Nieuws- en Advertentieblad Bolsward en Wonseradeel. De Kerkebrand te Arum, I 1906. 45ste Jaargang. Verschijnt Donderdags en Zondags. No. 16. DONDERDAG 22 FEDRDARI. j SI VOOR "9 1 Afzonderlijke i 1 April heeft de heer Het Bureau van de „Bolsw. Courant” is telefonisch aangesloten onder No. 4. Uw dw., Weekblad Algemeen Welzijn. Groningen, 20 Febr. 1906. INGEZONDEN. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie). 12 Februari 1836. I ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden. Franco per post 95 Cents. nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent. i u in de kaart kijken, want een vreemdeling zijt Herv. Gemeente tot in lengte van en beantwoorden aan werd opgericht. Bij den brand was de groote deksteen op het graf van ds. Perizonius vernield geworden. Daar de familie, op een herhaald aanschrijven over herstelling, taal nog teeken gaf, werd door de diakenen in 1841 besloten een oude grafsteen, op het kerkhof liggende, door den ,/zarkhouwer" Arsonius, te laten veranderen, in behoorlijken staat te brengen en vaneen toepasselijk opschrift te voorzien. In den loop der jaren werd er steeds meer en meer aan de kerk verfraaid en ver beterd. Ongeveer 20 jaar geleden werd aan de firma Leichel, te Lochum, opgedragen een nieuw orgel te plaatsen. En daar staat nu in onze dorpskerk dat prachtinstrument, met twee klavieren en een vrij pedaal, dat door zijn eigenaardig timbre en Duitsche into natie bekend is tot ver buiten onze gemeente. Prijkte er in de kerk een fraaie kansel, deze moest plaatsmaken voor een eikenhouten spreekgestoelte met groot, forsch gebouwd doophek. En hij, die nu bij een avonddienst eens met ons ter kerke gaat, staat verbaasd over de zee van licht, waarin ’t gebouw zich dan baadt. Ruim 60 koperen lampen, op koperen standaards of op de ornamentieke kronen geplaatst, verspreiden een licht, dat ver bazing wekt. Deze groote verbetering danken wij aan het huidige college kerkvoogden. Wilde ik nog spreken over den zilver- schat, bewaard in brandvrije kluis, die te voorschijn komt als het Avondmaal wordt gevierd, ik zou te veel ruimte vragen, even zeer als ik zou gaan beschrijven, dat meters lange laken, dat dan de tafel dekt, en waarin door kunstenaarshand zoo schoon is geweven de voorstelling van het Heilig Avondmaal, naar eene der meest beroemde schilderstukken. Moge het schoone kerkgebouw der Ned. van den dorpe Arum, nog jaren bestemd zijn voor het doel, waarvoor het Ws. M.! Ontvang mijnen dank voor uw kostelijk stukje in de Bolswardsclie Crt. van 18 dezer. Daar hebt ge werkelijk een goed werk mee verricht. Nu weten we, wat we aan u heb ben. Alleen vinden we het jammer, dat we geen kennis met u hebben kunnen maken op onze Openbare Vergadering, waar gij schitterdet door afwezigheid met allen, die doodsbenauwd zijn voor de stem der Waarheid. Eu toch hebt ge de stem der Waarheid moeten vernemen, dank zij het uitvoerig verslag mijner rede in de Bolswardsclie Cou rant, en getuige uw stukje, hebben we doel getroffen. Ge hebt de harde waarheid ge voeld, doch tracht uw geweten te sussen door u zelven wijs te maken, dat die Chr.- Demokraten met hunne harde waarheden geen Christenen zijn. Jammer echter voor beweren met geen enkel bewijs laadt ge natuurlijk den schijn een zeer oppervlakkig man- u, dat ge uw staaft, want nu op u van al netje te zijn. Wat laat ge iedereen voelt, dat ge zoowel op het terrein der Christen-Demokraten als op dat van het Christendom. Hadt gij ons blad Algemeen Welzijn gelezen, dan zoudt ge geweten hebben, dat wij krachtens ons Christelijk beginsel demokraten zijn, dat onze demokratie staat of valt met het Christen dom. En waart ge op het Christelijke erf thuis geweest, dan zou het u bekend ge weest zijn, dat het Christendom in aard en wezen demokratisch is. Op welk erf gij dan wel bekend zijt? Uit onmiddellijk ingewonnen informaties is ons gebleken, wat we trouwens ook al vermoed den, dat ge op het konservatieve erf uwe tenten hebt opgeslagen, ge u „Christelijk”- Historisch noemt. Nu verwondert ons uw schrijven niet meer. Wat gij als Konservatief, want dat zijt ge, anders waart ge niet Chr.-Hist., onder Christen verstaat, is heel iets anders dan wij er onder verstaan en het verblijdt ons werkelijk, dat wij niet Christelijk zijn in den zin, zooals u dat opvat. Dat „Christelijk” van u, den Konservatief, is een leugen. Immers: Konservatisme is in den grond Mammonisme, in de Schrift geldgierigheid genoemd en ons daarin aangewezen als de wortel van alle kwaad. Nu heeft onze Hei land ons geleerd, dat we niet Hem èn den Mammon kunnen dienen. Een Mammon- dienaar en dat is elke Konservatief kan dus geen volgeling van onzen Heer en Heiland zijn, en wanneer hij desniettegen staande toch „Christelijk” wil heeten, is dat een leugen. W eet wel, dat uw konservatief beginsel vloekt tegen het Christelijk ideaal. Daarom begrijpt gij ons, Christen-Democraten, niet en ontzeggen wij u het recht, om over ons Christen zijn te oordeelen. Als konservatief snapt ge niets van het Christendom, dat in aard en wezen, gelijk we boven ook reeds zeiden, democratisch is. Als ge het Evangelie kendet, zoudt ge heel anders oordeelen en zeer zeker op het terrein des levens heel anders tegenover uwe medemenschen staan. Een boom wordt toch maar aan zijn vruch ten gekend en in den regel zijn de vruchten, die van konservatieve zijde gezien worden, alles behalve goede vruchten, zoodat we in dat opzicht ook weinig goeds van u ver wachte». ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver volgens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte. Aan de Redaktie van de Bolswardsclie Courant. Geachte Redaktie! Van bevriende zijde ontving ik Uw blad van Zondag 18 dezer, waarin de Heer J. de Boer een artikeltje aan mijn adres schrijft. Wil U zoo vriendelijk zijn om mij eenige plaatsruimte in uw geëerd blad af te staan om genoemden heer te beantwoorden? Bij Voorbaat mijn collegialen dank. Gewoon om steeds recht op den man af te gaan met open vizier, richt ik dan het woord tot den Heer J. BE BOER te Bolsward. U uit tot een openbaar debat op nader te bepalen plaats en tijd te Bolsward over ,zhet standpunt der Christen-Demokraten en dat der //geloovige” Konservatieven”. Acht ge U zelven tot dit laatste niet in staat, dan moogt ge daarvoor ook wel een Uwer voormannen uitnoodigen. In allen gevalle verlangen we van U, zoo ge aanspraak wenscht te maken, op den naam van te zijn een man van eer en karakter, dat ge deze zaak tot een voor ons bevredi gend einde zult brengen. We laten ons niet ongestraft iets aanleunen door den eersten den besten Konservatief. Ge hebt ons den handschoen toegeworpen, hebt a gezegd, en zult nu ook b moeten zeggen, want weet wel, dat ge anders voor een laffe lasteraar zult worden gehouden. Hervormend treden wij Christen-Demokraten op, op elk terrein des levens, en komen daardoor telkens in botsing met de mannen van het starre behoud, die terwille van vuile gewinzucht aan het oude krampachtig zich vasthechten, ze mogen ons bestrijden zooveel ze willen, doch met eerlijke middelen zullen ze dat doen, en zoo niet.we zullen ze niet sparen. Wie meer ons bedoelen wil leeren kennen, hij leze ons orgaan Algemeen Welzijn, waar van steeds proefnummers zijn te verkrijgen bij A. H. RUNIA, Groote Kampen, Bols ward en wie met ons den strijd wenscht te voeren ter bevordering van aller welzijn, den strijd tegen de mannen van het starre behoud, tegen het doodelijke, land en luiden ver dervende konservatisme van mannen als de heer De Boer en zijn geestverwanten, hij schare zich onder de banier der Christen- Demokratie en sluite zich bij onze afd. aan. En hiermede hebben we voorloopig het onze gezegd. Het woord is nu aan den heer J. de BOER. U, geachte Redakteur, nogmaals dankzeg gende voor de verleende plaatsruimte, Hoogachtend, Sneek. Vrijdagavond j.l. heeft Ds. Iden- burg van Amsterdam in de Ned. Herv. Kerk alhier voor eene talrijke schare eene boeiende rede uitgesproken, ten behoeve van de Chr. Vereeniging tot verpleging van krankzinnigen in ons Vaderland, in de bekende gestichten Dennenoord, Veldwijk en Bloemendaal. Na afloop meldden zich een 20-tal als begunstigers dier vereeniging aan. De gehou den schaalcollecte bracht ruim f 70,op. De reeds alhier bestaande afdeeling heeft zich dus uitgebreid. Met ingang van I April heeft de heer M. H. Tromp ontslag aangevraagd als Bur gemeester der gemeente Wijmbritseradeel. Men schrijft uit Maastricht aan het N. v. d. D. Het referendum, door den Minister inzake de vreemde pasmunt uitgeschreven, heeft hier vooral aan de neringdoenden veel ge noegen gedaan. Alleen vreest men, dat, indien de Belgische pasmunt ineens aan den omloop wordt onttrokken, men niet terstond Neder- landsche daarvoor in plaats zal hebben. Het zou daarom aanbeveling verdienen een vol doend getal 21/2 en 5 cents nikkelen stukken te laten aanmunten, waardoor de Belgische pasmunt aan de circulatie werd onttrokken^ Voor ons Christen-Demokraten is het Evangelie van Christus richtsnber in alles. Ook bij de beoordeeling van de konservatie ven, wier geestelijke vaders daarin voldoende door Jezus hekend gemaakt zijn, t. w. de Farizeërs en Schriftgeleerden. Dezen meenden evenals gij de waarheid te hebben. Onze Heiland was in hun oogen een groot zon daar, Hij had den duivel, men verachtte Hem, omdat Hij aanzat met tollenaren en zondaren en ze zochten Hem te dooden. Die Farizeërs en Schriftgeleerden beroemden er zich op tegenover Jezus, dat ze kinderen van Abraham waren. Maar wat antwoordt Jezus hen? //Als gij kinderen van Abraham waart zoudt gij Abraham’s werken doen z/maar,” voegt Jezus er aan toe: //Abraham kent u niet.” Ten volle is dit Woord des Heilands van toepassing op de hedendaagsche Farizeërs en Schriftgeleerden, alias de geloo vige en vrome konservatieven van uw slag. Wij voegen u in Jezus’ Naam toe: //Als gij Christenen waart, zoudt ge Christus’ werken doenmaar moeten er helaas aan toevoegen, gezien uwe daden, /Christus kent u niet.” Wat voor goeds hebben we van U, mijn heer de Boer, en uwe geloovige Konservatieve medestanders te wachten. Immers niets. Gij Konservatieven bewandelt een pad, dat zoo wel naar den politieken als den geestelijken dood voert. Zin voor Waarheid hebt ge niet, het Christendom maakt ge tot een leugen en tot een aanfluiting, waar ge het met voorliefde bezigt als een masker om uw mammonnistisch aangezicht voor de goêgemeenten te ver bergen. Ook voor U en uwe Kons. mede standers geldt het woord des Heilands: Gij kunt niet God dienen en den mammon. En waar Jezus de Scharen waarschuwde met de woorden: //Indien Uwe gerechtigheid niet overvloediger zij, dan van de Farizeërs en Schriftgeleerden" (de geloovige Konser vatieven van die dagen,) //gij zult het Konink rijk Gods niet zien”, zoo waarschuwen ook wij onze lieden voor heel de geloovige Konservatieve bent. Uw Konservatisme is de doode vlieg, die de politieke zalf stinkende maakt. Van sociale hervormingen hebt ge een afkeer. Het recht van den arme, de weduwe en de wees erkent ge niet. De verdrukte en ellen dige roept tevergeefs tot U. Wij, die voor armen en verdrukten en ellendigen in de bres springen, die strijden voor de Waarheid en het Recht, die Jezus voetstappen wenschen te drukken, worden door U gekwalificeerd als eenmaal Jezus door de Farizeërs en Schriftgeleerden. Ge waarschuwt de menschen voor ons, scheldt ons voor zzrood”, verwijt ons vrienden te zijn van ongeloovige demo kraten, heet ons gevaarlijke lieden, 'ja, som migen uwer hebben ons verweten uit den duivel te zijn. Maar dat alles schaadt ons niet, wel hen, die zulks doen. zzZe hebben mij vervolgd”, zegt Jezus, zzze zullen het ook u doen... //liegende en alle kwaad van U sprekende”. Alles wat wij van de geloovige Konserva tieven van uw slag ondervinden is ons een bewijs, dat we op den rechten weg zijn, en zal ons een spoorslag zijn om in de kracht des Heeren steeds vuriger U te bestrijden. We zullen ons volk voor U waarschuwen als voor de gevaarlijkste lieden, die we kennen, als zijnde de ergste revolutiestokers, want gij als Konservatief, die in het streven van het volk naar verbetering de revolutie ziet, maakt zelf de revolutie (Keizer Wilhelm I). Gij en uwe Konservatieve medestanders mijdt zorgvuldig onze vergaderingen en tracht ook anderen er van terug te houden. Waarom Omdat ge het licht der Waarheid schuwt en vreest ontmaskerd te worden. Ge staat als de Farizeërs. achter de deur te luisteren, om daarna even naar buiten te schieten en nijdig te vragen: z/zijn wij dan ook blind?” Ge neemt in uwe blindheid de vrijheid om achter onzen eerenaam Christen, (door u typisch een lidwoord genoemd, alsof het geen meerdere beteekenis heeft dan de woordjes de, een of het, nu voor U heeft het dat ook blijkbaarnietjeen vraagteeken te plaatsen en laat ’t daarna geheel weg. Daartegen protesteeren we, daartoe ontzeggen we U het recht, en we geven U in ernstige overweging om uwe woorden terug te nemen met de erkenning, dat ge U op onbekend terrein hebt gewaagd. Zijt ge daartoe niet genegen, dan daag ik Vervolg. Groot was de verslagenheid der dorpelingen toen de elementen hadden uitgewoed en van het trotsch gebouw niets meer over was dan een puinhoop. Maar men bleef niet lang zitten in zak en assche, al spoedig werden maatregelen genomen voor den herbouw. Het college van kerkvoogden, bestaande uit de heeren Jan A. Anema, Jan Feckema en P. Blanksma, stelde alle pogingen in het werk om een flinke, groote kerk met daarbij passenden toren te verkrijgen; en reeds in Augustus van hetzelfde jaar werd aan den toren de eerste steen gelegd door Siebe Baukes Yetsinga, twee jaren oud en zijn overgrootvader A. J. Anema, die reeds 81 levensjaren telde. Aannemer van het werk was C. P. Keuning te Ureterp. En op den lOen December van het vol gende jaar, 1837, noodden twee nieuwe, welluidende klokken de gemeente ter eerste plechtige godsdienstoefening in het nieuwe kerkgebouw, waarin de predikant, de heer Ds. J. Dijkstra, voorging, sprekende naar aanleiding van 1 Joh. 4 Eb, vGod is liefde.” En daar stond nu de nieuwe kerk, groot en ruim, met een open toren getooid. Binnen in was alles keurig ingericht, ’n flink orgel, geleverd door de firma Ypma uit Bolsward, prijkte boven de dubbele schips- deuren. Gestoelten waren aangebracht voor ’t Col lege Kerkvoogden, de familie Anema, het huisgezin van den predikant en armvoogden, terwijl ook weer eene Z/Camminga-bank”, was aangebracht, over welks inrichting echter eerst nog al wat getwist was geweest. Aan die Cam miuga-bank is een oude voor waarde verbonden. In lang vervlogen dagen, stellig reeds vóór 1700, //besprak” eene freule C, va» Eysiuga der Diaconie eene eeuwige rente van f 25, benevens de rente van honderd ducatons, ongeveer f 9,50. In geen enkel boek der Diaconie is echter omtrent deze bespreking iets te vinden, reeds twee honderd jaar lang wordt echter vrij geregeld deze som betaald door de be woners van //Camminga-State”, de groote boerenplaats aan het oost-eind va» ons dorp. Had nu bij den herbouw der kerk de familie, eigenares dezer plaats, reeds aan merkingen gemaakt op de teekening van het te bouwen gestoelte, herhaalde malen na dien haakte het tusschen haar en de Diaconie. In 1855 kwam het tot een conflict over het onderhond en zoo noodig herstellen van deze zitplaatsen. Het bleek, dat er geen enkel bewijs te vinden was, dat aanwijzing kon doen, dat de Diaconie daartoe verplicht was. En zoo is de toestand tot op heden en komt in de jaarrekening der Diaconie over 1905 onder de ontvangsten, even als altijd de post voor, wegens eeuwige Rente van Camminga-State, benevens de rente van 100 Ducatons, de somma van f 34,45. Bolswardsclie Courant F. VAN DER PERS, Redacteur-Uitgever van het Chr.-Dem. I I

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1906 | | pagina 1