lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
46ste Jaargang. 1907.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 32.
De briefwiksel fen Jouw, Bin en Dark.
Zondag 21 April.
VOOR
BINNENLAND.
Bolswardsclie Courant
Afzonderlijke
It scil wol wier
oan-
de
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Er gaan geruchten dat de Kamer
voornemens is het zomerreces in te krimpen
om het achterstallig werk in te halen.
Lemmer, 18 April. Onze beide muziek-
vereenigingen „Excelsior4 en „Ons Ideaal4
hebben besloten het hun door den gemeente
raad toegezegde subsidie van f 250 aan te
nemen om voor dit geld, met toevoeging
van hetgeen door de burgerij is toegezegd,
een nette muziektent te bouwen.
Oranjewoud, 18 April. Ook de bosschen
van wijlen den heer mr. H. W. de Blocq
van Scheltinga zijn van nu af slechts toe
gankelijk
bezit van
baar aan
Den Haag, 19 April. Het juridisch onder
zoek inzake Simon Polak, die een aanslag
pleegde op minister van Raalte, is afgeloopen.
Nog wordt gewacht op het rapport van
deskundigen, die een onderzoek instelden
naar de geestvermogens van Polak. Binnen
enkele weken verschijnt het rapport en wordt
de zaak naar de terechtzitting verwezen.
Het Kamerlid Talma is Donderdag-
ADVERTENTIEPRIJS17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
voor
aan schuld zou
sa ek al ris net mei oan ’t lan-
forbieden wést, Bin? Dü dochst it, tink ik,
net wer. Yn it blêd Wünserdiel bab ik dy
wysheid fen Goasseboer lézen. De ald-boer
is in bitoeften baes en dy wetten dy witte
hwet.
Jonge, hwet binne de ierdapels omleech
gien; dit is in püster for de ljue, dy’t in
heap sitten habbe op avontür fen hegere
prizen.
It fé, it gemaek, it lan en it lean, it
bliuwt allegearre prizich. Dér is bast gjin
en gjin trochkommensein oan. En it
jild is al sa djür. Dit komt fen de oarlog-
gerijen fen de léste jierren, wirdt der biweard.
ïk kin der gjin ein oan fêstmeitsje.
Fen de wetten spritsen, dy ’t wy allegearre
achte wirde op in prikje to kennen, lyk as
Master seit. Us aide ontfanger hat mei forlof
foart wést en do wier der salang in stür-
nümerear ef sa’n ieu yn syn plak. In jong
keardeltsje wier it. Dy kaem by uzes for de
biskriuwing fen de parseneele bilêsting en
der wier gjin ien oars thds as An, üs float
fen in faem. It hearskip, mei de pinne efter
it iene ear, in inketfleske oan de jasknoap
bingeljen, en in steapel pompieren Onder 'e
earm komt yn de hüs opdribbeljen en freget
„is Jouwsma thds?” hij wier de ontfanger.
„Ei, soa, binne jo dat”, sei An. De boer en
gjin ien wier by honk, as sy en de woune-
jonge, dy stie yn ’t lyts büthüs oan it stirt-
o a n Bin.
gevens van den wal aan die kade weggehaald
44 ledige petroleumvaten. Bij een koopman,
die de vaten reeds uit de tweede hand kocht,
is er beslag op gelegd. (N. R. Cl.)
Snel typen.
Dezer dagen maakten wij melding van een
Amerikaan die een record zou hebben gemaakt
in machine-schrijven. Hij tikte 4800 woorden
in een uur naar een getypt handschrift en
maakte in de minuut 84 woorden.
We hebben van dit bericht veel pleizier
beleefd. Het trok de aandacht van onze
Nederlandsche machineschrijfsters en een heel
moedige onder haar wilde met dien Amerikaan
wel wedijveren. Ze heeft op ons bureau een
proefje gegeven van haar snelheid en wij
moeten eerlijk bekennen, hoe gaarne wij in
vrouwelijk gezelschap zijn, het half uur dat
deze jonge dame bij ons heeft zitten tikken,
wenschen wij niet terug. Onze zenuwen zijn
nog niet bekomen van de prikkeling van het
gekletter der toetsen.
Het is natuurlijk moeielijk een vergelijking
te maken tusschen de juffrouw en den
Amerikaan. Zij schreef op een van onze
machines, hij op zijn eigen; het stuk dat
hij schreef was niet in ons bezit; de juffrouw
heeft dus bij ons een willekeurig deel uit
ons Ochtendblad moeten typen. Niet alleen
leest dit niet zoo gemakkelijk als een getypt
geschrift, het bevatte ongelukkigerwijze vele
van die zeer lange woorden waaraan onze
taal rijk is. Over het algemeen komen zulke
woorden in de Engelscbe taal minder vaak
voor. Daar ook niet vaststaat of de lees-
teekens in de opgaaf zijn medegeteld en wij
deze buiten berekening hebben gelaten, zegt
het niet zoo heel veel dat de juffrouw het
aangekondigde record niet heeft kunnen
bereiken.
Maar als men weet dat zij dagelijks zonder
inspanning zestig woorden per minuut schrijft
en dat zij zoo bescheiden was te verklaren
dat zij heusch nu niet zoo’n heel snelle
schrijfster is, dan zal men met ons eens zijn,
dat wij met genoegen kunnen instemmen
met de uitspraak van de jonge dame dat
„niet alleen in Amerika snel wordt geschreven
op de machine, maar dat onze Nederlandsche
dames er ook uitstekend weg mede weten.”
Dit verklaren wij gaarne en wij brengen
daarbij hulde aan de moedige kampvechtster
die haar collega’s bij ons is komen ver
dedigen. Alg. Handbl.
Aan het verslag over 1906 der Stoom
boot-Maatschappij v.h. firma E. S. C. St.
Martin te Rotterdam, ontleenen wij het
volgende
De Leeuwarden 2 zonk tengevolge van
een hevigen storm, in den nacht van 11 op
12 Maart, en bleek na lichting dat de schade
zóó belangrijk was, dat deze boot, in overleg
met assuradeuren, aan hen werd overgegeven.
Het verzekerd bedrag en verdere kosten is
op de meest coulante wijze door hen geregeld.
Een nieuwe stoomboot Leeuwarden 2, groot
125 ton, is in September 11. afgeleverd en
voldoet goed. De betaling geschiedt uit eigen
middelendeze boot wordt niet verbonden
voor de obligatieleening. De cijfers der be
varen vrachten gedurende 1906 toonen over
het algemeen een vermeerdering aan en de
uitkomst zou zeker gunstiger zijn, ware het
niet dat ook de kosten grooter werden,
hoofdzakelijk die voor onderhoud en reparatiën.
De lage waterstand in Friesland gedurende
de zomermaanden veroorzaakte ook dit jaar
weder groote kosten. In het geheel werden
naar en van Friesland gemaakt 418 reizen,
met een totaal bevaren vracht van f 144,350
tegen 407^2 reizen met f 140,011 in 1905.
Het saldo winst bedraagt f 19,441, tegen
f 21,325 over 1905. Commissarissen stellen
voor daarvoor aan te wenden voor afschrijving
materieel f 10,128, inventaris f 800, over
boeking op ketelrekening f 1000, op reserve
verkoop stoombooten f 1000, waarna aan
aandeelhouders, evenals vorig jaar, 5.65 pCt.
kan worden uitgekeerd.
Opruiming van speelhuizen.
De burgemeester van Rotterdam heeft aan
de koffiehuishouders die er een zoogenaamde
Academie de Billard op na houden, doen aan
zeggen, dat wanneer dat spel niet onmiddellijk
gestaakt wordt hij dan van de hem bij veror
dening verleende bevoegdheid zal gebruik
maken, en zal gelasten dat die koffiehuizen
wijlen den heer mr.
Scheltinga zijn van
voor wandelaars en fietsers, in het
een wandelkaart. Deze is verkrijg-
het hotel „De Tent.”
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek. De jaarlijks terugkeerende lente
boden, de ooievaars, hebben hun zomerver
blijf dit jaav weder betrokken. De tuin van
den heer H. Halbertsma aan den Stationsweg
alhier is de aangewezen plek, en die reeds
eenige jaren door deze vogels hiervoor wordt
gebruikt. Het paartje is thans druk bezig
het nest in orde te maken.
Joure. Op de gehouden eerste voorjaars-
veemarkt waren aangevoerd 26 paarden, 150
koeien, 100 varkens en biggen, 82 schapen
en lammeren, 15 geiten en 3 kalveren.
Over het geheel was er geen schot in den
handel en werden niet zulke dikke prijzen
gemaakt als velen wel hadden verwacht.
Fenus en Saturnus.
Wie niet tegen vroeg opstaan opziet
op Zondagmorgen nog wel kan dezen
Zondag, 21 April, één uur voor zonsopgang
4 uur) aan den Oostelijken horizon
betrekkelijk zeldzaam schouwspel
XXIV.
Brief fen Jouw
Béste Bin!
Yetteris in hertelik tank for de noffélike
dei, dy’t ik Peaske mei Oark by jimmes
hawn hab. It kin net oars, as sokke dagen
wirde efterneitocht mei nocht. Ho wier ’t sa
mei Oark, is dy net op ’e tiid foartrekke?
It moeide my wol in stür, det ik der ut-
brekke moast om de tram mei skik to krijen,
mar ik moast perfoarst thus wêze de jouns.
De boerkerij hat yn dizze tiid fen ’t jier
safolle omslach en noeden, den heart de
boer safolle as ’t kin by honk to wêzen.
It waer hat him skoan halden, de léste
rite. Mei de maitiid bigjint it moai op to
sjitten. Hjoed gjin fjouwer wike mear foar
Maeije. Der komt al jonggüd yn ’t lan en
den hjir en dér in hakkenkruk. It is in
wünder ho grien de greiden binne. It beamme-
güd yn ’e bóven bigjint him ek to üntjaen.
Ik hab al iperen en esdoarnen beammen yn
’e bloei sjoen. Us foartün habbe wy hwet
oanklaud; wy koene jister wer yn de paedtsjes
kuijerje. Der is aerdichheid oan al hwet de
maitiid meibringt, op it hüshimmeljen nei,
mei ik wol sizze. Dér binne my de frouljue
to bitiid mei. Troch de iere Peaske, sizze
hja. Dér tsjinyngean doch ik net mear, ik
büch Ijeaver de holle en swij. Myn bést
wyfke sei it earste jiers fen üs trouwen:
„oer hüshimmeljen en sa, dér kinstü net oer
meiprate, Jouw, dér hat jimme mem dy yn
’e hüs net yn opleid; bitrou üs dit wirk
mar ta, heite, en gean dü mar yn it büthüs,
dér meistü regearje, sa ’t wotte, wier?”
Dü witst wol, Bin, ho’n klear forstan as
hja hie en ho echt hja it sizze koe.
De jonges habbe wille bütendoar. Hja hiene
nyskes de toukes mei de jonge lamkes yn it
hok helle foar de nacht en nou Ijeppe en
swannemelke hja in hoart oer it dyksleatsje
op myn linnen. It is allegearre fleur. It
wouterke oan ’e skürreside yn ’e lijte blettert
om syn trekpot. Ien fen de lytse jonges hat
in pear wiete sokken helle en wirdt mei in
bok oan ’t tou nei hüs ta loadst.
Hea ja, oer Ijeppen praet. Hiele risken
fen boeren litte yn ’e krante sette, det hja
it aeisiikjen en mei iens ek it rinnen en it
sleatsjespringen yn hjar lannen net lije wolle.
Nou hat aide Goasseboer fen Readmarsuin
forline wike yn ’e krante skreaun, det sok
forbieden op pompier en sa gjin grevel jowt.
Dat adfortinsjejild is, foründerstel ik, dus
weismiten. In gnap abbekaet hie him sein,
det as der gjin forbean boerdtsje stiet, den
mei men frij oer oarmans lan rinne en der
op Ijeppe, to minsten op de lannen, dér ’t
gjin fruchten yn ’e groun binne ef dér it
gérs net op stannen stiet. I. 1 -I
wêze.
Hastü
(dus om
van een
genieten.
Om dien tijd n.l. komt Venus op, omiddel-
lijk gevolgd door Saturnus, die alsdan Venus
tot op 2 Hiaanbreedten heeft ingehaald, waarna
hij deze planeet passeert. In den kijker ziet
Venus er dan uit als de maan 3 dagen na
eerste kwartier.
Bij deze gelegenheid, legt Saturnus zijn
ring af; een verschijnsel dat telkens om de
15 jaar wederkeert.
Bij het openen van een vat zwavelzuur
door twee werklieden, op de kunstwolfabriek
van den heer de Beer, te Terheiden, ontstond
gistermorgen een hevige ontploffing, tenge
volge waarvan de bodem uit het vat sloeg
en een groote massa zwavelzuur omhoog
spoot. Een der betrokken arbeiders, F. Amers,
kreeg deze hoeveelheid grootendeels over het
hoofd en het verdere lichaam, waardoor hij
met levensgevaarlijke brandwonden overdekt
werd. Zoo hij al mag herstellen, vreest men
toch dat hij blind zal blijven. Per brancard
werd hij naar het R.K. gasthuis te Breda
vervoerd.
De andere knecht liep slechts onbeduidende
kwetsuren op.
Uit het feit dat bij dé familie Schaap
aan de Spiegelgracht te Amsterdam de vul
kachel brandde en de schuif daarvan geslo
ten was mag worden opgemaakt, zoo meldt
men aan de N. R. Cl., dat S. ’t den schijn heeft
willen geven alsof kolendamp de oorzaak van
het gebeurde zou geweest zijn. Hij heeft
daarbij echter verzuimd den ventilator te
sluiten, waardoor dan ook verklaard wordt,
dat, toen de politie de woning binnentrad,
niet het geringste spoor van dien damp ge
constateerd is.
Naar het blad verneemt, was in de brandkast
nog een aanzienlijke som geld aanwezig. Dit
heeft er aanvankelijk toe geleid te meenen,
dat het gebeurde niet met financieele om
standigheden in verband kon worden ge
bracht. Thans echter hoort men dat de heer
Schaap, die door zijn huwelijk in het bezit
van een niet onaanzienlijk vermogen was ge
komen, in den laatsten tijd, door speculeeren,
een groot deel daarvan verloren had en dat
hij juist Maandag opnieuw voor een vrij
belangrijk bedrag aan schuld zou worden
aangesproken.
Daar, zooals reeds is medegedeeld, de onder
linge verhouding in het gezin niets te wen
schen overliet, schijnen in deze droeve ge
beurtenis geldelijke omstandigheden dus wel
degelijk een rol te hebben gespeeld.
Twee onbekend gebleven lieden hebben
ten nadeele van de firma v. d. S. aan de
as hja de greatfaem wier? en ho’t hjahiet?
Hja scoe him lichtwol alles wol opjaen kinne,
hwet hy witte moast en dit wier: hofolle
hirdsteden, bern, boaden, hynsders en fytsen
de boer hie, for de bilêsting.
To den mar, sei An, en de ontfanger oan
’t skriuwen. Hirdsteden wier gelyk as it
foarich jier. Bern ek. De aldste wier nou
sechstsjin. Boaden? In oare feint komd, for-
telde An, de earste, batske Hoatse sei men,
wier der foar de winter ütrekke om it leikjen
en hja wier hjir Maeije in jier al as faem
komd to wenjen en nou op Maeije ek wer
bisteld. Ho aid? frege ontfanger. Ikke?
Yn ’t tweintichst, mynhear. Moai; honear
jierdei? Altyd op Nij-alderheiljen.
Kom; ek yninte? Ja, mynhear. Ha
jy ’’t pokkebriefke hjirre? Goant, né,
mynhear, moast dat Elkenien moat
tsjinwirdich yninte wêze, sjuch, for de
wet, witsju, en nou woe ik witte eft jy
wol echt inte wierne, sjuch... en ’e... binne
se opkomd? Nou mynhear, ik hab der
gjin briefke mear fen, mar ik hab de pokken
wol düdlik op ’e earmkin dat ek helpe
Nou, dêr siz jy hwet Au; is’t goed to sjên?
En An de mouwen omheech. De jongfeint
kipe efkes nei de dobkes yn hjar boppe-earm
kniep der efkes sêftkes yn, yn hjar soune
earmen, fensels, en seimoai, sa is it goed,
nou wit ik it wol. Hynsders en fytsen wier
ek yet lyk as forline jier. Do klapte ontfanger
it boek ticbt, stapte op en sei An in froalik
goendei. Boer, forhelle An de jouns, dy ont
fanger, dat wier sa’n gol en aerdicb jongfeint
hy praette Frysk en seach sahwet bizich ut
syn eagen. Scoe ik myn pokkebriefke op-
freegje moatte? Ik sei, wol fanke, dü
hast dy der sa linich ütrêdden, det it scil
for dy net mear hoege. In pear dagen
letter, do’t ik oan it kantoar wêze moast
for in nofteren keal, bliek it my det de
feint in Binsma wier; de aldste soan fen
jimme Jan, Bin. Nou wit ik mei-ien det er
dy bizestreek fen nin frjemd hat. Hy for-
makke him der yet danich mei, ho dimmen
de faem al syn wichtige fragen biandere en
ho’t hja for de wet de mouwen opstrüpt hie.
Ja, dy wet wit hwet.
Ik tocht dalik oan in set fen jimme pake,
dy’t ik fen us mem hab. Hja plakten him
in pear tillegraefpeallen yn syn lan, üngefrege.
Dit noaske de üld-man min. Hy skreau in
brief oan de boargemaster mei in hiklach
dêr oer. De hearen liken to tinkenünge
frege is üngewegere, mar sa lei by him it
lan net; hy hoegde dy peallen dêr dochs net
to habben en neffens de wet, scoed er tinke,
mocht it ek net. De aide boargemaster stjürde
him de fjlldwachter mei it boadskip det
Binsma dêr yn ’e goedichheid gjin drokte
oer meitsje moast, sa’n pear peallen letten
him neat, dy mochten dêr frij stean om it
algemien bilang, en fen de wet hie in boer
gjin forstan. Sa wier boargemaster syn oardiel.
De ald-boer skreau in foech letterke op
in tabakskladde en sei tsjin de fjildwachter
„doch de groetenis werom oan mynhear en
jow him dit brief”. Dêr stie oars neat yn
as: „En ik houd mij aan de hooge wet:
Ps. 25, vs. 4, le regel”.
De oare wyks kaem de boargemaster seis,
hear, en do habbe de beide aide bazen de
sack yn ’e like brocht en oant hjoed de dei
steane de tillegraefpeallen yette yn jimme
Jan-omme finne. Sa is jimme folk nou, Bin!
Hea, it pompier is waerliken al wer fol.
Ik hie oars oan Oark skriuwe moatten, mar
nou ’t wy inoar spritsen habbe to jimmes,
krigestü earst de bar. Foaral yet in bitankje
oan Hylkje det hja Peaske sa goed op us
past hat. Wy wieren echt to gast. Jimme
beide de groetenissen fen dyn aide frjeon
J O U W.
S., 15 Aprul 1907.
Maaskade te Rotterdam onder valsche voor-
Thans wordt nergens meer gespeeld.