lieuws- en Advertentieblad
Bols ward, en Wonseradeel.
Botervervalsching
Oan ’eSeedyk,
HWA BIN IK?
1905.
44ste Jaargang.
No. 32.
Verschijnt Donderdags en Zondags
DONDERDAG 20 APRIL
BINNENLAND.
E
Sangfoardrachten troch ’t
9
VOOR
i
Afzonderlijke
15-15-0
3-5-0
126-0-0
den kostprijs
158-8-0
het
104-0-0
3-0-0
verplicht om onder eigen vlag te varen, hun
product alleen te verkoopen voor hetgeen het is.
I19
e
f
een groothandelaar
i The Grocer vast
Ontvangsten.
33 ctw. gemengd product verkocht
als zuivere boter tegen 8 sh.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Vervol
gens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
gemaakt. Er schijnt geen ander geneesmiddel
dan dit: om de autoriteiten op het gebied
der boterkwestie dezelfde macht te geven.
Volgens schrijvers meening moeten zij de
bevoegdheid hebben om alle boter in beslag
te nemen waarvan zij weten dat zij afkom
stig is van de buitenlandsche namaak-boter-
fabrieken. Het moet hun zijn toegestaan elke
fabriek binnen te gaan en iederen fabrikant
te vervolgen die de speciale werktuigen voor
het vermengen van boter met water in ge
bruik of in *t bezit heeft. Het zou hen
eveneens mogelijk moeten zijn om, op grond
van de Wet op de Handelsmerken, eene
veroordeeling te verkrijgen, indien bewezen
kan worden dat grootere hoeveelheid boter
als Engelsch, wordt verkocht, dan de fabriek
zelf uit Engelsche melk of room kan maken.
Het is natuurlijk dat, indien de Regeering
beslist, het vermengen van water of melk
met boter is geoorloofd, dan kan zij niet ver
hinderen het gebruik van de, daarvoor noo-
dige, werktuigen. Maar wel kan zij bepalen
dat al dergelijke boter verkocht moet worden
als vermengde boter.
Het argument ten gunste van vermengde
boter en ook van margarine, dat het zulke
uitstekende goedkoope voedingsmiddelen zijn,
heeft alleen waarde indien ze onder den waren
naam en voor de werkelijke waarde worden
verkocht.
U itgaven.
20 ctw. Australische boter tegen
104 sh.
vracht heen en terug
10'/2 ctw. vervalschingsmiddel
ad. 30 sh.
kosten van vermenging afgeroomde
melk enz.
beneden den kostprijs der
Australische boter dus tegen
96 sh. is
Er rest ons thans eene enkele opmerking
over de vraagin hoeverre heeft Nederland
met het bovenstaande te maken? Het ant
woord daarop is naast de grieven tegen
Engelsche namakers en waterknoeiers, zijn
de uitgesproken beschuldigingen in hoofdzaak
gericht aan ons adres. De Red. noemt de
ondernemende Hollanders, de groothandelaar
bedoelt hen eveneens. En de conclusie van
deze uitspraak is eenvoudig dezeal ons
streven, al onze offers voor controle enz., ze
worden machteloos tegenover de vindingrijk
heid der knoeiers, in elk geval onze naam
kreeg weer een gevoelige, zoo niet onher
stelbare, knak.
En konden wij nu die beschuldigingen
maar met eenigen grond tegenspreken Wij
kunnen dit echter niet. Wij weten dat een
zeer aanzienlijk deel onzer boter, zoowel in
het Noorden, als in het centrum en in het
Zuiden van ons land, in de laatste tijden
wordt opgekocht tegen prijzen die eerlijke
boter-exporteurs niet kunnen betalen. Officieel
is ons niet bekend welke bestemming die
boter heeft, officieus wordt gezegd dat ze
komt in handen van knoeiers. Die opvatting
wordt, volgens onze meening, bevestigd door
de Engelsche berichten.
De vraag rest of er iets te doen is tegen
de nieuwe depreciatie van onzen naam en
wij kunnen ons voorstellen dat het antwoord
op die vraag den stempel draagt van ont
moediging. Twintig jaren lang is, vaak met
zwakke krachten, in ons land gestreden tegen
knoeierij. Met hardnekkige volharding is
die strijd volgehouden met dit succes da't er
is gekomen meer belangstelling en dat wij
meenden in ons contrêle-stelsel en het Rijks-
merk het middel hebben gevonden. Wij
weten- thans, dat wij nog niet klaar zijn; in
het binnenland wordt ons Rijksmerk niet
gevraagd, in het buitenland komt het thans
niet voldoende meer, omdat een groot deel der
gecontroleerde boter, na eene bewerking,
zonder merk over de grenzen gaat. Thans
kan alleen krachtige Regeeringssteun ons
helpen. Wie genegen is, met ons, dien steun
te vragen, verzoeken wij om een bewijs van
instemming. (De Zuivelcourant).
Snoek, 18 April. Gistermorgen werd geboeid
naar Leeuwarden overgebracht de hier meer
dan beruchte D. O., vader van drie kinderen,
die Vrijdag j.l. vanaf ’t Hoogend naar het
arrestantenlokaal moest worden gesleept wegens
kennel ij ken staat. Gedurende dien tocht,
waarbij drie agenten groote moeite hadden
den woesten man in bedwang te houden,
beet deze den agent G. zoo in den vinger,
dat de agent er thans mee in een doek loopt.
De officier heeft D. gehouden, wien nu
vrijzeker wel spoedig weer Hoorn tot verblijf
plaats zal worden aangewezen. En daarna zal
de Rechtbank wel ’t vervolgstuk leveren.
Hem. Oldeph. c.a., 17 April. Met de
ontstalling van het vee is een aanvang ge
maakt, het jong-goed huppelt in de weiden
en ouder vee (zomerkoeien) vergasten zich
aan de malsche spruitjes, die reeds volop in
de landen voorkomen. Spoedig zullen geheele
beslagen volgen, daar de hooiresten in vele
schuren bijna opgeteerd zijn. Het hoornvee
deelt de weiden met de schapen, die ook
door de burgers en arbeiders thans alle naar
buiten gebracht zijn. Met de lammeren,
waaruit het gewin moet komen voor deze
fokkerij, loopt het tegen. Er komen zeer veel
éénlingen en de sterfte is grooter dan ge
woonlijk. Vermoedelijk zal het artikel zeer
duur worden, hooger in prijs nog dan het
vorige jaar, toen de middelprijzen 9 10
gld. waren.
Stavoren, 17 April. De aanvoer aanfde
coöperatieve haringrookerij bedroeg de vorige
week 1712 tal, waarvoor besomd werd f 1457.
De prijzen per tal varieerden van f 1,50 tot
f 0.70. Enkele visschers beproefden hun geluk
in de nabijheid van Urk, maar keerden terug,
wijl het resultaat daar onbevredigend was.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Breng uw kinderen spelenderwijs tot
het inzicht, dat zij veel kunnen verduren en
veel ontberen, zonder daarom minder geluk*
kig te zijn. Dn Karl Oppel.
de grens te brengen.
3. Zij weten alles wat er te weten is
omtrent de nieuwe vervalsching, zij volgen
de boter, nemen er monsters van en zijn
zeer goed op de hoogte met den ernst der
zaak.
De autoriteiten kunnen niet helpen om de
volgende reden. De tegenwoordige wet ver
oorlooft 16 pCt. water in alle boter. Dit geeft
den mengers de bevoegdheid om droge boter
te koopen, en tot de bepaalde grens water
bij te voegen en het product als zuivere
boter te verkoopen.
Wat betreft de nieuwe en ook andere
vormen van vervalsching en het verkoo
pen van vreemde boter als Engelsche, zoo
is, bij de tegenwoordige wet, de eenige wag
om eene vervolging in te stellen deze, om een
half pond boter te koopen, die dan, door
scheikundig onderzoek moet worden bewezen
iets anders te zijn dan waarvoor ze is ver
kocht. Dientengevolge mag een fabriek 20
ton vreemde boter en 1 ton Engelsche koo
pen, en indien dat alles voor Engelsche
wordt verkocht, is het onmogelijk te bewij
zen dat het bepaalde -half pond, dat men
koopt, niet Engelsch is.
Het geneesmiddel. Indien iemand maakt val-
sche munt of bankbiljetten of wel, zonder ver
gunning, spiritus maakt, kan hij vervolgd
worden en eene veroordeeling kan worden
verkregen indien bewezen wordt, dat hij in
het bezit is van de werktuigen voor het be
doeld bedrijf. Het is niet noodig te bewijzen
dat hij één bepaald muntstuk, één bepaald
bankbiljet of één bepaalde liter whisky heeft
Aan dit opstel van
knoopt de Redactie van
eene zelfstandige beschouwing.
In de eerste plaats verklaart zij dat de
schrijver is een der eerste namen op het ge
bied van den groothandel in boter, wiens
positie hem in staat stelt te weten wat hij zegt.
In de tweede plaats verklaart de redactie
dat van verschillende en zeer vertrouwbare
zijde het gezegde wordt bevestigd. De auto
riteiten zijn .te lang werkeloos geweest,
anders had het kwaad den bestaanden omvang
niet kunnen verkrijgen. Het is niet overdre
ven te beweren, dat de boterhandel in de ge
heele wereld bedreigd wordt met naar den
kelder te gaan.
Als een enkel voorbeeld wordt aangehaald
eene fabriek gelegen op drie mijlen van
Eastcheap, waar tot 250,000 kilo’s per week,
droge Australische en Siberische boter wordt
verwerkt en gemengd met water tot de ge
oorloofde grens (of liever tot de gewaagde
grens). Een gewoon winkelier mag nu eens
eene berekening maken, welke royale winst
er gemaakt wordt in eene enkele „namaak-
boter-fabriek."
En naast water en melk wordt gebruik
gemaakt vangecondenseerde melk, caseine,
dierlijk vet van de vleeschconserven-fabrieken,
plantaardig vet geperst uit de cacao-boonen,
uit katoenzaad, uil zonnebloemzaad enz.
Inderdaad de „namaak-boter-fabrikant" kan
in onzen tijd te kust en te keur gaan en
hij profiteert ten volle.
Eenigen tijd vóór de ontvangst van
opstel van den groothandelaar hoorde de
Red. van de ondernemende Hollanders die
de duurste boter in Tooley-street koopen, ze
naar de fabriek in Holland zenden, ze daar
behandelen en terugzenden naar Londen en
andere Engelsche marktplaatsen (de heeren
hebben overal hunne connecties) om ze te
verkoopen tegen een prijs lager dan andere
b'oter, terwijl zij een goede winst maken.
De Red. hoorde eveneens van een middel
tot behandeling der boter, welk middel onder
den naam van „Anglicé namaak" ten ver
koop is aangeboden en in verschillende dee-
len van het land gekocht is. Ja zelfs de
kalme Ier die, volgens het geloof van de
goe-gemeente, zijn boter niet anders kan
maken dan met 20 pCt. water (zie Engelsch
wetsontwerp hier op) heeft opeens geleerd
het nieuwe proces, om uit water en olie
goud te maken.
Vervolgens doet de Red. een aanval op
het zooeven genoemde wetsontwerp. Zooals
daaruit blijkt, wil men de hoeveelheid water
die in boter mag voorkomen, bij de wet vast
stellen op ten hoogste 16 pCt. Daarnaast
staat eene beweging onder aanvoering van
eene zekere Mr. Kellitt die de toegelaten
hoeveelheid wil bepalen op 18 pCt. De Red.
zegt hiervan: de wet aannemen zooals ze
daar ligt, is een absurditeit, ze nog te ver
slappen zou misdadig zijn. Er is noodig een
wet die de botervernieuwers, zij die ze weer
opkanen, namakers van allerlei, swrl enz.,
De verschillende, thaus genoemde, ver-
valschingen geven natuurlijk aanleiding tot
deze vragen; waarom worden de autoriteiten
niet ingelicht? en waarom maken deze er
geen einde aan?
De autoriteiten zijn ten volle op de hoogte
met de genoemde feiten en zij doen alles
wat in hunne macht is, maar die macht is
zoo beperkt, dat zij bij deze kwesties absoluut
machteloos zijn. Hetzij men wil tegengaan
vermenging met water tot 16 pCt., hetzij
verhinderen dat vreemde en koloniale boter
als Engelsche boter wordt verkocht, men
heeft niets te zeggen om de eenvoudige reden
dat op dit oogenblik alleen een bewijs van
vervalsching geleverd kan worden op grond
van het scheikundig onderzoek van een half
pond boter dat voor dit doel gekocht moet
worden. Het genoemde mengsel nu tart dat
scheikundig onderzoek.
De autoriteiten zijn ten volle ingelicht
omtrent het volgende:
1. Zij weten waarschijnlijk iedere plaats
waar feitelijk gehandeld wordt in strijd met
de wet op de handelsmerken, doordat men
vreemde en Australische boter overpakt om
ze te verkoopen als Engelsche boter.
2. Zij kennen evenzeer iedere fabriek
waar boter met melk of water wordt ver
mengd (en het aantal dezer is veel grooter
dan het publiek weet) en dat ondanks de
ontelbare vermengingen, slechts weinigen het
product verkoopen voor hetgeen het werke
lijk is. De anderen zorgen wel boter te
koopen, waarvan het watergehalte beneden
de grens van 16 pCt. is en mengen zorg-
i om het tot
Het welbekende en gezaghebbende Engel
sche weekblad The Grocer bevat, in het
No. der vorige week, een tweetal artikelen,
omtrent bovenstaand onderwerp, die zeer ernstig
de aandacht vragen. Ze geven ons aanleiding
er den zakelijken inhoud van mee te deelen
cn er een enkele zelfstandige opmerking
aan toe tevoegen.
Het eerste der bedoelde artikelen is inge
zonden door een groothandelaar in boter.
Wij nemen dit opstel in zijn geheel over,
het luidt aldus:
Is een buterwet noodig
Het komt mij voor dat het publiek, en
zelfs de handel m het algemeen, nipt vol
ledig bekend is met de enorme uitbreiding
van de botervervalsching in onzen tijd en met
de hooge noodzakelijkheid van wijziging der
bestaande boterwet.
Boter leent zich, wellicht beter dan eemg
keu. --Kp.u van (Jfi
'oanielspil mei Sang yn ien ütkomste, fen
Kluchtspil yn trije ütkomsten troch
Jan van Kammen.
EN ek
De vervalsching van boter met gewone
margarine of met water is ernstig genoeg,vuldig juist zooveel water bij
maar er is een veel ernstiger vervalsching,
die, wanneer geen ingrijpende maatregelen
worden genomen, in staat is den boterhandel
te ruineeren. Eene nieuwe vermenging is
ontdekt die tot 30 pCt. aan de waarneming
van den scheikundige ontsnapt en ik vrees
dat nog veel grooter percentage met boter
vermengd kan worden, zonder gevaar voor
vervolging. Wij danken deze ontdekking aan
ónze vindingrijke vrienden van het vasteland,
die op dit oogenblik, ten onzen koste, een
rijken oogst binnenhalen. Enorme hoeveel
heden boter komen van het vasteland, voor
zien van dit vervalschingmiddel en het
maximum percentage water bevattende. Inder
daad, de hoeveelheden zijn zoo groot dat de
eigen-productie van boter onvoldoende is
voor de vraag van de mengers. Honderden
kisten Australische en andere boter worden
vap Londen naar het vasteland gezonden,
om later terug te komen en verkocht te
worden voor prijzen, veel lager dan de oor
spronkelijk betaalde, terwijl dubbel vracht
en kosten zijn betaald. (Deze bewering werd
ons ook van andere zijde medegedeeld.
Red. v. The Grocer.)
Het is erkend dat “straffeloos en binnen
de wettige grenzen, de vervalsching de vol
gende uitbreiding kan hebben.
Bij 20 ctw. Australische boter, bevattende
12 pCt. water, voegt men LO1^ ctw. van
het nieuwe vervalschingsmiddel en 2^2
water. Dit geeft 33 ctw. van een mengsel
dat ongeveer 28 pCt. vervalschingsmiddel en
15 pCt. water bevat.
De rekening wordt dan ongeveer als volgt i
Dit geeft een voordeel van 32, na
aftrek van alle kosten en op grond van deze
cijfers kan het product nog aanmerkelijk
lager verkocht worden en toch een goede
winst geven, zelfs als de boter eerst in
Engeland gekocht is en de reis heen en terug
moet maken. Wordt de boter in eigen land
gekocht, dan is de winst natuurlijk grooter.
Bolswardsche Courant
l
i;
ii
P1ETER JeLLES.
- EN -
„j.i
nieuwe vorm van vervalsching. Ofschoon
weinige makers het product verkoopen voor
hetgeen het is, zijn er zeer vele werkplaatsen
waar het vervaardigd wordt. De machines
die expres voor jdit doel worden verkocht,
vermengen het water zoo innig met de boter
dat 20 pCt. en zelfs meer, alleen door een schei
kundig onderzoek kan worden ontdekt. Boter
met 12 pCt. water kan schijnbaar zeer nat
zijn als het water zich daarin voordoet in
den vorm van droppels, terwijl boter met
1’5 pCt. water zeer droog kan schijnen, als
het vocht goed door de massa is heengewerkt.
Schrijver zag boter met 15 pCt. water op
eene eerste klas tentoonstelling met een
hoogen prijs bekroond. De jury verklaarde
dat het de droogste boter was van alle
inzendingen.
