lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
II
1905.
44ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 44.
Voor hot Kantongerecht. I
Zitting 26 Mei 1905.
DONDERDAG 1 JUNI.
Uit de Pers.
VOOR
Afzonderlijke
kievits-
zou te groot worden en daarom
de zaken meer in rubrieken ver-
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Vervol
gens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
van het
van de
Kamerverkiezingen.
Voor de aanstaande verkiezingen der Tweede
Kamer zijn in de districten der provincie
Friesland de volgende candidaten gesteld
District Dokkum (aftredend mr. R. van
Veen, chr. hist.) Mr. E. Schaafsma. lib; mr.
R. van Veen, chr.-hist. (cand. der anti-rev.
en chr.-hist.) ds. A. van der Heide) soc.-dem.
District Franeker (aftr. F. Lieftinck, lib.)
F. Lieftinck, lib; P. L. Tak, soc.-dem.; ds.
J. Ankerman, chr.-hist. (cand. der anti-rev.
en chr.-hist.)
District Harlingen (aftr. mr. dr. J. Schok-
king, chr. hist.) Kapitein L. W, J. K. Thomson,
lib; mr. dr. J. Schokking, chr.-hist; ds. A.
v. d. Heide, soc.-dem.
District Leeuwarden (aftr. G. W. Melchers,
soc.-dem.). Kapitein L. W. J. K. Thomson,
lib; mr. M. W. F. Treub, vrijz. dem; W.
F. Wibaut, soc.-dem. T. Hettmga te Corn-
jum, R. Kath. (cand. der der R. K. en anti-rev.)
District Schoterland, (aftr. G. L. van der
Zwaag, soc.-dem.) C. V. Gerritsen, vrijz.-dem.
G. L. van der Zwaag, soc.-dem. J. Huizinga
te Kampen, anti-rev. ds. J. Ankerman, chr.-hist.
District Sneek (aftr. mr. H. Okma, anti-
rev.) Dr. C. J. Niemeijer, lib. mr. H. Okma,
anti-rev. ds. H. van Eijck van Heslinga,
chr.-hist, A. P. Staalman, chr.-dem. (candidaat
van een groep kiezers).
District Tietjerksteradeel (aftr. A. S. Talma,
anti-rev.) Ds. A. S. Talma, anti-rev. mr. P.
J. Troelstra, sec. dem. mr. H. Goeman Bor-
gesius, lib.
District Weststellingwerf (aftr. F. W. N.
Hugenholz, soc.-dem.). C. A. Zelvelder, vrijz.-
dem. F. W. N. Hugenholz, soc.-dem. J. van
der Molen, anti-rev,
zorg gekweld, om van af Juni 3 of 4 maal
per week in alle dubieuze districten een
verkiezingsblad op te richten. En wanneer
ik u nu bij dezen meedeel, dat hier in den
Haag hardnekkig het gerucht loopt, dat bij
eventueel omgaan van de Kamer, 4 der por
tefeuilles reeds als volgt zijn verdeeld: Bor-
gesius, Binnenl. Zaken; Drucker, Justitie;
Treub, Financiën en Lely, Waterstaat is
het dan geen plicht ieder Christen en niet-
radicalen kiezer op de hoogte te brengen
van de gevolgen welke deze verkiezing zou
kunnen hebben.
Werkelijk, M. de R., ik geloof niet, dat
er gedaan wordt wat er moest gedaan worden.
Want de zaken staan toch zooChrist.-hist..
antir. en kathol, zullen gezamenlijk optreden
en strijden, maar de Friesche Christenen,
Chr.-democraten zijn niet meer onder de onzen,
en de laatsten zullen onze actie zelfs tegen
werken. En al geloof ik voor mij, dat onder
hen vele vermomde socialisten zitten, welke
ook in 1901 reeds dit ministerie niet begeer
den, toch moet het verlies aan stemmental,
hetwelk zij ons zullen bezorgen, goed gemaakt
worden op andere manier. Den stillen in den
lande, dien machtigen factor, moet duidelijk
de heer Treub, als financier, de heer Drucker,
als Min. van Justitie en de heer Borgesius
als „lijdend voorwerp” voor oogen worden
gesteld. En mocht dan tot belooning voor
zijn rede te Baarn, de heer de Beaufort als
Min. van Buitenl. Zaken in dit Kabinet
worden benoemd, dan zullen wij althans het
genot hebben, over eenige jaren van hem te
vernemen dat de disharmonie in dit Kabinet
slechts in de fantasie der bijstrijders daarvan
bestond.
Inderdaad, men kan zich ’s mans angst
voor zulk een Kabinet uitstekend begrijpen,
’t Is werkelijk om er kippevel van te krijgen.
Maar is dan bij de meeste, zoo niet bij alle
Hagenaars een van de vijf zoek? Want hoe
is ’t anders mogelijk dat zulk een dwaas
gerucht hardnekkig blijft loopen, daar het
toch immers eiken .verstandigen man, wien
het wordt medegedeeld, in lachen moet doen
uitbarsten.
Wij hopen dat de schok voor B. bij diens
zenuwoverspanning geen te ernstige gevolgen
moge hebben, maar wij moeten hem nog
mededeelen dat het bedoelde hardnekkige
gerucht nog maar de halve waarheid bevat:
de portefeuilles van Koloniën, Oorlog en
Marine zijn toegezegd aan de heeren van
Kol, Schaper en Hugenholtz. Laat hij nu
deze adspirant-Ministers „den stillen in den
lande eens duidelijk voor oogen stellen'', dan
is verder alle propaganda voor het Christelijk
Kabinet eigenlijk overbodig. ArnK. Ct.
20. B. H. en H. H. wonende onder
Arum hebben geloopen over een stuk bouwland
waarop garst was gezaaid. Ook al weer af
wezig. Eisch tegen ieder f 5 sub. 3 dagen
hechtenis.
21. J. A., W. A. en O. H. te Makkum
hebben over een stuk land geloopen, wijl
door een bord aangeduid was, dat er „verboden
toegang” was. Eisch bij verstek f 3 of 2
dagen hechtenis.
22. R. A. H. te Koudum heeft langs
den openbaren kunstweg in het dorp Koudum
mest vervoerd in een niet gesloten wagen,
aldus de verklaring van den agent Bootsma.
Eisch bij verstek 2 maal f 5 of 5 dagen
hechtenis voor iedere boete.
Aan de Zuiderzee, één goed uur ten zuiden
van ’t stadje Workum, ligt een nog kleiner
stadje van ongeveer 1000 inwoners, het heet
Hindeloopen. Dit stadje is een van de „villes
mortes”, die aan deze binnenzee gelegen zijn
en heel bekend is 't dan ook niet meer.
Ja, toch welEigenlijk gezegd is dit plaatsje
wijd vermaard, doch niet om de nijverheid
en den handel, doch in de antiquiteiten wereld.
Wie heeft er nooit gehoord van de Hinde! ooper
kamer
Doch met het andere zooeven genoemde
plaatsje heeft het voor het kantongerecht
te Bolsward een zekere vermaardheid gekregen,
die men eigenlijk beruchtheid moet noemen
en wat nu juist niet voor de inwoners, de
goeden uitgezonderd, pleit. In deze beide
stadjes woont een woelige bevolking. Woelig,
men denkt reeds aan „misdadige woelingen”,
doch zoover is ’t nu niet, de buitenwereld
heeft er weinig of niets mee te maken maar
voor de inwoners en de politie is het alles
behalve aangenaam.
’t Heeft er wel wat van, alsof men daar
burengerucht voor een zeker soort uitspanning
houdt, wij krijgen er hier in alle gevalle 16
van die levenmakers, waarvan een drietal
flinke jongkerels, doch in werkelijkheid groote
kwajongens, verschenen.
23. J. M., G. S. H., H. W. K. en T.
D. hebben er den 16den April de nachtrust
verstoord.
Is dat waar
Koor Né, meneer
Jullie hebt toch geschreeuwd.
Koor Né, meneer
Dus, gewoon geloopen.
Koor: Ja, meneer!
Zoo afwisselend solo en koor, waarbij T.
D. nog zeide, dat men voor hem eerst een
ander had gehad, terwijl Bouma, de politie
agent, beweert ze goed te hebben herkend,
eindigt dit met een eisch van f 5 sub. 3
dagen hechtenis.
Nog iets te zeggen?
Koor ’t Is niet waar.
24. H. P. aldaar heeft den 29sten April
in „de Tuinen” gerucht gemaakt en bij ver
stek wordt daarvoor f 10 of 3 dagen geëischt.
25. De volgende 4, I. R. V., J. R. V.,
D. Z. en A. de B., hebben ook te Hinde
loopen in den laten avond in „de Buren” te
veel lawaai gemaakt. Ze zijn heden allen
absent, doch dat verhindert niet om ook voor
hen een gevoelige straf te eischen, n. 1, f 10
of 3 dagen voor ieder hunner. (Slot volgt.)
Zelden hebben we een zitting gehad waarin
tegen zooveel personen de een of andere straf
werd geëischt. Niet minder dan 78 namen
kwamen op de rol voor. Zes hiervan stonden
in betrekking tot de leerplichtwet; in deze
zaken fungeerde de heer C. J. v. d. Veen
als kantonrechter, en verder betrof het hoofd
zakelijk eierzoeken, loopen over verboden
land, dronkenschap en burengerucht.
Voor leerplichtzaken stonden terecht
1. S. P. te Bolsward wiens zoontje Sjouke
in Maart de school heeft verzuimd. De vader
was niet aanwezig en bij verstek werd dus
f 5 boete sub. 3 dagen hechtenis geëischt.
2. M. de B. te Makkum. Ruurd heeft
op 10, 20 en 30 Maart de school niet be
zocht, en nu mag vader 2 dagen uit logeeren
of f 3 betalen.
3. Ook G. v. d. W. te Arum staat voor
dezelfde keuze, want ’t is ook hier weer een
lid van „de lieve jeugd” die liefst vanaf 20
tot en met 25 Maart verzuimd heeft.
4. 8. P. te Bolsward heeft een dochtertje
Geertje, die hem datzelfde genoegen zal doen
n.l. 2 dagen logies verschaffen of f 3 betalen.
5. Pieter van C. v. d. Z. te Bolsward
komt steeds met vuile handen in school en
natuurlijk stuurt de onderwijzer hem dan ’t
lokaal uit om zich eerst behoorlijk te reinigen.
Of hij dan een reinigingskuur onderging is
niet bekend, maar dat hij dan maar wég
bleef wel. Eisch bij verstek f 3 sub 2. dagen
hechtenis.
6. J. B. te Bolsward heeft een dochtertje
Maaike dat niet geregeld ter school komt en
zoo ook in de maand Maart, was zij afwezig,
alhoewel de onderwijzer geen toestemming
had gegeven gelijk B. beweerde. Evenals bij
al de voorgaande zaken was ook in dezen de
beklaagde absent gebleven, Sisch f 3 sub. 2
dagen hechtenis.
Thans willen we een rubriek eierzoekers
opnoemen, tegen wie f 5 sub. 3 dagen
hechtenis bij verstek geëischt werd, het zijn
7. F. G. te LollumE. A. de B. te
Arum J. H. te Sandfirden G. v. d. H.
te Koudum; G. M. te Wommels; R. P. R.
te TzumO. H. te WorkumB. W. te
WommelsJ. F., W. Z., en K. H., alle drie
te WorkumA. 8. te Koudum H. O. te
Oosterend J. S. en G. 8., beiden te Bolsward
beiden 2 maal. D. V. te Dedgum G. R.
te Makkum; D. Y. v. d. K. te Hindeloopen
J. A. 8. te Workum; A. v. H. te Koudum
en P. B. te Greonterp.
Een tweede rubriek eierzoekers bevat de
namen van die beklaagden, tegen wie bij
verstek f 3 sub. 2 dagen hechtenis werd
geëischt. n.l:
8. J. 8., G. 8., R. K., J. II., allen te
OosterendT. H. en S. S. beiden te Gaast.
Bovendien werden de volgende zaken be
treffende eierzoeken behandeld.
9. F. W. te Hijdaard had om
eieren gezocht in ’t land van D. Ypröa.
Eerst had hij ’t niet gedaan, doch zöo
langzamerhand deed hij ’t wel. ’t Was een
jongen van een jaar of vijftien en bepaald
een beetje bang nu hij daar voor de groene
tafel stond, waarop heel deftig de inktkokers
prijken en waarop bovendien een paar stapels
processen verbaal lagen en wetboeken. Maar
hoe langer hij daar stond, hoe moediger hij
werd en ten laatste kwam het hooge woord
er uithij had ’t gedaan. Eisch f 5 boete
of 3 dagen hechtenis.
10. De zaak van R. A. en J. v. d. B.
te Oosterlittens werd uitgesteld tot over 6
weken (7 Juli), om alsdan te worden behan
deld. Wel was de getuige L Wiersma van
Hennaard opgekomen en verklaarde beklaagde
geen vergunning te hebben verleend om in
de landen eigen aan zijn vader en bij hem
in gebruik naar eieren te zoeken, doch daar
noch hij, noch de veldwachter Kamstra deze
personen van te voren kenden en de laatsten
niet gekomen waren ter terechtzitting, kon
de zaak geen voortgang hebben.
Voor afwisseling thans een paar schuldigen
aan dronkenschap.
11. T. F. te Bolsward werd in benevelden
toestand aangetroffen in de Harlingerstraat,
$.sch Uj verstek f 3 sub, Z dagen hechtenis»
Als zekere Juni-gebeurtenis in zicht is-
men weet het dan ziet men dikwijls lee-
lijke dingen; dan zou dr. Kuyper, op jour
nalistiek gebied thuis, voor de waarheids
liefde der pers niet durven instaan, zooals
door hem in de Kamer verzekerd werd om
zijne eigen waarheidsliefde voor booze ver
denking te vrijwaren. Niemand voorzeker zal
loochenen dat in verkiezingstijden wel eens wat
meer gezegd of geschreven wordt dan door den
beugel kan, maar het is dan ook wonderlijk
te zien hoe bij sommigen de verkiezingskoorts
op de fantasie werkt. Als maar de halluci
naties zoo vermakelijk zijn als van zekeren
Hagenaar, die zich bescheidenlijk B. noemt
en aan zijn beklemd gemoed lucht verschaft
door een ingezonden stuk in de Nederlander
van heden.
Ernstig bezorgd voor het leven
Kabinet-Kuyper, vreest deze B. dat
zijde der regeeringspartijen niet genoeg wordt
gedaan om de kiezers tegen de linkerzijde
te waarschuwen. „Bestaat er geen mogelijk
heid*, vraagt hjj, zichtbaar door angst en
12. J. B. gedomicilieerd te Joure is te
Arum tweemaal in kennelijken staat aangetrof
fen. Eisch bij verstek 2 maal f 10 boete of
3 dagen hechtenis voor iedere boete.
13. R. A. te Arum is ook dronken
geweest, deswege luidt bij verstek de eisch,
want ’t is bij dat soort van wetsovertreders
zoo wat de gewoonte weg te blijven, f 10
boete sub. 3 dagen hechtenis.
14. J. F. te Witmarsum was ook niet
verschenen, was wel dronken geweest op de
Harlingerstraat te Bolsward en ook werd
wel f 3 sub. 2. dagen hechtenis tegen hem
geëischt.
15. Wanneer iemand over zijn „Schiedam”
is, wordt er meestal gezegd daf hij over zijn
bier is, maar T. IJ. te Bolsward was, hoewel
nog maar een flinke jongen in letterlijken
zin over zijn bier, tenminste hij verklaarde
later aan den agent 2de klas, die hem ver
baliseerde, dat hij 7... zegge zeven potjes
bier had gedronken. Thans breekt die bier-
drinkerij hem zuur op, want de eisch luidt
bij verstek f 3 of 2 dagen „straf te Sneek”
gelijk een bekend „stads-dichter” dat uitdrukt.
Nog een lid van de natte gemeente
volgde hierop en daarna werd overgegaan
tot iets anders. Wij hebben niet precies de
zelfde volgorde als in de zitting daar de
talrijke gelijke zaken dit moeielijk maakten,
’t verslag
hebben we
deeld.
16. G. v. d. K. te Makkum had 17 April
te diep in ’t glaasje gekeken en kon dien
tengevolge in de Kerkstraat aldaar het pad
niet recht houden. Eisch bij verstek f 3
sub. 2 dagen hechtenis.
17. H. W. is bakker te Rien en had in
diensteen 14 jarigen jongen. In zijn werkplaats
ontbraken een arbeidslijst en een arbeidskaart
gelijk dat een vereischte is.
De getuige Bebersma, agent van politie,
verklaarde, dat beklaagde hem gezegd had,
den jongen reeds eenige dagen in dienst te
hebben. Eisch bij verstek voor ’t ontbreken
van de kaart en de lijst 2 maal f 5 boete
of 3 dagen hechtenis voor iedere boete.
18. K. V. te Dedgum heeft tweemaal
naar eieren gezocht, tweemaal een proces
gekregen, bij verstek wordt geëischt tweemaal
f 5 boete of tweemaal 3 dagen hechtenis,
met verbeurdverklaring der drie eieren of ’t
betalen van 45 cent of 1 dag hechtenis.
19. Die eieren, die eieren 1
’t Lijkt wel dat er geen eind aan komt,
want nog wachten meerdere zaken op behan
deling en telkens is ’tdie en die heeft
eieren gezocht, daar en daar, op ’t land van
die en die, op dien tijd, zondér vergunning
of vergezeld te zijn van den eigenaar of
rechthebbendevraag verstek, verstek wordt
verleend eisch zoo en zoo groot, ’t Wordt
bijna een van buiten geleerd lesje.
’t Was dan ook een beetje afwisseling;
dat T. II. te Gaast verschenen was om zich
te verdedigen tegen het hem ten laste ge
legde.
In het procesverbaal stond, dat beklaagde
den 13den April in het land eigen aan den
heer Visser van de Lemmer en den 20sten
April in het land van den heer de Witte te
Gaast en beide perceelen bij laatsgenoemde
in gebruik naar eieren heeft gezocht.
Beklaagde zegt niet gezocht te hebben,
doch hij liep er alleen maar over om naar zijn
werk te gaan. Dat was de 13de en de 20ste
liep hij op ’t land dat bij Hoekstra in gebruik
is. De veldwachter Haagsma legt een verklaring
af geheel verschillend van die van beklaagde.
Hij liep heen en weer.
Eindelijk met vuurrood gezicht en een
bijna onhoorbaar „ja” erkent hij den 13den
te hebben gezocht, doch den 20sten is hij
niet op land, bij de Witte in gebruik, geweest.
Haagsma zegt de ligging der landerijen
daar goed te kennen, hij was op het land,
dat bij de Witte in eigen gebruik was.
Beklaagde die eveneens beweert de ligging
der landerijen daar goed te kennen, wijl hij
daar werkt en woont, zegt dat ’t land eigen
is aan de Witte en bij Hoekstra in gebruik,
van deze had hij toestemming.
De eisch is 2 maal f 5 of 2 maal 3 dagen,
iets wat beklaagde volgens zijn bewering niet
verdiende, daar hij den 20sten April niets
misdreven heeft»
Bolswardsche Courant
