Meuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
I
1906.
45ste Jaargang.
No. 50.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
DONDERDAG 21 JÜN1.
HET GELUK VAN HET KIND.
Vereeniging voor Werkverschaffing
gevestigd te Alkmaar.
VOOR
Afzonderlijke
T
Oldeboorn,
A. C. BOS.
'BINNENLAND.
het wapen der
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
’t Kruys en Bouw
en W. Robert te
aan Zee.
maken, die voor
en
van
van deze
tienduizenden.
van het komende ge-
Minister Krdus.
Indien hij de terugreis voorspoedig vol
brengt, kan de minister van Waterstaat, de
heer Kraus reeds tegen het midden van
Juli uit Chili hier terugverwacht worden.
Wapen tan Noord-Holland.
Naar men verneemt is een voordracht te
verwachten tot wijziging van
provincie Noord-Holland,
De Alkmaarsche Courant, Dagblad voor
Alkmaar en Omstreken, van 19 Mei j.l.
schrijft o.a. hieromtrent het volgende
Werkeloosheid dat is geen woord, dat
zelden gebruikt wordt in onzen tijd, erger
het is een woord dat men dikwijls moet
bezigen als men over den huidigen toestand
van de maatschappij spreekt. Er is veel
werkeloosheid in onze steden. Wie in de
wintermaanden de arbeiderswijken doorkruist,
die men gewoonlijk de wijken der minderen
noemt wij noemen deze liever de wijken
der slecht-bedeelden en verder is geweest
dan den drempel der arbeiderswoningen, hij
weet dat daar dikwijls een vader is te vin
den, bij wien de lust tot arbeiden voor vrouw
en kind niet ontbreekt, maar die gedoemd
is tot lediggang omdat er geen werk is te
vinden. En gebrek aan geregelden dage-
lijkschen arbeid doet den wil tot werken
maar aLte-dikwijls verslappen de arbei
der zonder werk wordt in vele gevallen
een ongeluk-brenger in zijn gezin. Hij gaat
zich vervelen, zoekt vermaak bij anderen,
die in eenzelfde geval verkeeren als hij en
het behoort niet tot de uitzonderingen dat
dezulken kroegloopers worden kroegloo-
pers, dat woord zegt genoeg voor wie nadach
ten over de oorzaken van ellende bij arbeiders.
Toen wij dezer dagen door de Koorstraat
liepen, werd onze aandacht getrokken door
het huis tegen den voorkant waarvan is
aangebracht een bord waarop geschilderd is
Vereeniging voor Werkverschaffing. De
administratie dier vereeniging is reeds sinds
eenigen tijd in dat perceel gevestigd, de
vereeniging is ook niet geheel onbekend hier
ter stede, maar wij meenden toch velen van
nut te kunnen zijn door eens te informeeren
aan wie en op welke wijze dit bureau werk
verschaft. De directeur, de heer W. Janssen,
gaf ons de gewenschte inlichtingen, zoodat
wij de volgende bijzonderheden kunnen
mededeelen.
De vereeniging beoogt speciaal het ver
schaften van handenarbeid. Het doel is om
het handwerk van den ambachtsman in de
eerste plaats te doen strekken tot nut en
ten behoeve van den ambachtsman zelven,
hem in staat te stellen zich op goedkoope
wijze te vestigen en zijn stoffelijken welstand
te verhoogen. Om van de vereeniging steun
te genieten, moet men er lid van worden
niet ieder die werkeloos is wordt dus geholpen.
Het leden-werven geschiedt door agenten,
in verschillende plaatsen van Nederland ge
vestigd. Wil iemand agent worden, dan
stelt hij zich met de directie aan de Koor
straat alhier in verbinding. Hij moet dan
eerst een aantal leden geworven hebben
(minimum 10, maximum onbepaald) eer de
met krachtwerktuigen omhoog bracht, stortte
dit eensklaps in en geraakte de 67-jarige te
Roordahuizen wonende werkman J. de J.
daaronder, waardoor hij zich inwendig be
zeerde en een rib brak. De man werd per
rijtuig naar zijne woning vervoerd. Ook de
bierhuishouder lijdt door dit ongeval schade.
De zolder, de neerstortende massa niet kun
nende dragen, bezweek mede en vernielde
het biljart, dat men in de gelagkamer had
laten staan.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Ots. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
een werkeloos lid geen geld om
zich de grondstoffen aan te schaffen voor
hetgeen hij gaat vervaardigen, dan helpt de
directie hem hierbij voort. Al het gemaakte
kan aan de vereeniging worden afgeleverd.
Heeft de directie de grondstoffen verschaft,
dan wordt natuurlijk slechts het maakloon
uitbetaald. Deze goederen worden dan, zooals
gezegd, met andere, die moeilijker met de
hand te vervaardigen zijn en daarom aange
kocht worden aan verschillende fabrieken,
onder de leden die langer dan een jaar con-
tribueeren, verloot.
De werkverschaffing heeft plaats gedurende
de maanden December, Januari en Februari.
De directeur deelde ons nog mede, dat
ook door de vereeniging af-en-toe giften
worden gedaan aan instellingen van liefdadig
heid of aan behoeftige personen.
Het schijnt ons toe, afgaande op hetgeen
ons werd verteld, dat het voor ambachts
lieden, die bloot staan aan het gevaar
werkeloosheid, van veel nut is lid
vereeniging te zijn.
Het Centraal Genootschap voor
Kinderherstellings- en Vacantie-
KOLONIES.
(Seer. Mr. L. N. Roodenburg, Banstr. 9,
Den Haag).
Verleden jaar zonden voor het eerst 4
afdeelingen nauwelijks 30 kinderen naar het
koloniehuis van het Centraal Genootschap.
Dit jaar zijn het 23 afdeelingen, welke
met 300 kinderen 3 tehuizen steeds vullen.
Het volgend jaar? Het aantal is niet te
benaderen. Waar de resultaten van 30
kinderen een zoo groote uitbreiding tenge
volge heeft dat nog week aan week nieuwe
afdeelingen worden gesticht, is met recht te
verwachten eene aansluiting in de naaste
toekomst van alle plaatsen in ons land.
Wat nu nog een utopie lijkt, is ge
makkelijk te verwezenlijken, als het Centraal
Genootschap gesteund wordt door kinder
vrienden uit alle rangen ,en standen.
Geld, veel geld is noodig om overal af-
deelingen te kunnen vestigen, om tal van
Woniehuizen te kunnen inrichten.
Voor wie het lidmaatschap van vijf gld.
’s jaars te hoog is, bestaat gelegenheid be
gunstiger te worden met een bijdrage naar
keuze.
Het groote doel kan alleen bereikt worden
met medewerking van
Hun wenkt de lof
slacht.
Egmond
Gezondheid, opgewektheid en levenslust
Ziedaar de onmisbare factoren voor het
geluk van het kind.
Weinig is er noodig om het gezonde kind
levenslust en opgewektheid te verschaften.
Moeilijk, maar uiterst dankbaar is de taak
om de kwijnende, zwakke jeugd in deze
voorrechten te doen deelen.
Een hert en een hertejong.
Haulerwijk, 17 Juni. Van hier valt iets zeer
merkwaardigs mede te deelen. Terwijl het
tienjarig zoontje van den brugwachter Uithof
bij de koeien is, komt er dwars door het
kanaal een moederhert met haar jong, ter
grootte van een volwassen haas. Op het zien
van den knaap snellen ze boschwaartshet
jong wordt bemachtigd en naar huis gebracht.
Daar wordt het aardige beest door de huis-
genooten bewonderd, doch de vader ontfermt
zich er over en brengt het weder ter plaatse,
waar de zoon het gevangen heeft’t zal nu
zeker wel weder onder de trouwe hoede van
zijn moeder staan.
Bergum, 18 Juni. Heden avond zou de
arbeider R. Spoor, na het eindigen der dagtaak,
de zeis afspoelen, en geraakte daarbij te water,
met het treurig gevolg, dat hij even daarna
levenloos werd gevonden. Daar hij aan toe
vallen leed, denkt men dat hij ook thans
door een toeval zal zijn getroffen. De nog
jonge man laat een groot gezin achter.
Witmarsum, 18 Juni. De uitslag der
gisteren alhier gehouden kaatspartij om prijzen
van f36, f18, f 10 en f5 was als volgt.
15 parturen namen er aan deel. In volgorde
werden de prijzen gewonnen door H. van
der Veer uit Oosterlittens en R. Anema uit
Schingen; Jan Kuperus.uit Witmarsum en
M. Helfrich uit Kimswerd; Sj. Dijkstra en
T. Zwart beiden uit Tjummarum; Sijtze
Kooistra en Catr. Werkhoven beiden uit
Witmarsum.
Wij tg aard, 18 Juni. Terwijl heden morgen
een timmerman met zijn volk het dak van
eeu bierhuis, dat verbouwd moest worden,
Ginds klautert, joelend en zingend, een
vroolijke kinderschaar op een duintop. Straks,
onder gezelligen kout, graven de kleinen
kuilen en gangen op het strand, die in hun
jeugdige verbeeldingskracht zich vormen tot
meren en kanalen, of werpen zij dammen op
tegen de brandinggolfjes, verdedigend elk
plekje gronds met de taaie volharding van
het Hollandsche volk.
De zon, op ’t hoogst gestegen, teekent
het middaguur. Het vooruitzicht van het
heerlijk maal maakt het scheiden van de
gewrochte schatten gemakkelijk.
Even later zien we ze terug in het Kolonie
huis, aan elke tafel een hongerig troepje met
een geleidster aan ’t hoofd, drie kleine
gezinnen in een groot vertrek.
Na het eten gaan allen ter rust. Daarna
begint spel en zang opnieuw, om eerst te
eindigen als de avond allen naar bed wenkt.
Het avondmaal besluit een heerlijken dag,
die wordt gevolgd door ongestoorden zegen
rijken slaap.
Voor elk, die iets gevoelt voor het kind,
die bewogen is met het lot van het zwakke
kind, is het een genot de gezondheidskolonie
van nabij te beschouwen. Wie slechts eenS
met die kolonies mag kennis maken, gevoelt
dadelijk de onschatbare waarde dezer hoogst
sympathieke instellingen.
Moede en mat, schuw en verlegen komen
de kleintjes in hun tijdelijk tehuis, slechts
denkend aan dat eeneterug naar moeder
Een paar dagen later, en zij vormen de
vroolijke groepjes, hierboven geschetst.
Straks, na eenige weken, is het alleen de
gedachte naar huis, naar ouders, broertjes
en zusjes, dié hen het scheiden gemakkelijk
maakt van de liefderijke geleidsters en van
de kameraadjes in het koloniehuis.
Gebruind door de zon, gesterkt door
goede voeding en versche lucht, gaan ze
heen, met een Hinken voorraad weerstands
vermogen, waardoor ze later schadelijke in
vloeden kunnen weerstaan.
De verslapte veer heeft zich ontspannen,
eer deze voor immer verlamt.
Gezondheid, opgewektheid en levenslust
hebben ze ontvangen. Gezondheid, opgewekt
heid en levenslust nemen ze als vergaarde
schatten met zich mede.
In de zedelijk en hygiënisch reine om
geving is het lichaam gesterkt en het karakter
gevormd. Vele blijde gewoonten hebben zij
zich aangewend, veel goeds hebben zij geleerd.
De geleidsters, tijdelijk gekomen uit ge
rieflijke huizen en villa's, zich opofferend
dag en nacht terwille van het kind, hebben
een hoogst moeilijke, maar even dankbare
taak.
Hun eenige belooning bestaat uit de vol
doening van te hebben medegewerkt tot een
waarachtig groot, maatschappelijk werk.
Enkele jaren geleden waren het in Neder
land slechts een zevental bevoorrechte plaat
sen, welke kinderen konden uitzenden naar
Gezondheidskolonies. Zeer langzaam is dit
aantal gestegen.
Practische bezwaren maakten de organisatie
dezer instellingen, inzonderheid voor kleinere
plaatsen, hoogst moeilijk, zoo niet onmoge
lijk.
Om de verpleging van de zwakke jeugd
in de Gezondheidskolonies voor geheel
Nederland mogelijk te maken, werd voor
eenige jaren opgericht een vereeniging, aan
welke mannen en vrouwen van naam en
invloed uit alle partijen en gezindten hunne
medewerking hebben verleend. Die vereeniging
heet:
van inwoning als een
Men wordt als lid aan-
contributie van 6 ct.
Aan die leden wordt dan werk
verschaft, welke in staat zijn artikelen te
de Vereeniging wenschelijk
doelmatig zijn, die een vol jaar lid zijn
geweest en minstens twee jaar in de gemeente
waar het agentschap gevestigd is, gewoond
hébben.
Het doel der vereeniging nu is tweeledig
zij tracht ten eerste haar leden werk te
verschaffen en poogt hen voorts op een ge
makkelijke en eenvoudige wijze in het bezit
te doen geraken van meubelen en allerlei
huishoudelijke en nuttige artikelen. Na een
vol jaar gecontribueerd te hebben, heeft
ieder lid n.l. aanspraak op goederen, welke
in de eerste week van iedere maand in het
openbaar worden verloot.
De werkverschaffing gebeurt als volgt.
Tegen den winter (vóór 15 November) wor
den door de directie de agenten in alle
plaatsen aangeschreven, om opgave te doen
welke onder hun leden reeds zonder werk
zijn of in de komende dagen waarschijnlijk
werkeloos zullen worden. Tevens moet wor
den opgegeven of die leden kinderen hebben
en hoeveel, welk artikel de werkeloozen
kunnen vervaardigen en of zij pensioen of
andere inkomsten of bijverdiensten genieten.
In verband met de door den agent hierop
gedane opgave, worden dan maatregelen ge
nomen.
Heeft
directie zijn plaats
agentschap erkent,
genomen tegen een
per week.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
15 Juni. Bij den goudsmid
Sijtema alhier kwam hedennamiddag een
meisje vragen of zij voor een oogenblik
eenige gouden en zilveren voorwerpen mocht
hebben om die te laten zien bij een bakker
alhier. Omdat zij den naam van den bakker
noemde gaf 8. haar het gevraagde, voor een
bedrag van f 49.70 mee. Toen het meisje
echter niet dadelijk terugkwam, kreeg 8.
argwaan en toen hem na onderzoek bleek,
dat de bakker van niets afwist, stelde hij
er den gemeenteveldwachter mede in kennis.
Beide gingen per fiets het meisje na, dat
naar men hoorde in de richting Beetsterzwaag
per rijwiel was vertrokken.
Bij een boer te Beets werd zij eindelijk
opgespoord en weer naar hier gebracht. Al
de voorwerpen, die zij had meegenomen, heeft
zij onmiddellijk weer aan 8. ter hand gesteld.
Naar men verneemt moet zij 15 jaar oud
en te Lippenhuizen woonachtig zijn.
Gaasterland, 15 Juni. Aan den muziek-
en zangwedstrijd, den 15 en 16 Augustus
te Balk te houden, zullen deelnemen 14
harmonie- en fanfarecorpsen en 9 zangver-
eenigingen. Als jury-leden zullen optreden
de heeren: M. H. van
man te ’s-Gravenhage
Haarlem,
Door een automobiel.
Te Hillegom is gisteren een achtienjarig
wielrijder door een automobiel overreden. De
jongen werd in de auto naar het Gasthuis te
Haarlem vervoerd. Zijn arm en been zijn ern
stig gekneusd. De fiets werd verbrijzeld.
Een ongeluk.
Volgens te Helder ontvangen particuliere
berichten, heeft aan boord van het pantser-
dekschip //Friesland" een ongeluk plaats ge
had.
Op 5 Juni, terwijl het schip in de nabijheid
van Piraeus schietoefeningen hield, is bij het
laden van een kanon een patroon gesprongen,
waardoor de sergeant-konstabel Gottmer vrij
ernstig gewond werd. Hij kreeg de volle lading
kruit in het gezicht, benevens een schroef-
sleute], die bij het laden gebruikt werd.
Volgens sommige berichten moet zijn toe
stand zeer ernstig zijn. Zijn echtgenoote kreeg
echter eene geruststellende tijding. De overige
bedieningsmanschappen bekwamen geen letsel.
Overreden.
Tusschen Noorddorp en Beverwijk is heden
nacht door de van Alkmaar komende stoom
tram een man uit Castricum overreden, die
zich op de rails te slapen had gelegd. Hij was
onmiddellijk dood.
De heer E. Noack, chef der bekende
firma te Groningen, vraagt naar aanleiding
van de schandelijke feiten in den vleesch-
handel in Amerika aan het licht gebracht,
ook in ons land zulk een onderzoek, daar,
hoewel hier de knoeierij //wellicht niet zulke
afmetingen heeft”, toch zegt hij een
door de Regeering ingesteld onderzoek mis
schien /Znog verrassende” (laten we liever
zeggenontsteltenis-wekkende) uitkomsten
zou opleveren.
Ieder eerlijk fabrikant van vleeschconserven
(worst enz.) verlangt zulk een onderzoek, ook
in zijn eigen belang, zegt de heer Noack
zeer juist.
En wat men nu en dan b.v. uit de om
geving van Amsterdam, verneemt, is wel
geschikt om aandrang in dien zin uit te
oefenen. Arnh. Crt.
1*3
c®
Bolswardsche Courant
