lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
i
46ste Jaargang. 1907.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 28.
De briefwiksel fen Jouw, Bin en Dark.
XXII.
Zondag 7 April.
VOOR
Afzonderlijke
BINNENLAND.
It
simmer,
J., l-4-’O7.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar d 5 Cent.
een bondswedstrijd alhier, telt thans 55
afdeelingen met ongeveer 8000 leden,
Goënga. Als een bijzonderheid kan worden
gemeld, dat de landbouwer S. v.d. W alhier
een moederschaap met 6 springlevende lam
meren in de weide heeft. F. D.
lijke
deel.
Franeker. De Nederlandsche Kaatsbond,
die dit jaar zijn tienjarig bestaan viert met
en dat nei sa’n
Den yet
oan grós wadde;
in klunskonk, ien
en den noch in
Allegearre dus
oan dy,
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
fiks talhout in lizze kin. Losse skouders is
in algemien gebrek; platte ribben kom me
- der ek to folie foar en dy passe by in smel,
binypt boarst. Dizze hat in sealrêch, jinge
koe wol in neikommeling wèze fen bfirmans
boarre. Hjir ien mei de koarte ribben to
koart, dêr ien dy 't se lang genóch hat,
mar sa bot yndrukt, dat de skoaljonges der
wol yn kfiltsjeknikke kinne.
Den it spil ris fen efteren bisjoen.
krds is it minste diet net fen de measten,
it hinget lykwols ris wol hwet ryklik op
ófwetterjen. Dêr stiet de roafffigelkop, dy
liket fen dizze kant wol op in trijehoek.
Hij hat de Onderbroek ek yette to heech op.
Hjir in delhingjend krus, it efterst liket der
wol tsjin oansmiten, de bannen binne bast
de helte to lang en de broek hinget him
op ’e slomp. It finderwirk is by in hopen
ek nuvere wrak en skammelich. Hjir slacht
ien fjfir mei de knibbels; syn stalke liket
fen efter oansjoen wol op it bigjin van
Xantippe en as er loskomt wol er syn foetleasten
yn ’e groun boarje, yn pleats fen printsje.
De twinterbollen, lyts yn oantal, binne
better fen soarte as de inters trochhinne,
mar der binne dochs gfids by, dy ’t oardeljier
to lang bolle west ha.
Yn ’t formidden fen sok fingfid fynt men
de inkelde baes-bollen. Dy binne trochgeans
fen bikende fokkers ef hja habbe bikend
goed bloed troch ’e ieren.
It tongblierspoek skouwe wy fensels as de
pest, mar my tinkt sa, det it gjin great
fingeiok for ds Fryske boeren wêze scoe, as
de gaeate Sweedske doar in jiermannich
sletten bleau.
Ik bin nou dochs op ’e tekst oer dy saek.
Myn bürman hat in rare oanwenst, dy ’t ik
net lije mei. As dy mei fé op ’e keuring is
stiet er altiden mei de karmasters to konkele
füsjen en as er seis karmastert, hwet wol
ris bart, den handtsjebakt
boeren,
steau?
Hwet
om gjin keallen
bollen
ienkear.
De crisis opgelost.
Wij vernemen dat bekend is geworden
dat de Ministers op verzoek van H. M.
de Koningin hun ontslagaanvrage hebben
ingetrokken; dat ingewilligd is het verzoek
om ontslag van den Minister van Oorlog,
generaal-majoor Staal, die onder dankbetuiging
voor de den lande bewezen diensten eervol
wordt ontslagen, terwijl te zijner vervanging
benoemd wordt tot Minister van Oorlog
generaal-majoor ridder Van Rappard, com
mandant der stelling van Amsterdam. Hare
Majesteit zal heden den nieuwbenoemden
Minister van Oorlog op het Loo ter beëediging
ontvangen, zullende generaal Van Rappard,
indien mogelijk, nog dienzelfden dag en anders
aanstaanden Maandag de portefeuille van oorlog
uit handen van generaal Staal overnemen.
Men schrijft uit den Gelderschen Achter
hoek Voor eenige weken vernam men uit
verschillende plaatsen op Pruisisch gebied,
dat de gemeentebesturen - de salarissen der
ambtenaren hadden verhoogd wegens de prijs-
verhooging der levensmiddelen. Ook in deze
streek zal het denzelfden weg moeten uitgaan,
en reeds hebben een aantal werkbazen aan-
gekondigd, zooals nog deze week te Wehl
en te Bergh, dat zij de loonen op 15 cent per
uur gebracht hebben.
Doordien een groot deel der landbouw
producten van hier naar Pruisen gaat en de
arbeiders daar meer verdienen dan in Holland,
moet in deze streek voor levensmiddelen,
woninghuur, werkloon, enz. meer worden
betaald, wat de ambtenaar op geen enkele
wijze ergens in terugvinden kan. Het is
daarom billijk dat ook hier hun salaris iets
verhoogd worde.
Dinsdag kreeg de familie S. op den
Losserschen weg, te Lonneker, bezoek van
zekeren L. Onverwachts haalde deze een revol
ver te voorschijn, richtte op zijn hoofd, doch
schoot mis. De “verschrikte familie poogde
zich van de revolver meester te maken, doch
L. richtte toen het wapen op hen en joeg ze
op de vlucht. Toen zette hij de revolver voor
den mond en schoot zich dood. Vermoedelijk
heeft achteruitgang van zaken, den man in
een abnormalen toestand gebracht.
Staking te Dordrecht.
De ongeregeldheden, voortspruitende uit
de werkstaking bij de firma Vriesendorp,
nemen een ernstiger karakter aan. Gister
middag werd de bakker, die brood levert
voor de werklieden op de werf der firma, in
de Breestraat gemolesteerd waarop hij in zijn
pakhuis vluchtte.
’s Avonds nemen de relletjes in omvang
toe en gisteravond was het te half acht in
den omtrek van de woning van den bakker
zwart van menschen. Toen met een steen
een der ruiten van den winkel werd ver
nield, maakte de politie met den gummistok
ruim baan en veegde den omtrek, gevoelige
klappen uitdeelende, tot aan de Groenmarkt
schoon. Even later arresteerde zij een jon
gen die aan het hoofd van een troep van
zijn kornuiten, die hem joelende volgden,
ketelmuziek maakte.
Later op den avond werd bij de stalhou
derij Van Twist, die voor de firma Vriesen
dorp rijdt, een spiegelruit ingeworpen, waarop
weer een flinke charge der politie volgde.
Het volk, waaronder naar men zegt zich
geen stakers bevonden, hield later nog een
betoging voor de woningen der firmanten
Vriesendorp. Een poging om zich door for-
ceering van een ijzerenhek toegang ie ver
schaffen tot de villa van een der heeren
Vriesendorp, werd door een enkel politie
agent, die zich met zijn gummistok duchtig
weerde, verijdeld.
De bakker in de Breestraat levert nu geen
brood meer. Vermoedelijk verplaatst zich
nu het opstootje naar de Prinsenstraat, waar
de nieuwe leverancier woont.
Menige onderneming is een defecte
machine, waarvan de gleuf wel dubbeltjes
opneemt, maar het treklaadje geen zoetigheid
weer geeft.
kommen binne, lykje lykwols bést by de
tiid. En ek bést fen soarte, folie better noch
as forline jier fen de interbolle. It liket
my wol ris stomme mal ta, det de boeren
net mear twinterbollen brüke for de fok;
dêrom allinne al, binne bolleforienigingen
al in foarütgong. Us twinterbolle, al siz ik
it seis, mei de reis wol meidwaen nei de
krite-bollekeuring, „districtskeuring” is ’t op
syn sneins. Us bist mei him bisjên litte.
Wy habbe nou de tiid fen de foarkeuringen.
Dyn ried hab ik folge, ik hab op finderskate
keuringen myn eagen de kost ris joun, mar
it fait óf, sei de skipper do ’t syn wiif by
de planke del yn ’e feart rfigele en ik moat
mei him sizze: it fait óf as men it fjild yn
giet, om yens hert oan sok spil op to heljen.
Allang hie ik it foar it forstan det de
Ljouwerter bollemerk gjin goed byld joech
fen us manlik fokfé, likemin as de greate
stamboekskeuring, mar ik hab it nou sjoen,
hear, det der net in bytsje bocht en ótskot
brfikt wirdt op de swiere klaeidit wist ik
wrammels net.
As ik yetris by de rige lans gean, yn ’e
gedachten, den moat ik dy sizze, dat der in
drupke earste soart fokbollen binne, mar
earste klas ütsmiters bij de fleet. De bollen
steane allegearre oan in boam, dat is praktysk.
Nou dêr earst ris foar lans. Neist in inkelde
bolle mei in bifallige kop, steane gfids mei
koppen sa lomp en plomp as in slaei, mei
hoarnen as rongen, der 't de iene fen op
heal wei trijen en de oare op acht óre stiet.
Der fjirder in skepsel mei in kop as in
meagere slange, der 't de efteroerstroepte
hoarnen doch net alhiel op forgetten binne.
En sjuch nou ris nei dat misbaksel, hwet
in akeliksmain lange kop mei lütereftige
eagen djip yn de holten, in roune noas, in
smelle bek en lytse noasters, krekt sa’n
roafffigeltroanje. Fierder binne der ek hoarnen
fen finderskate mjitte en foarm, mar moai
is faek oars. De halzen en nekken, ek al
bare fingelyk, binne de iene to tin, de oare
to tsjok, de earste liket de moanne op ’e
rêch en de twade hat in boel fen in mollebult.
De skoften binne meast smellicb, inkelde
fiersto smel; oare binne oerdiedich breed en
britsen, soms is der in goate yn, dêr ’t in
er gauris mei de
Moat men net boppe sokke dingen
Ik mei it min sjên.
scoe der nou oan to dwaen wèze
meat to krijen fen finsoartige
De iene seitforplichte keuring
In oaren ien wol it brfiken fen
ófkarde bollen forbiede. It scoe in kras
middel wêze, mar ik achtsje it sfinde en
skande, dat sokke biroerde kretüren, soms
mei hier sa bird en grou as tou, faek to
lane komme bij de hoklingen. Dêr hjit er
den gau goed to wezen. Tink ris ta, de boer
haldt jierliks .syn béste keallen oer en sa
dwaenlik dy fen de geskiktste kij. Sa wirdt
hjir en dêr op ’e klaei de féfokkerij yet
dreaun.
Reade bollen hab ik net rju met. Dêr fen
nimt it oantal óf en gjin wónder; det read
hier read is, dit ken de sleauste boer seis
wol sjen. It scil sa fier hinne komme, det
it reade koufé ut it stamboek moat. Inkelde
aide bislaggen read stamboeksfé, folbloed,
binne der yet. Hja binne allike goed Frysk
as de swartbfinte. Dit wieren de mfisbfinte
en oare miskleurden ek. Mar ik woe nou
hast ris it Frysk stamboek for reade Kobus
ófslüte. As it jonggfid hjerstdei djfir is,
wirde der keppels jongbisten üt it Overysselske
ynhelle. Den steane wike op wike keapljue
üt ’e Walden mei in rigele fé fen frjemd
skaei, meast reabfint, op üs merken. Dit fé
rekket sa oer Fryslan forspraet en it skaei
dêr fen komt faeks to ]anne yn üs hulp-
stamboek fer roade kij. Soks moast net kinne.
Myn aide bfirman foetere fen 'e wike.
Hja hiene him syn bolle ofkard for it
stamboek. Do bib hij in herkeuring oanfrege
en de bolle waerd goedbifounen. For dy nye
keuring moest hy fiif goune stoarte en do
’t de man gelyk krige hie, koe hij dochs
syn jild net werom krije. Dit binijde him,
om’t it hynstestamboek jowt yn sa’n gefal
de kosten, dy ’t makke binne troch it
forkearde wirk sei er, fen de earste karmaster
wol werom. Sa heart it oers ek by it kouwe-
stamboek. Mar it bestjfir dêrfen sei: it is
makliker for fis det wy it de ljue ofnimme
en dan mar net werom jowe. Nou, hja
kinne it wol sizze!
Hwet in forhael oer de kouboel, hwette 1
Hjirmei slüt ik dit Aprilbriefke
hear Oark 1
De groetenissen fen dyn sister en sweager
HAUK.
Oan us Lezers!
Nou binne mei de moaije Peaskedagen
Jouw en Oark beide nei Bd. tareisge en
habbe by Bin en ’t wiif in trochnoffelike
dei folpraet en smookt. De brieveskriuwerij
hiene hja sadwaende mear as oer.
„Oark hie de bar”, skreau Jouw üs, „mar
dy hat him der linich ütrêdden mei in brief
dat sweager Hauk him tafallich op Aprils-
moarn stjfirde. Hauk syn skriuwen hinget,
lyk als hy-sels, gear fen boerkerij en kouwe
drokte. In wónder is ’t det der neat yn
stiet fen pypkjen, dat syn dageliks earste en
léste is. As it jo goed taliket, kinne jo syn
brief wol op it lege plak yn de krante sette,
mar, siz ik, it scil net folie trevis wêze for
de lêzers üt stêd.”
Nou, der wier by my gjin biswier en sa
folget hjir in briefke fen Hauk oan syn
sweager.
Nommele Sweaqer Oark!
Hat it jimme Heit-en-dy yntertiid tige
moeid, detstfi net for boer yn ’e widze lein
likest to wêzen, wy binne dochs bliid, det
der yette safolle boer yn dy hingjen bleaun
is, as der yn is. Ja, sweager, net allinne
dyn hertelike dielnimming yn üs lok en leed,
mar ek dyn oanhfildende bilangstelling yn üs
boerebidriuw en hwet der mei mank giet,
meitsje my it brieveskriuwen, for in boer
oarnaris in heikrewei, oan dy faek ta in
wirkje fen nocht.
Mei de hfishalding giet it fen it boppest
boerdtsj.e, wy binne flot en fleurich, mar
mei de boerkerij is it spil wat lóklam. Wy
habbe kealforsmiters mei heale miellen en
tsjokke bonken, ien mei in firkeard faen
der op ta; rieren, dy ’t to swier kealle
habbe, it béste al dea,
soks bigryp ik my net.
hwet bitrape üren, ien
twa hide kij, elts mei
mei swolderij yn ’t bil
keallehokling dat kalf is.
meleuren.
De keallen, dy ’t op ’e tiid to wrald
Sneek, 5 April. In tegenwoordigheid van
dames en heeren commissieleden en van een
groot aantal genoodigden, werd hier heden
door den eere-voorzitter, den heer P. J. de
Hoop, onzen burgemeester, de Huisvluit-
tentoonstelling geopend, ’t Aantal voor
werpen, waarmee de expositie prijkt, bedraagt
2889, een getal dat gerust respectable kan
worden genoemd, ’t Doel der afdeeling Sneek
van den Volksbond is met deze tentoonsteling
bereikt, n.l. om te toonen, wat buiten de
werkplaats voor nuttigs en schoons, ook uit
goedkoope en waardelooze grondstoffen gemaakt
kan worden en hoe dus een ieder in staat
is, zijn vrijen tijd zoodanig te gebruiken,
dat de veel gebruikte naam van „verloren
tijd" niet meer er op toepasselijk is.
Schilderwerk, houtsnijwerk, kunstnaald-
werk, postzegelwerk enz. dat alles levert
ons op deze tentoonstelling ’t bewijs, dat,
als de wil maar goed is, en lust en aanleg
niet mankeeren, er o zoo veel schoons door
de menschel ij ke hand kan worden vervaardigd.
Wat op deze tentoonstelling den bezoeker
niet onwelkom zal zijn, is een interessante
afdeeling, waarin huisvlijtartikelen van onze
voorouders en tal van onbeschaafde stammen
uit de binnenlanden van Afrika.
Misschien dat we een volgende maal nog
eens op deze exposite terugkomen.
5 April. Dr. M. Niemeijer, sedert
18 Nov. 1866 predikant bij de Herv. Gem.
alhier, heeft tegen 1 Juli a.s. zijn emeritaat
aangevraagd en hoopt 30 Juni zijn afscheids
rede te houden. De beminde leeraar blijft
in zijn gemeente wonen.
Een heerenhuis alhier werd in ’t vorig
jaar door hem aangekocht, ’t welk een maand
of drie geleden door hem en zijn gezin werd
betrokken.
5 April. Een z.g. Christelijke kweeke-
ling van de Christelijke normaalschool alhier
is er vandoor met een ander Christelijk jonge
ling, een zoon van zeer bemiddelde Christe
lijke ouders. Laatstgenoemde, die bij zijn
vader op het kantoor was, en daar steeds
over de kas ging, is vrijzeker de geldschieter,
aangezien ’t zijn metgezel aan de noodige
specie ontbreekt.
Naar schatting, zegt de vader, moet zijn
zoon een twintig gulden, meer niet, meege
nomen hebben, waarom we gerust kunnen
veronderstellen, dat deze reizigers, hoevele
grootsche plannen ze ook in ’t hoofd hebben,
wel spoedig binnen de poorten onzer veste
terugkeeren.
Fr. Zuidwesthoek, 3 April. Het rapen
van kievitseieren is hier thans in vollen gang,
evenals elders in den greidhoek van Friesland.
Het succes laat evenwel te wenschen over,
daar het aantal „vogels" kleiner is dan
vorige jaren. De gelegenheid voor deze aar
dige liefhebberij sport, want de profes
sionals hebben al lang den polsstok aan den
balk gehangen wordt daarbij ieder jaar
kleiner, omdat vele landeigenaars en pachters
geene of slechts een beperkt aantal vergun
ningen uitreiken. En zonder permissiebiljet
gaat het niet meer immers deRijksveld-
wacht kijkt overal met Argusoogen rond.
Zelfs knapen worden niet meer in de lande
rijen geduld, sedert de kinderwetten het
mogelijk maken hen te verbaliseeren.
Hem. Oldeph. en Noordw., 3 April. De
haringvangst, ofschoon vooruitgaande, heeft
nog weinig te beteekenen. Dagvangsten komen
geheel niet voor en des nachts is het succes
ook niet groot. Te Urk, werwaarts, onder
scheidene visschers waren vertrokken, waren
de vangsten beter, maar ook nog zeer one
gaal. Het beste schot gaf daar 12 tal, waar-'
voor f 4,25 per tal besomd werd.
Wegens uitvoer naar Dnitschland zijn de
prijzen standvastiger dan voorheen, zoodat de
zeer snelle dalingen na Paschen uitblijven.
Leeuwarden. Woensdag werd alhier in
de Harmonie het schriftelijk examen gehouden
voor de acte van onderwijzer en onder
wijzeres.
Van de 73 mannelijke en 67 vrouwelijke
candidaten uit de provincie Friesland, die
zich hadden aangegeven, namen 72 manne-
en 64 vrouwelijke aan het examen
Bolswardsche Courant
II
