Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
45ste Jaargang.
1906.
No. 97.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
BERICHT
1
De briefwiksel fen Jouw, Bin en Oark.
Zondag 2 December.
VOOR
de Landbouw-
zijn plei-
en
zijn kaartje uit
1
r
Zij, die zich met 1 Januari op dit
Blad abonneeren. ontvangen de in de
maand December verschijnende nos
atr GRATIS. "W
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Aan de Land- en Tuinbouwers
Uit de mededeelingen van vele landbouwers
blijkt mij, dat de land- en tuinbouwers door
u dat die mijnheer
r
verschillende Agenten van
mealjild, hingje in
om de boel op
mar ik freegje
Dyn aide frjeon
S. 26/11 ’06. JOUW.
INGEZONDEN.
{Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
De Landbouw-Ongevallenwet.
o a n O a r k.
Prem ie- M aatschap-
pijen worden bewerkt, heel in stilte, teneinde
hen te bewegen zich reeds nu bij deze of
gene Premie-Maatschappij te verzekeren met
het oog op de invoering van de Landbouw-
Ongevallenwet.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
ook zijn, men
zijn vrouwen,
gemaakt voor mannen en
vrouwen, ’t te daarom niet meer dan billijk,
dat mannen en vrouwen beide tot ’t tot
standkomen dier wetten meewerken.
Duidelijk zette de spreekster daarna uiteen
waarom invoering van Vrouwenkiesrecht
noodig is en krachtig weerlegde zij de zwaar
wichtige argumenten van de mannen tegen
’t verleenen van dat recht.
Na de pauze werd behandeld de wensche-
lijkheid van invoering van Vrouwenkiesrecht.
Ten eerste wordt ’t oude vooroordeel, dat
de vrouw buiten de politiek behoort, door
de ervaring te niet gedaan; in de tweede
plaats wordt ’t algemeen belang er door
gebaat en eindelijk de groote opvoedende
kracht, die er van ’t stembiljet der vrouw
gal uitgaan.
en Tuinbouwers hebben zich
dus niét te haasten.
En waarom de verzekeringsagenten zich
dan zoo haasten?
Zou dat in Uw, of in hun belang zijn?
Amsterdam, P. TEUNISSEN.
2de Oosterparkstraat 234.
Voor meerdere mededeelingen van de zijde
van land- en tuinbouwers, die door bezoeken
van verzekeringsagenten worden vereerd,
houd ik mij ten zeerste aanbevolen. (P. T.)
BINNENLAND.
Mei de hirde wynskoerren fen de foarige
wyks is der in roede ut us greate poldermounle
flein. Dat is mar in biroerde boel sa yn ’e
lette hjerst. Ik woe wol det wy mar in
wetterskip krigen. Den is der mear wissich-
heid en better tasicht, det mounle en diken
goed Anderhalden wirde en hjar wirk dwaen
kinne, lyk as it heart. Om’t it faek in dripke
mear kostje moat oan
party der danich tsjin yn,
goede skroeven to setten
dy rishofolle skea kin üs ien sa’n stikkene
roede nou net dwaen, foaral as der winter
komme mocht wylst in great part fen us
polder splis stiet. En winter komt der, scoe
men hoopje, hwet as it net wintert, den
simmert it ek net, plichte us oare-heit to
sizzen.
Om in wetterskip tink der om, Oark,
gjin skip mei wetter mar in waterschap
ta stan to krijen, moatte der twa fen de trije
parten foar wêze, seit de wet.
Ik fyn it dochs net sa ’t heart, det ien
dwersbongelder twa oaren twinge kin, hjarren
under him del to jaen. De measte stimmen
haldt, dit gou ommers by üs fen jonges-of-
oau. Us Fryske Steaten moasten dy wet mar
gau foroarje, woe ’k ha, yn it bilang fen
de lannen en fen de lanbou. As us hiele
Fryslan yn wetterskippen lei, mei oardiel
ynrjuchte, den scoe de Afstroming en de hiele
wetterkwesje better to regeljen wêze, hald
ik der foar. AstA Sint-steffen hjir bist, den scil
ik dy dit ris goed litspinne. It alderbêste is
it tichtmeitsjen fen de Sudersé, dit is bikend,
mar dat scil yet wol in dei en in moarnskoft
oanhalde.
De grinzen binne wol potticht, nou? Us
Prins koe der foar in pear dagen, potsje-mei-
brijsyn eigen bislach Fryske kij ek net
iens troch krije. In Dutske heareboer is der
forline wike minister wirden. Sa is der tige
kans det de doar op it slot bliuwt. O, hwet
hiene wy nou de léste snoerje de tongblier
wer, yn. ’e Prusse kranten
Djure kij, seist’. Ja wisse, sy binne al
prizich. Hearke koater bitelle in ein oer de
hAndert goune for in aid fear kouke, in
britsenskoftich, sealrêgich, stikkenbaunich
hingeljaer, mar dér siet mólke Ander.
Earjister hab ik mei op ’e lange jacht
wést. Wy habbe moaije lopen hawn en
sauntsjin hazzen krige.
Dit wyld wier der planteit yn As bouw-
hoeke. Ien sa’n fjildspringer knoffele syn
poat op ’e Lollumerdyk, yn de Anbihoven
stiennen, dy’t WAnserdiel (de gemeinte) dér
op skikt hat en dat WAnserdiel (de krante)
sa treftich „bidicht”.
Okkerdeis wieren hjir in ploechje hearen
tit ’e stêd; dy skeaten in haske wylst it oer
’e grêft op ils hoarnleger wipte, flak foar ds
keamersglêzen. It bistke lei kroandea oan ’e
skArreside.
Us boargemaster, ek in tige tAke skutter,
pikte fen ’e moarn in ald-fader by uzes yn
’e tinne.
„Dat is mis”, sei Af, us floatige faem,
„mis hjer, as ’t op my munte wier!” Mei
kaem Domeny om ’e gevel en sei: „Wel
Afke, zijt gij niet verschrikt door zulk een
onverwacht schot uit het geweer eens jagers?”
„Jonge né, Domeny”, sei se, „wij bennen ’t
wel wend; okkerlaatsten waren hier ook
goedens, die skeaten hier flak foor de glazens
langs”. Hja praet altyd sa healbekkich tsjin
Domeny. Dy hie in boadskip oan my oer
lis Griene krus en do forhelle er’t my efkes.
’t Is in biis, moast’ tinke.
Fen ’e joun krije wy Master hwet by us
to jounpizeljen. Masterske komt oarnaris mei,
mar hja koe net; hja is, lyk as de keninginne
fen Itaeljen, yn forwachtinge, sa as de kranten
skriuwe, to sizzen net fen Masterske, mar
fen de Keninginne.
Nou slut ik it brief. Sa dalik moatte wy
djierheine. Letter ris hwet oars. Sounens en
’t béste.
I
Het wil mij voorkomen, dat door deze
zoo bijzonder vroegtijdige werkzaamheden der
verzekeringsagenten het belang van de land
en tuinbouwers niet gediend wordt. Daarom
wil ik iederen land- en tuinbouwer wel dezen
raad geven:
Verbind U voorloopig tot niets; plaats
Uw naam onder geen enkel stuk of op
geen enkele lijst door een verzekerings
agent voorgelegd
Wacht tot de groote Land- en Tuin-
bouwmaatschappijen en Boerenbonden
zich hebben uitgesproken over de Land
bouw-Ongevallenwet, want dan zult U
weten, wat voor U de goedkoopste en
soliedste wijze van verzekeren is.
De Landbouw-Ongevallenwet is nog niet
ingevoerd; zij is zelfs nog niet eens in de
Tweede Kamer in behandeling genomen, zoo-
dat men dus ook nog niet weet hoe zij zal
worden.
De Land-
IV.
Brief fen Jouw
Béste Frjeon!
„Oark bist’ net wiis”, sei Ynsk, mar ik
moat dy sizzeBist’ net wiis, Oark, my sokke
greate brieven to skriuwen 1 Hab ik it altyd
al net sein, sa’n lang stik lézen, dér sjucht
in boer suver tsjin oan om der mei to
bigjinnen. Mar dit moat ik dy dochs bikenne,
ik hab dyn brief trochlêzen oan it ein ta
en it hat my wol foldien.
Dyn kommen op Sint-steffensdei past ds
bést en it stiet ds tige oan. Wy habbe dy
yn sa lang net by uzes op it hiem hawn,
det ik krige hast al noed det dyn werkommen
wol ris Sint-nindei wirde koe.
Tsjin ds Etmoei kinst’ wol sizze det der
hjir amperoan gjin Anforfaiske Munsterke
ierdapels mear to bisetten binne. Hja scoe net
belter dwaen kinne, tinkt my, as nei hjar
sweager yn ’e Bierumen to skriuwen; dy
hat fen ’t jier in hiel fjild Munsterske for-
boud. Fiif en tritich sturen en in kroan is
de priis, it koerfo]. Hy slacht der fen ’t
hjerst in aerdich stik jild ut. Takomme
Maitiid jowt er it boerkjen oer.
It is sa ’t is: der binne hast gjin echte
soartige ierdapels to krijen en binammen net
fen de sutelders. Der wirde sa faek Boargers
en oare troch de djArdere soarten goaid.
Ek al wer gelegentheid for in ryksmerk.
Myn bArman sei forline wike: ik wol sa’n
rommel net troch inoar ite, dêrom hab ik
blauwe bisteld for de winter, den kin ik
sjên hwet ik krij en dy binne bést fen deugd.
Bin en DA, jimme tinke wrampel elts syn
eigen kant ut oer it Anderskie fen Fryske
en Hollanske kij, nei ’t ik ut elkmes brieven
merke koe. Ik hab it al yn ’e smizenfen
hAs ut scil it itselde kouweskaei wêze, mar
troch de grounaerd en mei opsetsin-fokken
is de iene faek in oare wei dtskaeid as de oare.
Yn de iene oarde is it fé mear foredele
ef biskaefd ho neamst’ it as yn de
oare lansdouwe.
Sa binne der fen ien selde slachte, platte
koukes en houtskArren, puchelige en wyn-
hounen, kij mei geile hoarnen en mei wrakke
kopkes, mei fjouwerkante jarer. en meiwoartel-
bosken, gAds ut inolklaech en ut fe.tlaech,
en den yet wite, swarte, reade, blauwe, mAzen,
stikelhierige en oare miskleuren en kleuren,
dy ’t der net binne: koartomminne en
béste, gnappe en Ansjugge bisten, op sa’n
wize as ek Ander ’e minsken fen itselde team.
De Hollanners binne fen komof eigentlik
ek Friezen, sei lis Master lésten. Mei in
hopen giet it krektlyk as jimme Alde-Pake
docht, der rjucht foar utkomme, dat kin
letter wol.
Jonge ja, Oark, ik scil dy nije boerkerij
fen jimme Sjoerd-omme al ris opnimme.
Binne de bAthAsflnsterkes dér ek op it suden?
Dit is al sa’n ding fen bilang, om it sinne-
Ijocht, fensels. Dér kinne de bismettingsbistkes
en dat krobbegAd, scil ’k mar sizze, hielendal
net oer; dy geane dea yn ’t Ijocht fen de
strieljende sinne, hab ik earne lézen.
Mei myn folkje giet it skoan. Allegearre
soun en fleurich op ’e tried. En mei de
boerkerij giet it ek moai skiklik. Rampkes
farre der fensels altiden mei. Us greatfeint,
batske Hoatse, dA kinst him fêst wol hy
is ien fen it Japik-molkenbrij-folk is der
koarts stafenaf utrekke. Hy woe it better
witte as de baes seis. Ik sei: slatte! en hy
woe perfoarst haukje. Ik wer: né feint, sa
binne wy net troud! en Hoatse, altyd hwet
wiis, smiet dalik de kop yn ’e nekke en
andere: den moatte wy mar mei inoar op-
halde, boer.
En do is it him forgien as de greatfeint
fen it hynstefolk yn den Haech.
Ik hab nou in nije feint yn ’e krante.
Mocht ik net nei ’t sin slagje as 't moat
kin ik it de winter oer wol rédde mei ds
«jounjonge en in arbeider mear.
Staat begaat, door de vrouw
van ’t kiesrecht, alsmede van
bare betrekkingen.
Hoe geschikt de vrouwen
kan ze ni,et gebruiken, ze
Wetten zijn er
„Verkrijgen we 't Kiesrecht”, zegt mevr.
T. dan zijn we in staat ons vrij te vechten
van ’t vooroordeel. Uit hoogachting wil men
ons buiten de politiek houden, ook uit
vrees voor slechten invloed. „Indien die
politiek dan zoo slecht en vuil is”, zegt de
spreekster, „dan wordt ’t hoog tijd, dat wij
vrouwen er ons mee bemoeien, ’t peil van ’t
politieke leven zal er dan door worden ver
hoogd.”
Invoering van Vrouwenkiesrecht is wen-
schelijk, ómdat het algemeen belang er door
zal worden bevorderd.
Mannen en vrouwen hebben een ver
schillenden kijk op de dingen, daarom wordt
’t algemeen er door gebaat, als de vrouw ’t
kiesrecht verkrijgt en verkiesbaar wordt.
Voor haar krijgt ’t kiesbiljet een
opvoedende kracht en ’t gemeenschapsgevoel
zal dat biljet sterker doen worden.
Aan ’t debat nam alleen deel de heer
Besuijen, raadslid te Leeuwarden, die een
geheelen tijd in belag nam, voor
dooi voor algemeen kiesrecht.
Zeer adrem was ’t wederwoord van de
spr. Wegens ’t vergevorderd uur kon aan
den debater niet voor de tweede maal debat
worden toegestaan.
Een veehouder in de gemeente H. O.
en N. verkocht ruim 14 dagen geleden op
de veemarkt alhier eene koe en meende, zoo-
als bij den markthandel gebruikelijk is, 1 a
2 uur later zijn geld te zullen ontvangen.
Kooper en koe bleken echter toen reeds ver
trokken en tot heden is ’t niet gelukt, of
schoon er speciale moeite voor gedaan is, ze
terug te vinden.
De verkooper heeft daarom ’t geval ter
kennis gebracht van de politie eri inmiddels
een premie uitgeloofd voor de aanwijzing
van den ontrouwen kooper.
30 Nov. Onze burgemeester de heer
mr. D. Alma is hier gisteravond op 62-jarigen
leeftijd betrekkelijk plotseling overleden.
Allen in onze -tad betreuren den man die
zich in al de jaren van zijn bestuur bij ieder
bemind heeft gemaakt.
Workurn, 30 Nov. De ijsclub „Workum”
hield gisterenavond hare gewone November-
vergadering. Hoewel niet zeer druk bezocht,
warén de besprekingen hoogst geanimeerd.
De toestand der club bleek alleszins be
vredigend. Er is een bedrag in kas van
ongeveer f200, waarvoor verschillende hard
rijderijen werden geprojecteerd. De ijsbaan
bij het station is reeds afgedamd en zal bij
voldoenden waterstand biank worden gezet.
Tot secretaris werd gekozen de heer A:
Brandsma, die deze benoeming onder luiden
bijval der vergadering aannam. Het bestuur
bestaat thans uit de heeren H. Flapper,
Th. Tjeerde en A. Brandsma. Het hulpbestuur
uit de heeren Y. Haagsma, J. van Haga,
H. Visser en J. Meijer.
De club telt 80 leden.
In den trein.
Drie reizigers hebben plaats genomen in
een compartiment tweede klasse, niet-rooken.
De heeren kennen elkander niet?
Eerste reiziger steekt een sigaar op.
Tweede reiziger verzoekt hem herhaaldelijk
het rooken te laten omdat hij den rook niet
kan verdragen en daarom juist in een afdeeling
niet-rooken heeft plaats genomen.
Eerste reiziger rookt kalm door.
Bij het eerstvolgende station wordt de
conducteur geroepen en op de overtreding
gewezen.
Mijnheer! U moogt hier niet rooken.
Dan zal ik het laten, conducteur, maar
nu u toch hier is moet ik u even zeggen
dat deze heer hier heeft plaats genomen met
een kaartje derde.
Mijnheer, majf’ik even uw kaartje zien?
Schoorvoetend wordt daaraan voldaan, en
het blijkt dat de medeeling juist is.
Reiziger wordt uit de coupé verwijderd
krijgt procesverbaal.
Derde reiziger. Hoe wist
een kaartje derde had?
Ik zag een puntje van
zijn vestzak steken, en dat had dezelfde kleur
als het mijne!
Zich zelf te leeren kennen is grooter
aanwinst dan de elementen te gebieden of
de toekomst te voorzien.
Qostersche spreuk»
Westergo, 28 Nov. Voor (ras)hondensport
begint op het platte land meer ambitie te
komen misschien is het de vrucht van
de in de provincie gehouden tentoonstellingen,
misschien het gevolg van toenemende welvaart
in verschillende kringen. Hoe ook ’t feit
bestaat. Opgemerkt wordt, dat op de boerderijen
vooral de St. Bernards en doggen de voorkeur
genieten en in burgerkringen de kleinere
soorten, met name de terriers. Met karren
ventende kooplieden wijden ook meer zorg
aan hun dieren en hier is ook de invloed
der gehouden trekhonden-concoursen merkbaar.
Beetsterzwaag, 29 Nov. Wordt er dikwijls
door heeren jagers geklaagd over den slechten
wildstand, hier is daar zeker geen reden voor.
Deze week toch werden op twee dagen door
eenige jagers 32 hazen, 97 konijnen, 11
fazanten en 4 houtsnippen geschoten.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek. Voor een vrij goed gevulde zaal
trad Donderdagavond in A micitia op mevrouw
de wed. Tilma, geb. Schaaf, met ’t onderwerp
V rouwenkiesrecht”.
De Voorzitter der Kiesvereeniging Sneek
deelde vooraf mee, dat de spreekster niet
optrad op initiatief van de Kiesvereeniging,
maar om propaganda te maken voor de ver-
eeniging voor Vrouwenkiesrecht. Nog werd,
tot teleurstelling van zeer velen, bekend
gemaakt, dat mevr. dr. Aletta Jacobs tot
haren spijt verhinderd was geworden te komen.
Met een wel ietwat zwakke stem begon
mevr. Tilma daarop haar rede met te wijzen
op de groote onbillijkheid, die men in den
uit te sluiten
tal van open-
Bolswardsche Courant
10.
20.
