lieuws- en Advertentieblad
Bolsward. en Wonseradeel.
r
No. 68.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
i
I
Amerikaansche verkiezingszeden en
Hollandsche gewoonten.
DONDERDAG 23 AUGUSTUS.
,1
I
Cl
I
VOOR
D. de
BINNENLAND.
F
I
een moeilijk vast te
wij wijzen b.v. op
*21
ons I
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4
van de grove
de schandelijke bedriegerijen,
laagt, door mee te werken tot het stellen
van een //potsen-candidaat.” Zoo is het
gebeurd, eenige malen, dat men een weinig
ontwikkeld man laat optreden, allerlei grappen
met hem uithaalt, hem candideert. In een
groote provincie-stad heeft zoo iemand ’t
bijna eens tot een generaalszetel gebracht.
8. Men zal zich onthouden van ongemo
tiveerde aanvallen op den persoon der can-
didaten.
Ik bedoel hiermee niet, dat men niet in
verzet zou komen tegen een erkend dronkaard
of onzedelijk mensch, maar men moest zich
onthouden van aanvallen op zijn houding,
gelaat, gestalte, afkomst bijv, of iets van
dien aard.
Geschillen zou men voor //den eereraad”
moeten brengen. De zedelijke veroordeeling
zou voldoende moeten zijn.
Natuurlijk zijn dit alles dingen, die voors
hands niet uitvoerbaar zijn.
Maar nu in den komkommertijd de actu-
eele dingen eens op den achtergrond treden,
heeft men tijd, rustig te denken over andere
belangrijke zaken. En het is van waarde
te beseffen, dat het voor een goede regeering
van ons volk noodig is, dat de verkiezingen
met gematigheid en ernst gebeuren, zonder
zedelijk verval. Gaan we den kant van
Amerika uit, dan krijgen we slechter toe
standen. Hebben we in een voorgaand artikel,
naar aanleiding der interparlementaire con
ferentie gewezen op de als vanzelf sprekende
wenschelijkheid van een volksvertegenwoor
diging, thans wenschen we er den nadruk
op te vestigen, dat een gezond, krachtig,
zedelijk politiek leven voorwaarde is voor
een goed parlementair stelsel.
Daaraan mee te werken is plicht van
ieder, die gezonde toestanden begeert en
inziet, dat gerechtigheid een volk verhoogt.
Berg. Ct.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
de tegenstander uitgeleerd en zal haar over
treden met nog grandioser uitvinding. Oogen-
blikkelijk succes kan verkregen worden, maar
elke ernstige politieke partij, die waarachtig
en ernstig de doorvoering van hare beginselen
wil, moet niet op het oogenblik, maar op de
toekomst zien. Ze moet op een vast kiezers
korps kunnen bouwen, dat vertrouwd is met
hare beginselen en zich niet laat leiden door
de sterri tningen van het oogenblik.
Met het oog daarop moest o.i. tweeërlei
gebeuren
1°. De publieke zedelijkheid bij de ver
kiezingen moet zeer geëerbiedigd worden
2°. Er moet minder in de breedte, meer
in de diepte gewerkt worden.
Bepalen we ons heden tot het eerste.
Er is indertijd voorgesteld, een raad van
eer te stichten, die bepalen zou, of iets al
of niet met de goede zeden streed bij de
verkiezingen. Een soort van eere-rechtbank
dus.
We voelen daar iets voor.
Maar nog meer zouden wij er voor voelen,
zoo de leiders der verschillende partijen en
de hoofden van kiesvereenigingen het eerst
met elkaar eens konden worden over zekere
algemeene regelen, die men zooveel mogelijk
zou volgen en eerbiedigen.
Natuurlijk zou dit
stellen punt zijn, maar
het volgende
Men zal geen bedrog plegen bij candidaat-
stellingen, d.w.z., de eene partij zal niet
tegen de andere zeggen wij onthouden ons
van het stellen van een candidaat en het
dan toch doen.
2. Bij onwillekeurig verzuim zal men
elkaar ter wille zijn. In 1991 b.v. vergat
de heer Drucker zijn benoeming als lid van
de Tweede Kamer der S.-G. aan te nemen
een nieuwe verkiezing was noodig, doch het
is gelukkig slechts bij candidaatstelling ge
bleven, daar geen der andere partijen een
lijst inleverde. Dit was een bewijs van fair
heid, dat wat meer moest gegeven worden.
3. Bij de te houden openbare vergade
ringen sta men vrij debat toe naar vaste
regels, b.v. dat de debaters te zamen zullen
mogen beschikken over zooveel tijd als de
spreker alleen had, of iets dergelijks, dat zij
het recht van repliek zullen hebben, dat de
spreker in zijn dupliek zich onthoude van
nieuwe feiten of beschuldigingen tegenover
de partij der debaters, indien daarop niet
meer geantwoord kan worden.
In alle vergaderingen trachte de voorzitter
het daarheen te leiden, dat ieder, zonder
verhindering van het publiek, vrij uitspreken
kan. De leiders der verschillende partijen
trachten dit te bevorderen bij hun aanhangers.
Ik vestig er nog eens de aandacht op, dat
dit het belang aller partijen isals b.v. de
anti-revolutionnairen in Kollum een liberale
of sociale vergadering in de war zouden
sturen, waartoe ze door hun aantal in staat
zouden zijn, zou morgen dat met een bijeen
komst hunner partijgenooten in een ander
dorp kunnen gebeuren.
Óp politieke vergaderingen schorse men
den verkoop van alcoholhoudende dranken
of althans van sterken drank. Dit zou aan
de nuchterheid en helderheid van ’t publiek
veel afdoen, evenals de frischheid der lokalen
aanmerkelijk bevorderd zou worden, als er
niet gerookt werd. Maar deze beide wen
schen zullen helaas wel ’t langst vrome
wenschen blijven.
4. De kiesvereenigingen verbinden zich
geen ongeteekende advertenties te plaatsen
of anonyme aanbevelingen rond te zenden.
5. Noch in advertenties, noch in strooi
biljetten zal men kennelijk op een dwaalspoor
leiden door b.v. te zetten Als gij anders
stemt dan op die, is uw stem van onwaarde.
Dat zal men evenmin zijdelings doen b.v.
dezelfde woorden te zetten met groote letter
en daarachter heel klein voor die of die
partij.
6. De kiesvereenigingen verbinden zich,
om b.v. 1 of 2 dagen voor de verkiezingen
geen biljetten rond te zenden, tenzij die,
met hun inhoud, ter kennis van de tegen
partij worden gebracht. Nu ziet men ’t
soms gebeuren, dat den nacht voor een ver
kiezing biljetten worden rondgestrooid, met
halve of heele leugens, die vóór de stembus
niet meer weerlegd kunnen worden.
7. De kiesvereenigingen zullen als lid
royeeren, wie den ernst eener verkiezing ver»
Bryan.
Dezen naam treedt in de laatste weken
bizonder op den voorgrond.
Hoe komt dat
In Amerika bestaan in hoofdzaak twee
groote partijen, die elkander bij verschillende
verkiezingen, maar vooral waar het gaat om
den presidentszetel, met alle middelen schier
bestrijden de democratische en de republi-
keinsche. De laatste is thans aan ’t roer.
Theodoor Roosevelt behoort tot haar.
Bryan is de geslagen democratische can-
didaat-president.
Op dit oogenblik schijnen zijn kansen
enorm te stijgen.
De democraten zijn nu al met hunne
verkiezingscampagne begonnen. Als Bryan
in het vaderland terugkeert, wordt hem een
schitterende ontvangst aangeboden.
Men verstaat in Amerika de kunst van
reclame maken.
Het is naar aanleiding daarvan, dat we
iets willen zeggen.
Vergelijken we onze verkiezingszeden met
de Amerikaansche, dan valt er een ongun
stiger en een gunstiger licht op.
Zeker staan wij in zeker opzicht ten achter.
Wij hebben nóch de activiteit, nóch de
voortvarendheid der Amerikanen.
Wie denkt er hier om, om twee jaren
voor den tijd al met de voorbereiding der
verkiezing te beginnen
Toch is voortdurende waakzaamheid bij
onze tegenwoordige kieswet plicht.
Immers, zeer veel hangt er van af, of een
bepaald aantal kiezers zich vóór den bepaalden
tijd aangeve of niet. De activiteit onzer
kiesvereenigingen moest er zich dan ook op
richten, om te bewerken, dat ieder, die vol
gens de bepalingen der wet aanspraak had op
plaatsing op de lijst, er ook op kwam.
Wanneer dit werkelijk geschiedde, zou ons
kiezerskorps nog voor heel wat uitbreiding
vatbaar zijn.
Tegelijkertijd moest gezorgd worden, dat
de mannen, die men er in wenscht te bren
gen, bekend werden.
En allerminst moest men ook hier die
onontbeerlijke factorhet geld niet vergeten.
Elke partij moest niet in een verkiezingsjaar
alléén, maar alle jaren dóór arbeiden aan de
vorming van een verkiezingsfonds.
Dat is het, wat wij van de Amerikanen,
die nu al voor Bryan gaan werken, moeten
leeren waakzaamheid.
Maar voor het overige hebben wij
voor véél te wachten.
We willen nu niet spreken
omkooperij en
de enorme wetsovertredingen die in New-York
plaats vinden onder invloed van een bent
mannen, de z.g. Tammany-club, die New-
York (heel netjes, heel keurig, en slim)
uitzuigt en het gemeen belang verkracht
voor eigen baat.
Maar we bedoelden het schetterende, het
reclame-achtige, het opgeschroefde in de ver
kiezingen in Amerika, het verwedden van
groote sommen, van duizenden, van honderd
duizenden dollars zelfs, dat dié candidaat het
zal winnen, al is men zelf slechts zwak van
zijn succes overtuigd, maar alleen maar als
reclamemiddel, om het publiek de idee te
geven, dat hij de man is. We bedoelen
het onware, dat heerscht door allerlei leugen
achtige berichten te verspreiden, het onwaar
dige, dat zoekt te overwinnen, door den
tegenstander klein of bespottelijk of verdacht
te maken. Zoo heeft men het nu in Ame
rika beleefd, dat men Roosevelt aanviel,
omdat zijn ontbijttafel te weelderig inge
richt zou zijn en Roosevelt heeft daarop een
vertegenwoordiger van de pers bij zich laten
komen, om dezen te toonen, dat hij met
niets anders ontbeet dan waarmee andere
Amerikanen van zijn rang en middelen dat
gewoon zijn.
Dat moeten we niet navolgen.
Daartegen te waken is gemeen belang aller
partijen.
Een enkele keer moge een bepaalde partij
in een bepaald geval een voordeeltje behalen
laet aoo’n handelwijze, de volgende maal is
Warns, 20 Aug. Bij den landbouwer 1’.
v. d. Z. alhier is voor export naar Zweden
een een-jarig rund (hokkeling) aangekocht
voor den hoogen prijs van f 215. Alhier
en in den omtrek begint men zich in de
laatste jaren toe te leggen op den aanfok
van stamboekvee, waaruit, gelijk bekend is,
het fokmateriaal voor het buitenland betrokken
wordt.
Gaasterland, 20 Aug. De velen die de
muziekfeesten te Balk bijwoonden, hebben
Donderdagnacht eene zure terugreis gehad.
Ze werden n.l. overvallen door een hevig
onweder, waardoor ze na uren van opont
houd, druipnat hunne woningen bereikten.
Onderweg werden overal, tot in privaten toe,
menschen gevonden, die schuiling zochten
tegen den regen, die als met emmers neer
gegoten werd. Op de doorweekte wegen was
fietsen bijna niet meer mogelijk en wie er
zich doorwerkte, moest dikwijls, wegens defect
aan de banden, afstappen.
’t Was een terugreis met hindernissen
dat mag gezegd worden en thuis zaten vele
wachtenden in groote zorg.
Hep. Nieuwsbl. v. Fr.
Workum. Bij den landbouwer Rimmert de
Vries onder Hieslum had j.l. Zaterdag een
ongeluk plaats, hetgeen treurige gevolgen had
kunnen hebben. Even voor melkenstijd stond
paard en wagen onbeheerd op de hieminge,
terwijl de kinderen daarbij aan het spelen
waren. Opeens zegt de een tegen den ander
z/ken jou dat hiender wol stjoere”, waarop
het oudste meisje de z.g. //siele” aan het
z/tiksel” haakt en de stuurlijn om den hals
doet, om te laten zien, hoe goed ze het
vertrouwd is, terwijl de andere kinderen op
den wagen plaatsnamen en weg ging het.
De barte over de sloot naar het land lag
over, zij kon het beest- niet tegenhouden,
waardoor paard en wagen in de sloot ge
raakten en het meisje onder den wagen terecht
kwam. De andere kinderen waren voor dien
tijd er afgesprongen.
Door het geroep en lawaai van de overige
kinderen, snelden de huisgenooten toe, die
met veel moeite het meisje onder den wagen
uit de sloot haalden, waarbij bleek dat de
arm gebroken was. Spoedig werd geneeskun
dige hulp ingeroepeu, die het kind behan
delde, wat er overigens goed is afgekomen.
Dit paardjespelen zal haar lang in het
geheugen blijven.
Sneek. De Kaatswedstrijd onder de leden
der Nederl. Amateurs-Kaatsvereeniging, die
hier Zondag j.l. op het terrein van de Kunst
ijsbaan werd gehouden, was, jammer genoeg,
slecht bezocht.
Aan kaatsers ontbrak ’t niet27 parturen
uit Holland, Groningen en onze provincie
namen aan den strijd deel.
De prijzen bestonden uit hoogst luxe voor
werpen en 3 zilveren medailles, uitgeloofd
door de hh. W. Mulier te Schevingen, Dr.
Buwalda te Winsum en de Vereeniging V.V.
alhier.
Den Isten prijs wonnen de hh. W. Ennema
en A. T. Heeringa te Oosterend en T.
Stellingwerf te Wommels;
2den S. Bakker, B. Strikwerda en
Zee te Franeker;
3den F. Wiersma, S. Postma en R. Kiestra
te Amsterdam.
De winnaars van den eersten prijs kregen
bovendien ieder een medaille.
Maandagmorgen ongeveer half twaalf,
kreeg het boterschip van v. d. Veen van
Grouw, op reis naar Sneek, in het begin van
de Houkesloot een leelijk ongeval, daar
plotseling de mast bij den koker afbrak en
met het zeil overboord sloeg.
Gelukkig dat er geen personen bij te water
raakten. Met eenige moeite gelukte het den
mast met zeil binnen te krijgen.
Zevenwouden. Het gaat met de jacht op
het waterwild bepaald slecht. Jagers, die heele
dagen in het veld zijn, komen met een paar
watervogels of platzak thuis. Eu toch was
de zomer zoo goed voor den broed. Dat
erkennen de jagers ook, maar het kleine
goed was door het schoone weder te gauw
groot en is daardoor nu erg schuw. Ze zijn
niet onder schot te krijgen en wat helpt het
den jager dan als ze er al zijn Het is
kwellen bovendien.
Het Naardensche brood.
De Nederlandsche Bakkerscourant) heeft
een onderzoek ingesteld naar aanleiding van
de berichten, dat de miliciens in garnizoen
te Naarden het hun verstrekte brood had
den geweigerd.
Uit de te Naarden ontvangen mededeelingen
bleek, aldus vermeldt het blad, dat het brood,
dat Zaterdag 11 dezer werd verstrekt en gebak
ken was van een nieuwe partij meel, die de
Garnizoensbakkerij te Naarden had ontvangen,
waarlijk niet lekker was. ’t Had een bij
smaakje, dat ook onzen berichtgever opviel,
reeds voordat door anderen er over was ge
klaagd.
Overigens was het brood evenwel zeer goed
eetbaar en van een afkeuren van het brood
door den officier van gezondheid, wijl ’t scha
delijk voor de gezondheid zou zijn, was een
voudig geen sprake.
Het brood dat verstrekt werd, en waarvan
we Vrijdagmiddag j.l. een stuk proefden en
medenamen, was nog volkomen gaaf van kruim-
structuur; had alleen, reeds medegedeeld, een
lichten bijsmaak en een zeer zwakzure geur.
Men schrijft deze afwijkingen toe aan het
feit, dat het meel wat gebroeid heeftdat was
de verklaring, die enkele Naardensche bak
kers gaven en die ook wij, op grond van onze
kennismaking met het brood, meenen te moe
ten geven.
Echter moet met alle beslistheid worden
ontkend, dat het brood oneetbaar was, ook al
kunnen wij begrijpen dat men, bij geen buiten
gewonen eetlust, ’t liever iaat staan.
Resupieerende komen we tot de conclusie,
dat hier waarlijk het sop de kool niet waard
is, en een geringe afwijking in den smaak en
de geur van het verstrekte brood eenvoudig
gebruikt is als een welkome aanleiding, om
m het publiek eens geducht over het kazerne
leven uit te pakken en te trachten ’t als een
wapen voor het anti-militairisme te gebruiken.
Ons kent ons.
Als een bijzonderheid kan worden mede
gedeeld, dat verleden jaar door iemand een
vogelverschrikker in zijn tuin werd geplaatst
met hoed en buis.
Toen de eigenaar dezer dagens eens ging
kijken, hoorde hij een gepiep en het bleek,
dat onder den hoed zich een nestje bevond,
waarin zich vogels bevonden.
Wegens den aanzienlijken regenval der
laatste dagen zijn in het zuidelijk deel van
N.-Holland enkele stoomgemalen en water
molens reeds in werking gesteld.
Bolswardsehe Courant
1
i 'i
i
I
v
i
4