Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward. en Wonseradeel.
1906.
45ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 99.
BERICHT
De briefwiksel fen Jouw, Bin en Dark.
Zondag 9 December.
VOOR
Afzonderlijke
BINNENLAND.
persoon, die
Zij, die zich met 1 Januari op dit
Blad abonneeren. ontvangen de in de
maand December verschijnende nos.
W GRATIS. "W
daar de
het bedrijf
Ook zullen
Beverwij k
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
aensen in dripke bidarret, wol ik efkes in
haske efter ’e broek, dat yn fis fyftsjiene
lizze moat. Foar foerjen kin ik it yet gau
efkes lappe.
Dêr komt fis lytsfeint Oene al mei pols
en weitas foar it finster. De houn snjit troch
de jester. It is tiid fen ophadden.
In goede Sinterklaes, hear! Wy allegearre
tige yn ’e oarder. len hat hwet pine yn ’e
mule.
Mei rju groetenissen, ek fen myn oarde
helte, Dyn Side frjeon
BIN.
Bd., 3de fen Wintermoanne 1906.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
presenteerd, die gegund zijn voor gemiddeld
20 pet. meer dan in den loopenden termijn
twee plaatsen brengen per jaar ieder f 1000
meer op. Van particuliere zijde volgden
weinige dagen later twee aanbiedingen, die
opnieuw tegen veel verhoogde prijzen gingen;
een is verhuurd voor f 5000 per jaar.
Voor losse landerijen wordt de huur opge
voerd tot f60 per pdm. en per jaar
prijzen, die letterlijk ongehoord zijn.
Sneek. Heden voormiddag heeft men aan
de Prinsengracht 't lijk opgehaald van mej.
W., die sedert Dinsdagavond uit de echte
lijke woning werd vermist.
Naar men ons meedeelt zou de jonge
moeder op ’t stalt vóór hare woning even
een kom met water ledigen. Vrijzeker is ze
toen uitgegleden en zoo te water geraakt.
Een kreet om hulp zal wel gesmoord zijn,
tengevolge van ’t onstuimig weer gedurende
’t noodlottig oogenblik.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag is alhier inbraak gepleegd in de stoom
boot ,/Oldambt" van den heer K. Walstra.
Vermist wordt ruim f 10. Door de politie
is in bewaring genomen een
van het feit verdacht wordt.
Naar wij nader vernemen is de verdachte
heden weer in vrijheid gesteld.
Zooals de lezers van dit blad bekend
zal zijn, brak er voor ruim twee maanden
eene staking uit aan de steenhouwerij van
de firma G. J. Cool alhier. Dit conflict
werd toen tot genoegen van patroons en
werklieden spoedig opgelost. Ingevoerd werden
de 10-urige werkdag, afschaffing van stukwerk
en eenige loonsverhooging.
Men kan zich de teleurstelling van het
personeel voorstellen, nu de patroon, pas
circa 2 maanden na deze actie, eene belangrijke
loonsverlaging wenscht in te voerenvoor
14 dagen deelde deze reeds mede, dat de
loonsverlaging noodzakelijk was,
vastgestelde verhoogde loonen voor I
niet houdbaar bleken te zijn.
met de overplaatsing der fabriek naar
alle gezellen met 1 Februari worden ontslagen.
De gezellen, die allen lid zijn van de
steenhouwersvereeniging alhier, hebben in
eene vergadering de wenschelijkheid uitge
sproken, dat het tusschen partijen niet tot
een ernstig conflict zou mogen komen.
Een treurig ongeluk valt van Zenderen,
gemeente Borne, te melden. De landbouwer
H. ten Have op Houwer, was Dinsdagavond
bij zijn buurman W. Olthof te Hertme bezig,
een geslacht varken af te snijden, dat met
de ladder op twee stoelen lag. Bij het door
snijden van den rug schoot het vlijmscherpe
mes te ver door en trof den man hoog in
het bovenbeen. Een slagader werd door
gesneden, gulpend spoot het bloed naar
buiten en binnen eenige minuten was de
ongelukkige een lijk, badend in zijn bloed.
Een weduwe en kinderen blijven achter.
Zw. Ct.
Zekere van Donselaar, die te Amsterdam
gedetineerd is, moest te Haarlem een vonnis
komen halen, voor een gepleegden rijwijl-
diefstal.
Uit het station komende, waar de celwagen
gereed stond, ontsnapte hij zijn bewakers,
vluchtte het Kennemerplein op, maar juist
naar een nieuw hulpbureau van politie en
liep zoo precies den leeuw in den mui].
Hij werd gepakt en naar het paleis van
justitie gebracht.
Woensdagavond omstreeks zes uur,
sloeg onder de gemeente Kuijk de bliksem
in een landbouwerswoning te Middelaar. In
een minimum van tijd stond het geheele
gebouw in lichte laaie, zoodat de brandweer
niets ter blussching kon uitrichten.
Het gebouw en de groote voorraad hooi
en stroo, alsmede alle landbouwgereedschappen
en een groot gedeelte van den inboedel
werden een prooi der vlammen. Slechts met
groote moeite kon men het vee redden.
Een INFjarige.
Dinsdag den 11 en dezer zal de heer F. J.
Vlasblom te Ginneken zijn lOOen verjaardag
vieren. Hij nam deel aan den tiendaagschen
veldtocht en ging, na het sluiten van den
vrede, ofschoon reeds 10 jaar officier zijnde,
over bij het leger in Oost-Indië en werd in
1835 als kapitein gepensionneerd.
V.
Brief fen Bin oan Oark.
Frjeon Oark1
Foar in hoartsje hie ik it my seis al
finthjitten om dy wer ris in foech brief to
skriuwen. Bin heite, sei ik tsjin my seis, it
moat dy net forgean lyk as de slüge, dy
scoe ek, en hy stoar. Nou, om yens libben
der by yn to sjitten mei to scillen, soks
liket my like nij as fleannen; dêrom hab ik
my ris noflik delset yn in smout hoekje fen
fis wenkeamer, om dy, swerveling dy-stfi biste,
ris hwet to fortellen en oer to bnefjen. Ik
bigriep lesten oan dy, detstfi der deis folie
op fit bist’, sadwaende scil der dy wol ris
ien en oar tïntkomme fen hwet der alsa yn
fis kriten bart. Du wennest yet wol op it
selde sté, scoe men hoopje, mar, oars scil
jimme brievegarder dy dit brief wol efternei
stjüre. Dat folkje is tfik yn it utfinen. De
postboel is tige yn ’e es. It brie veforstj fir
is ek net botte djfir.
For ien stfir hat men, jandoasje-my, in
brief ek hielendal nei ’t Seausk-Flaenderen.
Ik wyt dat by tinderfining, hwent wy habbe
dêr in Domeny wei biroppen. Kattenisse ef
sa hjit it plak, dêr ’t er nou stiet. Wy
habbe der fensels do hinne wést, do 't ik
dy yn it spoar trof. Oankommende Woansdei
scil Domeny hjir komme to bisjên en hy
woe wol det wy him den fen it tramstasjon,
hjir in foech ure fen dinne, mei it reau
ófhelje woene.
Domeny Roerdomp liket my in flinke,
flotte man to wêzen, dy ’t by uzes wol passe
scil, en der is wol hope det hy it birop
oannimt.
It tsjerkgean wint der net fen oer as der
gjin harder ef oantreaster is. De bern wolle
allike min nei de preek en it fragelearen ta
as de boaden. Mei allegearre wirdt it in
lauwe boel. Nije lidmaten dogge derhjarek
net op en wy binne dy sa nedich om de
striid fol to halden ek yn de takomst.
Dit kin en scil allegear wer better wirde
as wy in domeny krije, dêr ’t ek fiks vaksje”
yn sit, lyk as us boppeste findermaster seit.
Oer in dei ef hwet scille de leden fen it
kfiperative febryk for féfoer wer in forgearring
hfilde. Ik hab my der net by oansletten,
och ja, om de wierheit to sizzen Oark, om
myn sweager net; dfi witst it wol, dy ’t
mei myn middelste sister troud is, dy man
hat it fingelok om yn koeke en moal to
dwaen.
Ik hoef der dus neat mear fen to sizzen
dfi bigrypst it oare wol.
Op in foarige gearkomste yn de Klande-
rije to Ljouwert wier it gyng it net al
to fredich ta, wirdt der fen sein. Dêr
wieren do ljue, dy ’t fen hjar óffjfirren.
Dat raesde faek mar as it hjar bar en
hjar tiid fen praten net ienris wier. Hja
skeaten mei spek, jimmer troch de selde kant
fit. Mar der wieren ek bisadigde mannen,
dy ’t hjar om it bilang fen de saek hearre
lieten en yn de striid joegen en dy ’t de
skinkebonken en swaerden fen de speksjitters
mei foarsje werom keilden.
It moat der wol hwet Poalske-landei-eftich
tagjen wêze. It eintsjebislut hat wést det de
dwêrstriedden en binauden hjar wer frijkeapje
koene, as hja der elkmes tsjien kroadetsjillen
for öfskouden.
It bistjfir hat for dy óflieder soarge, om
’t it faeks wol field ha scil, det de mannichte
net sterk makket mar de ienriedigens.
Der moatte nou al sa’n tritich bange
boeren wêze, dy ’t spoek seagen en elts Ijeawer
25 goune roukeap bitellen, as det se yn ’e
takomst wissichheid ha scille fen suver en
finforfalske byfoer for hjar bisten.
It scil my binije ho dit saekje fierder
rinne scil. As it syn biloop hat, den skriuw
ik dy der wol wer ris oer.
Hwet is it hjoed in echte dei yn fis
J’rysl&n, damp snfisterich waer. As it reinen
Het N. v. N. is den Burgemeester van
Amsterdam gaan vragen of hij weg wil en
met zijn bekende welwillendheid stond hij
den redacteur ^austonds te woord.
„Ik heb alleen gezegd, dat de mogelijkheid
bestaat. Neen u mag zelfs niet schrijven dat
ik de vraag ernstig overweeg, want dat doe
ik niet. Zelfs weet ik er nog niets van.
Alleen weet ik, dat mijn ervaring in de zes
jaren, die nu bijna om zijn, niet van dien
aard is, dat ik mij zoo bijzonder gelukkig zou
achten met een her-benoeming”.
En nu vertelde hij in ’t kort, wat een
Burgemeester wel zoo te doen heeft, waaruit
dadelijk de conclusie te trekken valt, dat
van alle menschen, die op het stadhuis in
het belang onzer gemeente werken de Burge
meester wel de zwaarste taak heeft te ver
vullen.
nReeds vroeger” zoo herinnerde de Burge
meester, uheb ik er in de Eerste Kamer op
gewezen, dat den Burgervader een te groote
last op de schouders wordt gelegd. Grooter
decentralisatie is niet mogelijk dan ik, zooveel
als ik kon, heb ingevoerdalleen de Regée-
ring zou daarin verandering kunnen brengen.”
Ook van andere zijden hoorde het N. v. N.
hoe des Burgemeesters tijd wordt in beslag
genomen. Maar al te dikwijls komt het voor,
dat mr. van Leeuwen in den tijd van drie
minuten zijn lunch moet gebruiken, dat hij
des middags amper tijd heeft voor zijn mid
dagmaal, dat hij des avonds, ja zelfs na
middernacht nog werkt voor de gemeente
zaken.
Nu de wet het loten op St. Nicolaas;
avond zoowel bij bakkers als in herbergen
verbiedt, waarvan in Friesland veel gebruik
werd gemaakt, hebben kasteleins en bakkers
er toch iets op gevonden om op dien avond
klanten te trekken. Eerstgenoemden organi
seerden schutjas- en pandoerpartijen, terwijl
bakkers windbuksen nebben aangeschaft met
schijf, om taai, taartjes en andere lekkernijen
te laten verprijsschieten.
De ingenieur Weingott te Warschau
heeft een telefoontoestel uitgevonden, dat de
grootte van een zakuurwerk heeft en gemak
kelijk in den vestzak gedragen kan worden.
Het gebruik van deze zaktelefoon is op de
volgende wijze bedachtTegen betaling van
een bepaald abonnementsbedrag krijgt ieder
persoon van de telegraaf-administratie een
toestel en een sleutel, die dienen moet voor
de opening van de aan de hoeken der stra
ten, in openbare lokalen,, enz. geplaatste
contactkastjes.
Ieder bezitter van zulk een telefoon kan
door verbinding met het contactkastje met
het centraal telefoonbureel en daardoor met
iederen telefoon-abonné in gesprek komen.
In de Portugeesche gevangenis te
Setuval kwam het tot ernstige ongeregeld
heden. De gevangenen waren verdeeld in 2
groepen, monarchisten en republikeinen en
de onderlinge haat tusschen deze beide groe
pen was zoo hevig, dat de troepen niet in
staat bleken de orde te handhaven. Nadat
de republikeinen van de tegenpartij heel wat
aanvallen hadden moeten verduren, besloten
zij bij wijze van wraak de slaapzaal der
monarchisten in brand te steken. Dit gelukte
en tevens slaagde men er in alle blusschings-
pogingen te verijdelen. Een verwoed gevecht
ontstond, dat niet eerder eindigde voordat
de brandweer haar aandacht van het bran
dende gebouw op de vechtenden had over
gebracht. Met vijf spuiten slaagde men er
in de verhitte gemoederen te verkoelen.
Mecklenburgsche bladen deelen mede,
dat het ministerie te Schwerin aan de politie-
overheid te Weimar verzocht heeft om toe
zending van de stukken, welke betrekking
hebben op de uitzetting van den schoen
maker Voigt uit Wismar. Er zal een onder
zoek naar het optreden der politie worden
ingesteld, omdat bijzondere ministerieele
voorschriften omtrent de uitzetting van on-
gewenschte elementen bestaan welke in het
geval Voigt, voor wiens goed gedrag de pa
troon borg wilde staan, niet zouden zijn toe
gepast.
Van de verschillende Poolsche journa
listen, die waren beschuldigd van opruiing
tegen de regeering, is er een de grens over
gevlucht naar Gaïicië. Veiligheidshalve zijn
nu de anderen allen in voorarrest gesteld,
Heerenveen, 6 Dec. Bij het heden door
notaris Terlet in „De Drie Gemeenten”
alhier gehouden boelgoed van goud en zilver
werk, oud porcelein, ouderwetsche doeken,
enz., voor de erven Janke Haanstra, was
bijzonder veel animo. Tal van Israëlitische
kooplieden uit Leeuwarden, Steenwijk, Meppel
en van verder nog waren overgekomen en
boden hoog tegen elkander op. Het oud
porcelein vooral bracht ongemeen hooge
prijzen op.
Kimswerd, 5 Dec. Hedenmorgen had
alhier een ernstig ongeluk kunnen gebeu
ren. Een meisje van den veehouder G.
werd al spelende, door de draaiende stang
van een repelmachine gegrepen. Door ’t
geschreeuw van ’t kind stond het paard ter
stond stil. Ware dit niet geschied, de ge
volgen zouden vreeselijk zijn geweest. Thans
kwam ’t meisje met den schrik en eenige
kwetsuren er af.
Sneek, 6 Dec. In de heden gehouden
raadszitting brachten de oudste wethouder
en ’t oudste raadslid hulde aan wijlen den
overleden voorzitter, den heer mr. D. Alma.
Tot tijdelijk wethouder werd met 11 van de
14 stemm. benoemd de heer J. J. Beekhuis,
die zich deze benoeming liet welgevallen.
Aan de wed. Max van Bergen werd ge
durende de jaren 1908, 1909 en 1910,
onderhands verpacht een staanplaats op de
kermis voor haar stoomcaroussel voor de som
van f4500 of f 1500 per jaar, met de
bepaling, dat telkens vóór 15 Jan. van elk
jaar de som van f 1500 wordt gestort.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Oosterhaule. Daar vele kinderen, die hier
ter school gaan, een half uur of een uur 's
morgens en ’s middags moeten loopen, voordat
ze thuis zijn, staat het hoofd der school in
dezen regenachtigen, guren tijd van 't jaar
toe, dat ze hun meegebrachte boterham in
het verwarmde schoollokaal nuttigen. Gelijk
ieder onzer zeker wel zal begrijpen is de
„lunch” van het schoolkind in minder dan
geen tijd afgeloopen en de overige vrije tijd
wordt met spelen doorgebracht. In het jacht-
getij komt ook de schooljongen met zijn
wapen voor den dag, n.l. met pijl en boog,
een prachtig speeltuig in een schoollokaal,
waar vele doelwitten te vinden zijn. Het is
echter een gevaarlijk spel, wat ook hier weer
bleek. Een jeugdig zoon van Nimrod legt
aan en treft een makker in T oog. Onder
de les vernam de onderwijzer wat er gebeurd
was en na het hoofd er mee in kennis ge
steld te hebben, werd er besloten direct naar
Joure te gaan met den jongen, om hulp en
raad bij een dokter in te winnen. Aanbe
volen werd zoo spoedig mogelijk naar een
oogarts te Leeuwarden te gaan. Hiervoor
moest echter door Dr. IJkema te St. Nico-
laasga toestemming gegeven worden. Toen
daar heen getrokken en na een bewijs van
laatstgenoemden geneesheer ontvangen te
hebben, werd dienzelfden dag nog de reis
naar Leeuwarden aanvaard, waar de jongen
in een ziekenhuis is opgenomen. Naar we
vernemen, vreest de dokter aldaar voor het
verlies van het gekwetste oog.
Fr. Zuidwesthoek. De opdrijving der
pachten van greid boerde rij en en losse landen
is, blijkens de ervaring van de laatste weken,
nog niet tot staan gekomen.
Waar een stukje greide te huur aangeboden
wordt, komen de melkers vaak bij tientallen
opdagen en de felle concurrentie maakt de
pachten onmogelijk hoog. Bij de verhuring
van geheele boerderijen gaat het thans, nu het
weidejaar bijzonder voordeelig is geweest, ook
dezen weg op. Kort geleden werden door de
N. V. Maatschappij Gaasterland 4» hoeven ge-
Bolswardsche Courant
