Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Nijverheids Hoenderbrood,
bevat het rijkste gehalte aan dierlijk voedsel
en bevordert de eierproductie.
Nijverheids Hondenbrood,
is een buitengewoon krachtig en versterkend
voedsel voor uwe honden.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
45ste Jaargang.
No. 20.
1906.
DONDERDAG 8 MAART.
DINNENLAND.
„STREVEN NAAR VERBETERING.”
J. J. LEMSTRA,
GROOTZAND.
v
i
VOOR
Afzonderlijke
Het Bureau van de „Bolsw. Courant” is
telefonisch aangesloten onder No. 4.
Melkkoeien-Vereeniging
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3.maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 6, 5 Cent.
Totale
v. d.
koekmeel en
de beste soort,
te mopperen
VERSLAG
van de Vergadering gebonden in den nacht
van 13 op 14 October 1905.
Leeuwarden, 5 Maart. Dat de huizen te
dezer stede de laatste jaren aanmerkelijk in
prijs zijn gestegen, is gebleken uit den ver
koop van de kleine villa, laatst eigen en
bewoond door wl. den heer v. Konijnenburg,
dag vergaten wij onzen honger bij’t bespreken die haar p.m. 15 jaar geleden bij een public-
Mijnheer de Redacteur!
Als voortbrengster van melk, de eenige
grondstof Voor zuivelbereiding, durven wij
een plaatsje vragen voor dit verslag dat,
volgens besluit der vergadering, publiek ge
maakt moet worden.
Waarschijnlijk heeft U nog nooit van
onze vereeniging gehoord en ’k wil U daarom
eerst iets van de oprichting vertellen.
Zie dat kwam zoo: als wij ’s winters in
den stal zijn opgesloten, dan luisteren wij,
uit verveling, naar de gesprekken van de
menschen die ons verzorgen of die in den
stal komen. Is
bekeken, betast
vertelt dan van
onze
opsnijden, bijv,
klopt niet altijd.
'vv itte Uiiaëi•gOeuerêii''’’"’
voor DAMES en HEERLEN.
Lakens, Sloepen, Servetten, Tafellakens, I
Ontbijtstellen enz. enz.
Te Bolsward verkrijgbaar bij
Volledige voedermethode gratis.
er visite dan worden wij
en geknepen. Onze baas
onze afstamming en van
deugden, gaat daarbij ook wel eens
over onze melkopbrengst, dat
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
'krompen. Wij ondervonden dat dit geen los
praatje was. Wel kregen wij wat meer Am.
mais maar die was niet van
ze smaakte niet. Wij begonnen
en vooral was dit het geval
den laatsten April. De hooigift was dien
morgen erg klein, de zon scheen door de
stalruitjes en als de deuren even open kwamen
dan rook je de lente. Tevergeefs trokken
wij aan onze touwen om eens buiten te
kijken.
Toen riep opeens blaarkop, de snuggerste
van ons allen, „het is schande ons te laten
hongerlijden als het buiten zoo mooi is, onze
grieven vermeerderen met den dag, wij moeten
ons verzetten en eene vereeniging oprichten.*
Dat denkbeeld vond algemeen bijval, dien
heid het haaswild ten goede, dat overal in
de beste conditie is. Bijzonder goed tiert
ook het hoenderwild, met name de fasanten.
De strooperij met strikken is afgenomen
sedert het jachttoezicht verscherpt is.
Workum, 6 Maart. Gisterenavond trad in
de bovenzaal der Sociëteit „Harmonie*, voor
een vrij talrijk gehoor, als spreker opmr.
H. Smeenge, met het onderwerpDe belangen
van het Kind en de Vereeniging „Volks
onderwijs.*
De beer Smeenge sprak als zijn innige
overtuiging uit „Kenni^ is Macht* en toonde
aan dat de landbouwer, die vroeger meende
dat hij dekennis kon ontberen, omdat vader
en moeder het zonder dat ook wel hadden
kunnen redden, nu van het tegendeel is
overtuigd. Sedert men van de toepassing der
stoom en electrisiteit heeft leeren gebruik
maken, zijn de productie-middelen veranderd
en heeft ook de landbouwer begrepen dat
hij met de minst mogelijke kosten, de meest
mogelijke productie moet zien te verkrijgen,
zal hij den steeds zwaarder wordenden strijd om
het bestaan kunnen volhouden.
Verder werd aangetoond dat tegenwoordig
bij de zuivelbereiding, het fokken van vee,
de keuze van zaai-zaad en koren, de bemes
ting van den grond enz., naar de resultaten
der wetenschap moet worden gehandeld. Hier
door is het noodzakelijk geworden dat jonge
lui uit den boerenstand de cursussen voor
landbouw-onderwijs bezoeken, om daar weten
schappelijk door te worden gevormd, opdat
zij later in hun bedrijf van de resultaten
der wetenschap zullen kunnen profiteeren.
Spr. wees er op dat dan alleen alle voort
gezet onderwijs vruchtbaar kan zijn, als er
een goed bearbeide bodem is en daarom acht
Spr. het van groot belang dat er naar worde
gestreefd om lager onderwijs te verkrijgen
van de beste kwaliteit.
Door den Spr. werd betreurd dat de lager
onderwijswet tot stand is gekomen, waardoor
de mogelijkheid om kleine scholen te krijgen
veel grooter is geworden.
De verheffing van het lager onderwijs zal
tot de vrome wenschen blijven behooren,
omdat door deze bijzondere scholen, de open
bare school wordt „leeggepompt”.
Met enthousiasme verdedigde Spr. zijne
meening en behandelde hij de bezwaren welke
volgens zijne opinie bestaan tegen het bij
zonder onderwijs.
Van de gelegenheid tot debat werd gebruik
gemaakt door den heer B. IJ. Wieünga.
Deze verklaarde het met den heer Smeenge
volkomen eens te zijn waar hij zeide „Kennis
is Macht”, maar betreurt het dat in des
sprekers rede een „de zegen komt van Boven”
niet werd gehoord.
De heer Wieünga is van overtuiging, dat
het in den strijd om het bestaan voor den
mensch een steun zal zijn, als hij zich af
hankelijk weet van eene macht boven zich.
Dit wordt het kind op de bijzondere school
geleerd.
Verder weerlegt spr. o. a. de bewering
van den heer Smeenge: dat godsdienstonder
wijs in de bijzondere school niet op haar
plaats is, en 18-jarige jongelui niet in staat
zijn dit te geven, door hem de geruststel
lende mededeeling te doen, dat op de chr.
school niet wordt gecatechiseerd/ noch een
dogma behandeld en spr. acht niet veel theo
logische kennis noodig om aan kinderen,
op kinderlijke wijze, b.v. de geschiedenis
van Jozef te verhalen.
De heer Wieünga verzekerde, de uitdruk
king „christelijke school” niet te bezigen,
om daar mede te zeggen„de openbare
school is onchristelijk”, hetgeen een der
heeren openbare onderwijzers deed opmerken:
„dat is maar een etiquette!” Van de her
haalde en dringende uitnoodiging om dezen
uitroep te verdedigen, werd echter geen
gebruik gemaakt.
Verder werden door den heer W, nog
verschillende andere beweringen van den
Spreker weerlegd en enkele opmerkingen
gemaakt met betrekking tot den geest van
het openbaar onderwijs en het schooltoezicht
waarbij hij echter uitdrukkelijk te kennen
gaf niet het onderwijs in deze stad, of het
alhier fungeerende toezicht te bedoelen.
Nadat de heer Smeenge den debater
had beantwoord, werd de vergadering te
kwart voor twaalf door den Voorzitter
gesloten. De Banier^
van onze vereenigingsplannen. Het resultaat
van die bespreking was dat, om sterk te zijn,
eene krachtige vereeniging noodig was, wij
moesten steun hebben. Daarbij dachten wij
in de eerste plaats aan onze buren aan de
eene zijde, de koeien van boer Jansen. Die
zijn allen ingeschreven in het stamboek,
komen veel op veekeuringen en zijn meer
ontwikkeld dan wij. In de tweede plaats
wilden wij steun zoeken aan den anderen
kant, bij de koeien van boer Randsma. Die
boer is wat ruw, zijn volk is het dus ook.
De koeien hebben daarom nog meer grieven
dan wij. Aan den eenen kant zouden wij dus
steun zoeken bij de intellectueelen en aan
den anderen kant bij de meest ontevredenen.
Deze redeneering sloot in zich dat wij moesten
wachten tot wij in de wei kwamen om over
hek of sloot met de buren aan weerszij te
kunnen spreken.
Den 8en Mei gingen onze touwen los en
toen ja toen zijn onze grieven op den
achtergrond gekomen. Als de stok opgeheven
is, vergeet men de slagen of, zooals onze
oude arbeider dezen winter tegen den „roode*
knecht zei, als zij die schimpen op het kapi
talisme, zelf kapitalist worden, dan vergeten
zij de vroegere grieven.
De eerste dagen in de wei waren wij dol
blij met onze vrijheid vergaten zelfs de
koude nachten. Later was alles weelde, volop
prachtig gras, mooi weer, onze grieven smolten
als sneeuw voor de zon. Vervolgens genoten
wij de geuren van het versch gemaaide hooi,
en als wij de boeren en hun volk zagen
zwoegen om onze winterkost te oogsten dan
kwam zelfs wel eens de gedachte of wij niet
ondankbaar waren. Blaarkop sprak nog wel
eens van onze stemming in April en uit
beleefdheid luisterde de een of andere dan
wel, maar de meesten lachten haar uit.
Dat duurde zoo tot in de maand Juli toen
de rooskleurige stemming langzamerhand
verdween. Door de aanhoudende droogte
raakte het gras op en wij werden gedwongen
om dag en nacht te trekken aan de droge
stengels om wat voedsel te krijgen. Nog
erger! er kwam gebrek aan drinkwater en
dat in den warmsten tijd van het jaar. De
meeste slooten werden droog, hier en daar
vond men nog een plasje met wat vuil vocht,
waarmee we moesten beproeven onzen dorst
te lesschen. Het lekkere leventje was uit, de
grieven werden met den dag luider uitge
sproken en toen Blaarkop eens weer sprak van
vergaderen, vond zij algemeen bijval. Op
een helderen zomernacht kwamen wij met
de koeien van Jansen en Randsma bijeen.
Zonder dat iemand het merkte liepen wij
door de droge slooten.
Veel werd op deze bijeenkomst niet ge
sproken, de keelen waren te droog. Blaarkop
zette met korte woorden het doel uiteen,
waarop eenparig besloten werd eene vereeni
ging te stichten onder den naam van „Streven
naar verbetering.* Verder werd bepaald dat
alleen melkkoeien lid konden zijn.
Het nieuwsgierige jonggoed dat meegeloopen
was, werd duidelijk gemaakt dat het moest
weggaan. Vervolgens traden allen, ten getale
van 94, als lid toe. Toen werd overgegaan
tot het benoemen van een bestuur. Met op
één na algemeene stemmen werd tot voor
zitster aangewezen Zwarthak van boer Jansen,
zij had daar recht op. Zij heeft de meeste
medailles behaald en is dus de knapste.
Secretaresse werd Blaarkop. Een penning-
meesteresse vonden wij voorloopig niet noodig,
bij de algemeene armoede had geen onzer
iets te missen. Het dageüjksch Bestuur
nam op zich, eene agenda op te maken voor
eene tweede vergadering die binnenkort zou
worden belegd. Wij waren thans overtuigd
eene vereeniging te hebben gesticht volgens
de regelen der kunst en gingen weer naar
onze eigen dorre weilanden om stengels te
knabbelen nadat de voorzitster met eene
krachtige opwekking om solidair te zijn de
vergadering had gesloten.
(De Zuivelcourant.) (Wordt vervolgd.)
Nog meer was dit het geval omdat ook
de gesprekken onder het „volk” een ander
karakter hadden. Onze boer kreeg den vorigen
herfst een nieuwe knecht, men zegt dat die
wat „rood* is. Die knecht heeft ook altijd
den mond vol grieven vooral tegen het kapi
talisme en is steeds bezig de anderen op te
wekken om mee te gaan naar de vergade
ringen van zijne vereeniging om de grieven
te bespreken.
Onder elkaar redeneerden wij dikwijls over
hetgeen wij hoorden, maar op een goeien
dag in het laatst van April werden wij ge
dwongen aan iets anders te denken. De boer
vertelde aan den knecht dat het hooi wat te
spoedig opteerde, de gift moest worden inge-
ken verkoop voor ruim f 10,000 had gekocht,
terwijl ze nu bijna het dubbele van dien prijs
heeft opgebracht, ook bij publieken verkoop.
Sloten, 5 Maart. De blijvende hooge
waterstand bezorgt den bewoners van een in
de buurt gelegen polder, niet weinig last
en schade. De storm vernielde den water
molen en nu had het Water vrij spel. Wel
werd er toen een windmotor geplaatst, maar
deze bleek geen voldoende capaciteit te be
zitten. Nu echter hebben de belanghebben
den een contract gesloten met den heer H.
Raterman alhier, die op zich heeft genomen
door plaatsing eener machine den polder in
10 dg. van het overtollige water te bevrijden.
Frieslands Noordoosthoek, 5 Maart. Hoe
bepaalt men de waarde van een varken naar
zijn ouderdom Als men als maatstaf neemt
den prijs waarvoor de caféhouder Poppinga
te Nijtap (onder Opeinde) een big verkocht,
nl. f82,50 voor een diertje van 16 weken,
dan is de waarde juist zooveel rijksdaalders
plus een als ’t dier weken oud is. Maar we
gelooven niet dat veel biggen zulk een prijs
kunnen behalen.
Achlum, 5 Maart. Er doet zich hier ter
plaatse een geval van bloedvergiftiging voor.
Zekere Tj. Posset, uit Duitschland overge
komen en bij zijn broeder alhier logeerende,
bekwam tengevolge van een puistje aan de
wang een wondje. Het gedeelte bij den neus
zwol sterk op, zoodat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen. Na eene kleine
operatie is de arts opnieuw tot onderzoek
overgekomen. De patient is op zijn advies
thans naar het Diaconessen huis te Leeuwar
den overgebracht.
Arum, 5 Maart. Heden had alhier voor
Wonseradeels Armvoogdij de verkoop plaats
op afbraak van 8 woningen en schuur te
Arum, benevens 7 woningen te Witmarsum,
alle onbewoonbaar verklaard, en een en ander
op te ruimen voor 15 Augustus a.s.
opbrengst f273. Gekocht door J. W.
Linde te Makkum.
Verder voor de Diakonie der N. H. G.
te Witmarsum 2 woningen. Kooper werd
Sj. Roukema te Arum voor f 628,Voor
dit bedrag denkt de diakonie andere wonin
gen te verbeteren.
Weder heeft hier de jaarlijksche gort-
uitdeeling plaats gehad, eene instelling van
een „Md boer*, die daarvoor vele jaren ge
leden een zekere som heeft vastgezet, om
zijn naam in eere te doen blijven. Dat echter
van de 300 gezinnen in dit dorp thans reeds
p.m. 100 profiteeren van de uitdeeling aan
behoeftigen, zal de „ald boer* zeker nooit
hebben kunnen denken.
Herik. Fieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 6 Maart. Onze stoomboot-maat-
schappij „De Nijverheid”, keert over 1905
geen dividend uit wegens kostbare reparatiën.
In den laatsten tijd kregen de aandeel
houders telkens 3 pCt.
De premie van f 500, op de aanhou
ding van Frans Rosier gesteld, is de oorzaak
dat ’t aantal aanhoudingen in ’t gekke loopt.
Zoo werd hier gisteren maar even door de
maréchaussée’s ingerekend een onderwijzer
onzer Chr. School, die met zijn boeken onder
den arm, uit den trein van Leeuwarden kwam.
Nu ze de echte Frans, naar we hopen,
hebben gepakt, zullen die aanhoudingen ge
lukkig weer spoedig tot het verleden behooren.
Door den Hoogen Raad werd gisteren
verworpen het cassatieberoep van den officier
van justitie bij de rechtbank te Leeuwarden,
tegen het ontslag van rechtsvervolging van
drie tappers te Sneek, die flesschen met
sterken drank aanwezig hadden gehad, terwijl
hun lokaliteit binnenshuis gemeenschap had
met een winkelnering. De Hooge Raad over
woog, dat, waar in de dagvaarding niet waren
opgenomen de elementen, benoodigd voor
veroordeeling krachtens art. 56 der Drankwet
(de niet-nakoming der in art. 55, lo der
Drankwet gestelde voorwaarden voorverkoop
van sterken drank in winkelneringen, waarin
op 1 Mei 1881 zonder strijd met wet en
verordening sterke drank in het klein werd
verkocht) terecht de gerequireerde was ont
slagen van rechtsvervolging.
Lemmer. De jachtopzieners en bosch-
wachters in de naburige gemeente Gaaster-
and berichten, dat de wildbaar aldaar in
den besten staat verkeert. De zachte winter
en de geringe sneeuwval komt inzonder-
Bolswardsche Courant
tem npn
op Tiet Tand komen, om in vergaderingen te
spreken, alle grieven uiteen te zetten en te
vertellen dat zij het middel bezitten om ze
allemaal uit den weg te ruimen. Verder
begrepen wij dat alles met boerderij en koeien
niks te maken had. Enfin, wij hebben dat
voorjaar veel geleerd.
