
voor een overmatig langen arbeidsduur wordt
beveiligd, is mede reeds aan de Staten-
Generaal voorgesteld.
Dat zijn alle zaken niet van één partij,
maar van alle partijen. Zij liggen op den
weg van den vooruitgang in het algemeen
zij zullen ingevoerd worden door elke partij,
die aan het roer mocht komen. Wie dat
inziet, die weet, dat ondanks heftigen partij
strijd, die menigeen soms zou doen wanhopen
ook op maatschappelijk gebied het betere
nadert.
Bolswardsche Courant