Kieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
Donderdag 25 October.
I
H
1906.
45ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 86.
BRIEF Ü1T BERLIJN.
ÏJ
1»
H
il
VOOR
Afzonderlijke
BINNENLAND.
van
Sneek.
en
I
aan
ds. E. J.
De
draagt
11
De Hauptmann” van Koepenich, klucht
in 4 bedrijven.
1
II
I
vooral j.l. Zondag,
was meer dan een
nog een echte,
het een
dorpen
en
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
"’i
I.
God zij ds. Jansen en zijn
woning. Ja de Heere der
hem ook in Indië tot een
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
De Banier.
Oct. De palingvisscherij is
weer zoo goed als
zeer ongelijk in
voor onze plaats is de vangst
het algemeen bevredigend te noemen,
visschers zijn dan over het algemeen
nogal goed tevreden met hun vangsten,
(alhier wordt zoogenaamde roode en schiere
paling gevangen,) welke door elkander wordt
gelost voor 25 cent het pond,; in het naburige
Molkwerum wordt bijna niet anders gevangen
dan roode paling, welke wordt gelost voor 11
ct. het pond, daar zijn dezen herfst de vangsten
zeer gering en in Eet naburige Laaxum wordt
niet anders dan schiere paling gevangen,
welke gelost wordt voor 30 cent het pond,
daar zijn de vangsten deze herfst buitengewoon
'i in geen jaren zoo
Stavoren, 22
thans voor dezen herfst
afgeloopen, de vangsten zijn
dezen hoek
over
onze
Zooals te verwachten was, heeft de Ansichts-
karten-industrie onmiddellijk partij getrokken
van de heerlijke stof. Nauwelijks 24 uur
later, werden in de Berlijnsche straten dan
ook een grappige Ansicht met vier prent
verbeeldingen, tafereelen uit de Koepenicker
klucht, en coupletten bij duizendtallen ver
kocht. Arnh. Crt.
Op deze donkere en belangrijkste zijde der
medaille laten de bladen der linkerzijde terecht
een schel licht vallen. Maar de luchthartige
Berlijners houden niet van zedepreeken,
draaien de medaille liever weer om en lachen
over het jolige tafereel dat hun de tranen
over de wangen doet loopen. Van de blamage
tegenover de gansche wereld trekken zij zich
niet bijster veel aan.
De Folks-Zeiting (radicaal) schrijftDer
Sieg des militairischen Kadavergehorsams iiber
die gesunde Vernunft, iiber die Slaatsordnung
iiber die Persiinlichkeit des Einzelnen, das ist
es, was sich gestern in der Köpenicker Komödie in
grotesk-ent-setzlicher Art offenbart hat. En dat
is het ernstige, het bittere, het beschamende
van dit belachelijke avontuur. De man echter
die dit heeft klaar gespeeld, omdat hij het
listige plan verzon, zich in een militaire
uniform te steken, er steht mit seinem Scharf-
bliek bei der Abwdgung realer Machtverhalt-
nisse fast in genialer Grosse da. Uniformen
cadavergehoorzaamheid deze twee sleutels
openen de massiefste brandkasten zekerder en
geluidloozer dan het iiberwundene Sauerstoff-
geblase. (Dezer dagen trachtte een inbreker
in een Berlijnsche confectiezaak nl. een
brandkast door middel van dynamiet te openen,
doch kwam daarbij zelf om het leven.)
De National Zeitung (nat. lib,)... De meest
vermetele en grimmige spotter zou over het
kapriolen makende militarisme geen satire
hebben kunnen schrijven, welke met deze uit
de tooneelwereld naar het werkelijk leven
verplaatste operette zou kunnen worden ver
geleken... Welk een verheffend beeld, deze
gendarmen, die op het marktplein zwaarwichtig
de orde bewaren, terwijl in het Raadhuis de
gemeentekas wordt geplunderdEn dan het
voornaamste slachtofferDe heer dr. Langer
hans is onschuldig als een stuk krantenpapier,
dat nog bedrukt moet worden, maar wat kon
hem aannemelijker dunken, dan dat iemand
hem (de reserve-officier) wegens een of ander
uit den duim gezogen vergrijp bij het
distriktskommando had verdacht gemaakt
Misschien heeft hem op straat wel iemand
aan zijn mouw gestooten en verzuimde hij
daarop dezen persoon uit te dagen wegens
beleediging. Hij voelt zich intusschen niet
op zijn gemak en denkt: Onze lieve Heer
het distriktskommando zullen het wel
weten, zonder tenminste telefonisch daar
naar bij het kommando te informeeren.
Slechts voor één persoon heeft de geniale
boef ontzag: nl. voor den kommandeerenden
onderofficier van de afgeloste wachtsoldaten,
welke onderofficier dan ook gnadig entlassen
mrd, vóór de marsch naar het station
Putlitzstrasse. en de tocht naar Koepenick
een aanvang neemt. De geschiedenis is zoo
komiek, dat men vandaag met den besten
wil nog ternauwernood in staat is, zich met
de ernstige zijde bezig te houden. Nog nooit
zijn Duitsche burgers voor hun loyauteit,
hun gehoorzaamheid en hun vertrouwen in
de besluiten der aarsche machten zoo bij den
neus genomen als de nakomelingen van Jaczo
van Koepenick.
De Berliner Neueste Nachrichten (vrij-
conservatief):... Wat moet
burgemeester en
eens
men van een
zijn lui denken, die niet
weten, dat in tijd van vrede de militaire
macht in het geheel niet in hechtenis neemt,
tenzij zij beleedigd of door de politie gere-
quireerd wordt. Welk een begripsverwarring
Eoort er toe, om het mogelijk te achten, dat
de Keizer die zooals men weet sinds dagen
afwezig is den Koepenicker burgemeester
kon doen gevangen nemen.
De Deutsche TageszeitungZonderling,
hoogst zonderlingEen man in kapiteins
uniform met pet zonder de tweede kokarde
en met een als touw gedraaide sjerp, moest
toch in elk geval den soldaten, ten minste
den onderofficier verdacht voorkomen. Ieder
onderofficier moet weten, dat bij de uniform
van een, met zulk een opdracht belasten
officier de helm en niet de pet behoort. Hoe
was het mogelijk, dat de burgemeester, zelf
officier der reserve, zich door een zoo ge-
costumeerden oplichter liet dupeeren en als
een misdadiger behandelen?
Het blad heeft goed praten; in huu blinde
gehoorzaamheid zouden de soldaten (zooals
uit het getuigenverhoor des avonds bleek)
zelfs geen oogenblik geaarzeld hebben om
den burgemeester op hun blanke bajonet te
tracteeren, wanneer de Hauptmann hun daartoe
bevel had gegeven,,,!
Baskenland, 22 Oct. Zeker naar aan
leiding van het jongste tramongeluk, is op
de gevaarlijke bochten op den Haskerweg ’t
houtgewas gekapt, zoodat de machinist nu
vrijer uitzicht heeft op den weg. ’t Is goed
dat zulks gebeurt; jammer maar, dat er
eerst zoo iets vreeselijks moest plaats vinden,
voor men ’t gevaarlijke van het hooge boom
gewas inzag.
Leeuwarden, 22 Oct. ’t Komt in den
laatsten tijd meermalen voor, dat manden
visch, ’s Donderdags naar Engeland gezonden,
daar worden afgekeurd, des Zaterdags weer
te Wartena terugkeeren en ’s Zondagsmorgens
per motor naar de Tuinen vervoerd worden,
waar men dan voor weinig geld zijn inslag
kan doen. Ook hedenmorgen was dit het
geval. De inmiddels gewaarschuwde vleesch-
keurder Bijlsma keurde de nog overgebleven
partij visch echter af en liet deze per kar
naar het abattoir brengen.
Wonseradeel, 20 Oct. Er mag in deze
gemeente op lotingsdagen niet aan loteüngen
worden getapt. Goede bepaling, maar nog
niet afdoende. Want wat gebeurt er nu
’s Avonds te voren reeds wordt de drank
bij ’t ileschvol ingekocht en die flesch gaat
op den grooten dag schenkend rond. Zelfs
aan kinderen wordt geschonken. Een loteling
werd te Arum de drank in den mond ge
goten tot hij er een benauwdheid van kreeg.
De overheid zal, om dergelijke uitspattingen
te weren, nog een stap verder moeten gaan.
Een eend in het hoenderpark van
R. B. te Hartwerd looft den schoonen herfst,
door nog eiken dag een ei te leggen.
Repk. Nieuwsbl. v. Fr.
’t Schijnt wel of de prachtige
zomer er maar niet toe besluiten kan ons te
verlaten. Menige dag en
die October ons schonk,
schooue herfstdag; ’t was
warme zomersche dag, zoo mooi en zoo helder
als men ’t maar wenschen kon. De heldere
zonneschijn lokte de menschen naar buiten
en ’t was den geheelen dag op straat, zoowel
als buiten de stad, druk van de vele wande
laars. Eveneens passeerden dezen dag onze
straten nog vele wielrijders, die aangelokt
door het heerlijke weder, vrienden en ken
nissen bezochten of een rijtoertje tezamen
volbrachten. Het eenige wat ons aan den
herfst herinnerde, was het vroegtijdig vallen
van den avond.
Toch geeft October tot nog toe dit jaar
bijzonder mooie dagen!
Maandagavond omstreeks 6 uur zijn
twee wielrijders op den Lemsterweg alhier
met elkaar in botsing gekomen. Hunne rij
wielen werden zoo gehavend, dat de berijders
genoodzaakt waren te voet huiswaarts te
keeren.
Als een zeldzaamheid mag zeker wel
vermeld worden, dat de visscher D. J. de
Vries van Scharl, aan de Zuiderzeekust bij
Laaxum een jonge haai in de palingfuik
gevangen heeft van bijna een meter lengte.
Het beest was zeer zeker verdwaald, daar
zij hier zelden of nooit voorkomen.
Het beest was heden Dinsdagmiddag
de markt alhier te bezichtigen.
Exmorra, 21 Oct. Heden nam
B. Janzen, benoemd tot predikant bij de
protestantsche kerken in Ned.-Indië, afscheid
van zijne gemeente Exmorra en Allingawier,
sprekende naar aanleiding van Lukas 14
29—33.
Eene overvolle schare vulde ’t kerkgebouw,
waaronder vele predikanten van den Ring
Makkum, ds. J. Ankerman van Wommels,
en de Burgemeester van Wonseradeel den
heer J. H. H. Piccardt, die als vriend tegen
woordig was.
Aan het einde van zijn tot de volle overgave
des -geloofs in Jezus Christus, zijnen Heer,
liefderijk vermanend afscheidswoord, en de
hartolijke toespraken tot verschillende personen
Berlijn, 18 Oct. ’06.
Last sich ein Getreiter mil sieben Maun
In einem Dorfe von weitem spüren,
Es ist die Obrigkeit drin und kann
Nach Lust drin walten und kommandieren.
(Schiller’s „Wallenstein’s Lager”,
IVer Auttritt).
In den dertigjarige!! oorlog was
dagelijksch verschijnsel, dat steden en
in de Duitsche lauden werden geplunderd
gebrandschat door een handjevol rondtrek
kende soldeniers onder aanvoering van een
martialen wachtmeester met een hoed met
grooten pluim, een sleepsabel en zware rij
laarzen. Maar dat het brandschatten van
steden, zelfs onder den rook van de wereld
stad Berlijn, ook nu 250 jaar later nog even
goed mogelijk is als in de dagen van Tilly
en Wallenstein, moest nog door den genialen
boef bewezen worden, wiens ongelooflijk
bravourstukje de heele wereld deed schateren.
Voor het welslagen van zijn stout waag
stuk had hij persoonlijk alles tegen. Kromme
beenen, gebogen houding, scheeve rechter
schouder; daarbij het tegendeel van een
militairen gang, ingevallen wangen en een
krommen scheeven neus in het gezicht, dat
door de figuranten in de klucht ’s avonds
onmiddeliijk herkend werd in een portret uit
de h boevengalerij”, dat hun in het Polizei-
presidium werd voorgelegd, bovendien een
allesbehalve correcte uniform, in plaats van
een helm een pet, waaraan een kokarde ont
brak... En toch was de intrigant, de held
van de geschiedenis, welke een eenig libretto
levert voor een dolle vroolijke operette, vol
maakt zeker van zijn zaak. Hij kende zoowel
zijne landgenooten en hunne opvoeding, als
de Duitsche toestanden door en door. Dien
tengevolge bouwde hij zijn geniaal verzonnen
en „schneidig” uitgevoerd plan op twee hoofd
punten nl. de blinde gehoorzaamheid van
den wakkeren grenadier, die den Hauptmann
(onverschillig of hij den drager der officiers
uniform kent of niet) zonder tegenspraak
door dik en dun volgt en diens bevelen on
middellijk uitvoert, en de diepe eerbied
van het onderdanige burgerdom voor de
uniform, ten overstaan waarvan als van zelf
sprekend alle burgerlijke rechten in het niet
verzinken. En de uitkomst heeft bewezen,
dat de vindingrijke bedrieger, bij wien ver
geleken Hennig slechts een „Waisenknabe”
was, zich in zijn berekening niet vergist
heeft. Hij zette alles op één kaart, maar
behaalde over de heele linie eene schitterende
overwinning, omdat hij in de militaire maat
schappij even thuis was als in de zelfbewuste”
burgerlijke.
Men kent natuurlijk overal de opzien
barende geschiedenis, welke de telegraaf
wereldkundig heeft gemaakt. Plundering der
stedelijke kas van Koepenick op klaarlichten
dag door een tuchthuisboef met een ongunstig
uiterlijk, die zich in kapiteins-tenue heeft
gestoken twëe troepjes afgeloste wacht
soldaten requireert, het gemeentehuis van
Koepenick met deze troepAi bezet burge
meester en ontvanger gevangen neemt,
beslag legt op het kasgeld, de soldaten
gelast, nog een half uur op post te blijven
staan in het raadhuis om daarna naar de
kazerne in te rukken en zelf doodkalm
op den trein gaat zitten, in Rummelsburg
uitstapt,... en daarna „verduftet”Alles met
medewerking der Koepenicker politie, welke
ten overstaan van de ZZaMpZwMoa-uniform
hulp bij het boevenstukje verleent ten aan
schouwen van duizenden onthutste en ver
bouwereerde Koepenickers.
De Berlijners vatten de zaak alleen van,
den komischen kant op en zien niet in, dat
zij zich zelf daardoor nog meer belachelijk
maken. Want de medaille heeft een ernstige
keerzijde, welke doet zien, hoe licht de
Pruisische burger zich door de uniform laat
intimideeren, hoe van zelf sprekend hij er
in berust, dat op een kritiek oogenblik zijne
burgelijke rechten plotseling onder pari dalen
en zelfs geheel waardeloos worden ten over
staan van de eerste de beste officiers-uniform,
wanneer de drager slechts schneidig en rück
sichtslos optreedt, en zonder te onderzoeken
of de drager werkelijk een officier dan wel
een handige bedrieger is.
en corporaties gericht, werd den scheidenden
leeraar een warm woord van vaarwel door
den Consulent toegeroepen en Ps. 1214
door de gemeente en alle belangstellenden
biddend toegezongen.
De eeuwige
gezin tot eene
gemeente stelle
rijken zegen.
hoog geweest. Daar is
goed gevangen.
Men meldt aan de N. R. Crt:
Bij Swichum (Fr.) heeft men bij het af
graven eener terp een vondst gedaan, zooals
meermalen voorkomt bij afgravingen
hooggelegen landerijen in Friesland.
Thans heeft men, nog al diep in den
grond, 2 munten en een been van zeer eigen-
aardigen vorm gevonden, welk been doet
denken aan een schaats, zooals die vroeger
door de bewoners van Friesland gebruikt
werden. De eene munt is nog volkomen
gaaf; ze draagt aan de eene zijde het jaartal
1387 en de volgende opschriftenOrdi Frisi
Moni en Nisi Dominus Nobiscum; aan de
keerzijde vertoont deze munt het Friesche
wapen.
De andere munt geeft ook aan eene zijde
het Friesche wapen te zien, aan de andere
zijde een ruiter te paard, benevens nog een
opschrift, waarvan echter de letters niet
duidelijk zichtbaar zijn.
Een veehouder te Kortezwaag kreeg
bij een zeug 18 biggetjes, die blij de wereld
insprongen, maar den eigenaar heel wat
hoofdbreken veroorzaakten. De moeder van
het jonge goedje maakte het na de bevalling
niet lang meer en weldra waren haar 18
kinderen weezen. Dat zag er slim uit. Voor
biggen is goed geld te maken en dus peinsde
de veehouder op een middel om aan de
kleinen weer een moeder te geven, al was
het dan ook geen echte. Hij liet een drink
bak maken met 18 gummibuisjes, waaraan
de biggetjes konden zuigen, die zeker nog
te weinig verstand hadden om het onder
scheid tusschen een natuurlijke en een kunst-
moeder te ontdekken. Zij zogen dat het een
lust was en de boer was uit de benauwdheid.
Ingestort.
Op Urk is gisteren een huisje, bewoond
door het echtpaar Andries Ras, ingestort,
doordien een der reeds geschoorde muren
omviel, waarop het dak krakend omlaag kwam.
De oude menschen, die juist hun eenvoudig
middagmaal meenden te kunnen gebruiken,
ontvluchtten schielijk het gevaar, en kwamen
met den schrik en wat schade aan hun
schamel huisraad vrij.
Een dure ruit.
Indertijd is door den gemeenteraad van
Hoogeveen besloten de kermis af te schaffen.
Dat was zeer velen niet naar den zin, en het
gevolg was, dat bij sommige voorstemmers
glasruiten werden verbrijzeld of de woning
met teer of carbolineum besmeerd. Reeds
eenmaal werd deswege een koopvrouw tot
een geldboete veroordeeld. Dat schrikte niet
af, daar het herhaaldelijk weer gebeurde.
Maandag stond voor de Rechtbank te Assen
een man terecht, die bij een raadslid een
ruit verbrijzelde. Het O. M. meende, dat
ernstig tegen deze reactie op een besluit van
den gemeenteraad moest worden opgetreden
en eischte 2 maanden gevangenisstraf.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
gisteren een tram koetsier, wegens het over
rijden met doodelijken afloop van mej. van
der Hoeven op den Biltschen Straatweg aldaar,
tot 7 dagen hechtenis,,
Bolswardsclie Courant
1
i
•■X',
I
I
b
