Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
1905.
No. 85.
44ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
ZONDAG 22 OCTOBER.
BINNENLAND.
Festiviteiten etc. in Friesland,
gelegenheid tot het maken van uitstapjes
per Fiets etc.
Cider-Tentoonstelling.
VOOR
Afzonderlijke
Donderdag 2 Nov. Harddraverij te Gorredijk.
en
de loting
gewichtige
al plannen
een laag
was volkomen j uist, verhaalt
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
naar je leeftijd ge-
adres verzonden,
afschaffing van
waarbij o.a.
„De afschaffing
Binnen enkele weken, nl. op 1, 2 en 3
November a.s., zal in de zalen van het
Genootschap Natura Artis Magistra te Am
sterdam eene tentoonstelling gehouden wor
den van cidervruchten en den daaruit be
reiden wijn, bekend onder den naam van
cider of appelwijn.
Er was, aldus schrijft men, een tijd
nu reeds bijna 15 jaar geleden dat de
appelwijn een geliefd onderwerp was om over
te schrijven in dagbladen en tijdschriften,
om over te spreken op vergaderingen van
land- en tuinbouwmaatschappijen.
In 1891 werd aan de Tweede Kamer een
om aan te dringen op
den accijns op vruchtenwijnen,
het volgende werd opgemerkt
van den accijns zou niet
rechtstreeks nadeel voor de schatkist opleve
ren, omdat thans geen appelwijn wordt ge
maakt en evenmin ingevoerd. Indien, wat
te verwachten is, na afschaffing van den
accijns, cider in beduidende hoeveelheid ge
bruikt wordt, zal door verminderd gebruik
van sterken drank de accijns op het ge
distilleerd wat minder opbrengen. Maar
daarentegen zou in rekening gebracht kun
nen worden de vermeerdering van de opbrengst
van den suikeraccijns door het gebruik van
suiker die bij de fabricage noodig is.”
De afschaffing van den accijns zou in
meer dan een opzicht gewichtige gevolgen
hebben.
Vooreerst zou een goedkooper en smake
lijker volksdrank worden geproduceerd, die,
met mate gebruikt, geheel onschadelijk is
en waarvan zelfs het misbruik veel minder
nadeelige gevolgen na zich sleept dan het
misbruik van sterken drank.
Op den ooftbouw zou de afschaffing onge
twijfeld een zeer gunstigen invloed oefenen.
Er zijn soorten appelen die spoedig be
derven en die voor ciderfabricage uitstekend
zijn. Vele kleine appels eu uitschot, die
anders alleen tot varkensvoeder kunnen ge
bruikt worden, zullen mede voor dat doel
kunnen aangewend worden.
In goede jaren is de overvloed dikwijls
zoo groot dat groote hoeveelheden onver
koopbaar zijn en ongebruikt verrotten.
Thans worden de mindere soorten tot zoo
genaamd kroet of appelstroop verwerkt, maar
aan de vraag naar dit artikel is spoedig
voldaan. Het zou dus voor den ooftbouw
van groot belang zijn, indien door de af
schaffing van den accijns van nieuw débouché
kan worden geopend. De commissie meent om
deze reden te mogen aandringen op afschaf
fing van den accijns op de wijnen uit
appelen, peren en ander ooft behalve van
druiven vervaardigd”.
Op 22 Juli 1899 werd de accijns op
inlandsche vruchtenwijnen afgeschaft.
Sedert zijn 6 jaren verloopen en men zou
thans reeds kunnen nagaan of de gevolgen
van de afschaffing in overeenstemming zijn met
de verwachtingen in het bovenstaande adres
geuit. Helaas, die verwachtingen zijn in geen
enkel opzicht bewaarheid. In de eerste jaren,
ja, toen werd appelwijn geproduceerd, ge
adverteerd, besteld en geproefd, en... aan
stonds veroordeeld. „Zuur bocht” werd het
menigmaal gescholden. De verwachting, een
smake.lijken, goedkoopen volksdrank te ver
krijgen, is niet vervuld.
De productie er van in ons land, alhoe
wel niet geheel opgehouden, is slechts
van geringe beteekenisen zoodoende kwam
het, dat, toen de vertegenwoordigers der
Engelsche land- en tuinbouwpers dit voor
jaar ons land bezochten, zij hun verwonde
ring uitten, dat cider bij ons zoo goed als
onbekend was.
Dr. Van Rijn de landbouwconsulent
van Friesland te Londen, maakte van deze
gelegenheid gebruik om te trachten ons met
het uitstekend Engelsch fabricaat kennis te
doen maken.
Van 1420 October heeft in de Royal
Agriculture Hall te Londen eene tentoon
stelling plaats gehad van ciderappels en
-peren en van de dranken welke daaruit be
reid worden.
Het Engelsch tentoonstellingscomité had
zich op verzoek van dr. Van Rijn bereid
verklaard te bevorderen, dat door alle inzen
ders voor de Londensche tentoonstelling een
dubbele hoeveelheid werd ingezonden, waar
van slechts de eene helft werd gebruikt in
Londen en de andere helft na afloop dier
tentoonstelling op 1, 2 en 3 November in
Artis zal worden ten toon gesteld.
The National Fruit- and Cider Institute
te Aston near Bristol zorgt voor een weten
schappelijke en technische inzending.
Bovendien worden de Nederlandsche fabri
kanten en bereiders van appelwijn uitgenoo-
digd eveneens hun product ter kennismaking
in te zenden. Ongetwijfeld zal dit een zeer
belangrijke tentoonstelling worden, die uit
den aard van de zaak een zeer eenvoudig
karakter zal dragen, maar zeer leerrijk be
looft te worden.
Deugdelijke inlichtingen zullen aan be
langhebbenden worden verschaft, terwijl er
tevens gelegenheid zal bestaan, tegen kosten
den prijs, de verschillende1 dranken te
proeven.
De officieele opening der tentoonstelling
zal plaats hebben op 1 November, ’s morgens
om 11 uur. Te half twee zal daarna een
vergadering gehouden worden voor belang
hebbenden, waar door drie Engelsche specia
liteiten voordrachten over den ciderappel,
de techniek en wetenschap der ciderbereiding
en de beteekenis van de ciderfabricage als
tak van landbouwbedrijf zullen gehouden
worden.
Ongetwijfeld een uiterst belangrijke zaak.
Het onbekend maakt onbemind mag hier
ook wel toegepast worden bij de weinige
bekendheid met de ciderdranken in ons land.
Wanneer toch waarlijk die appelwijn zulk
zuur bocht zou zijn, hoe komt het dan, dat
in Wurtemberg, waar in 1900 in het land
zelf 370 mill. KG. appelen geoogst werden,
toch nog 20 milüoen kilogram appels inge
voerd moesten worden om aan de navraag
voor de ciderbereiding te voldoen?
In het Noorden van Duitschland wordt,
zooals bekend is, zeer weinig appelwijn ge
dronken, desniettemin bedraagt de fabricage
in Guben, Grünberg, Stettin, Quedlinburg
en Teterow in Mecklenburg te zamen jaar
lijks ongeveer 19,000 Hectoliter appelwijn
en ruim 3000 Hectoliter andere vruchten
wijnen.
De fabriek van Gebrs. Freijeisen te Frank
furt a/M. is de grootste in Duitschland en
verwerkt jaarlijks 4 tot 5 milüoen kilogram
appels, wat gelijk staat met een productie
van 12 tot 15,000 Hectoliter appelwijn.
Uit de oogstcijfers van Wurtemberg kun
nen we berekenen, dat daar in 1890 onge
veer 1,200,000 Hectoliter appelwijn zijn
vervaardigd. Waar we voor de werkelijkheid
van zulke ontzaglijke cijfers staan, dringt
zich toch onwillekeurig de vraag ophoe
komt het dan dat de appelwijn in ons land
zoo miskend wordt?
Het antwoord op die vraag zal ons onge
twijfeld gegeven worden door de a.s. tentoon
stelling in Artis en de besprekingen, die
daaraan geknoopt zullen worden.
Het is een uitnemende gedachte, produ
centen en verbruikers op deze wijze kennis
te doen maken met een uitstekend product,
dit kan aanleiding zijn, dat opnieuw de aan
dacht op dit belangrijk artikel gevestigd
wordt.
Door de commissie voor deze tentoonstel
ling is dezer dagen een circulaire verspreid,
ten einde steun te verkrijgen om de tentoon
stelling naar wensch te doen slagen.
De Regeering steunde de zaak door de
toezegging van een flinke geldelijke bijdrage,
maar, het benoodigd bedrag is nog niet ge
heel bij elkander.
De heer C. van Lennep te Eist, secre-
taris-penningmeester van de tentoonstellings
commissie, zal gaarne bijdragen voor dit doel
in ontvangst nemen ook van hen, die de
circulaire niet ontvangen mochten hebben.
Moge de tentoonstelling in alle opzichten
slagen. Alg. Handbl.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Meppel.
Medemblik.
Nieuw-Loosdrecht.
Delden en
Zeerijp.
Voor menig vader
heden aan
was dit eene
dag. Ver van te voren had men
gemaakt, ’t zij men een hoog of
nummer trok, ’t Eerste werd natuurlijk door
allen verlangd, omreden men jaren lang aan
den dienst gebonden is, en men anders
vroeger naar eene goede betrekking kan om
zien. Moet men „bom-soldaat" worden, dan
vallen soms mooie plannen in duigen, terwijl
men op het best van zijn leven uit den
werkkring wordt weggerukt, waarbij men
soms noodig moest blijven.
En zonder het aan iemand te zeggen heeft
moeder het in stilte gewenscht dat haar zoon
een vrij nummer trok. Voor deze gemeente
was het evenwel dit jaar een bijzonder groot
getal welke aan de loting moesten deelnemen.
Toch was men niet gerust vóór dat ieder
zijn nummer had getrokken.
Uit de liederen die door de lotelingen,
gedurende dezen dag, werden aangeheven, kon
men opmaken, dat men niet veel om deze
dingen denkt en dat pretmaken de hoofdrol
was, terwijl zij aan den „eigenlijken dienst"
bitter weinig dachten. Den volgenden dag
is dit soms geheel anders.
Overigens kenmerkte deze dag zich dit
jaar door uitbundig lawaai en pretmakerij,
welke op den laten avond in straatschenderij
uitliep, door het wegwerpen van naambordjes,
welke des anderen morgens in den vaart
werden terug gevonden. Eenige herbergen
hadden in den vroegen avond gesloten, om
reden de lotelingen des middags in een dier
inrichtingen op minder nette manier hadden
huisgehouden, waardoor meer schade dan
voordeel werd aangebracht. Dit werd door
andere logementhouders opgemerkt en der
halve sloten ze uit voorzorg.
Ds. J. Swart te Lettelbert en Enu-
matil heeft het beroep naar de Ned. Herv.
Gemeente alhier aangenomen.
Een journalist achter de groentekar!
Het is al eens meer vertoond. Wij herin
neren ons, zegt het Hbld., jaren geleden, in
den Figaro de alleraardigste beschrijving te
hebben gelezen, van den redacteur Daniel,
een der geestige reporters van dat boulevard.
Akkrum, 19 Oct. Dat men bij het zaken
doen steeds op zijne hoede moet 'zijn, bleek
heden weder bij een onzer ingezetenen. Een
venter in tal houtjes bood zijne waar te koop
aan, de vrouw des huizes kwam overeen dat
2000 stuks zouden worden geleverd. „Het
tellen is natuurlijk wel vertrouwd?” vroeg
ze. „Natuurlijk” antwoordde de schipper-
houtverkooper. Toen de levering was geschied
en de schipper het dorp verder inging om
zijne waar aan den man te brengen, vond
men het toch raadzaam even na te tellen en
jawel! er bleken in plaats van 2000 slechts
1450 houtjes te zijn. Bij den leverancier
werden nog pogingen aangewend om het te
weinig ontvangene er bij te krijgen, doch
zonder succes. De schippers het zijn er
tweehebben hedenmiddag Akkrum verlaten
en zullen allicht ook elders hunne praktijken
uitoefenen. Daarom meenen we tegen hen te
moeten waarschuwen.
Sneek, 19 Oct. De finantieele commissie
der alhier gehouden Tuinbouw- en Bloemen
tentoonstelling maakt thans bekend, dat ’t
Waarborgfonds, groot f 4000, niet behoeft
te worden aangesproken, wijl er een batig
slot is.
De tentoonstelling werd bezocht door
12348 betalende bezoekers; ’t totaalaantal
was een duizend of twintig.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 20 October. Terwijl de heer T.,
fabrikant van suikerwerken alhier, een post
beambte een wissel betaalde, zakte hij plotse
ling in elkaar en was op ’t zelfde oogenblik
een lijk.
Heden avond formeerde ’t Kiescollege
der Herv. Gemeente uit het bestaande 12tal,
ter voorziening in een predikantsvacature,
het volgend alphabetisch fital:
v/d. Beke Callenfels te Warnsveld.
Ossenwaarde
Tjebbes
Vellinga
Verrij n Stuart
Wumkes
Workum, 19 Oct.
moeder welker zoon
moest deelnemen,
blad, die met een kar kersen door Parijs
liep, en zich oefende in een der „petits cris
de Paris”:
„Les bel... les... céri... ses!”
Een redacteur van den Matin heeft nu
die grap weer eens uitgehaald. Hij moet er
uitstekend hebben uitgezien, volgens zijn
eigen beschrijving: „Wanneer ik er als een
droevige en meelijwekkende groentenkoopman
uitzag, dan verzeker ik u, dat het niet voor
mijn pleizier was. Het was erg koud. Een
dunne blouse beschermde mij maar weinig
tegen de ruwheid van een scherp windje.
Mijn versleten zijden pet was niet heel
elegant, uitgeloopen schoenen eu een afge
rafelde broek voltooiden mijn groenteboeren
toilet...”
Waarom deze redacteur zich aldus ver
momde? De groentevrouwen van Parijs hadden
zich bij de redactie van den Matin beklaagd
over het ruwe optreden der politie. Om dat
eens nauwkeurig te onderzoeken achtte het
blad deze maskerade noodig. En zoo ging
dan de heer René Bures, lid van de redactie
van den Matin, in het boven beschreven
gewaad, met juffrouw Giaccardo en haar
groentekar de straten van Parijs door, zoe
kende naar brutale politie-agenten. Het was
een zuur werk, als knecht van een groente-
ventende juffrouw op te treden. Bures moest
de kar duwen, en maakte bij dien onge-
wonen arbeid herhaaldelijk kennis met trot
toirbanden en aapjes-koetsiers; vooral over
de laatsten klaagt hij, want niet alleen
scholden .zij hem voor„spèce de veau
maar zij sloegen naar hem met de zweep of
poogden hem te overrijden...
Als juffrouw Giaccardo zelf den wagen
eens overnam, was Bures een heele piet;
dan prees hij met luide stem de heerlijkheid
van cichoreilof, van peterselie of van Lissa-
bonsche uien...
Over de politie heeft de heer Bures na
tuurlijk zeer harde noten te kraken om
bij de fruitkar te blijven.
Op den Boulevard Saint-Germain, op den
hoek van de Rue de l’Echaudée, kwam een
dame aan de kar en kocht van alles. Terwijl
de groentevrouw de klant hielp, kwam een
politieagent en gebood op barschen toon
doorrijden.
Beleefd en zachtmoedig zeide de redacteur-
groenteknecht
Ziet u dan niet, mijnheer, dat wij bezig
zijn een klant te helpen? Laat ons ten
minste even deze aardappelen afwegen; dan
zullen wij dadelijk doorrijden.
De agent nam op minachtende wijze den
knecht van het hoofd tot de voeten op, en
zeide
Jij heb ik jou
vraagd
Die opmerking
René Bures; hij had niet gevraagd hoe oud
ik was maar ik had hem dat ook niet
medegedeeld! Ik zweeg dus; maar de agent
ging voort:
Begrepen! Ik vraag niet hoe oud je bent!
Ik vraag niet hoe jij heet! Maar ik zeg je
alleen: oprukken en een beetje vlug ook!...
De tocht van juffrouw Giaccardo was rijk
aan zulke voorvallen. Herhaaldelijk werd
zij weggejaagd dan eens met, dan zonder
voorwendseldan eens vriendelijk-gebiedend,
dan op hoogen-toon-bevelend.
Het niet onmiddellijk opvolgen van het
gegeven bevel heeft bekeuring ten gevolge
de koopvrouw wordt voor vijf, voor acht,
voor veertien dagen het recht ontzegd haar
beroep uit te oefenen. Zij heeft een medaille,
die zij zichtbaar moet dragen en op verzoek
vertoonen. Wordt haar die afgenomen, voor
een bepaalden tijd, door den commissaris
van politie, dan kan zij haar kleinen handel
niet drijven.
„Mijn man is gebrekkig en ziek. Ik heb
vijf kinderen. Waarvan moeten wij leven
Op den dag, dat zij met den redacteur
van den Matin uit was, verkocht zij voor
zeventien „sous” groenten. Heel groot zal
de winst dus ook niet geweest zijn, voor
een gezin van zeven personen.
Overslag was tot dusver de eenige ge
meente in Zeeland, waar geen vergunning
bestond voor den verkoop van sterken drank.
Thans is ook daar de gelegenheid geopend,
een glaasje te drinken; er is nu vergunning
verleend „tot den verkoop van sterken drank
in het klein voor gebruik ter plaatse,”
Bolswardsche Courant
I
