ïïleuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Verschijnt Donderdags en Zondags. 44ste Jaargang.
1905.
No. 34.
DONDERDAG 27 APRIL.
De geheimen v. d. Bioscope.
BINNENLAND.
L
fel
VOOR’
Afzonderlijke
Ik heb het idee aangegeven
zijn
duidelijke
gunstig bekend.
i'l
r<
loos bleef liggen
bord op een tafel. De
het hoofd op het bord
POTMA,
BOLSWARD.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
A^ek alsof onze ballon
beweging was. Met
den bliksem
wanneer
toestel
witte vlek kr?ïgen
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Vervol
gens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Joure, 24 April. Naar we vernemen, is
door den Raad van Toezicht op de spoor
wegdiensten te 's Gravenhage met betrekking
tot het tramverkeer door onze plaats bepaald
z/dat alle treinen moeten stilhouden op ten
minste 25 meter vóór den hoek van de Mid-
straat en de Harddraverslaan alhier en niet
weder in beweging gebracht mogen worden,
voordat een treinbeambte zich naar het punt
van samenkomst der bovengenoemde wegen
keeft begeven en vandaar door een geluidsein
aan den machinist heeft bericht, dat de trein
kan opkomen,” welk voorschrift op 22 dezer
in werking is getreden.
Stavoren, 24 April. Hoewel ’t weer daartoe
zeker allerminst meewerkte, was het vervoer
van passagiers voor de Paaschdagen, getuige
de lange en late treinen, toch belangrijk.
Opmerkelijk is het, dat de trek naar Fries
land en Groningen zooveel grooter is dan
in omgekeerde richting naar Holland.
Gistermorgen arriveerden hier uit Haarlem
met de eerste boot een twintigtal stoomfietsen,
waarvan de berijders via Leeuwarden-Zwolle-
Utrecht een tweedaagsch rondreisje maakten.
Akkrum, 24 April. Met full speed snor
den gisteren een tiental motorfietsen ons dorp
door. Gelukkig was onze gemeenteveldwachter
Reiding in de gelegenheid van een 5-tal
naam en woonplaats te noteeren. Wij hopen
voor de openbare veiligheid, dat deze
eutera wil zijn, ztó
1 en Goedkoop
we er. J
en een instrumentmaker is bezig het uit te
werken.
Als het ons gelukt, dan maken we
sprekende opnamen van een half uur nu
kunnen we een heele operette op een paar
bedrijven van een groote opera...
Met den wensch dat we het volgende jaar
van de heeren Alberts een operette te zien
en te hooren mogen krijgen, nemen we af
scheid van onzen vriendelijken geleider op
dit interessante terrein, die ons zoo bereid
willig te woord gestaan heeft.
N. Gr. Ct.
te kunnen reproduceeren. Maar ’t lukte
niet, want hiervoor waren te veel requisieten
noodig. Toen kregen we een ander idee.
We lieten op deze opname ’n reeks andere
volgen. Ik zette twee kerels in een mand,
die met katrollen aan den zolder van ons
atelier waren bevestigd. De achtergrond was
een geschilderde lucht. De mand werd over
het toneel getrokken en de lucht ook, maar
in tegenovergestelde richting, van daar dat
het lijkt alsof de mand zweeft. Ik liet de
machine een oogenblik stilstaan en het tqo-
jjeel werd gewijzigd. De lucht bleef gelijk,
ma'aT. nu werd de mand weggenomen en
vervangen door een klein papieren ballon
netje met tle papieren poppetjes, waaraan
een touw, dat ë£n man in zijn handen hield,
die op den grond lag- Hij slingerde het
touw zoo, dat het
hoog in de lucht in
magnesiumlicht gingen we'
imiteeren. U moet weten dat wïjb
wij bij magnesium-licht met ons
kiekjes te nemen, een i
Hoe is ’t mogelijk heeft men tijdens en
ja de interessante voorstellingen van de
heeren Alberts in de Harmonie herhaaldelijk
hooren zeggen.
En om deze vraao„te kunnen beantwoorden
zijn wij naar de Harmon^ gegaan en hebben
daar den heer A. Alberts gaarnë gereid ge
vonden onze vragen te beantwoorden ons
alle mogelijke inlichtingen te verschalen,
die wij hem verzochten ja nog rrreer
Wat hij ons vertelde laten wij hier volgen.
Voor enkele van onze lezers zal misschien
een groot deel bekend zijn, voor anderen
daarentegen niet.
De bioscoop berust op het principe, dat
er een kort moment noodig is, voordat onze
hersenen de indrukken, die onze gezichts
zenuwen ontvangen, verwerken. Zij bestaat
uit twee gedeelten een lamp en een ma
chine. De lamp is een electnsch licht, ge
leverd door een stroom van 45 ampères,
waarvoor twee lenzen zijn geplaatst, die de
lichtstralen convergeeren. Tusschen de lenzen
is water om de door electriciteit ontwikkelde
warmte te verminderen. Het licht wordt
geworpen op een machine en daar opge
vangen door een klein vierkant gaatje. Op
'deze machine is de film waarover straks
opgerold. Zij gaat over een tandrad langs
een #trou de lumière” en wordt naar be
neden geleid, op een zelf-opwikkelaar. Door
aan een radje te draaien, wordt de film in
beweging gebracht. Zij loopt echter niet
regelmatigzij staat twee momenten stil
tegen dat ze een loopt, omdat zooals
boven is gezegd onze hersenen den indruk
moeten verwerken. Liep de film regelmatig,
dan zouden wij slechts groote bundels strepen
op het doek zien. Dat de films door groote
lenzen op het doek worden geprojecteerd,
spreekt van zelf.”
Wat zijn films vroegen we en het ant
woord luidde Strooken celluloid ter breedte
van 2x/2 centimeter en ter lengte zooals
bijv, de vertoonde //Faust” van 750
voet. Op die celuloïdstrookjes zijn kleine
fotografietjes gemaakt ter lengte van 2 cM.
zoodat er zich 50 fotografietjes op 1 Meter
bevinden. Per seconde ziet men er 25.
Hoe worden de films gemaakt
vertellen, hoe ik dit zelf wel
was ik ver
een middag
ik, dat H. M. de
uur op de Munt
stond ik met mijn
maakte
Laat ik u
eens gedaan heb. In Utrecht
leden jaar op de kermis. Op
om half vijf vernam
Koningin-Moeder om vijf
zou komen. Om vijf uur i
toestel voor de Munt en maakte op een
blanke film de opname yH. M. de Koningin-
Moeder verlaat de Munt”. Ik ben toen met
mijn film in een donkere kamer gegaan en
heb ze gespannen op een houten raam, dat
zoo ingericht is, dat er vier lagen op elkaar
zijn, zonder dat de lagen elkaar raken. In
een bad van .60 L. metolhydrogenom heb
ik het ontwikkeld, daarna afgespoeld, gefi
xeerd en toen heb ik het maar hoe dat
is mijn geheim, dat zeg ik u niet ge-
droogd in den tijd van een kwartier. Mijn
negatief had ik dus klaar. Ook mijn posi
tief had ik gauw gereed, door het negatief
aan een blanco film te laten voorbij trekken
onder belichting en op dezelfde wijze te
ontwikkelen als mijn negatief. En ’s avonds
om zeven uur gaf ik een voorstelling en
vertoonde met buitengewoon veel succes
H. M. de Koningin-Moeder verlaat om vijf
de Munt.” H. M. stond in het rijtuig en
keek de zaal in (dus naar het toestel) en
verschillende personen, die dicht bij het
rijtuig hadden gestaan, zeiden tegen me
Alberts, dat is een leugen. De Koningin-
Moeder heeft je niet zoo lang aangestaard
En het was zoo. Weet u hoe ik dat doe?
Ik laat eenvoudig de film stilstaan onder
haar loop hoe, dat is mijn geheim al
weer en laat daardoor een interessant
gedeelte langer duren dan het in werke
lijkheid heeft geduurd.
Juist, maar hoe komt u’ aan die wonder
lijke opnamen, zooals bijv, de leuke ge
schiedenis van uw oome Piet in den lucht
ballon
Dat zal ik u vertellen. Ik was in Parijs
en zag daar een luchtballon opstijgen, waar
van ik een opname nam, in de hoop, het
vreeselijk. ballouongeluk te Parijs, waarbij
Xerleden .iaat eenige menschen omkwamen,
fotografeeren. Nu ik maakte zooals trou
wens overal elders, goede zaken in den
Haag en zei top. Den volgenden dag gingen
we naar buiten, in de richting van Scheve-
ningen. Een artiest, die in Scala werkte, zei
ineensEen idee. Hij vertelde het me„ maar
ik had er eerst weinig zin in. Het décor van
Scala werd echter gehaald en voor dit décor
had de ontmoeting plaats. Och, och mijnheer
wat hadden we ’n pret. En toen ging de
artiest een eindje hard loopen en zij hem na.
Een heel klein eindje maar. En toen gingen
we een korenveld opzoeken, waarin zij allen
weer een klein eindje liepen. En ten slotte
heb ik die dingen gecombineerd, we vonden
dat van die advertentie er bij en we heb
ben er een reuzensucces mee gehad mijnheer!
Het negatief verkochten we aan een Fransche
firma en zoo loopt Oskar overal, in Den
Haag bij Scala, in Rotterdam bij Fliiging
en in het buitenland.
Maar hoe komt u aan den oorlog, aan
den moord op Grootvorst Sergius, aan de
olifanten etc.?
Dië koopen we.
In Parijs zijn een drietal huizen die ze
maken. In de eerste plaats een, die mooie
stilstaande beelden maakt, van avond bijv,
hebt u Marie Antoinette, die is van dit huis,
dat elk jaar slechts één serie maakt, welke
dan ook zeer duur is.
'•..Een ander huis levert bijv, de diepte der
zee>,dat u gisteravond zag. Hier was de
fotograf lang niet zo° m0°i' En het derde
huis levetó meer komische dingen en ook
dingen van den oorlog’ die werkelijke op
namen zijn. ZoOiets als van grootvorst Ser
gius is echter K^tasie naar platen uit de
Petit Parisian. M'aa’Z met oorlogsschepen is
fantaseeren niet moge^jk. Met dit laatste
huis ruilen we ook, en v^kooPen het negatief
van onze eigen opnamen.
Hoe worden die kleine fotografietjes
die weinig grooter zijn dan ee/1 postzegel,
gekleurd?
Het kleuren gebeurt uit de han?d door
jonge meisjes. Machinaal zou het nietg.aan’
omdat geen enkel fotografietje gelijk is aar'
een ander. Ze worden gekleurd met eitwit 1
Laxier-Farbe en een apart preparaat, dat ik
u niet kan zeggen ons geheim, ziet u.
Als wij een nieuwe serie hebben, kleur ikHWOl’k
zelf een of twee fotografietjes om aan te dat dan bij Krma
geven hoe ze moeten worden. De oudste der
meisjes verdeelt dan de kleuren, ieder meisje Q. 016616,
krijgt slechts een kleur. Een meisje moet
bijv. Vendetta de heks kleuren. De film wordt
in de machine geplaatst. Met een loupe wordt
het fotografietje vergroot, terwijl het ook op'"
een doek geprojecteerd wordt. Het meisje
kleurt met een penseeltje nu alleen het
poppetje Vendetta en ziet op het doek on-J'J'
middellijk het effect. Zoo gaat zoo’n film
gewoonlijk door 10 of 12 paar handen. Het
kleuren duurt dikwijls een maand of drie
Hoe komt het dat de beelden zoo weinig
trillen
Ja mijnheer, dat komt hiervan...
En toen toonde de heer Alberts ons een W W W K Tk V
eenvoudige verbetering, die hij zelf gevonden BB B l^k I
had, maar die we niet mochten beschrijven. B B B B
Op één punt zijn we nog niet, waar we B BIBBBI
willen en moeten wezen zoo ging de heer mLhvI B
Alberts voort bij de sprekende bioscoop.
Wij zeiden hierop dat wij de bioscoop
uitstekend vonden en het spreken van den
jongeren heer Alberts eveneens, maar zoo had z
de heer Alberts het niet bedoeld. Onze inter-—-iia WTTrr
ruptie gaf hem echter aanleiding te vertellen, - -
dat zijn broer en hij soms nachten zaten te
werken aan de toelichting, ’n Enkele zin,
’n enkel woord soms kunnen het h’m doen.
Dat de toelichting het h’m doet, weten de
bezoekers.
Maar de heer Alberts bedoelde de sprekende
opnamen. Hierbij wordt fonograaf en bioscoop
in beweging gebracht door een electro-motor.
Bij een gewone opname, draait de heer
Alberts zelf. Dan kan je alles zelf regelen.
Hebt u er wel om gedacht dat Oskar in het
laatst veel harder loopt dan in het begin
Dat komt omdat ik dan veel sneller draai.
En bij een tooneeltje dat meer moet uitkomen,
bijv. De sterfscène in het ziekenhuis, draai
ik heel, heel langzaam.
Andere exploitanten laten de machine maar
draaien, en beseffen niet wat een effect zij
verloren laten gaan.
Op het gebied’van de sprekende bioscoop
hebben we iets in den maak en als dat gelukt
op het negatief toucheeren wij in deze v~Jek
later een bliksemstraal. Daarna hielden wij
het toestel weer
verbranden. De
lontje aan
25 April. Van wege de hier geves
tigde //Maatschappij van Schilder- en Toeken
kunst” is gedurende de Paaschdagen in het
beurslokaal een tentoonstelling gehouden van
een belangrijke verzameling aquarellen uit
de portefeuille van de firma Boussod
Valadon Co. te ’s-Gravenhage, bestaande
uit een keur van werken van onze meest
gevierde meesters.
De tentoonstelling werd druk bezocht en
maakte een zeer gunstigen indruk, ook door
de wijze van plaatsing der teekeningen, wijl
de ruimte van het lokaal toeliet, de stukken
niet te dicht op elkaar te plaatsen.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Op den Rijksweg onder Rheden werd
een 10-jarig jongetje door een wielrijder zoo
danig aangereden en tegen den grond ge
worpen dat hij eenige oogenblikken bewuste
loos bleef liggen en met ontveld gezicht en
handen bij zijne ouders werd gebrachte
stil. Nu moest de ballon
man op den grond stak een 1
dat langs het touwtje liep. De.
ballon geraakte in brand. Wij fotografeerden’
weer en later knipten we er weer uit wat
ons niet aan stond, bijv, het gedeelte, waarop
de vlam langs de lont gaat. Nu moest ons
toestel weer stilstaan, want er was een nieuw
tooneeltje noodig. We hebben in ons atelier
een groot watertooneel dat u misschien wel
bekend zal zijn, want het heeft vroeger veel
opgang gemaakt bij onze vroegere firma in
de tent van Alber en Basch, waar water-
balletten werden gegeven. Welnu dat water
tooneel vulden,wij met water, we zetten er
een decoratie achter en lieten een paar man
nen in het water spartelen, naar een klein
platboomd bootje toe. Wij gingen met ons
toestel in de galerij van ons atelier en foto
grafeerden //Oom Piet in de zee”.
Zoo komt een dergelijk ding tot stand.
Eenmaal hebben we in Breda een heele
mooie gemaakt. We hebben daar een type
z/de Muis”, bekend zooals hier Reclame-
Bertus. Hij had een baard en nu wilden wij
een leuke mop maken. Het gelukte. Wij
gaven in Breda een voorstelling, waar hèt
volgende werd vertoond. De Muis komt een
deftig coiffeurssalon binnen. De coiffeur
neemt een mes van meer dan een halven
meter lengte, snijdt de Muis het hoofd af
en legt dit in een
romp op de stoel en
blijven voordurend in beweging. De barbier
scheert het hoofd van Z/de Muis”, zet het
weer netjes op de romp en na geparfumeerd
etc. te zijn wandelt de Muis het salon uit
zonder baard, zooals men hem in de laatste
jaren nog nooit in Breda had gezien.
Hoe we dat in richten Ons atelier was
veranderd in een coiffeurszaak, mijn broer
in een kapper.
De Muis legde zijn hoofd achterover, mijn
broer zeepte hem in, lei hem het mes op
de keel en op hetzelfde oogenblik vie] op
de keel van den Muis een zwart scherm,
zoodat zijn hoofd onzichtbaar werd. Aan den
achterkant van het scherm bevond zich een
nagemaakte kop, m’n broer greep deze. De
Muis bewoog zich voortdurend en mijn broer
liep met het nagemaakte hoofd in zijn hand
dat hij een beetje heen en weer slingerde,
naar de tafel, waar hij het op een bord
legde, weer werd de opname gestaakt. Het
bord met het hoofd werd weggenomen. In
het tafelblad, was daar, waar het bord lag,
een rond gat. De Muis kroop onder de tafel,
stak zijn hoofd door het gat, een paar stuk
ken bord werden om zijn hals gelegd, zoodat
het leek of zijn hoofd werkelijk op het bord
lag. Intusschen was hij werkelijk door een
heuschen barbier geschoren. Hij was echter
weer ingezeept, de opname werd weer be
gonnen, mijn broer schoor hem d.w.z. nam
de zeep van zijn gezicht af (maar dat ziet
het publiek niet) en klaar was de Muis. Hoe
het verder ging kunt u zich voorstellen.
Combinatiegeest, dat is in ons vak de hoofdzaak.
z/En Oskar?"
//Product van het toeval mijnheer.
We zaten op ’n avond in de Kunstkring
te’s Gravenhage en een aantal dames een
knipoogje vergezelde dit laatste woord
vroegen me of ik ze morgen niet een? wilde
Bolswardsche Courant
