Bolsward en
Wonseradeel.
MENU’S
Joh.Rueb,Tandarts
Nieuws- en Advertentieblad
1907.
Firma B. CUPERUS Az.
I
No. 10. Versciujnt Donderdags en Ziondags. 46ste Jaargang.
O
De nieuwste soorten
De briefwiksel fen Jouw, Bin en Dark.
AANTEEKENINGEN
Februari.
s
SPOO R’s Mei ksiropen
vaoR
Zondag 31
ml
Afzonderlijke
van
BINNENLAND.
te
Januari 1876 benoemd tot Secretaris.
Wanneer deze Aanteekeningen omtrent de
XIII.
zijn tot directe levering voorhanden ter
Stoomdrukkerij van
oetreffende de elkander in geregelde orde
opgevolgd zijnde Secretarissen van
Bolsward, van 15001876.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Lemmer, 1 Febr. Tengevolge van den
en het hooge water van
het ijs voor onze haven
van Ens-
iei jimmes ta scoe to thédrinken. Siz tsjin
lylkje det hja Wik den foaral de nije
'askmesine ris sjên litte moat. Sjê sa, it
ompier is op. De groetenis oan allegearre.
Dyn frjeon
O ARK.
B., dizze 23e fen Foarmoanne 1907.
een afschrift, onderteekend
waar hij zich bevond, als lid
van de Provisoneele Represen-
het Souvereine Volk, door den
Door D. BARTSTRA, Gemeente-Archivaris.
eigenlijk niet Augustus 1873
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Brief fen Oark oan Bin.
Béste Bin!
De kalde noas, dy’t ik hjoed oproun, do’t
ik efkes for saken it fjild yn wier, brocht
my yn ienen dyu leste brief yn it sin, dêr’t
ik yet altyd mei yn ’e büse omtöge. Dü
moast namentlik witte, det ik noait gjin
brieven fen frjeonen ef sibben yn it laedtsje
opbergje, ef ik moat se earst biandere habbe.
Dit fregest sa, eft ik noch wol wist, ho’n
iiswille wy hiene yn de winter fen ’90 op ’91.
Dy fraech skeat. my hjoed troch de holle,
do’t ik in stikmannich jonges mei redens
rinnen seach. Ja, Bin, dêr wit ik noch tige
hwet fen, al ho koart myn ünthald faek
wêze mei. «Net langer as fen toalve ure ont
middei ta” A’’
Nieuwestad Deinumer Suupmarkt 65,
LEEUWARDEN,
Consult te Sneek eiken Dinsdag
103 uur Suupmarkt 97.
komen in den stijl, die vroeger door de
oude Romeinen, en l
gebezigdDe Secretarie is vacantae»
//Secretaris Tammerus Canter Fisscher is ont-L
«slagen; de gezworen klerk Douwe Jolmers
/Zzal de Secretarie provisioneel waarnemen.”
Bolsward den 1 Mei 1798.
Dit stuk is ongeteekend, dus niet volstrekt
officieel, maar met het oog op de nu vol
gende stukken is het minstens officieus.
Het no. 76 bevat zes stukken a. Rekwest
van den burger Tammerus Canter Fisscher
aan het Uitvoerend Bewind der Bataafsche
Republiek, d.d. 7 Mei 1798.
Dit stuk is
te ’s Hage,
der Kamer
tanten van
burger Visseher zelf.
b. Eene aanschrijving van den Agent
(Minister) van Justitie der Bataafsche Repu
bliek aan de Municipaliteit van Bolsward,
d.d. 1 Juni 1798, om consideratie en advies
omtrent voormeld rekwest.
c. Aanschrijving als voren, doch met meer
aandrang, d.d. 17 Juni 1798.
d. Rescriptie van de Municipaliteit van
Bolsward, aan den Agent van Justitie voor-
noemd.
Dit stuk, eene ongeteekende copie van ’t
verweerschrift der Municipaliteit, na den 17
Juni 1798 ingezonden, geeft overvloedig
blijken, dat de leden van de Municipaliteit,
onder eene gewrongen verklaring der Regee-
rings-Instructie, zoomede van de uitingen
van den Regeeriugs-Commissaris I. G. Kramer
verbergen zeer leelijke gevoelens van vijand
schap, nijd en wangunst tegen den burger-
Secretaris Fisscher, die hun schijnt veel te
hoog te klimmen in de gunst des volks en
van het Uitvoerend Bewind.
Mar"hWeï ik Tföusïzze woe fen dy winter:
Jonge, hwet habbe wy do faek in boel wille
hawn, nou? en hwet habbe wy do in poarsje
leard fen de kaert fen Fryslan. Mear as det
Master üs yn ds hiele skoaljongestiid mei-
inoar leare kinnen hat fen Ruslan en
Sibearje der by. De stêdden dêr mei dy
malle nammen wieren ek om ’e doar net sa
maklik to onthalden as de Kjettingen, Ultsje-
stein, de Dille, de Froskepólle, Wyns en
Bartelehiem en oare doarpen en plakken, dêr’t
men ris efkes foar de fijoele koe.
Sjuch, det der yn dy dagen, do’t de
blommen op ’e kouwefinsterkes stiene, wis
mannich earme bodder sender wirk en sênder
brea en branje, yn syn sigerige klinte by
de sjudpót siet to klommerjen, ocb, dêr
tochten wy net om, yn dy jierren, as de
jonkheid yen troch de ieren jaget. Nou
winskje ik det de kjeld mar net sa lang
oanhalde mei, as do. It knypt fill ta, it léste
etmiel; de klok slacht sa hoarich. Klearebare
winter is ’t. Lykwols z/strange hearen re-
gearje net lang”, wirdt der sein.
De kranten scille wol fol stean fen hird-
riderijen. It scil my al ris binije, hwa’t nou
de rêdste wêze scil op de redens. Lêstendeis
like it hast wol, det hy, dêr fen de Lemmpr,
ho hjit er ek wer, kening wier.
//De turf en kooks binne al opslein”, sei
de kostfrou. //Goed, det ik mei dat moaije
maitiidswaer fen forline wike de kachel net
oan hoegde”, andere ik: //hwet ik nou dus
mear opstook hab ik sadwaende do al dt-
sunigeIk kin nou wrampel gjin kalde
kachel ha, mei sa’n kjeld, dêr’t se yn Sibearje
wol jeloersk op wirde kinne.
De bhterprizen binne sünt Krysttiid hwet
efterütroun, hèn. It treft neat, dets té nou
krekt sa’n bulte druge kij hast. It mólkjild
koart op dy menear fen twa einen yn.
Hwet in trelit oan üs büterfebryk, jister-
moarn. Alle pipen amperoan bifêrzen; nimmen
hie der de foarige jouns om tocht om it wetter
rinne to litten. Do’t it spil wer gongber
makke wier, mei in hopen geskoer, hiene
hju de nije mólke bifêrzen yn ’e kannen.
De earste mölkweinen hiene gênsk in hoart
yn ’e kjeld stean moatten, om’t it febryks-
folk allegearre sa lang mei de piperij om-
skrepte. De dirkteur sei tsjin my: z/it fret
koal mei sok waer!” ’k Sei: «Dat leau
ik woll”
I Noordelijken wind
de laatste dagen was het ijs voor onze haven
I hedenmorgen tot een gezichtver in zee afgezet.
Ten oosten van de haven in de richting
Kuinre zit echter nog een breed veld ijs,
muurvast aan den grond.
Zuidpolder bij Franeker, 31 Jan. De
molentjes in de kleine polderkens draaien,
dat het een aard heeft. Gelukkig dat Aeolus
flink opblaast, want ze zitten er diep in.
Ook bet stoomgemaal heeft eenige uren
gewerkt om het water op het begeerde peil
te brengen.
Waar de toevoerkanalen gereed zijn
men is nog altijd door bezig met slatten
heeft het laagst gelegen stuk land nooit
het water /Zaan de lippen” gehad, terwijl in
de landen, buiten den grooten polder gelegen,
het water in de voren stond.
Geen wonder, dat zoovele tegenstanders
van het groote werk in voorstanders ver
anderd zijn. Waar daden spreken, moet het
vooroordeel zwichten.
Franekeradeel, 31 Jan. Weder heeft de
typhus alhier een. offer geëischt. Te Hitzum
bezweek een 13-jarig meisje aan de ziekte.
Sporadisch heerschte deze ziekte het vorig
jaar in een paar dorpen onzer gemeente. 1 toch
Thans openbaart ze zich opnieuw. 1
Wonseradeel, 31 Jan. Dinsdagnacht over
leed plotseling te Makkum, de heer A. L.
de Vries, raadslid dezer gemeente, in den
ouderdom van 72 jaar.
Witmarsum, 31 Januari. De coöperatieve
stoomzuivelfabriek alhier, heeft weder een
naastliggend pand aangekocht, om de fabriek
te kunnen vergrooten.
Sneek, 29 Jan. De straat loopende van
de nieuwe gasfabriek tot de Geeuwkade is
door den Raad gedoopt als //Almastraat”,
ter nagedachtenis aan den overleden burge
meester.
Na een breede discussie werd besloten
eigenaars van grond aan den Stationsweg
ruim f 2681 te laten betalen in de kosten
van rioleering en bestrating.
Eervol ontslag verleend, met 15 Maart,
aan Mej. G. Kappenburg als onderwijzeres
in de nuttige handwerken.
Als zoodanig benoemd Mej. E.
bergen en Mej. O. B. M. v. d. Werf.
Benoemd tot onderwijzer aan school no. 2,
de heer J. Spoelstra te Joure.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Workurn. Het ijs in de Zuiderzee komt in
beweging. De ooste- en noordweste-winden
veroorzaken veel ijsgang, de schotsen rameien
niet alleen de zeeweringen maar sleuren ook
tonnen en boeien van haar plaats. Bij Makkum
zit een gasboei van Harlingen en niet ver
van den Workumer Vuurtoren zit een gasboei
uit het vaarwater Stavoren Enkhuizen.
Drie jonge mannen, Tiemon Brouwer,
Keimpe v. d. Meulen en Thijs Bijlsma, togen
Dinsdagnacht daarheenmaar de tocht was
vol hindernissen, dicht bij de barte werd een
boot over den Makkumerdijk gewerkt en, over
het strand heen, op een ladder naar zee
gesleept. Bij de boei gekomen vonden ze
die vast beklemd in het ijs en hoe ze ook
werkten, er was geen verwrikken aan; het
zware voorwerp zat vast en bleef vast.
Natuurlijk hadden ze wel eenigeonderdeelen
kunnen losmaken of afbreken en die in de
boot mee terug nemen z/maar zoo’n boei is
Rijkseigendom en mag niet beschadigd wor
den” gelukkig bedachten ze dit.
Na uren lang in den kouden winternacht op
het ijs te hebben doorgebracht doornat van
het hier en daar spoelende zeewater en
voortdurend doorwaaid door de harde, ijzige
noordwester, kwamen ze in den morgen
ongetroost terug, met het doel droge kleeren
aan te trekken en nog eens te beproeven of
het bij daglicht beter zou gaan.
Maar een zestal andere mannen toog er
toen op uit; ook hen mocht het echter niet
gelukken het gevaarte los te krijgen, welke
moeite daartoe ook werd aangewend.
Jammer dat door hen de onvoorzichtigheid
werd begaan de gaspijp te beschadigen en de
lantaarn mede te nemen, want van bevoegde
zijden waren er uitdrukkelijk orders gekomen
de boei niet te forceeren, omdat er een sleep
boot op zou worden afgezonden. Friso.
Tjerkwerd, 31 Jan. Gisteravond trad voor
de alhier bestaande vereeniging zzNut en
Genoegen” de muziekvereeniging «Concordia”
van Workum, directeur de heer J. H. Lümer,
op met een 12-tal muzieknummers en een
tweetal tooneelstukjes getiteld zzDöve Johan
nes* en Z/Hwa scil hjar hawwe?" Dat de
opgevoerde muziek- en tooneelstukjes wel
in den smaak van ’t publiek vielen, getuigde
het daverend applaus, dat aanving, zoodra
een nummer van 't programma was afge-
loopen. ’t Is dan ook de wensch van velen,
dat op deze eerste kennismaking een tweede
mag volgen.
Verder werd deze gezellige avond door een
geanimeerd bal besloten.
Heeg. Terwijl de timmerman D. Wijngaard
Dinsdagmorgen de schroef van een water-
I molen uit het ijs losmaakte, begon de molen,
l daar de vang los Was, door den hevigen wind
te draaien, met het gevolg, dat een van ’s
mans beenen tusschen den bak en de schroef
beklemd geraakte. Het been werd zoodanig
gekneusd, dat eene onmiddellijke opname iu
het ziekenhuis te Sneek noodzakelijk bleek.
St. Nicolaasga. De oudste inwoner onzer
plaats en tevens van de gemeente Doniawer-
stal, Klaas Jetzes de Jong, wordt Zondag
a.s. 96 jaar. De oude baas is altijd goed
gezond, zijn gehoor is nog best en hij rookt
met smaak zijn pijpje tabak. «Mar ik kin
i fornimme*, zegt hij, «dat ik minder
wird.* Nu, dat gelooveu we graag,
Sjoerd-omme skreau my forline wike, det
syn hinnen al oan ’e lêch wierne en ontfanger
syn piken wieren ek al oan de lis, hied er
sein. Omke forwachte, det as it hwet faesje
hold mei sok einepike-waer, det der den mei
Ljachtmis hast eineaeijen komme scoene.
De kalde froast scil dit spil nou wol alhiel
fen ’e aeijen makke habbe.
Hea, Bin, hwet tochtstiï, scoe de Earste
Keamer ds oarloch minister ek bdten de doar
sette scille? It scoe skande wêze yn’e kjeld.
Ef scoe de hiele küperij faeks to neate rinne
kinne?
Jister bin ik den danich forkalden wirden.
Nou hab ik mar gau myn hier ófknippe I
litten. It sparret in kear forkaldzjen ut,
tocht ik.
Ho stiet it mei de séslüzen? Jouw hat
my skreaun, det se allegearre iepenset wieren,
mar dat is al wer in toarn lyn. For it It
jongfolk en de iisherbergen is it to hoopjen
det se nou mar ticht binne, de slüzen
fensels. Is it iis hwet bitroud?
Ik woe wol, det ik mei in smoak by
immes komme koe, den scoene wy mei-inoar
le aldfeart yetris dt; en den earst bjist-
>ankoeken itemar dêr kin nou nikster
mat fen komme.
Fen ds Wikje hab ik fornommen det hja I
sedert den 2 Jan. 1816, toen hij tot vasten
Secretaris werd benoemd, deze drie betrek-
1 kingen in zijn persoon vereenigde en ze
i heeft waargenomen, tot zijn overlijden, den
2 October 1838.
17. SJOERD BRAUNIUS OEBERIUS.
Totdat deze den 14 Februari 1839 tot
opvolger van zijn vader werd aangesteld, is
de Secretarie bestuurd door ’t lid van den
Gemeenteraad Notaris Nieolaas Meijer.
8. B. Qeberius overleed den 11 Januari
1855 en gedurende zijne vrij langdurige
ongesteldheid werd het Secretariaat waarge
nomen door
18. SIJTSE WESTERBAAN FENNEMA,
eerste klerk ter Secretarie die den 2 Maart
1855 vaste aanstelling verkreeg en op zijn
verzoek den 1 Juli 1873 eervol werd ontslagen.
19. JAN HENDRIK SNIJDER.
Deze werd tot Secretaris benoemd den 4
en eervol ontslagen den 26
meling tot Notaris ter standplaats St. Jacobi-Parochie.
T- 1 20. KLAAS HETTES LAAGLAND,
e. Eene missive van den burger T. Canter
Fisscher aan de Municipaliteit van Bolsward,
haar kennis gevende, dat het Uitvoerend
Bewind, bij besluit van den 26 Juni 1798,
hem heeft hersteld in zijne bediening van
Secretaris der stad Bolsward enz. enz.
f. Eene bijna gelijkluidende missive van
den burger Fisscher aan den burger Douwe
Jolmers, met vermelding, dat de onder-
geteekende eerstdaags weder als Secretaris
denkt op te treden; deze beide stukken zijn
officieel en geteekend te ’s Hage den 6
Juli 1798.
De burger T. Canter Fisscher heeft dus,
zoodra zijne werkzaamheden als afgevaardigde
van het Souvereine Volk te ’s Hage waren
afgeloopen, allicht tegen den zin en tot
zeer bittere ergernis van de geheele Munici
paliteit, behalve van ’t lid Dirk Hendriks
Eerdmans, die den 1 Mei 1798 tegen ’t
ontslag had gestemd, zijne bediening van
Secretaris weder opgevat en haar waargenomen
tot den 27 April 1815, als wanneer hij werd
benoemd tot Notaris ter standplaats Bolsward.
16. HERMANUS BRAUNIUS OEBE
RIUS. Toen deze tot voorloopig opvolger
van Secretaris Fisscher werd aangesteld, was
.■•hij Ontvanger der Gemeentemiddelen en
Administrateur der Beneficialen, zoodat hij
IV. Slot.
Was de burger Fisscher in 1795 «met j
meerderheid van stemmen benoemd tot
Secretaris”, die meerderheid scheen drie
jaren later geslonken tot eene
noemenswaardige minderheid. j November 1875, wegens zijne benoeming
Daarvan legt getuigenis af eene verzameling tot Notaris ter standplaats St. Jacobi-Parochie.
stukken, geborgen in Kast X, Loket J,.l 2Q KLAAS HETTES LAAGLAND,
n°u z eU j i j.H eerste klerk ter Secretarie, werd den 25
Het eerste dezer stukken, no. 75, houdt
in zekere notulen van eene soort vergadering,
van de Municipaliteit der stad Bolsward, in' 1
welke vergadering gedecreteerd wordt, vol-^ Secretarissen met eenige welwillendheid worden
i j— -,:.-i j._ -- ji, ontvangen, dan hoopt de schrijver binnenkort
later door Napoleon werdw te zullen laten volgen, soortgelijke bijzonder-
Secretarie is vacant; de» heden omtrent de elkander opgevolgd zijnde
J Stads-Rentmeesters of Gemeente-Ontvangers
van de vroegste tijden tot heden.
D. BARTSTRA,
Gem.-Archivaris.
j
Bolswardsche Courant
I
-o
