Kieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
3
3
II
45ste Jaargang.
Verseiiijnt Donderdags en Zondags.
No. 93.
1906.
De briefwiksel fen Jouw, Bin en Dark.
s
Zondag 18 November.
F
Uit de Raadszaal.
VOOR
ook
dat zou
aan de
voor den dokter om zich te
kamer met keuken voor de
van honden-
f 16.50 en het
slim, det ik
hulden
in stür
I
Jouw.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
lean ik, ek oer hege fé-
fen fiif- en seishündert goune, for
echte stamboekers. Ja, dat rint mar tige
moai for de ljue dy ’t dér sünt 1878 al
ynsitte mei hjar kij. It Frysk Stamboek hat
de gong er yn, better as it Nederlanske.
Z/Neles ut de Purmer” skriuwt der faek oer
tsjin ,/Krelis ut it Stamboek”. Krelis wol,
as ik him goed fetsje, al it swartbünte fé
fen Noardhollan en fen Fryslan ien selde
slach fen fé neame en dit mei-inoar yn ien
nij stamboek opnimme. For dit nije stamboek
wol hij in nije namme bitinke mar der moat
den biljeaven it ,/Friesch” yn forgetten wirde.
Nelis tinkt er wer oars oer. Hwet sizze de
bazen fen üs Frysk stamboek der fen?
Takomme jier scil der in greate tentoan-
stelling yn den Haech wêze fen Nederlansk fé,
mar dêr is gjin aparte ófdieling by for Frysk
koufé, hab ik sizzen heard. Nou is der
strideraesje oer, eft üs Fryske fokkers der
al ef net mei hjar moaije Fryske kij forskine
moatte. My tinkt sa: like min as men
Douwe-agesen en Munsterske ierapels, ef
blomkoal en boerekoal, troch inoar peit om
to priuwen ho ’t de Douwe-agesen binne ef
de boerekoal smakket, like min heart men
ek Fryske kij troch Hollanske ef oare to
setten om de alderbêste bêstichheden en
deugden goed üt to finen. Né, soarte by
soarte, siz ik. In twinterbolle giet ek net
yn deselde ófdieling mei in süpkeal. As der
dus for it Fryske fé gjin ófdieling komt yn
den Jlaech, den hoeft it der net hinne, om’t
nou al in toarn krije wy
en dêr den letter miskien
in foech pótsje oerhinne. Ja, Jouwj hwet
wier is is wier, wy hoeve fen dit jier net
bot to kleijen.
Du skreauste,
prizen
De heer Cuperus. De plaats die B. en W;
voorstellen voor barak komt ook mij minder
geschikt voor, en met 2 medeleden van den
raad breng ik daarom een ander plan ter
tafel. Is het aanbrengen van een barak niet
verplichtend, dan kan het gewijzigd worden.
Dit plan, ingediend door de h.h. Cuperus,
v. d. Meer en Praamsma behelst, dat aan
gaande de verbouwing der oude school, in
verband met vroegere besluiten inzake het
'ziekenhuis, de raad geplaatst werd voor
nieuwe inzichten, terwijl waarschijnlijk de
plannen nu voorgesteld, niet zouden worden
goedgekeurd door Ged. Staten, waarom zij
voorstellen dat schoolgebouw te verkoopen
en op het erf van den stadstimmerwinkel
een nieuw gebouw te maken, volgens teeke-
ning, de kosten zijn door een deskundige
begroot op f2250. Van dit nieuwe gebouw
zullen de kosten van ontsmetting veel lager
zijn dan van het schoollokaal.
De VoorzitterDoor dit voorstel komt de
zaak in een nieuw stadium. Ik stel voor de
behandeling te verdagen en dit stuk inlran-
den van B. en W. te stellen om advies.
De heer Eisma vraagt of er een gedail-
leerde begrooting bij dit plan is, waarop de
heer Praamsma meedeelt, dat alles door een
deskundige is uitgerekend en die het voor
de opgegeven som wil maken?
De heer Schotman vraagt of de heeren
zich ook vergewist hebben dat de buren
daaromheen er ook tegen hebben, dat op
dat terrein een barak wordt gebouwd.
De heer van der Meer. Hoewel mede-
onderteekenaar van het nieuw ingediende
plan heb ik toch nog een ander idee over
dezelfde zaak. Ik wenschte ook de gemeente
zaken wat meer huishoudelijk behandeld te
zien, dat wil zeggen niet langs officieelen
weg en omwegen, maar met overleg om te
handelen, gelijk het geschiktst uitkomt, en
dan zie ik nog een andere oplossing. Daar
bij het laatst aangegeven terrein heeft de
gemeente nog een gebouw, het werkhuis,
dat hoogstens 3 maanden in ’t j aar gebruikt
wordt. Dat gebouw heeft onder en boven
zoo veel ruimte, en nu rees bij mij de ge
dachte, kunnen wij de werkinrichting en
een ziekenbarak niet combineeren. Er kan
wel een deel worden afgescheiden ook wel,
dat in den winter toch het heele gebouw
gebruikt wordt, als er geen zieken zijn, en
mochten er een of meer zieken zijn in den
wintertijd, dan konden de mannen der werk
inrichting desnoods hun touwpluizen wel
thuis verrichten. Mij dunkt, hier was ge
makkelijk aan beider eischen te voldoen, en
hoewel ik er geen voorstel van maak, geef
ik het toch B. en W. in overweging, omdat
de gemeente dan goedkoop uit zou zijn.
De behandeling wordt met algemeen goed
vinden verdaagd tot een volgende vergadering.
2. Behandeling van de concept-instructie
voor den stadstuinman.
De heer Schotman stelt voor in de in
structie geen som te noemen als jaarwedde,
doch te vermelden dat de ’stadstuinman een
jaarwedde geniet, door den raad vast te stellen.
De heer Keikes vraagt wat bedoeld wordt
met het onderhouden van de niet bestrate
wandelwegen. Men wil er toch niet een
soort wegwerker van maken?
De Voorzitter. Er wordt bedoeld, gelijk
nu geschiedt dat de tuinman de wandel
paden, perken en het plantsoen in orde
moet houden.
De heer v. d. Meer zou bij dat artikel
nog willen inlasschen dat hij die perken ook
moet verzorgen, zells al zijn de planten
door een ander geleverd. Hij begrijpt vol
komen dat de andere tuinlieden ook gaarne
iets willen leveren aan het stadsplantsoen,
en wanneer er een clausule van in de in
structie staat, dan weet de stadstuinman dat
hij ook verplicht is voor dat niet door hem
geleverde zorg te dragen.
De Voorzitter vindt de bezwaren van
den heer v. d. Meer tegen de ontworpen in
structie imaginair, er staat dat hij alle perken
moet onderhouden, dus er is in voorzien.
De heer Praamsma wil toch het voorstel
V. d. Meer ondersteunen. In de vorige ver
gadering is die levering van andere tuiniers
reeds ter sprake gebracht, en wees de heer
Kramer er nog op, dat het wel wat eigen
aardige bezwaren had, als de tuinman moest
zorgen voor het door anderen geleverde.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
it kin der net hinne. Dit is de Krediet
Sion Simon Kanon*) lyk as de Joaden sizze,
en it bitsjit: z/as dat net bart, den giet it
grif oer”, sa hat üs Domeny it my utlein.
Wy moatte al ris hearre hwet üs frjeon
Oark der fen seit. Dy praet allicht nou en
den wol mei güds fen üs Hollanske stalkes.
Ik hab him yn in hiel skoft tiid net met,
en moat him hast wer ris skriuwe. Mar, sa
’t ik sei, dy poepetoer!
Sa ündertwisken is it alwer aerdich let
wirden. Dit is nou de tredde joune alear-
jister üt to jounpraten nei de bakkers en
jisterjoun nei it Nut en jouns hie ik oars
hwet earder oan ’e ich wollen.
Mei wiif en bern giet it allike goed as
mei my seis. Allegearre forkalden, wol in
deales lést, mar oars nin byt.
Astu dizze kant ris üt komst, foaral oan-
komme, hear!
Rju groetenissen fen Dyn aide frjeon
Bd. 13/11 ’06. BIN.
Bin bidoeltConditio sine qua non, mar
dat is gjin Hebreausk mar Latyn. Domeny
syn oersetting is lykwols goed. Red.
B. en W. in
ver-
de voormalige school f 2107,
als dan hier een barak is,
van de overige lokalen
der school, kan het ziekenhuis worden ver
kocht.
De heer Schotman heeft vernomen dat een
deel van het regenwater der school in den
bak komt van den naastbewoner, de Wed.
Postma, die hiertegen bezwaar heeft, als het
gebouw als ziekenbarak wordt ingericht.
Hij zou daarom gaarne hebben dat de
afwatering zoo wordt gemaakt, dat het op
eigen terrein wordt opgevangen.
De heer Van Randen vindt dat het plan
om daar een barak te maken zeer bemoeilijkt
is door de gezondheidscommissie. Hij vindt
het nu beter om het gebouw in de Kerkstraat
te verkoopen, want anders, als het ziekenhuis
wordt verkocht, moet een groot deel van dat
geld voor verbouwing besteed worden, en is
de gemeente dus eigenlijk dat ziekenhuis
kwijt en ook het geld dat er voor komt.
De heer Schotman vindt dat de stellers
van het nu ingekomen adres de zaak te
zwartgallig hebben voorgesteld. Een barak
voor besmettelijke ziekten past wel beter
buiten de bebouwde kom, maar dat wordt
hier ook eigenlijk niet zoozeer gemaakt. De
hygiënische toestanden worden allengs ver
beterd, doch mocht onverhoopt een besmet
telijke ziekte uitbreken, dan wordt wat hier
komt, toch onvoldoende. Hier kan hoogstens
voor een speciaal geval bij wijze van nood
een of twee lijders verpleegd worden, en dat
levert voor de naastwonenden geheel geen
gevaar op,
mar ris nuvere
mar
ils aide
net to
weagje
II.
Brief fen Bin oan
Béste Frjeon Jouw!
It skoert net üt, ik wier
bras sa’n dreech brief fen dy to krijen,
och, nou is it wer slim, det ik om
frjeonskip geande to hulden en
forbaljen, der al wer in stür oan
moat, om Dy op ien en oar antwird to jaen
en tagelyk witte to litten, ho as it wol mei
üs giet. Sjuch, it is eigentlik net om dy
stür, det witstu like goed as ik seis, mar
brieveskriuwen is altiten in poepetoer for ljue,
dy’t net alle dagen de pinne hantearje. It
is us hantwirk sa net, lyk as it meltsjen
en kouwerossen. En as wier it yet net
sliinmernóch det my, sünt us skoalle-jonges-
tiid, de feardigens om mei skriuwark om to
gean heal en heal ófgien wier, nou hie üs
frouljuesfolk my it brief fen dy hast hielendal
forhj ersthim mele.
Ik hie it kreas efter de list fen it skoarstien-
stik stitsen en do ’t ik it dêr wei krije scoe,
lei it, jandoasje my, yn in baes wetterplasse
oer ’e Hier om to silen. Wier ’t nin griis?
Ja jonge, as de frouljue midden oer’e keamer
sitte, mei dobben wetter om hjar hinne en
as al dat brosse gód üt ’e kasten wei den
yn ’e plassen leit, den is it wis gjin trewis
for in manminske om binnen de keamersdoar
to wêzen. Komt men dêr al, om de piip ris
oan to stekken, den roppe hja al fen herren
„pas op, boer, de trep stiet efter ’e doar,
reagje dy net om” en zzdêr leit it ald-porslein
oer ’e hier, traepje der net yn”. Men mei
suver gjin pótsje brekke en de faem en
arbeidster sjugge yen mei ülseagen oan en
driigje mei biender en learen lape. En men
moat mar tuike-tuike spylje, al ha hja den
seis ek de moaije pipestander fen de sikker-
têrre ófreage en dêrmei in dosyn lange pipen
knoflële, Astü hjir meikoarten komste, ik
moat it mar sizze, den fynst dyn lange strie,
dêrst’ al gauweris üt dampt hast en dy ’t
al sa moai trochrookte, den fynst dy, siz ik,
ek sneuvele troch de frouljue hjar foarsich-
tigens. SpitichLykwols, de jonges gülden
it üt: sa’n heap piipstallen tagelyk!
Lokkich habbe wy hjoed nei de reinige
Bóletougersdei en freed wer sacht drügsum
waer. Ik kin it lan wol üt en wo! by de kij
yn it buthüs sjên, hwent ik hab de rnelke
bisten ek ynhelle. It wier mear nedich om
’e inolke as om it iten. Hja binne tige
rêstich en mei in jefte moai woun nijgêrshea
en in koeke kin ik se in hoartsje op ’e
molke halde. It giet tsjinwirdich mar skoan
oan üs febryk;
ryklik 12 sinten
De heer v. d. Meer wil den heer Schot
man als lid der gezondheidscommissie vragen
of in de gezonden plannen, dier commissie
de minimum dan wel de maximum eischen
zijn gesteld. Zoo als die plannen en teeke-
ningen het aangeven, wordt het een heel
kostbare zaak.
De heer Schotman kan daarop slechts ant
woorden dat de gevoerde correspondentie
tusschen B. en W. en de gezondheids
commissie ter inzage ligt. Die plannen geven
aan hoe een barak eigenlijk behoort te
worden ingericht, doch geen gemeente kan
gedwongen worden om het zoo te maken.
De heer Boersma heeft over deze zaak
rijpelijk nagedacht maar vond ook dat de
gemeente met dit voorstel enorm duur uit
komt, en gelijk de heer van Randen reeds
zeide, wordt het ziekenhuis verkocht en de
opbrengst hieraan weer grootendeels besteed.
Dat het adres der omwoners van zwartgallig
heid getuigt, vindt hij niet, althans is het
zeker, dat hier iets komt, wat de ingezetenen
niet naar genoegen is. Een barak voor be
smettelijke zieken behoort buiten de kom
der gemeente, gelijk de gezondheidscommissie
dan ook aanbeveelt.
De heer Schotman. De gezondheidscom
missie heeft hier niets te bevelen.
De Voorzitter. Het lijkt wel, dat dé mee-
ning voorzit, alsof het geheele gebouw in
de Kerkstraat voor barak zal worden inge
richt. Dit toch is niet het geval, het Groene
Kruis, de Bibliotheek, een muziekvereeniging
worden er gevestigd. Om het een en ander
goed af te zonderen worden steenen muren
gemaakt, en een gebouwtje er achter voor
een enkelen lijder aan typhus b.v. kan hier
verpleegd worden. Het bestaande ziekenhuis
biedt ook geen ruimte voor afdoende ver
zorging indien meerderen tegelijk komen.
Men hecht hier, naar het schijnt te veel
aan het woord barak. De bewoners der Kerk
straat zien de zaak ook te zwart in. In
Leeuwarden en Sneek staan deze inrichtingen
ook tusschen andere gebouwen. Er kunnen
ook wel menschen zijn die tegen de uit
voeringen der muziek hebben, maar
toch geen reden zijn om daarom
vereeniging het lokaal te ontzeggen.
De gezondheidscommissie heeft gelukkig
niet te hevelen, gelukkig, want de plannen
ons onder den neus geduwd stellen zulke
hooge eischen, dat het haast als een paskwil
is te beschouwen.
Het komt B. en W. voor het voordeeligst
te zijn het ziekenhuis te verkoopen, hier een
gelegenheid voor verpleging te maken, en de
andere lokalen aan hun bestemd doel af te
staan.
De heer Van Randen. Ik hoor dat de
gelegenheid al niet beter wordt voor zieken
verpleging dan nu in ’t ziekenhuis. Van ’t
Groene Kruis zal f75 huur inkomen en
overigens, bijv, de muziek voor niets, mij
dunkt dan is ’t geld voor de verbouwing
toch weg te rekenen.
De Voorzitter. Men moet niet vergeten
dat het ziekenhuis met rente en onderhoud
jaarlijks f281,14 kost, dus het ziekenhuis
houden komt duurder uit.
De heer Eisma vindt dat men afdwaalt.
Het plan is de beide middelste lokalen der
school in te richten voor barak. Eerst waren
de kosten geraamd op f 400 a f 500, maar
de gezondheidscommissie wenscht betere af
scheiding met het overige deel van ’t gebouw.
Nu is bepaald, om twee muren tot de nok
van het dak op te trekken, dan komt er
achter een nieuw gebouwtje met badinrich
ting, kamertje
verkleeden, en
verplégers. De bezwaren der gezondheids
commissie zijn door dit plan geheel onder
vangen, en in gewone tijden is zulks voor
onze behoefte voldoende. Komt onverhoopt
een epidemie, dan zal toch een houten barak
buiten de stad moeten worden opgeslagen,
maar dat is gelukkig niet erg te vreezen.
Er komen door dit plan 2 lokalen van
36 M2. voor mannen en vrouwen afzonder
lijk. Hierdoor komt dus met geringe kosten
veel meer ruimte, dan het ziekenhuis biedt.
Dit kan dan verkocht worden; maar ’t ge
bouw in de Kerkstraat verkoopen, dit zou
ik ten sterkste ontraden. Er is behoefte aan
die lokalen en die kunnen door eenige bij
dragen zeer wel rendabel gemaakt worden.
De omwoners koesteren een overdreven vrees.
Vergadering op Donderdag 15 Nov. 1906.
Tegenwoordig 11 leden. De heer Ooster-
baan afwezig met kennisgeving.
De notulen der vorige vergadering worden
gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken
a. Een missive van Mevr. G. de Boer-
Oosterbaan dat zij de benoeming tot lid der
Damescommissie voor de handwerken aan
neemt.
b. Het suppletoir kohier
belasting ten bedrage van
suppl. kohier van hoofdel. omslag over 1906,
ten bedrage van f 400.035.
Dit laatste wordt in handen der Commissie
van het primitief kohier gesteld ter fine van
onderzoek.
c. Een adres van Joh. Boorsma en ver
scheidene bewoners van de Kerkstraat en
Dij lakker verzoekende den raad niet in te
gaan op het voorstel van B. en W. om een
gedeelte van het gebouw der vroegere Fransche
school in te richten voor barak.
Zal worden behandeld bij punt 1 der
agenda.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Behandeling van het voorstel van Burg,
en Weths. tot verkoop van het ziekenhuis, en
verbouwen van het vroegere schoolgebouw in
de Kerkstraat.
Volgens nader voorstel van
de vorige vergadering ingediend, zal de
bouwing van
moeten kosten en
geheel afgescheiden
Bolsvardsche Courant
i’’
i
