Kieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Nu het zomert
1906.
45ste Jaargang.
No. 62.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
DONDERDAG 2 AUGUSTOS.
I
VOOR
leening
blijkbaar
van
het
van
men
de
over ’t
nu
Een blij geruisch
Om ’t zonnig huis
Verkondde mij den vrede.
Van liefde en lof klinkt heel mijn hof,
’t Juicht alles en geeft juichensstof
En noodto dank toch mede 1
RS
if
Weet ge wel, stedeling, dat het zomer is?
O daar buiten in Gods heerlijke natuur,
waar 't vluggevederd koor ons door zijn
zang nu streelt, daar is het thans een genot
te leven, want
De lusthof, door natuur gesierd met
(al de kleuren.
Van ’t jeugdig jaargetij, vervult de
(lucht met geuren.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Ots. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Een mensch, die zich gelaafd heeft aan
de frissche stroomen der natuur, is opge
wekter, levenslustiger, krachtiger voor den
arbeid geworden en met dankbaarheid ver
vuld, dat het hem gegeven is te mogen
medearbeiden in het groot geheel der dingen.
Komaan dan, het is zomer! Jong en oud,
arm en rijk, naar buiten! waar de natuur
ons wacht met haar schatten van bloemen
en verkwikkende zonneschijn!
’t Is of mijn hart
Betooverd werd
Waar vloden al'mijn zorgen?
Weer heb ik iets van ’t vroolijk kind,
Die ’t leven zag, in rozentint,
Een korten, blijden morgen!
Berg. Ct.
BINNENLAND.
Aan het Sociaal Weekblad ontleenen
we .de volgende alleszins gerechtvaardigde
klacht
„Het blijft sukkelen aan de Landsdrukkerij
of in de administratieve bureaux in den Haag.
Art. 52, 4e lid, der Woningwet zegt:
„van Regeeringswege wordt jaarlijks een
algemeen verslag samengesteld, aan de Staten-
Generaal aangeboden en in afdruk tegen be
taling der kosten verkrijgbaar gesteld.
Het eerste dezer verslagen is dezer dagen
(1 Juli 1906) verschenen, loopende over het
tijdvak van 1 Augustus 1902 tot 31 December
1903. Natuurlijk zal niemand het koopen,
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijkenos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Ais men week in week uit gedoemd is
om het grootste deel van den dag binnen
de vier muren van kantoor, studeervertrek,
winkel, werkplaats of huiskamer door te
brengen, met geen ander uitzicht dan op
eentonige gevels, woelige straten, hooge
muren, een stadstuintje met zijn zwartge-
teerde schuttingen of roode daken met schoor
steenen dan eerst kan men zich, in ’t
vrije veld komende, een recht begrip vormen
van den gemoedstoestand van een berg
bewoner, wanneer hij, over onze grenzen
komende, zijn gezichtseinder door onze vlakke
weiden of eenigszins golvende heuvelterreinen
niet langer begrensd ziet.
Dat onbegrensde gevoel doet verkwikkend
aan men gevoelt zich vrij en ongedwon
gen, men waant zich in een andere wereld,
omdat men, aan dat alledaagsche gedoe ont
komen, zich vrij gevoelt en vrijer ademt.
Weet gij wel, dat daar buiten op de hei
of de heuvelen, in de weiden of bosschen,
aan het strand en in ’t duin uw lichaam
en ook uw ziel weer mildelijk gelaafd worden
Weet gij wel, dat daar buiten in die
heerlijk schoone, reine natuur de hoogere
aspiraties van uw innerlijk leven zoo wel
dadig bevredigend worden, waardoor er nieuw
levensgevoel ontwaakt
Wij allen, die, door onzen tijdgeest gedre
ven, zenuwachtig gejaagd leven, ja maanden
achtereen slaven en sloven, moesten voor
ettelijke dagen aan dien innerlijken drang
gehoor kunnen geven om buiten in ’t vrije
veld nieuwe krachten te vergaren
Het is een gezond verlangen, dat allen,
nu het zomer is, naar buiten drijft om daar
volop van de schoonheid der natuur en tevens
van de heerlijke „vrijheid" te genieten.
In onze dagen van stoom en electriciteit
worden de reisgelegenheden zoo geriefelijk en
weinig kostbaar gemaakt, dat voor niemand
ter wereld zelfs niet voor de smalle
gemeente met de kleine beurzen de woorden
op reis als iets onbereikbaars in de ooren
klinken. Kon voor luttele jaren hieraan door
velen niet gedacht worden, thans heeft ook
dit denkbeeld de kluisters voor de kinderen
der 20ste eeuw verbroken.
Door met kinderen des zomers zoo vrij
en zoo eenvoudig mogelijk op het land te
vertoeven, doet gij hun naar lichaam en ziel
een weldaad genieten. Gaan de met aardsche
goederen gezegenden dit genot ver weg, mis
schien wel in ’t buitenland, en voor gerui-
meren tijd zoeken; den minder bedeelden is
hetzelfde geluk beschoren, al wordt het dan
dichter in de omgeving en wellicht voor
slechts enkele dagen gevonden.
Buiten, d. i. in ’t vrije veld, in ’t bosch,
op de hei of aan het strand, overal ziet men
in alles die onzichtbare macht der wonder-
wekkende natuur, die zoo veredelend op ’s
menschen inborst en karakter werkt.
Welk een voorrecht wanneer, door de stad
te ontvluchten, men zich in een streek be
vindt, rijk aan natuurschoon, waar lommer
rijke bosschen worden afgewisseld door schil
derachtige beekjes, die als zilveren linten
zich slingeren door de groene weiden... en
als de wind de geuren van bloem en spar
al verder en verder draagt, dan brengt hij
gezondheid en levenslust.
Wordt dit alles u niet geboden om niet?
Leer toch verstaan wat de bloemen zeggen,
wat het bosch fluistert, wat de zee zingt in
het groote lied van haar ruischende golven
en ge zult voor uzelven iets medenemen, dat
sticht en sterkt en u het leven doet lief»
Ijebbeu als een kostelijke gave,ss
maar ook niemand van hen, aan wie het
ambtshalve wordt toegezonden, zal zich de
moeite geven er inzage van te nemen. Welk
belang heeft zulk een verslag, nu de toestanden
overal reeds weer geheel veranderd zijn
Wat doet het er toe nu nog te vernemen,
welke woningen, enkele jaren geleden in
sommige gemeenten onbewoonbaar zijn ver
klaard, welke verbeteringen zijn aangebracht,
welke onteigening heeft plaats gehad op welke
overige verrichtingen tot verbetering der
volkshuisvesting in 1903 in verschillende
gemeenten hebben plaats gevonden.
Er is in dit weekblad bij het verschijnen
van verschillende verslagen reeds meermalen
gewezen op dezen achterstand en waarlijk ’t
kan niet genoeg herhaald worden, dat toch
eindelijk aan de Landsdrukkerij maatregelen,
zij het tijdelijke en buitengewone, moeten
genomen worden om eens een flinke opruiming
te houden onder al die verslagen, die jaar
in jaar uit op uitgave wachten.
Ten gevolge van nieuwe wetten komen er
telken jare nieuwe verslagen bij en de wijze
van voorbereiding en uitgaaf zijn op zichzelf
reeds niet bevorderlijk voor een vlugge gang
van zaken, maar daarom te meer is het
dringend noodig, dat er eindelijk eens schoon
schip gemaakt wordt.
Ten slotte komt de geheele quaestie toch
slechts neer op een verbeterde regeling en
een tijdelijke verhooging van onkosten, die
later weer worden bezuinigd. Zetters en
correctors zijn er genoeg in ons land om een
handje te helpen”.
Wij zijn in de Hondsdagen, van oudsher
als de warmste van het jaar beschouwd. Reeds
de arts Hippocrates vertelt, dat in dezen tijd
bijzonder veel gal- en leverziekten voorkomen,
terwijl de dichter Martialis verklaart, dat
men al blij mag zijn als men in den kritieken
tijd gezond blijft. Van het zitten in de dompige
schoollokalen mag geen sprake zijn.
In de Middeneeuwen stond in vele plaatsen
zelfs de godsdienstoefening in de Hondsdagen
stil. Het bijgeloof speelt natuurlijk ook een
rol. In sommige streken acht men de Honds
dagen ongeschikt om huwelijken te sluiten,
omdat het dan in het huwelijk „heet” zal
toegaan. Brandhout, in dezen tijd geveld, zou
niet branden, enz.
In de oude weerkronieken heet het: Honds
dagen helder en klaar, voorspellen een goed
jaar, maar met regen komt er geen zegen.
Dat het soms bitter heet kan zijn, weten
de kronieken ook te vertellen. De natuurvor-
scher Plantadé b.v. bericht van 30 Juli 1705
„De zon brandt zoo heet als de oven van
een glasblazerij. Op vele plaatsen kookte
eieren in de zon. Het grootste deel van
wijnranken verschroeide. Den 6en Augustus
steeg het kwikzilver in de thermometer aan
de Parijsche sterrenwacht zoo hoog dat de
glazen buis sprong”. (Zie. Ct.)
Te Middelburg, is een zeemeermin,
ongelukkig niet in leven, maar slechts op
sterk water te zien. Intusschen, de verschijning
komt gelegen in den komkommertijd. De
Midd. Cl., die niet zegt hoe dit phenomeen
zoo plotseling in een particuliere woning in
de Gortstraat aldaar opgedoken is schrijft
er van
„Het is een dier dat geprepareerd in een
glazen kast bewaard wordt en waarvan het
bovenlijf groote gelijkenis vertoont met een
kinderlichaam, terwijl het onderlijf op een
vischnatuur duidt.
„Het hoofd, op den schedel met haar bezet,
heeft groote overeenkomst met een menschen-
hoofd met neus en mond, waarin een tong
en scherpe tanden, als die van een aap. De
oogen wijzen weer op een visch.
„De schouders, armen en handen, waarvan
de vingers van nagels voorzien zijn, hebben
een menschelijken vorm, hoewel de afmetingen
weer meer aan een dier doen denken.
„Het onderlijf dat geschubd is, loopt uit
in een staart en vertoont ook eenige vinnen.
„Het dier schijnt tot de orde der zoogdieren
te behooren en van ’t vrouwelijk geslacht te zijn.
„Men beweert dat het dier vele jaren
geleden gevangen is te Martinique en na de
vangst nog eenigen tijd heeft geleefd”.
De politie te Groningen arresteerde
Maandagnacht zekeren F. O. uit Dantzig,
een berucht individu, die in de fabriek van
de firma Noack heeft ingebroken en voor
ongeveer f 300 aan gezouten darmen heeft
gestolen.
Daarmede niet tevreden zijnde, werden de
schippers hierover onderhouden en verklaar
den, dat het schande was zoo te handelen,
terwijl de jonge dochters, die ze hadden ge
leverd, op hun manier van niets afwisten.
De ouders beloofden en verzekerden ten
stelligste dat ze den volgenden dag alles
zouden aanzuiveren, doch inplaats dat te
doen, waren de vogels des anderen morgens
gevlucht, om op een andere plaats, bij deze
en gene hetzelfde te doen.
We verwachten dat meerdere onzer in
woners door deze menschen op laaghartige
wijze zijn beetgenomen en waarschuwen be
woners van andere plaatsen om vooral niet
van dergelijke zwendelaars, die louter op af
zetten uitgaan, te koopen.
Om in ruimen kring verspreid te worden
gelieven al onze Friesche bladen dit bericht
over te nemen, opdat 'deze brutale oplichters
op geen gunst meer mogen rekenen.
De Banier.
Wons, 30 Juli 1906. Terwijl de kinderen
van A. M. Strikwerda aan het blindemannetje-
spelen waren, geraakte hun zes-en-een-half
jarig eenigst broertje te water. Nog trachtte
het oudste zusje haar broertje te redden,
maar het gelukte haar niet. De vader, die
in de nabijheid van de plaats des onheils
woonde, hoorde het angstgesebrei van zijn
kind en spoedde zich naar deze plaats, maar
haalde slechts het lijkje op. Ofschoon hij
nog getracht heeft, de levensgeesten op te
wekken, gelukte hem dit niet.
Voor de ouders een heele slag, het was
een zeer aanvallig kind.
Frans Rosier.
Niet alle menschen denken gelijk
geval, dat Rosier, krankzinnig bevonden,
niet gestraft, doch voorloopig in een krank-
zinnigen-gesticht opgesloten worden zal.
In de Telegraaf zegt Kijker dat nu geble
ken is dat Rosier alleen inbrak om aan niet
voor hem bereid voedsel te komen. Immers
de deskundigen hebben uitgemaakt dat hij
door den waan bedreigd wordt, dat men het
op zijn leven gemunt heeft, door kopergroen
in zijn voedsel te willen mengen.
Die conclusie van Kijker is wat vlug.
Frans laat alleen in de gevangenis of in ’t
krankzinnigengesticht te Medemblik dien
afschuw van voedsel blijken. Bovendien is
hij gewoon, niet alleen voedsel te stelen,
en daarmede vervalt de conclusie vrijwel
geheel.
Kijker meent verder
„We hebben afgedaan, voorgoed afgedaan
met de meening, dat een misdadiger een
wezen is, waartegen ieder gerechtigd is zijn
afschuw uit te braken.
En wie denken mocht, dat door deze op
vatting de misdadigheid in de hand wordt
gewerkt, die heeft het glad mis. Vooreerst
wil niemand graag voor een gek worden
gehouden, ten andere is een gekkenhuis geen
Dorado
Neen, dat is zoo. Maar uit een gekken
huis, en vooral uit Medemblik, breekt men
in den regel wat gauwer los dan uit een
gevangenis. En ook bestaat steeds het gevaar,
dat Frans genezen verklaard en ontslagen
wordt, zonder inderdaad van zijn misdadige
neigingen of ziekelijke dan maar
genezen te zijn.
Frans heeft tot nu toe geleefd in ’t voor
uitzicht dat hij nog oude straf uit te dienen
en nieuwe in ’t verschiet had. Er zijn er
nog altijd die meenen, dat hij zich daarom
gek hield.
Nu hij ontoerekenbaar is verklaard, en dus
voor straf gevrijwaard is, zou hij wel eens
binnen zeer korten tijd kunnen „genezen."
En wat dan
vleierige woorden de
van hen te koopen.
waren ze zóó goed,
gedeelte winkelwaren in ruil aan
te nemen. Bij onderscheidene bewoners hebben
ze een grootere of kleinere hoeveelheid hout
geleverd, welke na ontvangst dadelijk werd
betaald. Een paar hiervan wilden, omdat de
hoeveelheid hout hen klein voorkwam, ze
overtellen en kwamen tot de ontdekking dat
ze veel te weinig hadden ontvangen. Bij
één zelfs op een getal van 2960 stuks, zegge
1200, bij een ander op 1000 houtjes 250
tekqrt,
Haskerland, 31 Juli. Als een bijzonder
heid kan worden medegedeeld, dat van 21
Juli tot heden in deze gemeente, met eene
bevolking van ruim 8000 zielen, niemand
geboren of gestorven is.
Wonseradeel, 28 Juli. In de j.l. gehouden
Raadsvergaderingwerd verdaagd wegens staken
der stemmen, 7 tegen 7, het verzoek van
de h.h. J. L. Hilarides e.a. om een gedeelte
weg te besintelen of te begrinten. Verder
werd tot lid toegelaten de heer J. J. Timmer
te Kimswerd.
Tot onderwijzeres te Witmarsum werd
benoemd met 10 stemmen mej. S. v.d. Wonde
te Ferwerd; tot wegwerker te Hartwerd werd
uit 25 sollicitanten benoemd met 8 stemmen
W. Wielenga te Hartwerd.
Goedgekeurd werd om een
f 3500 aan te gaan ten behoeve van
armbestuur, met jaarlijksche aflossingen
f 500.
Het voorste] om een verzoek tot opheffing
der lagere school te Dedgum werd verdaagd
tot een volgende vergadering.
Joure, 29 Juli. Meer dan 100 man van
hier vertrokken heden morgen acht uur per
stoomboot „Libra" in de beste harmonie
naar de tentoonstelling te Leeuwarden on
der de opwekkende tonen van de zich mede
aan boord bevindende muziek vereeniging
„Harmonie", ’s Avonds 11 uur keerde het
gezelschap in opgewekte stemming terug,
met uitzondering echter van een drietal per
sonen, waarvan 2, die naar het schijnt wat
al te luidruchtig waren, op het politiebu
reau te Leeuwarden achterbleven en de
derde, de 24-jarige H. de W., in het zieken
huis aldaar was opgenomen wegens eene be
komen verwonding.
Uit Leeuwarden schrijft men
over hetzelfde geval
Gistermiddag zijn drie personen van een
der booten (Dragster wordt gezegd), die hier
waren met een der fanfarecorpsen, in de
nabijheid der Beursbrug slaags geraakt met
een politieagent, die een hunner wegens
verzet een paar bloedige verwondingen aan
hoofd en nek had toegebracht, en daarna
door de beide anderen over den grond werd
geworpen. De verwonde werd eerst naar het
ziekenhuis vervoerd en later naar het poli
tiebureau, waar een van zijn kameraden, be
klag willende doen, mede werd ingerekend.
Ze zouden het een paar meisjes op straat
lastig hebben gemaakt, toen de agent zich
liet gelden met de gevolgen hiervoren ver
meld. Voor den rechter zal het een vrij
ernstig zaakje worden. De gewonde moet
van Gorredijk herkomstig zijn.
Hepk. Nieuwsbl. van Fr.
Een brutale oplichtersbende.
Workum. De vorige week ventten alhier
een tweetal schippersgezinnen langs de huizen
met hout (naar men zegt behoorden ze te
Sneek thuis). Overal waar ze kwamen wisten
ze met zoetsappige en
bewoners te bewegen
Bij enkele winkeliers
voor een
Bolswardsclie Courant
