Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
1906.
45ste Jaargang.
No. 25.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
r
II
V
I
I
B
ZONDAG 25 MAART.
I
Uit de Raadszaal.
k
VOOR
Afzonderlijke
bedrag
b.
het
en
B.
ver-
i
i
Vergadering op Vrijdag 23 Maart 1906.
van
het
17 regels. Ver-
naar plaatsruimte.
dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van
volgens 10 Cts. per regel. Overigens
Het bureau van
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
de PI. Commissie
den toestand van
van den
I '1
I
Lm
gij
van Burg, en Weths. naar
eene opmerking van den Min.
om
der gasfabriek,
en Wethouders.
W. adviseeren, de gascommissie
gehoord, den heer Tromp wederom voor drie
jaren te herbenoemen.
De heer Boersma kan met dit advies mee
gaan, doch zou er prijs op stellen dat er
bij w-ordt bepaald „op de bestaande of nader
vast te stellen instructie/’
De Voorzitter, dit is geen bezwaar en is
ook steeds de gewoonte.
De heer Schotman constateert dat dit voor-
van de Gascommissie als van
meent dat de minder gunstige
de gevoerde administratie, die
nu geheel
advies te wachten.
De heer v. d. Meer kan zich met het
uitstellen niet vereenigen. De schoolhoofden
en besturen hebben een zekere ervaring op
gesteld dat het noodig wordt
I
stel is zoowel
B. en W. en
meening over
een tijdje geleden doorschemerde,
schijnt opgeheven.
De Voorzitter merkt nog op, dat hij het
advies niet mee onderteekende, omdat hij
meende dat het thans beter zou zijn de be
noeming ditmaal voor 1 jaar te doen ge
schieden.
De herbenoeming voor 3 jaren met alge-
meene stemmen goedgekeurd.
6. Behandeling van het adres van den
heer S. Koopmans, om herbenoemd te worden
tot stadstuinman, mei advies van Burg.
Wethouders.
Burg, eh
gedaan, en g
geacht, dan zou als in het najaar het rapport
nog gemaakt moest worden, de tijd voor
dien winter weer verstreken zijn. Ik acht
het vragen van rapport nu niet ontijdig,
hoewel ik meen, dat B. en W., om dat
onderzoek te doen instellen, eigenlijk niet
de toestemming van den raad noodig hebben,
hoewel ik den ingeslagen weg goedkeur, en
er mijn stem gaarne aan zal geven.
Den heer Keikes komt het voor dat het
adres eigenlijk op onwettige gronden is ge
motiveerd. Art. 6 der wet zegt dat alleen
aan kinderen die wegens gebrek aan klee-
ding en voeding schoolverzuim plegen, zulks
kan worden verstrekt van gemeentewege,
maar in ’t adres wordt gezegd, of het ook
een invloed ten goede kon hebben.
Het rapport der Commissie tot wering van
schoolverzuim, welke commissie zeer zeker
wel op de hoogte zal zijn, heeft geconsta
teerd dat het schoolverzuim is afgenomen.
De behoefte aan extra voeding zal dus nu
niet grooter zijn dan voorheen. Het is blijk
baar dat die behoefte alleen gevoeld wordt
in den kring der adressanten, waarom ik
voorstel het adres te wijzen van de hand.
De heer Boersma sympathiseert met het
voorstel van B. en W.
De heer Eisma wil nog even een opmer
king van den heer Van der Meer bespreken,
n.l. dat B. en W. de toestemming van den
raad niet noodig hebben om een onderzoek
te doen instellen. Dit moge volkomen waar
zijn, maar dit adres was aan den raad ge
richt, en als er een post op de begroeting
moet komen, zal de Raad deze moeten goed
keuren. Omdat het nu eerst moet blijken
of het noodzakelijk is, dient ook een onder
zoek vooraf ingesteld te worden, daarom
deden B. en W. hun voorstel. Den heer
Keikes wil hij nog wel zeggen, dat de raad
te lijden aan een zekere soort invaliditeit.
Hij zal ook tegenstemmen.
De heer Keikes. Omtrent de uitdrukking
van den heer Cuperus, dat het schoolgeld aan
de openbare school hooger is dan aan de
bijzondere, kan ik verzekeren dat dit niet
het geval is, aan de Christelijke school althans
is ’t schoolgeld veel meer dan volgens deze
verordening is bepaald.
De heer Cuperus. Toen indertijd ’t voorstel
behandeld werd in den raad, heb ik met de
cijfers aangetoond, dat aan de openbare school
meer wordt geheven dan bij de bijzondere.
Ik meen dat het maximum aan de Christ,
school f 18 is en bij de openbare is het f 24
in de eerste klas, in elk geval weet ik, dat'
het hooger is, dan bij ’t bijzonder onderwijs.
Den heer v. d. Meer bevreemdt het, dat
de heer Cuperus hierop terugkomt. Het
schoolgeld voor de leerlingen der bijzondere
school geheven geeft geen beeld van wat het
onderwijs kost. Behalve het schoolgeld is er
een tweede heffing, in den vorm van bijdragen
voor ’t bijzonder onderwijs, waartoe alle ouders,
ook zelfs zij die geen kinderen hebben, bij
dragen. Nu is door de verhoogde rijksbijdrage
de toestand wel iets anders geworden, maar
toch kan nog bij lange na niet in de kosten
worden voorzien. Al mogen de te korten niet
meer zoo groot zijn als voorheen, toch is de
extrabijdrage nog wel degelijk noodig, en die
maakt met het geheven schoolgeld het bedrag
hooger dan bij ’t openbaar onderwijs.
De heer Eisma. Het komt mij voor dat
de hh. Cuperus en Boersma den indruk willen
vestigen in het algemeen, dat in Bolsward een
schoolgeldheffing werd gemaakt, die onbillijk
is. De bezwaren daartegen komen van één
kant en zijn door enkele leden der liberale
kiesvereeniging geopperd. Ik stel er prijs op
aan te toonen, dat die zienswijze onjuist is.
Bij de toepassing van het nieuwe tarief-school-
geld zal het onderwijs, ondanks de rijkssubsidie
kosten f 11.260.375, dat is 2/5 van den
hoófdel. omslag. De kosten per leerling aan
school no. I zijn f 25.65, en het schoolgeld
gemiddeld f 3.465.
De school voor m.u.l.o. kost de gemeente
per jaar nog f 3488.545, dat is per leerling
f 61.315, maar daarvoor is het onderwijs dan
ook goed geregeld. Hier aan de Fransche
school kunnen de jongelui worden opgeleid
voor de hoogere onderwijsinrichtingen en ook
voor degenen die niet hooger willen of Kunnen,
blijft toch die school een zegen voor de
kleine burgers.
Men moet de zaak goed onder oogen zien,
verdachtmaking komt niet te pas. Ik meen
mijn zienswijze en gevoelen te moeten ver
dedigen in deze, tegen de uitdrukkingen dat
„er geen zegen op rust” of „dat de hoogere
autoriteiten er geen sympathie voor gevoelen.”
Er is ook nog bezwaar gemaakt tegen de
bepaling dat er voor de kinderen in het
weeshuis moet worden betaald, omdat zulks
haast nergens voorkomt, en deze zaak is
met den heer inspecteur van het onderwijs
besproken, wien werd opgemerkt, dat die
kinderen dan naar school No. 2 behoorden,
terwijl het weeshuis in goede conditie was,
Toen schijnt over dat bezwaar te zijn heen
gestapt, althans er is niet op terug gekomen.
Tegen de berekening van het gymnastiek
onderwijs, voor slechts een of hoogstens twee
kinderen le klas geldend, is nu ook van
zekere zijde oppositie gevoerd, en B. en W.
hebben met heeren weesvoogden nu een nadere
regeling getroffen voor ’t onderwijs in de
vrije- en ordeoefeningen. Het schoolgeld
leverde in ’t geheel slechts f270 op en was
geen gemeentezaak, van ’t onderwijs in de
vrije- en ordeoefeningen was dan ook vrij
stelling verleend, maar nu is ’t geregeld en
blijft het tarief beneden de grens, doch dit
is een bijzondere oplossing, waarvan nu alle
leerlingen zullen kunnen profiteeren.
Ik herhaal dat ik een en ander meende te
moeten releveeren om alle verdachtmaking te
voorkomen, terwijl twee raadsleden nog wel
meenen zich bij deze wijzigingen te moeten
onthouden of tegenstemmen.
De Voorzitter. Ik meen den heer v.d.
Meer nog even te moeten opmerken, dat het
in deze verordening misschien bezwaar kan
hebben de uitdrukking „bijzondere scholen”
er ook bij op te nemen, maar ’t is voldoende
want er staat alle leerlingen der lagere
scholen, en dit stond er nu ook en bij de
tegenwoordige regeling is er toch nimmer
Weths. adviseeren den heer
Koopmans voor 1 jaar te herbenoemenhet
plantsoen bij Amicitia is thans aan den
tuinman Laas van der Zee opgedragen, maar
B. en W. wenschen een reorganisatie van
het onderhoud van ’t plantsoen ter tafel
te brengen, waarom zij ’t gewenscht achten
thans de benoeming voor slechts 1 jaar te
doen geschieden.
De heer Boersma merkt op, dat 3 jaren
usance is, en hij acht dat ook beter, maar
dan de bepaling even als bij den heer Tromp,
dat voorbehouden wordt de instructie te
wijzigen.
De heer Schotman is voor ‘t voorstel B.
en W., w-ant als er meerder werk komt,
staan B. en W. met hun reorganisatie ge
bonden en zal ’t vergeefsche moeite voor
hen zijn, omdat zij de macht niet hebben,
de werkzaamheden te wijzigen als de be
noeming over langen tijd geschiedt.
Met algemeene stemmen de heer Koop
mans benoemd voor 1 jaar.
7Voorstel
aanleiding van
omtrent de schoolgeldhefl'ing.
Door den Minister is bezwaar gemaakt
tegen de regeling der schoolgeldheffing, omdat
het bedrag voor gymnastiekonderwijs be
paald, met het schoolgeld samen de grens
overschrijdt, die aan schoolgeld geheven
mag worden. B. en W. hebben nu met
heeren Weesvoogden geconfereerd, en een
regeling getroffen, waarbij alle kinderen gratis
het onderwijs in de vrije- en ordeoefeningen
kunnen ontvangen, zoodat dan aan ’t be
zwaar is tegemoet gekomen.
De heer v. d. Meer zegt, dat nu het de
bedoeling is dat alle kinderen gratis het
onderwijs in de gymnastiekschool zullen
kunnen ontvangen, dus ook te vermelden,
dat dit voor de bijzondere scholen geldt.
De heer Cuperus vindt, dat er niet veel
zegen rust op het besluit der verhoogde
schoolgeldheffing, wijl het nu reeds de 3de
maal is, dat het terug komt.
Hij is even als voorheen, ook tegen deze
wijziging, omdat hij niet billijk vindt, dat
het maximum schoolgeld aan de openbare
school vrij wat hooger is, dan ’t maximum
aan de bijzondere scholen.
De heer Boersma meent, dat bij de hoogere
autoriteiten niet veel sympathie en geen
eenstemmigheid schijnt te heerschen. Daar
dit tarief nu reeds anderhalf jaar in behan
deling is, leidt hij hieruit af, dat het begint
De overschrijvingen betreffen een
van f 285,865, waarvoor reeds machtiging
is verleend en f 472,91 waarvoor nog geen
machtiging is verleend, benevens f 30 als
onvoorziene uitgaven.
Jn hoofdzaak betreft het de vermeerdering
personeel aan de Fransche school en hoogere
uitgaven voor kleeding en extra diensten der
politie.
Met algemeene stemmen de gevraagde
goedkeuring dezer staten verleend.
5. Behandeling van het adres
heer K. Tromp om herbenoemd te worden tot
directeur der gasfabriek, met advies van
Burgem.
B. en
Tegenwoordig 12 leden. Afwezig de heer
v. d. Steele, wegens ongesteldheid.
De notulen der vorige vergadering worden
gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken
a. Een resolutie van Ged. Staten, bege
leidende het Kon. Besluit, waarbij tot 1
Mei 1910 - vrijstelling is verleend van ’t
geven van herhalingsonderwijs in de hand
werken aan meisjes.
Idem goedkeurende het raadsbesluit
tot wijziging der gemeente-begrooting en der
tijdelijke geldleening.
c. Idem houdende goedkeuring van
primitief kohier van hoofdel. omslag.
d. Idem houdende goedkeuring der geld
leening, groot, f3000.
Aangenomen voor kennisgeving.
e. Missive van Commissarissen van den
Macadamweg SneekBolsward en idem van
de Comm, van den weg BolswardHarlingen
met de rekening over 1905.
Ter visie om in de volgende vergadering
te behandelen.
f. Verslag van
Schooltoezicht over
onderwijs in 1905.
Zal bij de leden van den raad circuleeren
en aan hoofden van scholen zal een uit
treksel worden gezonden, voor zoover hunne
school betreft.
g. Een adres van Johs. Veltman, ver
zoekende herbenoeming als doodgraver.
h. Een adres van H. D. Kramer, wagen
maker, verzoekende een plekje gemeente
grond op het Oordje, om daarop een steenen
bergplaats voor materialen te bouwen.
Deze adressen gesteld in handen van
en W. om advies.
i. Een missive van Burg, en Weth. met
teekening omtrent het vrijgekomen school
gebouw in de Kerkstraat. B. en W. stellen
voor dat gebouw eenigszins te wijzigen, en
een lokaal vrij te houden voor ijklokaal, een
ander voor zangoefeningen, bibliotheek enz.
Het Groene Kruis wenscht ook meer ruimte
en daarin kan hier voorzien worden, terwijl
ook een gedeelte van het gebouw- voor barak
beschikbaar dient te worden gehouden om
te dienen bij epidemieën. Volgens overge
legde schetsteekening zal als ’t timmerwerk
in eigen beheer wordt uitgevoerd en ’t ge
heel wordt geverfd, het een uitgaaf eischen
volgens raming van f 405.
Ter visie tot de volgende vergadering.
PUNTEN van BEHANDELING.
1. Vaststelling van het kohier van hon
denbelasting over 1906.
Dit kohier, ter somma van f 376 wordt
invorderbaar gesteld vóór of op 15 Mei a.s.
en met algemeene stemmen alzoo vastgesteld.
2. Verzoek van Voogden van het Wees
huis om machtiging tot verkoop van land voor
bouwterrein, met advies van Burg, en Weths.
Van heeren Weeshuisvoogden is ingekomen
het verzoek om van een stuk grond gelegen
aan den grindweg bij Schettens een deel af
te staan voor bouwterrein. De opbrengst van
die 46 c.A. bedraagt f 480. Tevens vragen
heeren Voogden machtiging om, ingeval er
meerdere aanvraag komt, ook het overige
deel voor bouwterrein te verkoopen.
B. en W. adviseeren gunstig op dit
zoek te besluiten.
Met algemeene stemmen alzoo besloten.
De heer Eisma, weesvoogd, hield zich buiten
stemming.
3. Adres van den heer S. Baarda om
den uitgang naar den stadswal te bestraten,
met advies van Burg, en Weths.
De heer Baarda wenscht een steenen pad
te leggen van het wandelpad tot de deur
van zijn erf, om beter uitgang te hebben
van en naar zijn werkplaats. B. en W.
hebben geen bezwaar en adviseeren dit ver
zoek aan hen te renvoyeeren ter fine van
afdoening.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Staten tot af- en overschrijving van-
op posten der gemeentebegrooling over 1905.
onderscheid gemaakt maar w-erden alle scholen
gelijk gesteld.
De heer Boersma. Ik weet heel goed, dat
als de hoogere autoritèiten geen sympathie
hadden met dit tarief schoolgeldheffing, het
wel geheel zou zijn teruggezonden, maar
toch zijn er herhaalde wijzigingen noodig.
De heer Cuperus wil nog opmerken, dat
in het voorstel van B. en W. toch duidelijk
staat dat het tarief, zooals het daar ligt,
dus met het bedrag van gymnastiek er bij,
in strijd is met de wet, waarop de heer
Schotman opmerkt, dat dit slechts voor een
of twee leerlingen kan gelden, en om dat
dan voor alle leerlingen onwettig te verkla
ren, toch zeker geen gezonde logica is, terwijl
de heer Eisma nog antwoordt, dat die rege
ling der gymnastiek niet van de gemeente
was maar van weesvoogden, en die hadden
voor gymnastiek wel veel hooger bedrag
mogen stellen.
Het voorstel B. en W. goedgekeurd met
10 tegen 2 stemmen, de heeren Cuperus en
Boersma.
8. Behandeling van het adres der Afd.
Bolsward van de Soc. Dem. Arbeiderspartij
en van het advies van Burg, en Weths. inzake
schoolvoeding en schoolkleeding
De Voorzitter herinnert er aan dat B. en
W. voorstellen om de plaatselijke school
commissie, de hoofden der scholen en de
schoolbesturen advies te vragen in deze zaak,
ten einde een onderzoek in te stellen of er
in deze gemeente behoefte bestaat aan school
voeding en -kleeding.
De heer Van Randen vindt, dat als nu
later een rapport komt, dat die kleeding en
voeding voor de schoolkinderen noodig zijn
men dan ook wel verplicht is, die van de
gemeente te verstrekken. Hij meent, dat
de socialisten zelf wel een onderzoek konden
instellen en als het hun dan noodig bleek,
zij het zelf ook maar moeten verschaffen,
inplaats van er nu de gemeente voor te
schuiven.
De heer Schotman. De wetgever heeft de
bevoegdheid aan de gemeentebesturen toege
kend, om als het noodig is, daarvoor een
bedrag beschikbaar te stellen, maar het komt
hem raadzaam voor met dat vragen van
advies te wachten tot October. In den
wintertijd kan zulks het best geconstateerd
worden, en dan is er een behoorlijk gegrond
r I
Bolswardsche Courant
I
